Thực trọng hoạt động đánh giá việc thực hiện nhiệm vụ người giáo viên trong trường trung học phổ thông bán công và giải pháp vươn đến sự hoàn thiện

Đặc trưng cơ cấu nhân sự của trường PTTH BC với đa phần là lực lượng GV thuộc diện hợp đồng thỉnh giảng, trực tiếp với HTrưởng - cùng lúc họ hoạt động với nhiều trường khác (công lập - bán công - dân lập) và HS với đầu vào chất lượng thấp tạo nét đặc thù ương việc chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo; việc quản lý hoạt động của GV trong đó có việc Đgiá chất lượng thực hiện nhiệm vụ. Đgiá GV là một hoạt động quan trọng, thường xuyên trong quá trình quản lý của người HTrưởng. Đã có quản lý thì tất yếu phải Đgiá để công nhận quá trình lao động của người GV, để động viên khen thưởng hoặc uốn nắn phê bình đồng thời để có hướng sử dụng hợp lý nhất. Do đặc thù của trường BC, công việc Đgiá khá phức tạp bởi lẽ phải nhìn nhận được khả năng của người GV tác động vào đối tượng HS với đặc điểm đa phần yếu kém, thái độ học tập chưa tốt; nổi bật phải là phương pháp dạy học, nghệ thuật GD sao cho đạt hiệu quả cao nhất.

Những vấn đề thực tiễn vừa nêu đòi hỏi người HTníởng trường BC phải nhanh chóng có sự điều chỉnh về tổ chức khoa học lao động quản lý của một cách thích hợp để thực hiện được mục tiêu GD đi đôi với việc bảo đảm thực hiện đúng qui chế trường ngoài công lập cũng như điều lệ trường THPT. Trong cái đặc thù của trường BC, hoạt động quản lý nói chung và việc Đgiá GV nói riêng mang một ý nghĩa mới trong việc nâng cao chất lượng và hiệu quả sử dụng GV.

Tại TP.HCM, tuy trường BC đã hình thành và phát triển hơn 10 năm qua, công tác Đgiá GV đ loại hình trường này được thực hiện còn dáng dấp theo khuôn như các trường công lập và tất nhiên cũng có những chuẩn mực không phù hợp với đặc điểm của lực lượng GV và chất lượng HS tại trường BC. Là một CBQL trường THPT BC tại TP.HCM, Tôi chọn đề tài :"THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ VIỆC THỰC HIỆN NHIỆM VỤ CỦA NGƯỜI GIÁO VIÊN TRONG TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG BÁN CÔNG VÀ GIẢI PHÁP VƯƠN ĐẾN SỰ HOÀN THIỆN" với

hy vọng góp phần nhỏ bé vào việc nâng cao chất lượng hoạt động quản lý của HTrưởng trường THPT BC.

2. Mục đích nghiên cứu.‌

Đề tài đã nêu có mục đích chính là khảo sát thực trạng hoạt động Đgiá, từ đó đề xuất giải pháp cho các chuẩn Đgiá hiện hành góp phần hoàn thiện hoạt động Đgiá việc thực hiện nhiệm vụ của GV của loại hình trường BC.

Mục đích chính ấy có thể tách thành các mục tiêu nhỏ như:

 Tìm hiểu lý luận về Đgiá và các vấn đề liên quan trong hoạt động Đgiá .

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 121 trang tài liệu này.

 Xác định những vấn đề cần được quan tâm từ thực trạng của việc Đgiá hiện hành, việc sử dụng kết quả Đgiá đó cho công tác quản lý.

 Đề xuất giải pháp mới cho việc Đgiá và hướng sử dụng kết quả Đgiá.

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu.‌

 Đối tượng nghiên cứu: Hoạt động của người HTrưởng trường THPT BC trong việc Đgiá GV thực hiện nhiệm vụ.

 Khách thể nghiên cứu: Công tác quản lý của HTrưởng các trường THPT BC.

4. Nhiệm vụ nghiên cứu.‌

Những nhiệm vụ cần thực hiện của đề tài nghiên cứu bao gồm:

4.1. Tổng quan cơ sở lý luận về công tác đánh giá GV.‌

 Lý thuyết về Đgiá nói chung và Đgiá trong hoạt động GD.

 Công tác Đgiá GV trong nhiệm vụ quản lý của HTrưởng.

4.2. Điều tra thực trạng công tác đánh giá GV trong các trường BC hiện nay.‌

 Nhận thức và hiểu biết của HTrưởng về hoạt động Đgiá

 Xác định các điểm cần quan tâm trong tổ chức thực hiện việc Đgiá.

 Kết quả và lợi ích việc Đgiá chính xác năng lực thực hiện nhiệm vụ của GV trong công tác quản lý và trong việc nâng cao hiệu quả GD tại trường.

4.3. Đề ra giải pháp nhằm hoàn thiện việc đánh giá GV phù hợp với đặc thù trường bán công và hướng sử dụng kết quả đánh giá đối với nhà quản lý.‌

5. Giả thuyết khoa học.‌

Việc đánh giá chính xác hoạt động của người GV, đặc biệt là đánh giá hoạt động giảng dạy và GD phù hợp với loại hình trường bán công sẽ tạo điều kiện để HTrưởng làm tốt quá tình quản lý chỉ đạo và sử dụng hợp lý nguồn nhân lực góp phần quyết định cho việc thực hiện mục tiêu GD của nhà trường.

6. Giới hạn đề tài.‌

 Do điều kiện và khả năng nghiên cứu chưa cho phép, đề tài xin được giới hạn phạm vi về không gian: chỉ xem xét vấn đề ở trường BC bậc THPT tại TP.HCM.

 Căn cứ điều 63 - chương 4, Luật Giáo dục (Quốc hội khóa 10 - 1998), GV có 5 nhiệm vụ, người HTrưởng phải quản lý và Đgiá việc thực hiện những nhiệm vụ này. Tuy nhiên trong phạm vi của đề tài xin được tập trung nghiên cứu việc Đgiá thực hiện nhiệm vụ thứ nhất:" Giáo dục, giảng dạy theo mục tiêu, nguyên lý, chương trình GD" bởi lẽ đây là nhiệm vụ quan trọng nhất của người GV góp phần thực hiện mục tiêu GD của nhà trường.

7. Những phương pháp nghiên cứu.‌

7.1. Những phương pháp tiếp cận trong nghiên cứu.‌

 Hoạt động của người GV trong việc thực hiện nhiệm vụ GD, giảng dạy là hoạt động rất đặc thù và sáng tạo. Do vậy, việc Đgiá phải có khả năng phát hiện được giá trị sáng tạo, cái mới riêng biệt ở mỗi GV.

 Nhiệm vụ của người GV luôn gắn liền với nhu cầu phát triển của GD nói riêng nhu cầu phát triển của xã hội nói chung. Vì thế khi Đgiá cần phải so sánh, đối chiếu trên quan điểm phù hợp.

 Đgiá GV trong việc thực hiện nhiệm vụ phải xem xét phân tích trong mối liên hệ giữa các yếu tố: chất lượng HS; điều kiện làm việc; công tác quản lý của Htrưởng; nguồn đào tạo và quá trình bồi dưỡng chuyên môn; những yếu tố tâm lý - xã hội... tác động đến người GV.

 Đgiá là phương tiện cho hoạt động quản lý do đó phải chú ý đến nhu cầu và mục đích của chủ thể Đgiá. Đgiá cũng là một quá trình phải đước thực hiện một cách thường xuyên và phải mang lại hiệu quả đồng thời còn phải quan tâm đến lợi ích của việc Đgiá cho công tác quản lý.

 Để phục vụ cho chủ trương nâng cao chất lượng giảng dạy, nghiên cứu về Đgiá cũng cần đặt trong mối liên hệ việc thực hiện của người GV trong việc đổi mới phương pháp giáo dục - giảng dạy phù hợp với đối tượng HS.

7.2. Các phương pháp cụ thể.‌

7.2.1. Phương pháp nghiên cứu tài liệu:‌

o Nghiên cứu lý luận về hoạt động Đgiá

o Nghiên cứu các phương thức thực hiện vấn đề Đgiá GV hiện hành của cấp Bộ, Sở, tìm hiểu những vấn đề cần hoàn thiện.

o Nghiên cứu việc vận dụng xây dựng chuẩn Đgiá của các trường cùng kết quả thực hiện việc Đgiá.

7.2. Phương pháp điều tra:‌

 Phương pháp điều tra qua phiếu: xem xét thực tiễn vấn đề Đgiá GV đang áp dụng tại các trường và làm điều tra bằng phiếu câu hỏi. Qua điều tra, tìm hiểu nhận thức và tác dụng của hoạt động Đgiá; rút ra những điểm mạnh và yếu trong công tác Đgiá và sử dụng kết quả Đgiá.

 Phương pháp quan sát: Theo dõi các hồ sơ lưu trữ về hoạt động Đgiá việc thực hiện nhiệm vụ của GV; tham dự cùng HTrưởng - tổ trưởng - thanh tra chuyên môn để nắm qui trình cách thức Đgiá.

 Phương pháp trao đổi hoặc phỏng vấn : xin ý kiến của các CBQL làm rõ những điều chưa thể hiện hết qua điều tra và nội dung giải pháp đề nghị.

❖ Phương pháp thống kê: sử dụng trong phân tích và xử lý dữ liệu.

7.2.3. Phướng pháp lấy ý kiến chuyên gia:‌

Trao đổi với CB chuyên môn cấp Sở để tìm thông tin về tính khả thi của các giải

pháp liên quan đã đề xuất.

PHẨN 2: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐÁNH GIÁ‌

1.1. Khái niệm đánh giá - Đánh giá trong giáo dục - Đánh giá GV.‌

SƠ LƯỢC KHÁI NIỆM ĐÁNH GIÁ

Đại tự điển tiếng Việt nêu định nghĩa chung về khái niệm đánh giá: là nhận xét, bình phẩm về giá trị. [44;tr.589]

Trong các tài liệu về GD, kinh tế... Có nhiều định nghĩa của các tác giả về khái niệm đánh giá (liên quan đến quản lý) chẳng hạn :

* Tiếp cận theo hướng nhằm phản ánh giá trị của khách thể được Đgiá: [33]

 "Đánh giá là hoạt động để nhận thông tin mà nó cho ta biết giá trị của đối tượng" (S.L Rubinstein)

 "Đánh giá là quá trình thu thập bằng chứng và tiến hành phán xét về bản chất của đối tượng, phạm vi và sự tiến bộ để đạt được những yêu cầu thực hiện đặt ra trong chuẩn ở thời điểm thích hợp, thực hiện phán xét mức độ của năng lực" (A.Neives)

 "Đánh giá là dựa vào sự đo lường, nhận xét về sự đạt được mục tiêu so với chuẩn" (Yvan Abernant)

* Tiếp cận theo hướng là giá trị sử dụng đối với chủ thể Đgiá : [22; tr.l2]

 "Đánh giá là một thứ thông tin phản hồi trong mọi quá trình có điều khiển"

 "Đánh giá là quá trình thu thập, xử lý thông tin để giúp cho quá trinh lập kế hoạch hoặc ra quyết định của các nhà quản lý"

Qua các định nghĩa đã nêu có thể nhận thức hai nội dung trong mục tiêu Đgiá, một là nhằm xác định mức độ thực hiện của đối tượng quản lý về nhiệm vụ cần thực hiện so với chuẩn hay tiêu chí định trước và hai là nhằm phục vụ cho nhà quản lý trong hoạch

định như là một phương tiện của quản lý. Rõ ràng, cả hai đều rất quan trọng và cần thiết

song trên góc độ quản lý chắc hẳn nội dung thứ hai mang ý nghĩa quan trọng nhiều hơn.

ĐÁNH GIÁ TRONG GIÁO DỤC.

Kết quả của quá trình GD là tích hợp kết quả của nhiều nhân tố: mục tiêu đào tạo; chương trình đào tạo; kế hoạch dạy học; cơ sở vật chất; đội ngũ GV; công tác quản lý; chất lượng HS... Trong quản lý GD, Đgiá được hiểu là quá trình hành động được thực hiện nhằm xác định mức độ thực hiện của đối tượng quản lý về mục tiêu cần thực hiện trên cơ sở so sánh, phân tích với mục tiêu. Đgiá trong GD có thể xem là phương tiện để thu thập dữ liệu về các đặc tính của các nhân tố tham gia vào quá trình GD một cách có hệ thống và lấy đó làm cơ sở cho những hành động thích hợp tiếp sau nhằm phát triển GD [li]. Như thế, phải Đgiá toàn diện các mặt: mục tiêu đào tạo; Chương trình đào tạo; Kế hoạch dạy học; Cơ sở vật chất; Đội ngũ GV; Chất lượng công tác quản lý; Chất lượng HS ...Các mặt Đgiá trong GD nêu trên, hoạt động Đgiá liên quan đến hành vi con người là vô cùng phức tạp vì không phải mọi hành vi đều đo được, đồng thời nó còn phụ thuộc vào môi trường tin cậy bên trong tổ chức, thiện chí và khuynh hướng khuyến khích cải tiến của chủ thể Đgiá...

ĐÁNH GIÁ GIÁO VIÊN.

Đgiá các cá nhân trong tổ chức là rất cần thiết, đặc biệt khi mục đích Đgiá hướng vào việc hoàn thiện hoạt động của tổ chức và của từng cá nhân. Đgiá việc thực hiện công tác của cá nhân, theo Dale Yoder, là một "hệ thống chính thức" duyệt xét và xác định mức độ hoàn thành công tác của một cá nhân theo định kỳ - cụm từ "hệ thống chính thức" này được hiểu phải bao gồm cả một tiến trình có tính hệ thống và mang tính khoa học [38; tr326].

Bộ Giáo dục - Đào tạo nước ta quan niệm Đgiá GV tiểu học:"Đgiá, xếp loại chuyên môn - nghiệp vụ GV là nhiệm vụ của các cấp quản lý GD nhằm quản lý và động viên, giúp đỡ GV phấn đấu thực hiện tốt nhiệm vụ giảng dạy và GD, góp phần nâng cao hiệu quả và chất lượng GD" [25]

Đgiá GV là một hoạt động quan trọng, thường xuyên trong quá trình quản lý chỉ đạo của người HTrưởng - tính thường xuyên qua từng giai đoạn mang ý nghĩa đặc biệt cần thiết nếu ta quan niệm Đgiá nhằm mục đích giúp đỡ hay để cải tiến, nhát là khi Đgiá phục vụ việc theo dõi một phương pháp mới, một công nghệ mới. Đgiá GV là lấy yêu cầu nhiệm vụ làm chuẩn để so sánh mức độ thực hiện và cần được thực hiện bởi người quản lý trực tiếp theo hướng có quan tâm đến điều kiện, so sánh bước đi từ khởi điểm và khả năng khắc phục khó khăn trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Kết quả Đgiá GV là khâu quan trọng và mang ý nghĩa quyết định trong công tác tổ chức nhân sự của người quản lý đồng thời còn có tác dụng nâng cao hiệu suất công tác cũng như kích thích quá trình tự vươn lên của GV.

Tìm hiểu, Đgiá con người nói chung là tìm hiểu về nhân cách của cá nhân con người thông qua thành quả công việc họ đã thực hiện. Nhưng nhân cách là một cái trừu tượng, khó xác định và biểu hiện ra rất phức tạp do đó không thể Đgiá tất cả các yếu tố của mỗi cá nhân; song chúng ta cần quan tâm những yếu tố có thể Đgiá được và cần thiết phải Đgiá. Mặt khác, sự Đgiá mỗi cá nhân đòi hỏi phải xác định cụ thể, minh bạch và chính xác nghĩa là đòi hỏi phải có một cơ sở với yêu cầu về chất lượng và số lượng nhất định về đối tượng mà nó Đgiá. Để thỏa mãn được yêu cầu này phải xây dựng được những tiêu chuẩn nào đó làm thước đo chung và Đgiá tức là đặt đối tượng vào tương quan với những tiêu chuẩn ấy, so sánh chúng để tun ra độ lệch giữa các đặc điểm của đối tượng với những yêu cầu của tiêu chuẩn.

Tuy vậy, do tính trừu tượng của nhân cách - các tiêu chuẩn dùng làm thước đo có khả năng là một tập hợp những yêu cầu cũng trừu tượng và tất yếu kết quả Đgiá thu được từ quá trình tìm hiểu cũng lại là một cái gì đó rất chung chung, Muốn khắc phục điều này, bắt buộc phải xây dựng những cơ sở để Đgiá gắn liền với nhiệm vụ nghĩa là tìm hiểu các hành vi đã bộc lộ trong quá trình thực hiện nhiệm vụ đi đôi với việc xem xét kết quả, hiệu quả của những hành vi đó.