toán, vừa là đối tượng của việc bảo đảm, quản lý tài chính. Chỉ cần nắm chắc tổ chức biên chế, trang bị, quân số thì đơn vị mới có thể tính toán, xác định đúng nhu cầu chi NS cho nhiệm vụ, các mặt hoạt động và đời sống, chính sách trong đơn vị mình.
Ba là, các chính sách, chế độ, tiêu chuẩn, định mức và giá cả. Chế độ, tiêu chuẩn, định mức, giá cả là căn cứ quan trọng thường xuyên bảo đảm cho việc lập DTNS có cơ sở khoa học, cơ sở pháp lý mà còn là công cụ để quản lý NS. Nhiều loại kinh phí thuộc NS có liên quan đến nhiều đối tượng, chính sách, chế độ nên việc lập dự toán sát đúng sẽ là cơ sở cho việc cấp phát, thanh toán, quyết toán đúng và đáp ứng yêu cầu quản lý NS.
Bốn là, căn cứ vào số dự kiến giao DTNS và hướng dẫn của Cục TC - BQP, của cơ quan TC cấp trên về lập DTNS.
Đây là những yếu tố quan trọng mang tính định hướng để lập DTNS, bố trí nguồn kinh phí cho các nội dung chi phù hợp trong năm.
Ngoài những căn cứ chung nêu trên, hàng năm khi lập dự toán NS cần phải căn cứ vào khả năng, huy động nguồn thu nội bộ từ hoạt động sản xuất, làm kinh tế; mức huy động lượng vật tư hàng hóa năm trước chuyển sang năm kế hoạch và tình hình thực hiện DTNS các năm trước liền kề.
Cục TC - BQP
Ngành nghiệp vụ bảo đảm toàn quân
Phòng TC
Ngành nghiệp vụ đơn vị dự toán cấp 2
Đơn vị dự toán cấp 3
Ban TC
Trợ lý tài chính
Bộ Quốc phòng (Đơn vị dự toán cấp 1)
Đơn vị dự toán cấp 2
Ngành nghiệp vụ đơn vị dự toán cấp 3
Đơn vị dự toán cấp 4
Ngành nghiệp vụ đơn vị dự toán cấp 4
Sơ đồ 1.1: Trình tự lập dự toán ngân sách sử dụng
(Nguồn: Ban tài chính Viện 354 - Tổng cục Hậu cần)
Giải thích sơ đồ
BQP, đơn vị dự toán cấp trên hướng dẫn, thông báo số dự kiến giao NS cho đơn vị cấp dưới trực thuộc.
Ngành nghiệp vụ bảo đảm toàn quân hướng dẫn, thông báo số dự kiến NSĐB ngành (trong đó có số dự kiến phân cấp tự chi tại đơn vị).
Các đơn vị lập, gửi DTNS lên đơn vị cấp trên.
BQP, đơn vị dự toán cấp trên thông báo chính thức số giao DTNS. Mối quan hệ phối hợp xây dựng DTNS giữa ngành TC và ngành nghiệp vụ.
* Phương pháp lập dự toán ngân sách
Tùy thuộc vào từng kinh phí (loại, nhóm kinh phí), quá trình lập dự toán NS có thể sử dụng những phương pháp tính khác nhau hoặc sử dụng đồng thời các phương pháp, các phương pháp đó bao gồm:
- Phương pháp 1: Tính nhu cầu chi căn cứ vào định mức, tiêu chuẩn, số lượng và thời gian phải bảo đảm, công thức tính:
Nhu cầu chi cả năm = Định mức x Số lượng x Thời gian (số lần) phải bảo đảm (1.1)
Trong đó: Định mức là chi phí bình quân cần thiết cho 1 đơn vị đối tượng chi NS, tính cho một khoảng thời gian (hoặc lần) nhất định.
- Phương pháp 2: Tính nhu cầu chi căn cứ vào số thực hiện (hoặc ước thực hiện) của năm trước và các yếu tố sẽ thay đổi trong năm kế hoạch. Công thức tính:
= | Số thực hiện (ước thực hiện) năm trước | + | Chi phí tăng do thay đổi các yếu tố | - | Chi phí giảm do thay đổi các yếu tố | (1.2) |
Có thể bạn quan tâm!
-
Quản lý tài chính của Bệnh viện Quân y 354 - Tổng Cục Hậu Cần - 1 -
Quản lý tài chính của Bệnh viện Quân y 354 - Tổng Cục Hậu Cần - 2 -
Quản Lý Tài Chính Ở Đơn Vị Dự Toán Quân Đội -
Quản Lý Tài Chính Tại Các Đơn Vị Dự Toán Quân Đội -
Chức Năng, Nhiệm Vụ Và Cơ Cấu Tổ Chức Bộ Máy -
Cơ Chế Quản Lý Tài Chính, Ngân Sách Và Công Tác Kế Toán
Xem toàn bộ 120 trang tài liệu này.
Hai phương pháp trên thường được vận dụng kết hợp để lập dự toán kinh phí thường xuyên (lương, phụ cấp, trợ cấp, tiền ăn).
- Phương pháp 3: Tính nhu cầu chi, căn cứ vào chi phí thực hiện từng nhiệm vụ, từng công việc cụ thể. Công thức tính:
Tổng nhu cầu chi cả năm = Tổng nhu cầu chi cho các công việc (A, B, C...) (1.3).
Phương pháp này thường được áp dụng để tính nhu cầu chi mua sắm hiện vật (trang thiết bị, vật tư hàng hóa…); chi phí bảo quản, sửa chữa…., hoặc tính nhu cầu chi cho những nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm đã được xác định (như: diễn tập, tuyển quân…).
b, Điều chỉnh và bổ sung ngân sách
Trong quá trình chấp hành ngân sách, khi có sự thay đổi về chế độ, chính sách bảo đảm tài chính của Nhà nước hoặc phát sinh các công việc đột xuất quan trọng về quốc phòng và các nhiệm vụ chi cấp bách khác chưa được bố trí hoặc bố trí chưa đủ trong dự toán được giao mà sau khi sắp xếp lại các khoản chi vẫn được đáp ứng được thì các đơn vị báo cáo cơ quan cấp trên quyết định.
Trường hợp cần điều chỉnh và bổ sung ngân sách, các đơn vị lập DTNS điều chỉnh hoặc bổ sung gửi cơ quan tài chính cấp trên xét duyệt. Quá trình lập DTNS điều chỉnh hoặc bổ sung cần chú ý một số nội dung sau:
Phải căn cứ vào hướng dẫn của cơ quan nghiệp vụ cấp trên.
Nếu nội dung điều chỉnh lớn, liên quan đến nhiều chỉ tiêu thì tiến hành lập lại DTNS.
Phải đảm bảo tính thống nhất với dự toán năm cả về nội dung, hình thức và mẫu biểu.
c, Quản lý chấp hành NS
- Phân bổ và giao dự toán ngân sách
Sau khi được giao DTNS năm, các đơn vị dự toán từ cấp trực thuộc Bộ trở xuống tiến hành phân bổ và giao DTNS cho các đơn vị trực thuộc theo nguyên tắc:
Tổng số giao cho các đơn vị trực thuộc không vượt quá dự toán được đơn vị dự toán cấp trên giao cả về tổng mức và chi tiết.
Dự toán giao cho các đơn vị cấp dưới phải được phân cho từng quý; với các khoản chi có tính chất thường xuyên được bố trí kinh phí trong năm để chi; các khoản chi có tính chất thời vụ hoặc chỉ phát sinh vào một số thời điểm nhất định như: xây dựng cơ bản, mua sắm, sửa chữa lớn và các khoản chi có tính chất không thường xuyên khác được bố trí theo tiến độ thực hiện.
Phương án phân bổ DTNS của đơn vị cho đơn vị cấp dưới phải gửi đơn vị cấp trên trực tiếp để thẩm tra. Nội dung thẩm tra gồm:
Thẩm tra tính chính xác giữa phân bổ của đơn vị với nội dung dự toán được giao.
Đảm bảo đúng chính sách, chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi ngân sách.
Qua thẩm tra, nếu phát hiện việc phân bổ không đảm bảo các yêu cầu trên thì đơn vị cấp trên yêu cầu đơn vị điều chỉnh lại.
+ Đơn vị cấp 2 giao DTNS cho các đơn vị trực thuộc phải hoàn thành trước ngày 31/12 năm trước.
+ Quyết định giao DTNS cho đơn vị cấp dưới gửi kho bạc nhà nước nơi giao dịch (biểu tổng hợp của các đơn vị), đơn vị được giao DTNS (bản chi tiết của từng đơn vị), kho bạc nhà nước nơi đơn vị cấp dưới giao dịch (bản chi tiết của từng đơn vị; gửi qua đơn vị cấp dưới).
- Cấp phát, thanh toán các khoản chi ngân sách
+ Lập nhu cầu chi quý
Các khoản chi có tính chất thường xuyên phải bố trí chi đều từng tháng trong năm; các khoản chi có tính chất thời vụ hoặc chỉ phát sinh vào một thời điểm như: đầu tư, xây dựng, mua sắm, sửa chữa lớn và các khoản chi có tính chất không thường xuyên khác phải thực hiện theo tiến độ thực hiện.
+ Cấp phát các khoản chi ngân sách
Căn cứ vào dự toán năm được giao, số kinh phí được cấp vào tài khoản tiền gửi đơn vị dự toán mở tại kho bạc nhà nước và tiến độ triển khai công việc, thủ trưởng đơn vị lập giấy rút tiền ở tài khoản tiền gửi kho bạc nhà nước để chi tiêu hoặc cấp cho các đơn vị cấp dưới.
Cấp kinh phí cho đơn vị: căn cứ vào DTNS năm được giao, DTNS phân bổ cho đơn vị cấp dưới và nhu cầu chi quý đã gửi kho bạc nhà nước, đơn vị lập giấy rút DTNS chi tiết theo nhóm mục chi gửi kho bạc nhà nước nơi giao dịch để cấp phát kinh phí cho đơn vị cấp dưới (chuyển tiền vào tài khoản tiền gửi của đơn vị cấp dưới tại kho bạc nhà nước).
Các khoản trực tiếp chi tiêu: căn cứ vào DTNS năm được giao, nhu cầu chi quý đã gửi KBNN và tiến độ triển khai công việc, đơn vị lập giấy rút DTNS chi tiết theo Mục lục ngân sách nhà nước (loại, khoản, mục, tiểu mục) gửi KBNN nơi giao dịch.
Kho bạc nhà nước kiểm tra tính hợp pháp của các tài liệu do đơn vị gửi, thực hiện việc thanh toán khi có đủ các điều kiện chi ngân sách theo nguyên tắc trực tiếp từ KBNN cho người cung cấp hàng hoá, dịch vụ.
Đối với các khoản chi có yêu cầu bảo mật cao KBNN cấp phát thanh toán cho đơn vị; đơn vị phải tự chịu trách nhiệm kiểm soát chi theo các điều kiện chi ngân sách.
Đối với các khoản chi khác chưa có điều kiện thực hiện việc thanh toán trực tiếp, KBNN tạm ứng cho đơn vị sử dụng ngân sách để chủ động chi theo dự toán được giao, sau đó đơn vị phải thanh toán với KBNN theo đúng nội dung, thời hạn quy định.
- Kiểm soát chi ngân sách
Kiểm soát chi là một trong những nội dung quan trọng của quá trình quản lý NSNN, nhằm đảm bảo sử dụng đúng mục đích, tiết kiệm, có hiệu quả tiền của của Nhà nước, bảo đảm hoàn thành các nhiệm vụ của đơn vị.
Tất cả các khoản chi của ngân sách nhà nước phải được kiểm tra, kiểm soát đảm bảo đúng các điều kiện chi ngân sách sau:
+ Đã có trong dự toán được giao. Trường hợp DTNS và phân bổ DTNS chưa được cấp có thẩm quyền quyết định, Bộ trưởng Bộ Tài chính quyết định tạm cấp kinh phí cho các nhiệm vụ không thể trì hoãn được.
+ Đúng chế độ, tiêu chuẩn, định mức do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành áp dụng cho lĩnh vực quốc phòng.
+ Đã được thủ trưởng đơn vị sử dụng ngân sách hoặc người được uỷ quyền quyết định chi.
+ Ngoài các điều kiện nêu trên, trường hợp sử dụng vốn, kinh phí ngân sách nhà nước để đầu tư xây dựng cơ bản, mua sắm trang thiết bị, phương tiện làm việc và các công việc khác phải đấu thầu hoặc thẩm định giá thì phải tổ chức đấu thầu hoặc thẩm định giá theo quy định của pháp luật.
- Thu nộp ngân sách
Các đơn vị có trách nhiệm thu nộp đầy đủ, kịp thời vào ngân sách các khoản phải nộp theo quy định của pháp luật. Đối với những khoản thuế phải nộp trực tiếp cho NSNN, các đơn vị kê khai và nộp vào KBNN theo hướng dẫn của cơ quan thuế địa phương. Đối với những khoản nộp BQP hoặc nộp NSNN tập trung qua BQP, các đơn vị nộp về tài khoản của Cục Tài chính hoặc nộp lên đơn vị cấp trên trực tiếp để nộp về Cục Tài chính.
* Quyết toán ngân sách
Quyết toán ngân sách là tập hợp, soát xét kết quả chấp hành DTNS trong một kỳ nhất định, khâu cuối cùng của quá trình quản lý ngân sách, là chế độ tài chính cơ bản. Thông qua quá trình QTNS, cơ quan tài chính và chỉ huy đơn vị nắm được tình hình nhận, cấp phát, sử dụng và thanh toán các loại khoản kinh phí; tình hình chấp hành các chế độ, tiêu chuẩn nguyên tắc và kỷ luật tài chính; phân tích đánh giá chính xác kết quả, hiệu quả sử dụng ngân
sách của từng người, từng đơn vị cho thực hiện nhiệm vụ trong khoảng thời gian nhất định (tháng, quý, năm), trên cơ sở đó mà có những biện pháp sát thực để thực hiện tốt DTNS tiếp theo. Đồng thời giúp cho cơ quan tài chính và chỉ huy đơn vị cấp trên nắm được tình hình quản lý ngân sách của đơn vị cấp dưới, đề ra được các chủ trương đúng, các biện pháp tích cực trong chỉ đạo thực hiện DTNS.
Khi quyết toán NS, phải bảo đảm đúng yêu cầu và nguyên tắc QTNS sau:
- Về yêu cầu:
+ Quyết toán phải trung thực, chính xác.
+ Quyết toán phải đầy đủ, toàn diện.
+ Quyết toán phải chặt chẽ về thủ tục quy định.
+ Quyết toán phải nhanh, gọn, kịp thời.
- Về nguyên tắc:
+ Các ngành, các đơn vị có chi tiêu sử dụng ngân sách cho nhiệm vụ của ngành, đơn vị thì phải thực hiện QTNS.
+ Quyết toán phải đúng nội dung chỉ tiêu DTNS.
+ Quyết toán phải có chứng từ hợp pháp.
+ Quyết toán phải đúng chính sách, chế độ, tiêu chuẩn, định mức đã được ban hành.
d, Tổ chức kiểm tra, thanh tra ngân sách và chấp hành kế hoạch kiểm toán Công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm toán luôn là vấn đề được quan tâm
trong công tác quản lý tài chính. Nó đảm bảo cho việc thực hiện ngân sách đúng về pháp luật cả về chính sách và tài chính đồng thời sử dụng nguồn lực theo đúng mục tiêu đề ra. Quá trình này có nhiều cơ quan tham gia nhưng chịu trách nhiệm chính vẫn thuộc về thủ trưởng của các đơn vị dự toán. Đơn vị dự toán cấp trên chịu trách nhiệm kiểm tra việc chấp hành các chế độ thu, chi và quản lý tài chính của các đơn vị trực thuộc và hướng dẫn các đơn vị