Bộ giáo dục và đào tạo
Trường đại học kinh tế quốc dân
NGUYễN THị MINH PHƯƠNG
XÂY DựNG MÔ HìNH Kế TOáN TRáCH NHIệM TRONG CáC DOANH NGHIệP SảN XUấT SữA VIệT NAM
Chuyên ngành: Kế toán (Kế toán, Kiểm toán và Phân tích) Mã số: 62.34.30.01
Có thể bạn quan tâm!
-
Xây dựng mô hình kế toán trách nhiệm trong các doanh nghiệp sản xuất sữa Việt Nam - 2 -
Tổng Quan Các Công Trình Nghiên Cứu Trong Nước -
Xây dựng mô hình kế toán trách nhiệm trong các doanh nghiệp sản xuất sữa Việt Nam - 4
Xem toàn bộ 222 trang tài liệu này.
Người hướng dẫn khoa học:
PGS.TS. NGUYễN MINH PHƯƠNG
Hà nội, năm 2013
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận án này là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Số liệu sử dụng trong Luận án là trung thực. Những kết quả của Luận án chưa từng
được công bố trong bất cứ công trình nào
Tác giả của Luận án
Nguyễn Thị Minh Phương
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN i
MỤC LỤC ii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT v
DANH MỤC SƠ ĐỒ vi
DANH MỤC BẢNG vii
DANH MỤC ĐỒ THỊ viii
LỜI MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU CỦA LUẬN ÁN 5
1.1. Tổng quan các công trình nghiên cứu nước ngoài 5
1.2. Tổng quan các công trình nghiên cứu trong nước 14
1.3. Phương pháp nghiên cứu của luận án 19
1.3.1. Thiết kế nghiên cứu 19
1.3.2. Phương pháp thu thập số liệu 20
1.3.3. Hệ thống dữ liệu thu thập 21
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 23
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN TRÁCH NHIỆM TRONG CÁC DOANH NGHIỆP 24
2.1. Bản chất, vai trò và nhiệm vụ kế toán trách nhiệm trong doanh nghiệp..24
2.1.1. Bản chất của kế toán trách nhiệm trong doanh nghiệp 24
2.1.2. Vai trò và nhiệm vụ của kế toán trách nhiệm trong các doanh nghiệp 27
2.2. Sự phân cấp quản lý và mối quan hệ với kế toán trách nhiệm 29
2.2.1. Sự phân cấp quản lý và các mô hình phân cấp quản lý 29
2.2.2. Hệ thống kế toán trách nhiệm trong mối quan hệ với cơ cấu tổ chức quản lý kinh doanh 41
2.3. Hệ thống phương pháp sử dụng trong kế toán trách nhiệm 43
2.3.1. Hệ thống phương pháp dự toán 43
2.3.2. Hệ thống phương pháp cung cấp các thông tin thực hiện của các trung tâm trách nhiệm 46
2.3.3. Hệ thống phương pháp phân tích, đánh giá trách nhiệm của các trung tâm trách nhiệm 47
2.4. Nội dung kế toán trách nhiệm cho các trung tâm trách nhiệm trong doanh nghiệp 55
2.4.1. Trung tâm chi phí 55
2.4.2. Trung tâm doanh thu 59
2.4.3. Trung tâm lợi nhuận 61
2.4.4. Trung tâm đầu tư 64
2.5. Kế toán trách nhiệm của một số nước trên thế giới và bài học kinh nghiệm cho doanh nghiệp Việt Nam 66
2.5.1. Kế toán trách nhiệm của một số nước trên thế giới 66
2.5.2. Bài học kinh nghiệm cho các doanh nghiệp Việt Nam 71
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 73
CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG KẾ TOÁN TRÁCH NHIỆM TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT SỮA VIỆT NAM 74
3.1. Thực trạng kế toán trách nhiệm trong các doanh nghiệp sản xuất sữa Việt Nam 74
3.1.1. Giới thiệu tổng quan về ngành sản xuất sữa Việt Nam 74
3.1.2. Đặc điểm cơ cấu tổ chức và phân cấp quản lý trong các doanh nghiệp sản xuất sữa Việt Nam 84
3.1.3. Thực trạng vận dụng các phương pháp kế toán trách nhiệm tại các doanh nghiệp sản xuất sữa Việt Nam 89
3.1.4. Thực trạng kế toán trách nhiệm các trung tâm trong doanh nghiệp sản xuất sữa Việt Nam 90
3.2. Đánh giá thực trạng kế toán trách nhiệm trong các doanh nghiệp sản xuất sữa Việt Nam 95
3.2.1. Đánh giá cơ cấu tổ chức và phân cấp quản lý tại các doanh nghiệp sản xuất sữa Việt Nam 95
3.2.2. Đánh giá hệ thống phương pháp kế toán trách nhiệm tại các doanh nghiệp sản xuất sữa Việt Nam 97
3.2.3. Đánh giá thực trạng kế toán trách nhiệm các trung tâm tại các doanh nghiệp sản xuất sữa Việt Nam 98
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 100
CHƯƠNG 4: GIẢI PHÁP XÂY DỰNG MÔ HÌNH KẾ TOÁN TRÁCH NHIỆM TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT SỮA VIỆT NAM 101
4.1. Sự cần thiết xây dựng mô hình kế toán trách nhiệm trong các doanh nghiệp sản xuất sữa Việt Nam 101
4.2. Các nguyên tắc xây dựng mô hình kế toán trách nhiệm trong các doanh nghiệp sản xuất sữa Việt Nam 103
4.2.1. Phù hợp với mô hình tổ chức quản lý 103
4.2.2. Phù hợp với yêu cầu và trình độ quản lý 103
4.2.3. Phù hợp và hài hòa giữa chi phí và lợi ích 104
4.2.4. Phù hợp với cơ chế quản lý của nền kinh tế 104
4.2.5. Phù hợp trong quá trình toàn cầu hóa 105
4.3. Vận dụng phương pháp kế toán trách nhiệm trong các doanh nghiệp sản xuất sữa Việt Nam 105
4.3.1. Xây dựng hệ thống định mức 105
4.3.2. Xây dựng hệ thống dự toán tương ứng các trung tâm trách nhiệm 110
4.3.3. Xây dựng hệ thống ghi chép chứng từ ban đầu, tài khoản và sổ kế toán phù hợp với hệ thống kế toán trách nhiệm 111
4.3.4. Áp dụng phương pháp bảng điểm cân bằng trong các doanh nghiệp sản xuất sữa Việt Nam 114
4.4. Xây dựng hệ thống kế toán trách nhiệm cho các trung tâm trong doanh nghiệp sản xuất sữa Việt Nam 117
4.4.1. Kế toán trách nhiệm trung tâm chi phí 117
4.4.2. Kế toán trách nhiệm trung tâm doanh thu 127
4.4.3. Kế toán trách nhiệm trung tâm lợi nhuận 129
4.4.4. Kế toán trách nhiệm trung tâm đầu tư 136
4.5. Điều kiện xây dựng hệ thống kế toán trách nhiệm trong các doanh nghiệp sản xuất sữa Việt Nam 142
4.5.1. Đối với nhà nước và các cơ quan chức năng 142
4.5.2. Đối với các doanh nghiệp sản xuất sữa Việt Nam 143
KẾT LUẬN CHƯƠNG 4 148
KẾT LUẬN 149
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CỦA TÁC GIẢ 151
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 151
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt Diễn giải
CP NVL TT : Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp
CP NCTT : Chi phí nhân công trực tiếp
CP SXC : Chi phí sản xuất chung
DNNN : Doanh nghiệp nhà nước
ERP : Enterprise Resource Planning (Hoạch định nguồn lực doanh nghiệp)
EVA : Economic value added (Giá trị giá tăng)
GĐ : Giám đốc
HĐQT : Hội đồng quản trị
KH : Kế hoạch
KTTC : Kế toán tài chính
KTTN : Kế toán trách nhiệm
KTQT : Kế toán quản trị
LN : Lợi nhuận
PX : Phân xưởng
TT : Thực tế
TSCD :Tài sản cố định
SXKD : Sản xuất kinh doanh
RA : Respondbility Accounting (Kế toán trách nhiệm)
ROI : Return on Investment (Tỷ lệ hoàn vốn đầu tư)
RI : Residual Income(Thu nhập còn lại)
DANH MỤC SƠ ĐỒ
Sơ đồ 2.1: Cơ cấu quản lý chức năng của doanh nghiệp 31
Sơ đồ 2.2: Cơ cấu tổ chức theo địa dư 32
Sơ đồ 2.3: Cơ cấu tổ chức theo sản phẩm 33
Sơ đồ 2.4: Cơ cấu tổ chức theo khách hàng 34
Sơ đồ 2.5: Cơ cấu tổ chức theo đơn vị chiến lược 35
Sơ đồ 2.6: Cơ cấu tổ chức kiểu ma trận 36
Sơ đồ 2.7: Cơ cấu quản lý trực tuyến của doanh nghiệp 37
Sơ đồ 2.8: Cơ cấu quản lý theo kiểu trực tuyến - chức năng 38
Sơ đồ 2.9: Hệ thống kế toán trách nhiệm trong mối quan hệ với cơ cấu tổ chức quản lý của doanh nghiệp 42
Sơ đồ 2.10: Hệ thống dự toán sản xuất kinh doanh 44
Sơ đồ 2.11: Trình tự lập dự toán 46
Sơ đồ 2.12: Mô hình phân tích Dupont 49
Sơ đồ 2.13: Cấu trúc của bảng điểm cân bằng 51
Sơ đồ 2.14: Mối quan hệ giữa phân cấp quản lý và các trung tâm trách nhiệm ở các doanh nghiệp châu Âu 68
Sơ đồ 3.1: Chuỗi giá trị giản đơn của ngành sữa 74
Sơ đồ 3.2: Bộ máy quản lý của Công ty Vinamilk 82
Sơ đồ 3.3: Bộ máy quản lý của Công ty sữa Hà nội 86
Sơ đồ 4.1: Các trung tâm chi phí thuộc khối sản xuất 118
Sơ đồ 4.2: Các trung tâm chi phí thuộc khối kinh doanh 120
Sơ đồ 4.3: Các trung tâm chi phí thuộc khối quản lý 121
Sơ đồ 4.4: Bộ máy kế toán kết hợp trong doanh nghiệp sản xuất sữa Việt Nam ...145
DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1: Mối quan hệ giữa chiến lược và cơ cấu tổ chức 40
Bảng 4.1: Hệ thống dự toán của các trung tâm trách nhiệm 111
Bảng 4.2: Bảng điểm cân bằng trong doanh nghiệp sản xuất sữa Việt Nam 115
Bảng 4.3: Bảng phân tích biến động các nhân tố 123
Bảng 4.4: ROI của các trung tâm đầu tư 138
Bảng 4.5: Các chỉ tiêu của bộ phận miền Bắc 139
Bảng 4.6: Lợi nhuận còn lại của các trung tâm 140