Nâng Cao Văn Hóa Chính Trị Của Cán Bộ Chính Trị Cấp Phân Đội Phải Gắn

vũ khí trang bị. Do đó, mọi hoạt động chủ trì chính trị của họ phải hướng về xây dựng tổ chức đảng trong sạch, đơn vị vững mạnh toàn diện, với mục tiêu: “Chăm lo xây dựng môi trường văn hóa trong Đảng, trong cơ quan nhà nước và các đoàn thể. Coi đây là nhân tố quan trọng để xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh” [47, tr.401 - 402].

Văn hóa chính trị của họ được hình thành, rèn luyện và khẳng định từ kết quả xây dựng tổ chức đảng trong sạch và đơn vị vững mạnh toàn diện; văn hóa chính trị của họ tác động rất lớn đến chất lượng, hiệu quả xây dựng tổ chức đảng, xây dựng đơn vị. Kết quả xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện luôn có mối quan hệ biện chứng với trình độ văn hóa chính trị của cán bộ chủ trì về chính trị. Lý luận và thực tiễn cho thấy, muốn nâng cao văn hóa chính trị của cán bộ chính trị cấp phân đội phải tập trung sức lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng tổ chức đảng trong sạch, đơn vị vững mạnh toàn diện; chỉ trong quá trình xây dựng đó họ mới bộc lộ hết trình độ văn hóa chính trị, thông qua đó mà củng cố, rèn luyện tri thức, tình cảm, niềm tin, bản lĩnh, hành vi chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống và uy tín chủ trì về chính trị.

Yêu cầu cũng chỉ ra phải phát triển toàn diện môi trường văn hóa, đời sống văn hóa; bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, đồng thời nâng cao chất lượng, hiệu quả sáng tạo các giá trị văn hóa mới; trong đó chú trọng: “Xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, văn minh gắn liền với đấu tranh không khoan nhượng với cái xấu, cái ác, phi văn hóa, phản văn hóa; bảo vệ những giá trị chân - thiện - mỹ” [157, tr.11.] Do đó, nâng cao văn hóa chính trị của cán bộ chính trị cấp phân đội phải không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, chỉ huy đơn vị hiện thực mục tiêu của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã triển khai năm 1992, tiến hành cuộc vận động xây dựng môi trường văn hóa quân sự lành mạnh. Văn kiện Đảng bộ Quân đội lần thứ XI yêu cầu:

Xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” gắn với xây dựng các tổ chức đảng trong sạch vững mạnh tiêu biểu và các tổ chức vững mạnh trong từng cơ quan, đơn vị; chú trọng xây dựng môi trường văn hóa quân sự lành mạnh, chủ động đấu tranh phòng, chống các tác động tiêu cực và văn hóa xấu độc [156, tr.58].

Với phương châm và mục tiêu tập trung xây dựng đơn vị vững mạnh về chính trị, xây dựng các mối quan hệ quân nhân trên cơ sở nhiệm vụ, trên tình đồng chí, đồng đội; xây dựng văn hóa ứng xử giữa các quân nhân; xây dựng môi trường cảnh quan nơi đóng quân xanh, sạch, đẹp. Những nội dung đó là điều kiện, môi trường thuận lợi để họ bồi dưỡng, nâng cao và phát triển văn hóa chính trị ở đơn vị; phòng, chống văn hóa xấu độc và tệ nạn xã hội thâm nhập vào đơn vị.

4.1.3. Nâng cao văn hóa chính trị của cán bộ chính trị cấp phân đội phải gắn liền với xây dựng phẩm chất toàn diện của người cán bộ chính trị

Văn hóa chính trị của cán bộ chính trị cấp phân đội biểu hiện ở những chuẩn mực giá trị chân, thiện, mỹ. Yêu cầu nâng cao văn hóa chính trị cho đội ngũ này phải nắm vững: “Trọng tâm xây dựng và phát triển văn hóa là xây dựng con người có nhân cách và xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh; chú trọng mối quan hệ giữa văn hóa và chính trị, văn hóa và kinh tế; xây dựng văn hóa trong Đảng và trong hệ thống chính trị; xây dựng văn hóa công chức, văn hóa công vụ, đặc biệt là đạo đức công vụ, chú trọng sự nêu gương của cán bộ, đảng viên” [157, tr.7]. Đó là những định hướng xây dựng nhân cách người quân nhân cách mạng, phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” trong tình hình mới. Vì vậy, nâng cao văn hóa chính trị cho cán bộ chính trị cấp phân đội hiện nay kết hợp xây dựng đội ngũ cán bộ chính trị có phẩm chất: “chính trị là đức, chuyên môn là tài” [106, tr.269], “tài là văn hóa, chuyên môn, đức là chính trị” [106, tr.270], “Nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng” [112, tr.435]. Yêu cầu chỉ rò trên cơ sở nắm chắc đặc điểm, số

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 225 trang tài liệu này.

lượng, chất lượng, cơ cấu, chức trách nhiệm vụ của đội ngũ cán bộ chính trị để xác định nội dung bồi dưỡng toàn diện; tránh tập trung, trọng điểm chỉ nhằm vào cán bộ chính trị cấp phân đội; trong khi đó cán bộ chính trị các cấp không quan tâm chú trọng, đây là chủ thể tác động của quá trình nâng cao văn hóa chính trị cho cán bộ chính trị cấp phân đội. Chỉ trên cơ sở đó mới xây dựng đội ngũ cán bộ chính trị vững mạnh về chính trị phù hợp với điều kiện thực tiễn xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại.

Để thực hiện tốt yêu cầu trên, phải quán triệt phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ: “Một đội ngũ cán bộ chính trị có thể đáp ứng yêu cầu của giai đoạn hiện nay, một mặt phải kế thừa những tinh hoa, truyền thống mà đội ngũ chính ủy, chính trị viên trước đây đã để lại trong truyền thống lịch sử quân đội ta. Mặt khác phải có sự phát triển mới về chất so với đội ngũ đó” [158, tr.204]. Trong đó phẩm chất ở người cán bộ chính trị phải tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc, chế độ xã hội chủ nghĩa, với nhân dân; có bản lĩnh chính trị vững vàng, có ý chí chiến đấu và tinh thần trách nhiệm cao, đạo đức trong sáng, lối sống lành mạnh, chí công vô tư, trung thực, thẳng thắn, có ý thức tổ chức kỷ luật, yên tâm gắn bó với quân đội, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt nhiệm vụ. Ở họ chủ trì chính trị giữ vững nguyên tắc: “Nhất trí cao với đường lối, quan điểm và nguyên tắc của Đảng, kiên quyết bảo vệ Đảng và bảo vệ đường lối của Đảng, thực hiện nghiêm túc các nghị quyết, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật Nhà nước” [128, tr.88 - 89]. Nâng cao văn hóa chính trị cho cán bộ chính trị cấp phân đội phải gắn với xây dựng đội ngũ cán bộ chính trị toàn diện trong tình hình mới là nhiệm vụ cơ bản, vừa có ý nghĩa lâu bền, vừa thường trực và cấp thiết. Yêu cầu đòi hỏi các chủ thể phải có thái độ và hành động phù hợp tránh ngắt quãng, vì thành tích, bệnh hình thức. Chủ tịch Hồ Chí Minh dạy: nâng cao văn hóa thực chất phải sửa đổi được tham nhũng, lười biếng, phù hoa, xa xỉ; văn hóa thấm sâu vào các hoạt động

của đời sống xã hội, trong đó có hoạt động chính trị nhằm tạo ra những con người mới có nhân cách, lối sống tốt đẹp. Do đó, phải lấy chất lượng là yêu cầu cốt lòi, phải chuyển biết từng cá nhân và tập thể; cần kết hợp “xây” đi đôi với “chống”, muốn xây phải chống, muốn chống phải xây tránh phiến diện trong quá trình nâng cao văn hóa chính trị cho cán bộ chính trị cấp phân đội.

Yêu cầu nâng cao văn hóa chính trị của cán bộ chính trị phải bám sát chức trách, nhiệm vụ của cán bộ chính trị cấp phân đội và danh hiệu “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới [Phụ lục 9, 10]. Trong đó, phải coi trọng nắm vững nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, những vấn đề cơ bản về công tác đảng, công tác chính trị trong quân đội; biết vận dụng sáng tạo đường lối, chủ trương của Đảng, của quân đội và kiến thức công tác đảng, công tác chính trị vào lĩnh vực công tác của mình. Có trình độ chính trị, quân sự, kinh tế, xã hội, chuyên môn kỹ thuật, nghiệp vụ, ngoại ngữ, công nghệ thông tin và pháp luật, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ theo cương vị, chức trách. Đồng thời “có phong cách làm việc dân chủ, sâu sát, quyết đoán, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, nói đi đôi với làm. Có khả năng quy tụ, đoàn kết nội bộ, đoàn kết quân dân, được quần chúng tín nhiệm” [128, tr.88].

4.1.4. Nâng cao văn hóa chính trị của cán bộ chính trị cấp phân đội phải phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, các lực lượng

Đây là yêu cầu quán triệt quan điểm của Đảng về phát huy sức mạnh tổng hợp nhằm nâng cao văn hóa chính trị cho cán bộ chính trị cấp phân đội. Trong Văn kiện Đại hội XIII, Đảng ta khẳng định: “Phát huy vai trò của gia đình, cộng đồng, xã hội trong việc xây dựng môi trường văn hóa, con người giàu lòng nhân ái, khoan dung, chân thành, tình nghĩa, trọng đạo lý, cần cù, chăm chỉ, tiết kiệm, sáng tạo, hiện đại” [29, tr.263]. Để thực hiện yêu cầu này các chủ thể cần thống nhất nhận thức về sự lãnh đạo, chỉ đạo tập trung, xuyên suốt từ Trung ương đến cơ sở, từ Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị

đến các đơn vị quân đội và ngay cả cán bộ chính trị cấp phân đội đều phải tham gia vào quá trình này. Mọi biểu hiện biệt lập, tách rời các tổ chức, lực lượng không thống nhất về yêu cầu, biện pháp đều cản trở đến quá trình nâng cao văn hóa chính trị của cán bộ chính trị cấp phân đội. Bởi vì, xây dựng văn hóa chính trị cho họ là một nội dung của nâng cao chất lượng cán bộ trong quân đội hiện nay. Quá trình này phải phát huy sức mạnh tổng hợp để tạo ra môi trường, điều kiện thuận lợi thúc đẩy các chủ thể nâng cao văn hóa chính trị cho họ. Vì vậy, phát huy sự lãnh đạo của cấp ủy đảng, là nhân tố có ý nghĩa quyết định bảo đảm cho nâng cao văn hóa chính trị của cán bộ chính trị cấp phân đội đúng hướng về tư tưởng và tổ chức. Chính uỷ, chính trị viên và cán bộ chỉ huy cấp trên phải cụ thể hóa nâng cao văn hóa chính trị của cán bộ chính trị cấp phân đội thành kế hoạch công tác của đơn vị, triển khai tổ chức thực hiện nghiêm túc, đánh giá rút kinh nghiệm. Cơ quan chính trị phối hợp, hiệp đồng các cơ quan chức năng hướng dẫn thực hiện chặt chẽ nâng cao văn hóa chính trị cho cán bộ chính trị cấp phân đội. Ngoài ra, phải coi trọng vai trò của các tổ chức quần chúng, hội đồng quân nhân, thực hiện dân chủ trong giám sát, phản ánh thái độ, hành vi văn hóa chính trị của cán bộ chính trị cấp phân đội ở đơn vị.

Thực hiện yêu cầu trên phải bảo đảm sự thống nhất chặt chẽ, đồng bộ giữa mục đích, hình thức, phương pháp nâng cao. Trong quá trình nâng cao văn hóa chính trị cho cán bộ chính trị cấp phân đội, vấn đề có tính nguyên tắc xuyên suốt là tăng cường vai trò lãnh đạo của các cấp ủy đảng từ sư đoàn, trung đoàn và từng cấp ủy, chi bộ cấp tiểu đoàn, đại đội. Trong đó, cấp ủy đảng cần phải thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, gắn với thực hiện nhiệm vụ chính trị ở đơn vị. Đặc biệt quan tâm đến cán bộ chủ chốt, đề cao thẩm quyền, trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy và cơ quan chính trị góp phần nâng cao văn hóa chính trị cho họ. Cùng với đó, chú trọng nêu gương văn hóa chính trị:

“Mỗi cán bộ, đảng viên không ngừng tu dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng, thực sự là một tấm gương về phẩm chất đạo đức, lối sống. Cán bộ cấp trên phải gương mẫu trước cán bộ cấp dưới, đảng viên và nhân dân” [23, tr.257 - 258]; đấu tranh phê phán những hiện tượng lệch chuẩn, thiếu văn hóa, lối sống không lành mạnh ở đơn vị.

4.2. Giải pháp cơ bản nâng cao văn hóa chính trị của cán bộ chính trị cấp phân đội Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay

4.2.1. Tăng cường giáo dục, bồi dưỡng nâng cao trình độ văn hóa chính trị cho cán bộ chính trị cấp phân đội Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay

Đây là giải pháp có tầm quan trọng hàng đầu, tạo tiền đề vững chắc cho quá trình nâng cao văn hóa chính trị của cán bộ chính trị cấp phân đội. Văn kiện Hội nghị lần thứ 4, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII khẳng định: “Tăng cường đổi mới nội dụng, phương thức và nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, tạo sự chuyển biến tích cực trong nhận thức và hành động của cán bộ, đảng viên về tầm quan trọng của nghiên cứu, học tập lý luận chính trị, đề cao trách nhiệm tự học, tự nghiên cứu của cá nhân” [31, tr.92-93]. Nó thể hiện sự tuân thủ đúng quy luật từ trực quan sinh động đến tư duy trừu tượng và trở về hoạt động thực tiễn bằng con đường giáo dục, tuyên truyền. Thực tế cho thấy, để chuyển hóa từ tri thức tới tình cảm, niềm tin, ý chí chính trị và hành vi chính trị chuẩn mực thì nó phụ thuộc rất lớn vào chất lượng giáo dục, bồi dưỡng văn hóa chính trị cho cán bộ chính trị cấp phân đội. Thực hiện giải pháp này cần tập trung vào nội dung sau:

Một là, tăng cường giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và Cương lĩnh, đường lối chính trị của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Văn hóa chính trị của cán bộ chính trị cấp phân đội được củng cố, phát triển chủ yếu do quá trình giáo dục, kết hợp với rèn luyện thực tiễn. Nội dung văn hóa chính trị cần nâng cao là văn hóa chính trị cộng sản chủ nghĩa mà Đảng

Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh dày công giáo dục, rèn luyện. Vì vậy, giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm đường lối chính trị của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước… là vấn đề cốt tử trong sự tồn tại và phát triển của Đảng, cũng là cốt lòi của văn hóa chính trị. Hiện nay, trước tình hình diễn biến phức tạp trên thế giới, khu vực, cách mạng nước ta đang đứng trước những thuận lợi và cũng không ít những thách thức phải vượt qua. Những biểu hiện thách thức tác động đến cán bộ, đảng viên về tư tưởng, đạo đức, nhất là việc học tập lý luận chính trị mà trong Văn kiện Đại hội XIII, Đảng ta chỉ rò: “Việc giáo dục chính trị, tư tưởng cho cán bộ, đảng viên chưa thường xuyên; một bộ phận đảng viên chưa nắm vững chủ trương, đường lối của Đảng. Việc học tập lý luận chính trị tuy có nhiều cố gắng nhưng vẫn chưa đáp ứng yêu cầu” [30, tr.172]. Tình hình đó đang đặt ra cho quân đội muốn hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao của Đảng, Nhà nước và nhân dân thì yếu tố hàng đầu phải thường xuyên giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Cương lĩnh Chính trị, Nghị quyết của Đảng và Điều lệ công tác đảng, công tác chính trị trong Quân đội nhân dân Việt Nam, nhất cho cán bộ chính trị cấp phân đội người chủ trì chính trị, tiến hành công tác đảng, công tác chính trị.

Tư tưởng Hồ Chí Minh là sự vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam; là sự kế thừa và phát huy cao độ những tinh hoa văn hóa chính trị của nhân loại và của dân tộc Việt Nam. Cốt lòi văn hóa chính trị Hồ Chí Minh là: Độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng phóng xã hội, giải phóng nhân loại; quan hệ giữa giai cấp và dân tộc, về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, con người, về Đảng, Nhà nước và quân đội. Trong đó, những tư tưởng về xây dựng quân đội của dân, do dân, vì dân; xây dựng đội ngũ cán bộ quân đội về văn hóa, đạo đức cách mạng là những vấn đề quan trọng. Đội ngũ cán bộ nói chung, cán bộ chính trị cấp phân đội cần nhận thức và tiếp thu những

tư tưởng đó làm cơ sở vững chắc cho việc nâng cao văn hóa chính trị; nhằm giác ngộ sâu sắc chính trị, lập trường giai cấp công nhân, thế giới quan cộng sản chủ nghĩa và phương pháp luận khoa học, đáp ứng yêu cầu xây dựng quân đội, nhiệm vụ chính trị của đơn vị hiện nay. Đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước và kỷ luật quân đội là sự vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh vào giải quyết vấn đề chính trị và thực tiễn. Bởi vậy, văn hóa chính trị của cán bộ chính trị cấp phân đội trước hết và trên hết là xây dựng hệ giá trị chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng của Đảng, là cái gốc văn hóa chính trị của Đảng cầm quyền mà họ cần hiện thực hóa ở đơn vị.

Để nâng cao chất lượng giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật Nhà nước, bên cạnh đổi mới nội dung đòi hỏi phải đổi mới hình thức và phương pháp giáo dục cho phù hợp với nội dung và sát đối tượng. Cho nên mục tiêu của giáo dục là nâng cao tri thức chính trị giúp họ nắm được cái cốt lòi văn hóa chính trị, là cơ sở cho họ hoạt động chính trị và đời sống chính trị ở lĩnh vực quân sự đặc thù. Mặt khác, việc hoạch định chủ trương, tổ chức triển khai nghị quyết, hoạt động lãnh đạo, quản lý phụ thuộc vào trình độ nhận thức của của họ. Việc học tập, nghiên cứu để nâng cao nhận thức chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối của Đảng… phải được triển khai có hệ thống, tổ chức chặt chẽ và liên tục. Song, cần quán triệt: truyền bá, xác lập, duy trì và phát triển bảo đảm cho chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối của Đảng giữ vị trí, vai trò chủ đạo trong đời sống tinh thần của cán bộ chính trị cấp phân đội. Có kế hoạch học tập, bồi dưỡng nâng cao trình độ lý luận bắt buộc đối với họ, tránh tình trạng nhận thức rằng chỉ có cán bộ quân sự mới phải học tập chính trị. Trong Văn kiện Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII yêu cầu: