Các Tội Xâm Phạm Trật Tự Công Cộng Trong Bộ Luật Hình Sự Một Số Nước Trên Thế Giới

+ Tội gây rối TTCC:


BLHS năm 1985

BLHS năm 1999

“người nào gây rối trật tự nơi công cộng”

“người nào gây rối trật tự công cộng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa

được xóa án tích mà còn vi phạm

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 127 trang tài liệu này.

Các tội xâm phạm trật tự công cộng trong luật hình sự Việt Nam trên cơ sở thực tiễn địa bàn tỉnh Hà Giang - 4


+ Tội đánh bạc:


BLHS năm 1985

BLHS năm 1999

Người nào đánh bạc dưới bất kỳ hình thức nào được thua bằng tiền hay hiện vật

Người nào đánh bạc dưới bất kỳ hình thức nào được thua bằng tiền hay hiện vật có giá trị lớn hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi quy định tại Điều này và Điều 249 của Bộ luật này hoặc đã bị kết án về một trong các tội này, chưa

được xoá án tích mà còn vi phạm.


+ Tội tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc:


BLHS năm 1985

BLHS năm 1999

Người nào tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc

Người nào tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc với quy mô lớn hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi quy định tại Điều này và Điều 248 của Bộ luật này hoặc đã bị kết án về một trong các tội

này, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm


+ Tội truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy


BLHS năm 1985

BLHS năm 1999

Người nào làm ra, sao chép, lưu hành, buôn bán, tàng trữ nhằm phổ biến sách, báo, tranh, ảnh, phim, nhạc hoặc những vật phẩm khác có tính chất đồi truỵ, cũng như có hành vi khác truyền bá văn hoá đồi trụy.

Người nào làm ra, sao chép, lưu hành, vận chuyển, sử dụng, mua bán, tàng trữ nhằm phổ biến sách, báo, tranh, ảnh, phim, nhạc hoặc những vật phẩm khác có tính chất đồi trụy, cũng như có hành vi khác truyền bá văn hoá phẩm đồi trụy thuộc một trong các trường hợp sau đây…:

a) Vật phạm pháp có số lượng lớn;

b) Phổ biến cho nhiều người;

c) Đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xoá án

tích mà còn vi phạm.

Việc bổ sung các yếu tố định tội ở các tội danh trên nhằm mục đích phân hóa các đối tượng phạm tội. Vì không phải mọi hành vi xâm phạm TTCC đều buộc phải xử lý bằng hình sự, việc xử lý phải trên cơ sở giáo dục, thuyết phục, nhắc nhở công dân chấp hành, xử lý hành chính; việc xử lý hình sự đối với những trường hợp hành vi nguy hiểm cho xã hội ở mức độ đáng kể. Do đó nhà lập pháp đã bổ sung thêm các yếu tố định tội nói trên. Đây cũng có thể coi là sự thể hiện của tính nhân đạo của luật hình sự, tính phân hóa cao trong phương thức xử lý đối với hành vi vi phạm pháp luật.

- Sửa đổi, mở rộng phạm vi các hành vi được coi là tội phạm:

+ Tội xâm phạm thi thể, mồ mả, hài cốt


BLHS năm 1985

BLHS năm 1999

Tội xâm phạm mồ mả, hài cốt

Tội xâm phạm thi thể, mồ mả, hài cốt


+ Tội hành nghề mê tín, dị đoan


BLHS năm 1985

BLHS năm 1999

Người nào dùng bói toán, đồng bóng hoặc các hình thức mê tín, dị đoan khác gây hậu quả nghiêm trọng

Người nào dùng bói toán, đồng bóng hoặc các hình thức mê tín, dị đoan khác gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết

án về tội này, chưa được xoá án tích

+ Tội truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy


BLHS năm 1985

BLHS năm 1999

Người nào làm ra, sao chép, lưu hành, buôn bán, tàng trữ nhằm phổ biến sách, báo, tranh, ảnh, phim, nhạc hoặc những vật phẩm khác có tính chất đồi truỵ, cũng như có hành vi khác truyền bá văn hoá đồi truỵ.

Người nào làm ra, sao chép, lưu hành, vận chuyển, sử dụng, mua bán, tàng trữ nhằm phổ biến sách, báo, tranh, ảnh, phim, nhạc hoặc những vật phẩm khác có tính chất đồi trụy, cũng như có hành vi khác truyền bá văn hoá phẩm đồi trụy thuộc một trong các trường hợp sau đây…:

a) Vật phạm pháp có số lượng lớn;

b) Phổ biến cho nhiều người;

c) Đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm.

Việc quy định bổ sung liệt kê thêm một số hành vi phạm tội nêu trên thể hiện rõ thái độ kiên quyết xử lý đối với các hành vi phạm tội xâm phạm đến TTCC được luật hình sự bảo vệ.

- Bổ sung các yếu tố định khung hình phạt. Cụ thể:

+ Tội gây rối TTCC: bổ sung ở khoản 2 các yếu tố định khung hình phạt: b) Có tổ chức; c) Gây cản trở giao thông nghiêm trọng hoặc gây đình trệ hoạt động công cộng; e) Tái phạm nguy hiểm

+ Tội đánh bạc: bổ sung ở khoản 2 các yếu tố định khung hình phạt: a) Có tính chất chuyên nghiệp; b) Tiền hoặc hiện vật dùng đánh bạc có giá trị rất lớn hoặc đặc biệt lớn

+ Tội tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc: bổ sung ở khoản 2 các yếu tố định khung hình phạt: a) Có tính chất chuyên nghiệp; b) Thu lời bất chính lớn, rất lớn hoặc đặc biệt lớn

+ Tội chứa chấp hoặc tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có: tăng từ 3 khoản lên 4 khoản tương ứng với 4 khung hình phạt, trong đó bổ sung các yếu tố định khung hình phạt ở các khoản 3,4: tài sản, vật phạm pháp có giá trị rất lớn, đặc biệt lớn đồng thời bỏ tình tiết định khung hình phạt: tài sản, vật phạm pháp có số lượng lớn; phạm tội thuộc trường hợp đặc biệt nghiêm trọng.

+ Tội dụ dỗ, ép buộc người chưa thành niên phạm tội: bổ sung tình tiết định khung hình phạt: a) Đối với trẻ em dưới 13 tuổi; b) Gây hậu quả rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng

+ Tội truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy: bổ sung các yếu tố định khung hình phạt ở khoản 2 và 3: vật phạm pháp có số lượng rất lớn, đặc biệt lớn; đối với người chưa thành niên; gây hậu quả rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng.

+ Tội chứa mại dâm: bổ sung yếu tố định khung hình phạt tại khoản 2 của điều luật: a) Có tổ chức;

+ Tội môi giới mại dâm: bổ sung các yếu tố định khung hình phạt tại khoản 2 của điều luật: b) Có tổ chức; c) Có tính chất chuyên nghiệp; e) Đối với nhiều người

+ Tội mua dâm người chưa thành niên: bổ sung các yếu tố định khung hình phạt ở khoản 2, 3 của điều luật: mua dâm trẻ em từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi;

gây tổn hại cho sức khỏe của nạn nhân mà tỷ lệ thương tật từ 31% đến 60%; phạm tội nhiều lần đối với trẻ em từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi; biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội; gây tổn hại cho sức khỏe của nạn nhân mà tỷ lệ thương tật từ 61% trở lên.

- Áp dụng hình phạt tiền là hình phạt chính trong các tội hành nghề mê tín dị đoan, đánh bạc, tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc, chứa chấp hoặc tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có.

- Áp dụng hình phạt tiền là hình phạt bổ sung đối với các tội truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy; dụ dỗ, ép buộc hoặc chứa chấp người chưa thành niên phạm tội; Mua dâm người chưa thành niên.

- Quy định hình phạt bổ sung ngay trong cùng một điều luật: (tội đánh bạc; tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc; chứa chấp hoặc tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có; chứa mại dâm.

- Bổ sung loại hình phạt bổ sung như tội dụ dỗ, ép buộc hoặc chứa chấp người chưa thành niên phạm tội (phạt tiền), tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc (tịch thu toàn bộ tài sản), Chứa mại dâm (tịch thu toàn bộ tài sản);

- Loại bớt hình phạt bổ sung: truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy (bỏ hình phạt tước một số quyền công dân, quản chế), môi giới mại dâm (tịch thu một phần tài sản)

- Tăng mức hình phạt tù, phạt tiền đối với các tội gây rối TTCC, hành nghề mê tín dị đoan, đánh bạc, chứa chấp hoặc tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có.

- Giảm mức hình phạt tù đối với các tội: chứa mại dâm, môi giới mại dâm.

Năm 2009, sau 10 năm thực hiện, BLHS năm 1999 được sửa đổi bổ sung lần thứ nhất, trong đó nhóm các tội xâm phạm TTCC có 03 điều được sửa đổi, bổ sung, đó là: tội đánh bạc, tội tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc và tội hợp pháp hoá tiền, tài sản do phạm tội mà có. Cụ thể:

+ Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS năm 1999 đã lượng hóa việc xử lý hình sự đối với hành vi đánh bạc trái phép dưới bất kỳ hình thức nào được thua bằng tiền hay hiện vật có giá trị lớn cụ thể từ hai triệu đồng đến dưới năm mươi triệu đồng.

+ Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS không xử lý hình sự đối với trường hợp một người đã bị xử phạt hành chính về hành vi đánh bạc, tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc mà còn vi phạm.

+ Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS lượng hoá tình tiết tăng nặng "tiền hoặc hiện vật dùng đánh bạc có giá trị rất lớn hoặc đặc biệt lớn" quy định tại điểm b khoản 2 Điều 248 BLHS bằng số tiền cụ thể với mức là: từ năm mươi triệu đồng trở lên.

+ Tội tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS năm 1999 với tội tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc bổ sung duy nhất, đó là bổ sung từ "trái phép" vào sau cụm từ "tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc".

+ Tội rửa tiền (tội hợp pháp hóa tiền, tài sản do phạm tội mà có);

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS đã sửa đổi cơ bản quy định tại Điều 251 của BLHS hiện hành theo hướng bao quát các hành vi rửa tiền được đề cập trong Công ước chống tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia (TOC) và các khuyến nghị của Lực lượng đặc nhiệm tài chính về chống rửa tiền (FATF).

+ Bổ sung các yếu tố tăng nặng hình phạt ở khoản 2: d) Phạm tội có tính chất chuyên nghiệp; đ) Dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt; e) Tiền, tài sản phạm tội có giá trị lớn; g) Thu lợi bất chính lớn; h) Gây hậu quả nghiêm trọng; i) Tái phạm nguy hiểm.

+ Bổ sung các yếu tố tăng nặng hình phạt ở khoản 3: a) Tiền, tài sản phạm tội có giá trị rất lớn hoặc đặc biệt lớn; b) Thu lợi bất chính rất lớn hoặc đặc biệt lớn; c) Gây hậu quả rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng.

Việc bổ sung các yếu tố tăng nặng định khung nói trên thể hiện quan điểm nghiêm khắc của nhà nước trong việc xử lý một loại tội phạm hết sức tinh vi, xảo quyệt, gây ảnh hưởng không nhỏ đến nền kinh tế.

Là một bước tiến rất lớn so với BLHS năm 1985, tuy nhiên, qua gần 10 năm thi hành, BLHS năm 1999 đã bộc lộ nhiều bất cập, hạn chế, việc sửa đổi, bổ sung BLHS là một đòi hỏi khách quan và cấp thiết trong điều kiện phát triển về kinh tế và xã hội hiện nay của nước ta nhằm góp phần khắc phục một bước

những bất cập, hạn chế nói trên, đáp ứng yêu cầu bức xúc của thực tiễn và bảo đảm hiệu quả của cuộc đấu tranh phòng, chống tội phạm, đồng thời, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế.

BLHS 1999, sửa đổi năm 2009 đã có những sửa đổi, nhóm các tội phạm xâm phạm TTCC ở tội danh: Đánh bạc, tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc; sửa đổi và đổi tên tội hợp pháp tiền, tài sản do người khác phạm tội mà có sang thành tội rửa tiền.

Sau 14 năm thi hành BLHS năm 1999, mặc dù đã có sự sửa đổi năm 2009, tuy nhiên BLHS năm 1999, sửa đổi năm 2009 vẫn bộc lộ một số bất cập như kỹ thuật lập pháp liên quan đến sự thống nhất giữa phần chung và phần các tội phạm, các dấu hiệu định tội và định khung của nhiều tội danh, tội ghép, khung hình phạt, khoảng cách khung hình phạt… nhưng đặc biệt có những tội danh mới cần được điều chỉnh, bổ sung vào BLHS để kịp thời xử lý hành vi vi phạm pháp luật (các tội phạm về chứng khoán, tội phạm mạng….), đảm bảo ổn định xã hội và sự phát triển chung của nền kinh tế.

Ngày 27/11/2015, tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIII, các đại biểu Quốc hội đã chính thức thông qua BLHS với tỷ lệ tán thành hơn 84%. Bộ luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2016. So với BLHS năm 1999 BLHS năm 2015 có một số điểm quy định mới về tội phạm xâm phạm TTCC như sau:

- Kết cấu chương XXI: Các tội xâm phạm an toàn công cộng, TTCC: có sự sửa đổi, Bộ luật đã có sự phân chia loại tội phạm này thành các mục khác nhau. Cụ thể: Bộ luật đã chia Chương tội phạm này thành các mục sau:

Mục A: Các tội xâm phạm an toàn giao thông;

Mục B: Tội phạm trong lĩnh vực công nghệ thông tin, mạng viễn thông; Mục C: Các tội phạm khác xâm phạm an toàn công cộng;

Mục D: Các tội phạm khác xâm phạm TTCC.

Việc phân chia các mục cụ thể nêu trên có thể thấy rõ chủ ý của người làm luật đã xếp các tội phạm ở các mục A, B,C đều ở nhóm xâm phạm an toàn công cộng và các tội phạm liên quan đến TTCC làm một nhóm riêng, nhóm độc lập trong cả chương.

- Bổ sung các yếu tố định tội, định khung hình phạt: kỹ thuật lập pháp đã

có những cải tiến quan trọng, dấu hiệu tội phạm đã có những sửa đổi bổ sung khoa học và mang tính khái quát cao hơn; đã bổ sung, sửa đổi các yếu tố định tội, định khung hình phạt rõ ràng và chặt chẽ hơn: ví dụ:

+ Tội gây rối TTCC:


BLHS năm 2009

BLHS năm 2015

1. Người nào gây rối TTCC gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ một triệu đồng đến mười triệu đồng, cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm.

Người nào gây rối TTCC gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến

50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ 03 tháng

đến 02 năm:


Từ việc quy định hậu quả của hành vi chung chung (gây hậu quả nghiêm trọng) cần có văn bản dưới luật giải thích thế nào là hậu quả nghiêm trọng đã được sửa đổi gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội - gẫn gũi, dễ hiểu, đồng thời chính xác hơn, đi trực tiếp vào hậu quả, ảnh hưởng của hành vi.

Hoặc nêu cụ thể các yếu tố định khung hình phạt: không nêu “phạm tội nhiều lần” mà nêu cụ thể “phạm tội từ hai lần trở lên”; bổ sung nhiều yếu tố định khung hình phạt mới “sử dụng mạng intenet” hoặc nêu định lượng hóa cụ thể số lượng vật phẩm phạm tội để định khung hình phạt…

Việc bổ sung các yếu tố định tội, định khung hình phạt đáp ứng được việc áp dụng pháp luật thống nhất, thực hiện nghiêm túc nguyên tắc bình đẳng trong luật hình sự.

Chủ thể của tội phạm: ở các tội có liên quan đến người chưa thành niên, BLHS năm 2015 đã quy định rõ “người đủ 18 tuổi” và “người dưới 18 tuổi” đã làm rõ chủ thể của hành vi.

Hình phạt: Hình phạt chính và hình phạt bổ sung của các tội xâm phạm TTCC về cơ bản đều được tăng cả về thời gian phạt tù cũng như số tiền phải

nộp phạt (cả hình phạt chính và bổ sung) thể hiện sự nghiêm khắc của Nhà

nước đối với các hành vi xâm phạm TTCC, phù hợp với thực tế và trấn áp, răn đe người phạm tội. Ví dụ:

+ Tội đánh bạc:

Ở cấu thành cơ bản đã bỏ áp dụng hình phạt tiền là hình phạt chính (thể hiện sự nghiêm khắc với hành vi đánh bạc với giá trị lớn hoặc tiếp tục phạm tội dù đã được răn đe bằng biện pháp hành chính); tăng mức khởi điểm áp dụng thời gian tù có thời hạn từ 03 tháng lên 06 tháng.

Tương tự với cấu thành tăng năng: tăng mức khởi điểm áp dụng hình phạt tù có thời hạn từ 02 năm lên 03 năm.

Hình phạt bổ sung: tăng tiền phạt từ 03 triệu đến 30 triệu lên mức từ 10 triệu đến 50 triệu.

...

Ngoài ra, việc phân tích quá trình sửa đổi, bổ sung ở từng điều luật sẽ được cụ thể tại Chương 3 của luận văn.

Như vậy, trải qua các giai đoạn lịch sử phát triển của đất nước, pháp luật hình sự nói chung và quy định về tội xâm phạm TTCC trong BLHS nói riêng luôn không ngừng được hoàn thiện, trở thành một trong những công cụ hữu hiệu để bảo vệ TTCC cũng như bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, là một công cụ có hiệu quả trong công cuộc đấu tranh chống và phòng ngừa tội phạm. Các quy định này là cơ sở để bảo đảm trật tự xã hội, giữ gìn thuần phong mỹ tục của dân tộc, cũng như góp phần to lớn vào việc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta trong giai đoạn hiện nay.

1.3. CÁC TỘI XÂM PHẠM TRẬT TỰ CÔNG CỘNG TRONG BỘ LUẬT HÌNH SỰ MỘT SỐ NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI

1.3.1. Bộ luật hình sự Liên bang Nga

Theo BLHS Liên bang Nga được Đuma Quốc gia thông qua ngày 24/5/1996 và Tổng thống Liên bang Nga ký Luật số 64 ngày 13/6/1996 “Về việc thi hành BLHS của Liên bang Nga” có hiệu lực từ ngày 01/1/1997, gần đây nhất sửa đổi năm 2010. Liên quan đến các tội xâm phạm TTCC, trong BLHS nước này bao gồm Phần chung và phần riêng (cấu tạo tương tự như BLHS Việt Nam). Phần riêng gồm 6 mục, trong đó quy định tội phạm ở Mục IX - Các tội

..... Xem trang tiếp theo?
⇦ Trang trước - Trang tiếp theo ⇨

Ngày đăng: 05/11/2023