Biện Pháp 3: Tăng Cường Kiểm Tra Hoạt Động Tự Đánh Giá Chất Lượng Giáo

1. Tiêu chuẩn đánh giá trường THCS gồm 05 tiêu chuẩn:

- Tiêu chuẩn 1: Tổ chức và quản lý nhà trường.

- Tiêu chuẩn 2: Cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên và học sinh.

- Tiêu chuẩn 3: Cơ sở vật chất và thiết bị dạy học.

- Tiêu chuẩn 4: Quan hệ giữa nhà trường, gia đình và XH.

- Tiêu chuẩn 5: Hoạt động giáo dục và kết quả giáo dục.

2. Quy trình đánh giá gồm 02 bước bao gồm:

- Nhà trường tự đánh giá.

- Đánh giá của đoàn đánh giá ngoài.

* Tổ chức tập huấn tập trung do Phòng GDĐT tiến hành các nội dung vào bước đầu tiên của quy trình đánh giá đó là hoạt động TĐG vào tháng 8 hàng năm đối với các nội dung sau:

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 136 trang tài liệu này.

1. Thu thập, xử lý, phân tích minh chứng.

2. Đánh giá mức độ đạt được của từng tiêu chí.

3. Viết phiếu đánh giá tiêu chí.

4. Tổ chức rèn luyện kỹ năng, nghiệp vụ TĐG tập trung chủ yếu vào các kỹ năng sau:

- Kỹ thuật phỏng vấn.

- Kỹ thuật quan sát.

- Kỹ thuật thảo luận, làm việc nhóm.

- Nghiên cứu văn bản, tài liệu, hồ sơ.

- Kỹ thuật thiết kế công cụ điều tra, khảo sát.

- Xử lí, phân tích các minh chứng.

Đây là những kỹ thuật đặc biệt quan trọng khi tiến hành TĐG, nếu mỗi khâu làm không đảm bảo chất lượng thì sử dụng không đúng mục đích, đối tượng khi thực hiện sẽ không mang lại kết quả như mong đợi.

- Tổ chức các buổi trao đổi, học tập kinh nghiệm về thực hiện hoạt động TĐG cho các trường THCS trên địa bàn TP Thái Nguyên kết hợp với các buổi sinh hoạt chuyên đề cụm chuyên môn, các hội nghị giao ban CBQL hàng tháng, hàng quý trong năm học. Nội dung các trường trao đổi, học tập kinh nghiệm có

thể xoay quanh những vấn đề chính như: Mục đích, ý nghĩa, vai trò của hoạt động TĐG đối với mỗi nhà trường; Những khó khăn, thuận lợi trong quá trình thực hiện TĐG; Một số kinh nghiệm giúp hoạt động TĐG nhanh và hiệu quả hơn; Các nội dung liên quan tới xây dựng kế hoạch TĐG, tìm minh chứng, phân tích và xử lý minh chứng; viết phiếu đánh giá tiêu chí, viết báo cáo tiêu chí; xây dựng kế hoạch cải tiến chất lương... các hoạt động sau công bố báo cáo TĐG.

- Đề nghị các nhà trường tự tổ chức tập huấn hoạt động KĐCLGD và có kiểm tra, báo cáo đối với phòng GDĐT.

Cách thức thực hiện biện pháp:

Đối với biện pháp này chuyên viên thực hiện công tác KĐCLGD cần tham mưu với lãnh đạo Phòng:

Thứ nhất, Phòng GDĐT cần tổ chức các buổi tập huấn tập trung cho CBQL và giáo viên cốt cán các trường THCS trên địa bàn TP Thái Nguyên ngay từ đầu năm học. Sau đó, Nhà trường tổ chức tập huấn cho CBGV hoặc có thể tổ chức theo cụm trường, người tập huấn có thể là chuyên viên phòng, cán bộ đã có kinh nghiệm tham gia đánh giá ngoài hoặc mời chuyên gia tập huấn.

Khi tiến hành TĐG của các trường hầu như các giáo viên ít tìm hiểu về những nội dung về KĐCLGD mà làm theo “Chỉ đạo” của Hiệu trưởng như “Tìm những minh chứng gì cho tiêu chí này, viết phiếu đánh giá tiêu chí như thế nào?”… ít giáo viên hiểu được rõ tại sao phải tìm minh chứng đó? và minh chứng đó có ý nghĩa gì đối với tiêu chuẩn mình đang thực hiện. Vì vậy, tiến hành tập huấn kiến thức về hoạt động TĐG giúp CBQL,GV trước khi thực hiện TĐG vào tháng 8 hàng năm. Sau khi tiến hành tập huấn về nghiệp vụ TĐG, tổ chức rèn luyện các kỹ thuật TĐG cho CBQL,GV các trường. Khi tiến hành TĐG việc sử dụng các kỹ thuật TĐG đối với các cán bộ tham gia công tác chưa đạt được kết quả cao cần giới thiệu những mô hình thực hiện TĐG đã thực hiện có hiệu quả.

Thứ hai, tổ chức các buổi trao đổi, học tập kinh nghiệm giữa các trường THCS về hoạt động TĐG. Việc tổ chức trao đổi, học tập kinh nghiệm có thể tiến hành dưới hai hình thức đó là phòng GDĐT tổ chức buổi trao đổi kinh nghiệm giữa các trường tập trung (Tổ chức một lớp tập huấn tại phòng GDĐT

hoặc vào các hội nghị giao ban hàng tháng, hàng quý) hoặc là các trường tự tự trao đổ học hỏi kinh nghiệm với nhau thông qua sự chỉ đạo của phòng PDĐT (có thể đến trực tiếp các trường có kinh nghiệm, làm tốt công tác KĐCLGD đến học hỏi kinh nghiệm và trao đổi với nhau), các trường chủ động bố trí thời gian phù hợp để đến thực tế tại các trường. Đối với hình thức thứ nhất khi tiến hành buổi trao đổi kinh nghiệm cần có mặt chuyên viên phòng GDĐT và chuyên gia tư vấn giàu kinh nghiệm để giải đáp những thắc mắc của CBGV. Phòng GDĐT nên tổ chức cho các trường tham quan học tập, trao đổi kinh nghiệm tại các trường đã được đánh giá ngoài hoặc đang chuẩn bị thực hiện đánh giá ngoài như trường THCS Chùa Hang II,...

Thứ ba, đôn đốc các trường thường xuyên tổ chức các buổi tập huấn TĐG tại nhà trường thông qua các buổi họp hội đồng sư phạm, sinh hoạt chuyên môn, chuyên đề có kiểm tra, giám sát của phòng GDĐT. Việc tổ chức tập huấn có báo cáo lên phòng GD&ĐT và chính quyền địa phương.

Điều kiện thực hiện biện pháp:

- Phòng GDĐT xây dựng kế hoạch hướng dẫn thực hiện công tác KĐCLGD. Trong kế hoạch nêu rõ thời gian thực hiện TĐG, thời gian nộp báo cáo về phòng GDĐT, quy trình thực hiện và những nội dung cần tiến hành TĐG và đăng ký đáng giá ngoài đối với các đơn vị đủ điều kiện đánh giá ngoài.

- Bố trí được thời gian, địa điểm, cơ sở vật chất cũng như nguồn tài chính để tiến hành tập huấn nghiệp vụ, kỹ năng TĐG. Đặc biệt, phải có kết nối internet tại địa điểm tập huấn và CBGV các trường khi tham gia tập huấn bắt buộc phải có máy tính xách tay có kết nối internet.

- Khi tổ chức tập huấn nghiệp vụ TĐG cho các trường phòng GDĐT phải cử những cán bộ có đủ trình độ, chuyên môn, có chuyên môn sâu về nghiệp vụ công tác KĐCLGD, có nhiều kinh nghiệm khi tiến hành TĐG, có thể mời chuyên gia về công tác KĐCLGD là tốt nhất hoặc có thể mời các giảng viên các trường đại học có nhiều năm giảng dạy về công tác KĐCLGD.

- Các trường, đặc biệt là đội ngũ CBGV phải có tinh thần trách nhiệm, tích cực tham gia vào các buổi tập huấn.

- Các nhà trường phải lên kế hoạch, chuẩn bị mọi điều kiện về nhân lực, cơ sở vật chất, tài chính để tiến hành tự tập huấn TĐG. Bố trí về thời gian, địa điểm để các trường có thể học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau.

3.2.3. Biện pháp 3: Tăng cường kiểm tra hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo dục theo tiêu chuẩn kiểm định chất lượng giáo dục ở các trường THCS trên địa bàn thành phố Thái Nguyên

Mục đích biện pháp:

Kiểm tra việc thực hiện hoạt động TĐG của các trường THCS nhằm đánh giá khách quan, trung thực nhất về thực trạng thực hiện hoạt động TĐG của nhà trường. Đánh giá việc thực hiện TĐG đúng các bước theo các văn bản và phòng GDĐT hướng dẫn không? Kết quả đánh giá? Sau tự đánh các trường đã xác định được điểm mạnh, điểm yếu và xây dựng kế hoạch cải tiến như thế nào?.

Nội dung biện pháp:

Kiểm tra các trường về thực hiện hoạt động TĐG ở các nội dung sau:

1. Kiểm tra các điều kiện của nhà trường thực hiện hoạt động TĐG.

2. Nhận thức của CBGV về công tác KĐCLGD trong đó có hoạt động TĐG.

3. Kiểm tra công tác tự tập huấn, triển khai hoạt động TĐG.

4. Hiểu biết của CBGV về kỹ năng, nghiệp vụ thực hiện hoạt động TĐG.

5. Việc thực hiện quy trình TĐG của nhà trường bao gồm các hoạt động như thành lập Hội đồng TĐG, xây dựng kế hoạch TĐG, thu thập, xử lý, phân tích minh chứng… đến việc công bố báo cáo và thực hiện các hoạt động sau báo cáo.

6. Thời gian, địa điểm và cách thức thực hiện TĐG.

7. Đánh giá chất lượng thực hiện hoạt động TĐG bao gồm:

- Việc thành lập Hội đồng TĐG có đủ thành phần không? Năng lực của các thành viên trong Hội đồng TĐG?

- Kiểm tra các minh chứng đã được thu thập, xử lý và mã hóa có phù hợp với từng tiêu chí và điều kiện của nhà trường?

- Khả năng phân tích, đánh giá điểm mạnh, điểm yếu của nhà trường.

- Chất lượng của phiếu đánh giá tiêu chí và báo cáo TĐG…

- Chất lượng kế hoạch cải tiến chất lượng và thực hiện kế hoạch sau đó..

- Kiểm tra toàn bộ hồ sơ, chứng từ liên quan tới hoạt động TĐG.

Từ những nội dung kiểm tra phòng GD&ĐT kết luận, đánh giá về những mặt mạnh, mặt yếu, chỉ ra những điểm cần phải phát huy, những điểm cần phải phấn đấu của nhà trường trong công tác TĐG. Đánh giá giúp CBQL, GV thấy rằng khi thực hiện TĐG sẽ có những lợi thế, ưu điểm để nâng cao uy tín, vị trí của nhà trường.

Cách thức thực hiện biện pháp:

Tiến hành kiểm tra hoạt động TĐG của các trường trung học có nhiều phương thức, cách thức. Kiểm tra trực tiếp hoặc kiểm tra gián tiếp; có thể kiểm tra định kỳ có kế hoạch hoặc kiểm tra đột xuất; kiểm tra sơ bộ hoặc kiểm tra tổng thể hoạt động TĐG của nhà trường.

Thứ nhất, tiến hành kiểm tra trực tiếp hoặc gián tiếp đối với các trường. Kiểm tra trực tiếp bằng cách cán bộ phụ trách công tác KĐCLGD của Sở GD&ĐT hoặc phòng GD&ĐT xuống các đơn vị kiểm tra, xem xét, hỗ trợ và tư vấn cho các nhà trường. Đây là cách kiểm tra hiệu quả nhất vì đánh giá được đúng thực trạng thực hiện TĐG của từng trường. Tuy nhiên, đối với TP Thái Nguyên có 37 trường THCS thì việc thực hiện tới cụ thể từng trường trong năm học sẽ mất rất nhiều thời gian. Nếu kiểm tra và trợ giúp từng trường sẽ không đủ thời gian. Việc kiểm tra trực tiếp có thể bằng hình thức yêu cầu Hiệu trưởng báo cáo tại cuộc họp giao ban thường kỳ hàng tháng, hàng năm với Phòng GD&ĐT.

Kiểm tra gián tiếp bằng việc yêu cầu các trường gửi báo cáo TĐG hoặc báo cáo thường kỳ lên Phòng GD&ĐT. Việc kiểm tra theo cách thức này tiết kiệm thời gian và nhân lực hơn tuy nhiên chỉ là việc kiểm tra sơ bộ và chất lượng kiểm tra không đảm bảo vì một số ít trường báo cáo TĐG mang tính hình thức.

Thứ hai, kiểm tra hoạt động TĐG có kế hoạch (có báo trước) hoặc kiểm tra đột xuất. Khi tiến hành kiểm tra có kế hoạch thường dựa vào kế hoạch chung của phòng GDĐT đã xây dựng đầu năm học và kế hoạch hoạt động hàng tháng. Thực hiện kiểm tra theo hình thức này giúp các nhà trường chủ động tiến hành TĐG theo kế hoạch, đảm bảo chất lượng của công tác này. Ngoài ra, có thể kiểm tra đột xuất hoạt động TĐG mà không báo trước.

Thứ ba, khi tiến hành kiểm tra TĐG các chuyên viên có thể kiểm tra sơ bộ công tác sau đó thực hiện kiểm tra tổng thể. Kiểm tra sơ bộ chỉ đánh giá về những vấn đề cần quan tâm nhất, thông thường đánh giá về chất lượng của các minh chứng thu thập được, phiếu đánh giá tiêu chí, chất lượng báo cáo TĐG và việc xây dựng kế hoạch cải tiến chất lượng sau TĐG. Việc kiểm tra hoàn chỉnh (Kiểm tra tổng thể) là hoạt động giúp các chuyên viên cũng như các nhà trường có đánh giá chính xác nhất về tất cả các khâu, quy trình tiến hành hoạt động TĐG.

Điều kiện thực hiện biện pháp:

Để thực hiện biện pháp có hiệu quả phòng GDĐT cũng như các nhà trường cần đảm bảo đủ các điều kiện sau:

- Phòng GD&ĐT phải xây dựng kế hoạch kiểm tra, giám sát các trường tiến hành TĐG.

- Cán bộ kiểm tra hoạt động TĐG là những người có trình độ, chuyên môn, nghiệp vụ về công tác KĐCLGD.

- Các trường phải tiến hành hoạt động TĐG theo kế hoạch đề ra.

- Nhà trường phải hoàn thiện và gửi báo cáo TĐG về Phòng GD&ĐT đúng thời gian quy định.

- Hiệu trưởng các trường phải tham gia đầy đủ các Hội nghị giao ban do Phòng GD&ĐT tổ chức.

3.2.4. Biện pháp 4: Xây dựng cơ chế và các điều kiện hỗ trợ cho hoạt động kiểm định chất lượng giáo dục ở các trường trung học cơ sở

Mục đích biện pháp:

Giúp nhà trường có đủ điều kiện về cơ sở về vật chất đảm bảo các hoạt động trong nhà trường và đạt tiêu chí trong nội dung KĐCLGD.

Có chế độ chi trả cho CBGV tham gia hoạt động TĐG tại các trường THCS theo quy định.

Nội dung biện pháp:

Các trường tham mưu với chính quyền địa phương, phòng GDĐT, UBND TP Thái Nguyên và các cấp hoàn thiện công tác đầu tư về cơ sở vật chất, các trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi cho nhà trường. Đầu tư cơ sở vật chất

bao gồm hệ thống các phòng chức năng như: phòng học, phòng học bộ môn (phòng tin học, Vật lí, công nghệ, tiếng Anh, Sinh, Hóa) phòng hoạt động đội, phòng tư vấn tâm lý, khu vực hành chính - quản trị… Đảm bảo các phòng đều được xây dựng kiên cố, đồng bộ. Khi đầu tư xây dựng, sửa chữa các phòng chức năng phải đầu tư cả trang thiết bị đảm bảo và phù hợp với chức năng của phòng đó. Các trường xây dựng quy chế chi tiêu nội bộ có nội dung chi cho hoạt động TĐG theo quy định tại điều 2 Thông tư liên tịch số 125/2014/TTTL- BTC-BGDĐT ngày 27/8/2014 của Bộ Tài chính và Bộ GDĐT về việc hướng dẫn nội dung, mức chi cho hoạt động KĐCLGD cơ sở GDMN, phổ thông và thường xuyên như thuê chuyên gia tư vấn triển khai công tác TĐG, chi điều tra thu thập thông tin, xử lý, phân tích kết quả thu thập minh chứng, mã hóa minh chứng, viết báo cáo tự đánh giá và các tài liệu liên quan. Nguồn kinh phí này các nhà trường trích từ nguồn thu của cơ sở và cân đối trong dự toán chi sự nghiệp giáo dục hàng năm theo phân cấp ngân sách nhà nước hoặc từ nguồn hỗ trợ của các tổ chức, các nhân theo quy định của Luật Ngân sách Nhà nước và quy định khác có liên quan.

Ngoài ra, để hỗ trợ kinh phí cho các nhà trường cũng như hoạt động TĐG cần huy động sự ủng hộ từ các tổ chức, cá nhân dành cho hoạt động TĐG như huy động về tài chính để xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ và phục vụ cho hoạt động TĐG; Huy động về nhân lực cùng tham gia xây dựng về cơ sở vật chất, tham gia tích cực các hoạt động của nhà trường đặc biệt là hoạt động TĐG.

Cách thức thực hiện biện pháp:

Để thực hiện biện pháp này đạt hiệu quả cao nhất cần tiến hành như sau:

Thứ nhất, các trường đề nghị bằng văn bản gửi các cấp có thẩm quyền đầu tư xây dựng phòng học, các phòng chức năng, các hạng mục công trình còn thiếu hoặc không đảm bảo yêu cầu.

Ngoài ra, đầu mỗi năm học Hiệu trưởng tiến hành kiểm tra, lại toàn bộ cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng dạy học,… thống kê thực trạng hiện tại, so sánh đối chiếu với nhu cầu thực tế của nhà trường. Hiệu trưởng xây dựng kế

hoạch sử dụng, bảo dưỡng, sửa chữa, bổ sung phù hợp với nhu cầu của nhà trường. Từ đó, xây dựng các văn bản đề nghị được hỗ trợ xây dựng, bổ sung, thay thế, sửa chữa những công trình lớp học, nhà vệ sinh, khu hành chính, nhà xe cho giáo viên,… Để đáp ứng được yêu cầu cho hoạt động TĐG cũng như hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ hàng ngày.

Thứ hai, Hiệu trưởng xây dựng kế hoạch về tài chính hỗ trợ cho hoạt động TĐG và được thể hiện trong quy chế chi tiêu nội bộ của nhà trường. Xây dựng kế hoạch chi tiêu nội bộ (vào đầu năm tài chính hàng năm) hợp lý, dành một khoản phí để chi cho hoạt động TĐG của nhà trường, trong đó có chi cho hoạt động TĐG và các hoạt động khác phục vụ công tác TĐG theo quy định tại Thông tư liên tịch số 125/TTLT/BTC-BGDĐT.

Thứ ba, huy động sự ủng hộ của các tổ chức, cá nhân đặc biệt là phụ huynh cho hoạt động TĐG. Việc huy động sự ủng hộ đối với hoạt động TĐG rất cần thiết với nhà trường. Khi tiến hành huy động phải dựa trên tinh thần tự nguyện không được ép buộc, đặc biệt là đối với phụ huynh. Với nguồn tài chính huy động được từ các tổ chức, cá nhân phải có sự giám sát chặt chẽ của đơn vị, cá nhân ủng hộ, của nhà trường và kế toán. Đặc biệt, phải có hồ sơ, chứng từ theo dõi.

Điều kiện thực hiện biện pháp:

Để thực hiện được biện pháp này cần có các điều kiện sau:

- Hiệu trưởng phải là người có năng lực trong công tác quản lý nhà trường đặc biệt là quản lý tài chính công. Có tầm nhìn xa đối với sự phát triển nhà trường.

- Phải có sự phối kết hợp giữa các trường THCS trong TP Thái Nguyên dưới hướng dẫn, chỉ đạo của UBND tỉnh Thái Nguyên, Sở GDĐT, UBND TP Thái Nguyên, Phòng GDĐT thành phố Thái Nguyên.

- Tạo mọi điều kiện cho các nhà trường thực hiện tốt công tác xã hội hóa giáo dục trên tinh thần tự nguyện của những tổ chức, cá nhân ủng hộ. Việc sử dụng nguồn xã hội hóa ở các trường phải được quản lý, giám sát chặt chẽ.