2.1.4. Kinh tế
Đan Mạch có một nền kinh tế mở và năng động. Theo đánh giá của World Economic Forum – Diễn đàn Kinh tế Thế giới - năm 2008, Đan Mạch là quốc gia có nền kinh tế phát triển năng động và cạnh tranh thứ hai châu Âu (sau Thụy Điển).
Bảng 1: Bảng xếp hạng nền kinh tế phát triển năng động và cạnh tranh nhất của EU năm 2008
Xếp hạng năm 2008 | Điểm | |
Thụy Điển | 1 | 5.71 |
Đan Mạch | 2 | 5.64 |
Phần Lan | 3 | 5.64 |
Hà Lan | 4 | 5.44 |
Áo | 5 | 5.34 |
Đức | 6 | 5.34 |
Luxembourg | 7 | 5.22 |
Pháp | 8 | 5.12 |
Anh | 9 | 5.12 |
Bỉ | 10 | 5.11 |
Ireland | 11 | 5.03 |
Estonia | 12 | 5.02 |
Đảo Sip | 13 | 4.68 |
Bồ Đào Nha | 14 | 4.61 |
Slovenia | 15 | 4.58 |
Cộng hòa Séc | 16 | 4.53 |
Tây Ban Nha | 17 | 4.52 |
Malta | 18 | 4.43 |
Lithuania | 19 | 4.39 |
Cộng hòa Slovakia | 20 | 4.34 |
Latvia | 21 | 4.25 |
Hungary | 22 | 4.18 |
Hy Lạp | 23 | 4.10 |
Italy | 24 | 4.05 |
Romani | 25 | 3.84 |
Ba Lan | 26 | 3.76 |
Bungary | 27 | 3.68 |
Có thể bạn quan tâm!
- Ảnh hưởng của văn hoá kinh doanh Đan Mạch đến quan hệ thương mại của Đan Mạch với Việt Nam - 2
- Ảnh Hưởng Của Vhkd Đến Quan Hệ Thương Mại Quốc Tế
- Ảnh Hưởng Của Văn Hoá Kinh Doanh Đến Giao Tiếp Trong Kinh Doanh
- Bảng Xếp Hạng 10 Nước Dẫn Đầu Thế Giới Về Công Nghệ Thông Tin 2008 - 2009
- Cơ Cấu Tiêu Dùng Của Người Đan Mạch
- Ảnh Hưởng Của Văn Hoá Kinh Doanh Đến Quan Hệ Thương Mại Việt Nam – Đan Mạch
Xem toàn bộ 89 trang tài liệu này.
Nguồn: World Economic Forum49
49World Economic Forum “Nordic Countries Continue To Lead the Way on EU Lisbon Goals” (28/10/2008) http://www.weforum.org/en/media/Latest%20Press%20Releases/PR_Lisbon
Tuy là thành viên của EU nhưng Đan Mạch vẫn chưa tham gia hệ thống tiền tệ chung của Liên minh châu Âu – đồng euro. Hiện nay, đồng tiền chính thức của Đan Mạch vẫn là đồng krone với tỷ giá so với đồng euro bao giờ cũng xấp xỉ: 1 euro = 7,45 krone.50
Tuy rất nghèo về khoáng sản, tài nguyên chủ yếu là đồng ruộng, biển, đất sét và đá vôi nhưng Đan Mạch biết sử dụng những thế mạnh của mình để trở thành một trong những quốc gia giàu có nhất thế giới, mức công nghiệp hoá cao. Mức sống của người dân nơi đây thuộc hàng cao nhất thế giới với mức GDP bình quân đầu người khoảng 38.900 USD (năm 2008).51
Cơ cấu kinh tế của Đan Mạch đã có sự chuyển dịch rõ rệt trong những thập kỷ gần đây, từ một nền kinh tế nông - công nghiệp đã trở thành một nền kinh tế phát triển mạnh theo hướng dịch vụ. Năm 2006, GDP trong ngành dịch vụ chiếm tới 74%, sau đó là ngành công nghiệp với 24,6% và cuối cùng là nông nghiệp với 1,4%.52
Biểu đồ 1: Cơ cấu ngành của Đan Mạch năm 2006
Nguồn: VCCI - Hồ sơ thị trường53
50WIKIPEDIA: http://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90an_M%E1%BA%A1ch#Ti.E1.BB.81n_t.E1.BB.87 51 Tạp chí Forbes: http://www.forbes.com/lists/2009/6/bizcountries09-best-countries-for- business_Denmark_CHI001.html
52 Hồ sơ thị trường – VCCI: http://vcci.vn/hstt/Denmark.htm
53 Hồ sơ thị trường – VCCI: http://vcci.vn/hstt/Denmark.htm
Vào đầu thế kỷ 21, số lao động trong các ngành dịch vụ chiếm tới gần 3/4 tổng số lao động của toàn quốc. Các ngành dịch vụ chính bao gồm: khách sạn và nhà hàng, vận tải, thông tin liên lạc, dịch vụ bưu điện, dịch vụ tài chính, dịch vụ thương mại, dịch vụ công nghệ thông tin và truyền thông, dịch vụ nghiên cứu và phát triển, kế toán và kiểm toán, cho thuê máy móc…
Tuy không chiếm tỷ trọng lớn về GDP (24,6%) cũng như về lao động trong nền kinh tế quốc dân nhưng công nghiệp vẫn là một ngành quan trọng của Đan Mạch. Các ngành công nghiệp mũi nhọn của Đan Mạch là:
- Công nghiệp chế biến thực phẩm: là ngành truyền thống, có trình độ kỹ thuật cao, là nước cung cấp chính trên thế giới về thịt, đặc biệt là dăm bông, bơ, phomát, đồ uống (bia Calberg, Turborg).
- Công nghiệp sản xuất xi măng: nhờ nguồn đất sét và đá vôi khá dồi dào, kỹ thuật sản xuất bằng phương pháp khô, sản phẩm của Đan Mạch nổi tiếng thế giới. Đan Mạch đã bán trên 1000 nhà máy xi măng cho các nước.
- Công nghiệp cơ khí, đóng tàu: có truyền thống hàng thế kỷ nay, có thể đóng các tàu chở dầu 500.000 tấn, sản phẩm nổi tiếng là động cơ diesel thuỷ. 1/3 số động cơ diesel thuỷ trên thế giới hiện nay là do Đan Mạch sản xuất hoặc được sản xuất theo giấy phép của Đan Mạch.
- Năng lượng: có dầu mỏ và khí đốt nhưng trữ lượng ít. Đan Mạch là nước đứng đầu thế giới về xuất khẩu turbin chạy bằng sức gió.
Nét nổi bật về nền công nghiệp Đan Mạch là cơ cấu và quy mô công ty, chủ yếu là các doanh nghiệp vừa và nhỏ. 75% doanh nghiệp có dưới 50 nhân viên, 1% có từ 500 nhân viên trở lên, và 5% có từ 200 nhân viên trở lên. Lớn nhất trong lĩnh vực sản xuất thực phẩm, đồ uống, thuốc lá là công ty sản xuất thịt Danish Crown (19.000 người) và công ty sữa Arla (10.000 người). Công ty Carlsberg (23.000 người trên toàn cầu) sản xuất bia, Novo Nordic sản xuất insulin và các chế phẩm
enzym; Lego sản xuất đồ chơi lắp ghép, Danfoss và Grundfoss sản xuất bơm và thiết bị điều chỉnh nhiệt độ…54
Đan Mạch là một trong những nước có nền nông nghiệp và chăn nuôi phát triển rất cao, với trình độ công nghệ cơ giới hoá cao, từ lâu nổi tiếng thế giới trong sản xuất, chế biến lương thực, thực phẩm và đồ uống. Những sản phẩm nông nghiệp chính là lúa mạch, bột mỳ, khoai tây, củ cải đường, thịt lợn, sản phẩm hàng ngày, cá. Nền kinh tế thị trường của Đan Mạch phụ thuộc rất nhiều vào việc nhập khẩu nguyên liệu thô và thương mại quốc tế. Các hoạt động xuất nhập khẩu chiếm khoảng 2/3 tổng GDP của cả nước. Tình hình xuất nhập khẩu của Đan Mạch trong
những năm gần đây được thể hiện qua bảng sau:
Bảng 2: Kim ngạch xuất nhập khẩu của Đan Mạch giai đoạn 2004 – 2008
(Đơn vị: tỷ USD)
Năm 2004 | Năm 2005 | Năm 2006 | Năm 2007 | Năm 2008 | |
Xuất khẩu | 80,93 | 89,72 | 97,27 | 98,62 | 104,95 |
Nhập khẩu | 71,58 | 79,748.998 | 90,57 | 95,13 | 100,71 |
Nguồn: Statistics Denmark55
Tỷ giá hối đoái ngày 06/05/2009: 1USD = 5.59 DDK56
Bảng trên cho thấy, trong giai đoạn từ năm 2004 đến năm 2008, cả khối lượng hàng xuất khẩu và nhập khẩu của Đan Mạch đều liên tục tăng (xuất khẩu tăng 1,29 lần và nhập khẩu tăng 1,4 lần) và cán cân thương mại luôn ở mức xuất siêu. Các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu của Đan Mạch là máy móc và thiết bị, thịt và các sản phẩm từ thịt, sản phẩm hàng ngày, cá, dược phẩm, đồ nội thất, cối xay gió… Các mặt hàng nhập khẩu chính: máy móc, thiết bị, thiết bị dùng cho sản xuất công nghiệp, hoá chất, ngũ cốc và thực phẩm, hàng tiêu dùng.
Thị trường xuất khẩu chính của Đan Mạch là EU (64,7%), trong đó ba nước mà Đan Mạch xuất khẩu sang nhiều nhất là Đức (16,7%), Thụy Điển (14,7%) và Anh (8,0%). Thị trường nhập khẩu chính của Đan Mạch vẫn là EU (69,9%) và nhập khẩu nhiều nhất từ ba thị trường là Đức (21,8%), Thụy Điển (14,4%) và Hà Lan
55 Statistics Denmark http://www.statbank.dk/statbank5a/default.asp?w=1024
56 Statistics Denmark: http://www.statbank.dk/statbank5a/default.asp?w=1024
(6,8%). Bên cạnh đó, Mỹ (6,3%), Hà Lan (6,8%) và Trung Quốc (5,6%) cũng là những đối tác quan trọng của quốc gia này. Có thể thấy rõ hơn điều này qua bảng sau:
Bảng 3: Tỷ lệ hàng hóa xuất khẩu sang các thị trường chính của Đan Mạch năm 2007 (%)
Tỷ lệ hàng xuất khẩu (2007) | |
Đức | 16,7 |
Thụy Điển | 14,7 |
Anh | 8,0 |
Mỹ | 6,3 |
Các thị trường khác | 54,3 |
Thị trường nhập khẩu | Tỷ lệ hàng nhập khẩu (2007) |
Đức | 21,8 |
Thụy Điển | 14,4 |
Hà Lan | 6,8 |
Trung Quốc | 5,6 |
Các thị trường khác | 48,6 |
Nguồn: FITA – The Federation of International Trade Associations.57 Bảng 4: Tỷ lệ hàng hóa nhập từ các thị trường chính của Đan mạch năm 2007(%)
Nguồn: FITA – The Federation of International Trade Associations.58
2.1.5. Văn hóa
2.1.5.1. Ngôn ngữ
Ngôn ngữ chính của Đan Mạch là tiếng Đan Mạch còn ngôn ngữ chính thứ hai là tiếng Đức. Trên đảo Greenland người ta còn nói tiếng Greenlandic, còn ở quần đảo Faroe thì tiếng Faroe cũng là ngôn ngữ chính thức. Phía Nam Đan Mạch có
57 FITA http://www.fita.org/countries/denmark.html?ma_rubrique=business_environment
58 FITA http://www.fita.org/countries/denmark.html?ma_rubrique=business_environment
khoảng 80.000 dân nói tiếng Đức. Tiếng Đan Mạch thuộc nhánh phía Bắc của nhóm ngôn ngữ German của hệ ngôn ngữ Ấn - Âu với rất nhiều từ vay mượn từ ngôn ngữ miền Bắc nước Đức. Ngày nay tiếng Anh là ngoại ngữ quan trọng nhất ở Đan Mạch. Tuy nhiên, tiếng Đức và tiếng Pháp vẫn có một ảnh hưởng đáng kể.
Người Đan Mạch tuy không sử dụng nhiều ngôn ngữ không lời như người Mỹ và nhiều quốc gia khác những cũng vẫn mang một vài đặc điểm riêng cần chú ý. Chẳng hạn như người Mỹ hành động xoay tròn ngón tay trỏ và chỉ vào thái dương có ý nói người đối diện bị điên thì ở Đan Mạch nó lại có ý lăng mạ những người lái xe khác trên đường phố. Trong những cuộc gặp gỡ và tiếp xúc, người Đan Mạch thường tỏ ra khá cởi mở và thân mật song lại giữ một khoảng cách nhất định với người đối thoại. Ngoài ra, trong khi đối thoại, người Đan Mạch giao tiếp bằng mắt rất nhiều và thường thấy khó chịu nếu đối phương khoanh tay trước mặt mình.59 Người Đan Mạch ít khi chạm vào người khác trong khi giao tiếp nhưng đôi khi họ vẫn vỗ nhẹ vào lưng đối phương để thể hiện sự tin tưởng của mình.
2.1.5.2. Tôn giáo
Đan Mạch là nơi đạo Tin Lành phát triển mạnh với cuộc cải cách Luther năm 1536. Đạo tin lành Hiện nay, có khoảng 95% dân số nước này theo đạo Tin Lành dòng Evangelical Lutheran, còn lại là đạo Tin lành và Công giáo La Mã (Protestant và Roman Catholic) chiếm 3%, đạo Hồi (Muslim) (2%).60
Theo Hiến pháp Đan Mạch “các công dân sẽ được quyền thành lập các giáo đoàn thờ Thần theo cách phù hợp với những đức tin của mình”. 61 Do vậy, tất cả các công dân Đan Mạch đều được tự do thờ cúng theo tôn giáo họ chọn. Kết quả là, có nhiều tín ngưỡng tôn giáo khác nhau - và cũng có nhiều người theo thuyết vô thần. Người ta ước chừng có khoảng 150 cộng đồng tôn giáo với nhiều quy mô khác nhau ở Đan Mạch.
2.1.5.3. Những giá trị và thái độ
Nền văn hóa của một quốc gia được kiến tạo bởi rất nhiều giá trị nhưng trong đó bao giờ cũng có những giá trị cốt lõi và Đan Mạch cũng vậy. Những giá trị nổi
59 Danishnet.com: http://www.danishnet.com/info.php/business/body-language-64.html
60 The World Factbook: http://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/print/da.html 61 New to Denmark, dk: http://www.nyidanmark.dk/vn- VN/Medborger_i_danmark_vn_vn/kultur_fritid_vn_vn/kultur_og_fritid_vn_vn.htm
bật trong nền văn hóa Đan Mạch bao gồm sự đề cao chủ nghĩa cá nhân, tính cẩn trọng và sự phân cấp quyền lực thấp.62 Từ đây hình thành nên những thái độ đặc trưng của người Đan Mạch đối với những vấn đề này.
Đề cao chủ nghĩa cá nhân
Theo mô hình của Geert Hofstede, Đan Mạch có chỉ số về tính cá nhân khá cao (74), đứng thứ 8 trong số 50 nước và 3 vùng lãnh thổ mà Geert nghiên cứu.63 Người Đan Mạch rất tự hào về công việc của họ và không muốn nhận sự giúp đỡ từ người khác bởi họ tin rằng chỉ có họ mới có thể làm tốt nhất việc của mình.64 Họ cũng có xu hướng suy nghĩ độc lập khi đưa ra quyết định. Và luôn phấn đấu để đạt được thành tích cá nhân cao nhất cũng chính là mục đích của người Đan Mạch.
Mặc dù Đan Mạch là một đất nước mang tính cá nhân cao nhưng vẫn mang một số đặc điểm của chủ nghĩa tập thể. Hầu hết họ khá khiêm tốn và không khoe khoang về những thành tích bản thân đạt được. Ngoài ra, ở Đan Mạch quyền lực lại không chỉ tập trung trong tay một số người. Vì vậy mà ở Đan Mạch, chủ nghĩa cá
nhân khuyến khích người ta phát triển năng khiếu cá nhân nhưng không ủng hộ tính ích kỷ.65
Tính cẩn trọng thấp
Trong mô hình các khía cạnh văn hóa của Geert Hofstede, chỉ số cẩn trọng của Đan Mạch cũng ở mức rất thấp, được 23 điểm, cũng đứng ở vị trí số 3 từ dưới lên. 66 Tính cẩn trọng thấp này, nói chung, khiến cho người Đan Mạch thường có thái độ tích cực chứ không hay nghi ngờ những người họ không quen biết như người Trung Quốc. Trong kinh doanh, những doanh nhân Đan Mạch thường ưa mạo hiểm hơn doanh nhân ở những nước có tính cẩn trọng cao và luôn muốn thử những điều mới lạ.67 Đó là lý do khiến cho sự sáng tạo, đổi mới diễn ra rất mạnh mẽ ở Đan Mạch.
62 Verner Worm (1997), Vikings and Mandarins, Handelshojskolens Forlag, Copenhagen Business School Press, tr. 73.
63 Clearly Cultural: http://www.clearlycultural.com/geert-hofstede-cultural-dimensions/individualism/
64 Wikia:http://internationalbusiness.wikia.com/wiki/Denmark%27s_Collectivism_vs_Individualism
65 Verner Worm (1997), Vikings and Mandarins, Handelshojskolens Forlag, Copenhagen Business School Press, tr. 75.
66 Clearly Cultural: http://www.clearlycultural.com/geert-hofstede-cultural-dimensions/uncertainty- avoidance-index/
67 Wikia:http://internationalbusiness.wikia.com/wiki/Denmark%27s_Uncertainty_Avoidance
Sự phân cấp quyền lực thấp
Chỉ số phân cấp quyền lực ở Đan Mạch trong mô hình các khía cạnh văn hóa của Geert chỉ có 18, đứng thứ 3 từ dưới lên.68 Do có tính phân cấp quyền lực thấp nên Đan Mạch là một đất nước rất bình đẳng. Ở đó hầu như không có sự phân biệt về dân tộc, tôn giáo, giai cấp hay giới tính. Trong các doanh nghiệp Đan Mạch, những người lao động chân tay cũng được đối xử bình đẳng như người làm việc văn phòng và sự phân quyền cho cấp dưới là tương đối phổ biến. Điều đó có nghĩa, nhân viên sẽ được tham dự vào quá trình ra quyết định của ban giám đốc và họ không phải luôn phục tùng mệnh lệnh cấp trên như ở nhiều nước châu Á. Cũng nhờ có sự phân cấp quyền lực thấp mà trong xã hội Đan Mạch, vai trò của người phụ nữ cũng được coi trọng ngang bằng với nam giới.
2.1.5.4. Phong tục tập quán
Cũng như những giá trị và thái độ, phong tục tập quán và chuẩn mực đạo đức của Đan Mạch rất phong phú nhưng trong khuôn khổ của khóa luận, người viết chỉ xin giới thiệu một vài nét tiêu biểu, có liên quan đến đề tài nghiên cứu.
Nghi thức chào hỏi
Đối với người Đan Mạch, việc chào hỏi không yêu cầu trịnh trọng, chỉ cần một cái bắt tay chặt và mỉm cười là đủ. Phụ nữ thường là người chủ động bắt tay trước và trong khi bắt tay nên nhìn thẳng vào mắt đối phương. Khi đến hoặc khi ra về, người Đan Mạch thường bắt tay và nói lời tạm biệt với từng người một. Người Đan Mạch thường sử dụng tên trong khi chào hỏi và giao tiếp thông thường. 69
Phong tục tặng quà
Người Đan Mạch có thói quen tặng quà cho những người thân và bạn bè gần gũi trong gia đình vào những dịp đặc biệt như sinh nhật hoặc Giáng sinh. Ngoài ra, khi được mời đến ăn tối tại một gia đình, người Đan Mạch cũng thường mang theo một món quà nhỏ, có thể là hoa, sôcôla loại ngon hoặc rượu hảo hạng. Nếu được mời đến dự những bữa tiệc thì phép lịch sự của người Đan Mạch sẽ là gửi đến trước một bó hoa. Những món quà hoặc hoa thường được gói cẩn thận trong giấy gói màu
68 Clearly Cultural: http://www.clearlycultural.com/geert-hofstede-cultural-dimensions/power-distance- index/
69 Kwintessentail: http://www.kwintessential.co.uk/resources/global-etiquette/denmark-country-profile.html