Nội Dung Dạy Học Theo Chủ Đề Tự Chọn Ở Trường Thpt

- Có khả năng sử dụng một ngoại ngữ trong giao tiếp thông thường, có khả năng ứng dụng một số thành tựu của công nghệ thông tin ở trình độ phổ thông để giải quyết công việc.

- Phát triển và nâng cao các kỷ năng học tập, kỹ năng vận dụng kiến thức vào các tình huống mới, vào thực tiễn sản xuất, vào cuộc sống của mỗi cá nhân, gia đình và cộng đồng.

- Tăng cường bồi dưỡng cho thế hệ trẻ lòng yêu nước, quê hương và gia đình, lý tưởng XHCN, lòng nhân ái, thái độ quý trọng và nhiệt tình lao động, ý thức trách nghiệp và các kỷ năng cơ bản.

- Giúp học sinh có tư duy, khả năng sáng tạo, năng lực tổng hợp chuyển đổi và ứng dụng thông tin vào hoàn cảnh mới để giải quyết các vấn đề đặt ra. Mặt khác giúp học sinh có khả năng thích ứng với những thay đổi trong cuộc sống, có năng lực hợp tác và chuyển đổi năng lực gián tiếp có hiệu quả.

- Có kỹ năng vận dụng những kiến thức đã học đề giải quyết những vấn đề thường gặp trong cuộc sống bản thân và cộng đồng, bước đầu thể hiện ở tính linh hoạt, độc lập, sáng tạo trong học tập và lao động, có kỹ năng cơ bản về sử dụng những phương tiện đại chúng, thu tập xử lý thông tin để nâng cao hiểu biết, phục vụ học tập; có kỹ năng giao tiếp, ứng xử với môi trường xung quanh tạo nên quan hệ tốt đẹp; có kỹ năng lao động đơn giản; có thói quen tự học; biết cách làm việc khoa học; sử dụng thời gian hợp lý; biết thưởng thức cái đẹp trong cuộc sống và trong văn học, nghệ thuật; có lòng ham muốn hiểu biết; có thói quen kỹ năng rèn luyện thân thể, vệ sinh cá nhân và môi trường.

Thông qua tất cả hoạt động giáo dục mà hình thành và phát triển cho học sinh những năng lực then chốt sau đây:

- Năng lực thích ứng với những thay đổi trong thực tiễn để tự chủ, tự lập, năng động trong lao động, trong cuộc sống.

- Năng lực hành động: biết làm, biết giải quyết những tình huống thường gặp trong cuộc sống.

- Năng lực cùng sống và làm việc với tập thể và cộng đồng.

- Năng lực tự học để rèn luyện, tự phát triển về mọi mặt, thực hiện được việc học thường xuyên, suốt đời.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 134 trang tài liệu này.

Nghị Quyết Số:29-NQ/TW. Nghị quyết hội nghị lần thứ VIII BCHTW Đảng (khóa XI) về “Định hướng đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo” đã ghi Mục tiêu và Nhiệm vụ cơ bản của Giáo dục [29]:

- Mục tiêu tổng quát: Tạo chuyển biến căn bản, mạnh mẽ về chất lượng, hiệu quả giáo dục, đào tạo; đáp ứng ngày càng tốt hơn công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và nhu cầu học tập của nhân dân. Giáo dục con người Việt Nam phát triển toàn

diện và phát huy tốt nhất tiềm năng, khả năng sáng tạo của mỗi cá nhân; yêu gia đình, yêu Tổ quốc, yêu đồng bào; sống tốt và làm việc hiệu quả.

Xây dựng nền giáo dục mở, thực học, thực nghiệp, dạy tốt, học tốt, quản lý tốt; có cơ cấu và phương thức giáo dục hợp lý, gắn với xây dựng xã hội học tập; bảo đảm các điều kiện nâng cao chất lượng; chuẩn hóa, hiện đại hóa, dân chủ hóa, xã hội hóa và hội nhập quốc tế hệ thống giáo dục và đào tạo; giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa và bản sắc dân tộc. Phấn đấu đến năm 2030, nền giáo dục Việt Nam đạt trình độ tiên tiến trong khu vực.

- Mục tiêu cụ thể: Đối với giáo dục phổ thông, tập trung phát triển trí tuệ, thể chất, hình thành phẩm chất, năng lực công dân, phát hiện và bồi dưỡng năng khiếu, định hướng nghề nghiệp cho học sinh. Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, chú trọng giáo dục lý tưởng, truyền thống, đạo đức, lối sống, ngoại ngữ, tin học, năng lực và kỹ năng thực hành, vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Phát triển khả năng sáng tạo, tự học, khuyến khích học tập suốt đời. Hoàn thành việc xây dựng chương trình giáo dục phổ thông giai đoạn sau năm 2015. Bảo đảm cho học sinh có trình độ trung học cơ sở (hết lớp 9) có tri thức phổ thông nền tảng, đáp ứng yêu cầu phân luồng mạnh sau trung học cơ sở; trung học phổ thông phải tiếp cận nghề nghiệp và chuẩn bị cho giai đoạn học sau phổ thông có chất lượng. Nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục, thực hiện giáo dục bắt buộc 9 năm từ sau năm 2020. Phấn đấu đến năm 2020, có 80% thanh niên trong độ tuổi đạt trình độ giáo dục trung học phổ thông và tương đương.

1.2.3. Dạy học theo chủ đề tự chọn ở trường THPT

1.2.3.1. Mục tiêu của các chủ đề tự chọn

Mục tiêu chung của dạy học tự chọn ở trường THPT là góp phần thực hiện dạy học phân hoá, trên cơ sở đảm bảo một mặt bằng chuẩn kiến thức phổ thông thống nhất, thực hiện phân hoá nhằm đáp ứng nguyện vọng, phát triển năng lực và hướng nghiệp cho học sinh.

Từ mục tiêu chung, hoạt động dạy học tự chọn có những mục tiêu cụ thể sau:

- Hệ thống hoá các kiến thức và kỹ năng đã học trong chương trình chính khoá.

- Nâng cao một số vấn đề đã học nhưng chưa có điều kiện mở rộng, nâng cao trong chương trình chính khoá.

- Phát triển tư duy, bồi dưỡng năng lực tự học, tự giải quyết vấn đề và kích thích tính tích cực, tự giác học tập của học sinh.

Ba mục tiêu này gắn với hướng dẫn thực hiện chương trình dạy học ba loại chủ đề tự chọn của Bộ Giáo dục và Đào tạo, cụ thể: Chủ đề bám sát dành cho những học sinh trung bình và dưới trung bình để giúp các em nắm kiến thức và kỹ năng cơ bản

của chương trình; Chủ đề nâng cao dành cho học sinh khá, giỏi, giúp học sinh hiểu rộng hơn, sâu hơn nội dung chương trình của một số môn học chính khóa; chủ đề đáp ứng dành cho mọi đối tượng học sinh, giúp học sinh hướng nghiệp, nâng cao năng khiếu nghệ thuật, thể thao và tự học.

Để tổ chức dạy học tự chọn, nhà trường phải bố trí những giáo viên có năng lực, tham gia các lớp tập huấn của Sở GD& ĐT. Giáo viên được hướng dẫn và cung cấp tài liệu để tự soạn giáo trình dạy học tự chọn của mình. Tuy nhiên, nếu chỉ để giáo viên tự soạn thì rất khó thực hiện các chủ đề nâng cao cho học sinh có năng khiếu... Do đó, với cách tổ chức lớp như hiện nay, phần lớn giáo viên dạy học tự chọn đều thích thực hiện các chủ đề bám sát và đó cũng chính là hướng chỉ đạo của Bộ GD & ĐT theo công văn số 8607/BGDĐT-GDTrH ngày 16 tháng 8 năm 2006.

Mặt khác, với chương trình THPT học sinh phải học 30 tiết/ tuần Có thêm dạy học tự chọn, thời khóa biểu của học sinh coi như học đủ 5 tiết/ ngày, 6 ngày/ tuần. Qua thăm dò một số học sinh, chúng tôi thấy hầu hết các em chưa quan tâm với học tự chọn.

Trong hướng dẫn dạy học tự chọn, Bộ GD&ĐT có yêu cầu ban giám hiệu các trường "làm công tác tuyên truyền đến tập thể giáo viên, học sinh, cha mẹ học sinh và xã hội về mục đích, ý nghĩa dạy học tự chọn", nhưng hầu như các bậc phụ huynh được hỏi còn chưa hiểu rõ về dạy học tự chọn. Bởi thế, không ít người cho rằng, dạy học tự chọn chẳng khác mấy so với dạy "phụ đạo cho học sinh yếu, kém" và "bồi dưỡng học sinh giỏi" hay nói một cách khác là dạy thêm, học thêm "chính khóa".

Mục tiêu của dạy học tự chọn là tốt nhưng hầu hết các trường hiện nay đều chưa hội được các điều kiện "cần" và "đủ" để dạy học tự chọn. Mà một khi tổ chức dạy học tự chọn không đúng với ý nghĩa tích cực của nó sẽ vô tình tạo thêm áp lực cho học sinh, biến việc học chương trình và SGK mới theo chủ trương giảm tải lại trở thành... tăng tải.

1.2.3.2. Nội dung dạy học theo chủ đề tự chọn ở trường THPT

Nội dung dạy học tự chọn bao gồm các môn học, hoạt động giáo dục tự chọn (sau đây gọi chung là môn học) và các chủ đề tự chọn. Các môn học tự chọn có môn học trong kế hoạch giáo dục của cấp học và ngoài kế hoạch giáo dục của cấp học (Ngoại ngữ 2 ở cả 2 cấp học; Tin học, Nghề phổ thông ở cấp THPT). Chủ đề tự chọn gồm có các chủ đề chủ đề bám sát, nâng cao và đáp ứng. Tuy nhiên, theo công văn số 8607/BGDĐT-GDTrH ngày 16 tháng 8 năm 2006 của Bộ GD và ĐT thì chủ đề tự chọn gồm có các chủ đề chủ đề nâng cao và bám sát và trong những năm trước mắt, do điều kiện về GV, CSVC và tổ chức quản lý, tạm thời chưa thực hiện chủ đề tự chọn

đáp ứng. Như vậy, nội dung dạy tự chọn chỉ còn tập trung vào chủ đề bám sát, nghĩa là nội dung dạy học gần như là phụ đạo học sinh, vì chủ đề này dành cho những học sinh trung bình và dưới trung bình đê giúp các em nắm kiến thức và kỹ năng cơ bản của chương trình, hệ thống hoá lại kiến thức mà các em đã học trong giờ chính khoá.

Trong điểm b, mục 1, phần II công văn 8607/BGDĐT-GDTrH ngày 16 tháng 8 năm 2007 của Bộ GD và ĐT cũng quy định các nội dung dạy học tự chọn từ năm học 2007- 2008 được áp dụng như đối với THPT: Chọn 1 trong 3 môn học, hoạt động GD (Tin học, Ngoại ngữ 2, Nghề phổ thông) hoặc chủ đề tự chọn của các môn học.

Như vậy, ở cấp THPT đã có hai cấp độ của dạy học tự chọn là môn học tự chọn và chủ đề tự chọn.

- Môn học tự chọn: do Giáo viên lựa chọn (có sự tham khảo ý kiến các bậc cha mẹ). Theo các chuyên gia giáo dục, ở nhiều nước trong khu vực và thế giới, mục đích của môn học tự chọn nhằm phát huy sở trường, hứng thú của học sinh, nâng cao trình độ văn hóa, thúc đẩy sự phát triển về thể chất, tâm hồn và rèn luyện các kỹ năng tư duy, hành động, khả năng giải quyết vấn đề của học sinh. Ở các môn học tự chọn này, người ta còn phân chia ra hai loại: Các môn tự chọn thống nhất và các môn tự chọn tự chủ. Các môn tự chọn thống nhất là học sinh lựa chọn trên cơ sở các môn học bắt buộc, nhăm đáp ứng xu hướng học lên hoặc chuẩn bị bước vào nghề nghiệp (bao gồm Ngữ văn, Toán, Lý, Hóa, Sinh, Sử, Địa, Ngoại ngữ, Lao động, Kỹ thuật...). Các môn tự chọn tự chủ: Học sinh lựa chọn căn cứ vào hứng thú, sở thích cá nhân. So sánh với các môn học tự chọn ở cấp THPT của ta thì có sự khác biệt rất lớn vì các môn học được quy định sẵn (Tin học, nghề phổ thông) mà chưa có sự tham khảo ý kiến của phụ huynh, còn áp dụng chung cho tất cả các đối tượng học sinh.

- Chủ đề tự chọn: Hệ thống các chủ đề tự chọn nhằm mục đích đào sâu, mở rộng kiến thức hoặc khai thác kiến thức theo các nguyện vọng cá nhân trong khuôn khổ các môn học bắt buộc vốn có. Như vậy, chủ đề tự chọn chỉ là một nhánh nhỏ của loại hình học theo chương trình tự chọn. Đây là một hình thức tổ chức dạy học rất mới mẻ đổi với giáo dục Việt Nam.

Lựa chọn dạy học tự chọn ở trường THPT, theo các chuyên gia Viện Khoa học Giáo dục, là sự cần thiết phải có một chương trình "cởi mở" và linh hoạt hơn, nhằm bảo đảm sự công bằng trong giáo dục, mặt khác, đáp ứng nguyện vọng của học sinh trong tình hình phát triển của nền kinh tế thị trường hiện nay và hạn chế tình trạng dạy thêm, học thêm tràn lan. Mặt khác, dạy học tự chọn ở trường THPT phù hợp với khả năng và tình thế của các vùng miền khác nhau.

Tuy nhiên, khi đưa ra dạy học tự chọn, các tác giả thực hiện đề án cũng đã khẳng định: dạy học tự chọn chỉ phù hợp với hai điều kiện xã hội: Chất lượng giáo dục khá ổn định, vững chắc; sức ép tâm lý học sinh vào đại học không nặng nề. Mặt khác, hiệu quả của việc học theo chủ đề tự chọn phụ thuộc rất nhiều vào trình độ giáo viên, vì nó quá mới mẻ.

Nhưng, nếu xét cả hai điều kiện nói trên thì dạy học tự chọn chắc chắn sẽ phải đối mặt với những thách thức mới, bởi lẽ, thực tiễn giáo dục Việt Nam đều khó đáp ứng. Đó là thực trạng chất lượng giáo dục chưa ổn định, vững chắc, tình trạng dạy thêm, học thêm quá tràn lan trở thành gánh nặng kinh tế và tâm lý, bên cạnh sức ép tâm lý vào đại học của cả xã hội quá nặng nề. Chính vì thế, một số chuyên gia giáo dục tỏ ra lo ngại và cảnh báo cần phải thận trọng. Dạy học tự chọn là cần thiết và là chủ trương đúng, nhưng sự biến tướng rất có thể xảy ra trong thực tế: Đó là xuất hiện các lớp học thêm, luyện thi ở chính hình thức dạy học tự chọn này. Đặc biệt học theo chủ đề tự chọn mang tính nâng cao và bám sát chắc chắn sẽ đáp ứng tâm lý, nhu cầu học thêm, luyện thi của học sinh, các bậc cha mẹ. Như vậy có thể dẫn đến tình trạng thay thế cho việc học thêm, luyện thi vốn đã tràn lan, nặng nề, bằng việc học thêm, luyện thi theo kiểu khác. Thực tế khảo sát ở các trường THPT huyện Bắc Sơn cũng cho thấy, việc dạy học các chủ đề tự chọn chỉ mang tính hình thức mà chưa có sự đánh giá hiệu quả một cách khoa học, lựa chọn chủ đề không phải do học sinh mà được quy định sẵn.

Do vậy, HĐDH theo các chủ đề tự chọn và công tác quản lý hoạt động này chưa đạt được mục tiêu đề ra.

1.2.3.3. Các phương pháp tổ chức dạy học theo chủ đề tự chọn ở trường THPT

Tuỳ theo nội dung dạy học tự chọn, có thể sử dụng các hình thức tổ chức dạy học sau:

- Dạy học tự chọn theo lớp: Hình thức dạy học này có ưu điểm là học sinh đã quen nhau nên dễ dàng thực hiện các hoạt động đôi học tập, phát biểu, thảo luận các vấn đề nảy sinh. Tuy nhiên, điều khó đạt được là sự tham gia của học sinh cũng là yếu tố cần thiết cho việc đóng góp xây dựng bài. Nguyên nhân là do các em chưa có một kích thích đủ để lồi cuốn các em vào hoạt động chung. Bên cạnh đó, trình độ học sinh trong một lớp là không đồng đều nên không thể sử dụng một loại chủ đề cho tất cả các đối tượng. Ngược lại Giáo viên không đủ thời gian để có thể đồng thời dạy cả 3 chủ đề trong một giờ lên lớp. Vì vậy cần kết hợp với việc chia lớp thành các nhóm nhỏ theo từng đối tượng sẽ làm cho các hoạt động dạy và học đạt hiểu quả cao hơn. Còn chỉ áp dụng một hình thức bám sát sẽ dẫn đến tâm lý xem nhẹ, chán nản của học sinh khá giỏi.

Song song đó, để giúp học sinh tự tin, phát huy được tính tích cực, chủ động, sáng tạo của mình giáo viên cần lưu ý một số vấn đề sau:

+ Tăng sự thoải mái cho học sinh khi sử dụng ngôn ngữ và các phương pháp trong lĩnh vực chuyên môn.

+ Phát triển cách nghĩ theo hướng bình phẩm.

+ Phát triển các kỹ năng giải quyết vấn đề.

+ Động viên, khích lệ học sinh tham gia hoạt động.

+ Công nhận sự tiến bộ của học sinh.

- Chia lớp thành các nhóm:

Học sinh tự thực hiện theo nhóm với sự hướng dẫn chung của giáo viên. học sinh tham gia hình thức học tập theo nhóm sẽ thúc đẩy sự tích cực suy nghĩ của cá nhân, tạo sự gắn kết trong một "cộng đồng". Trong khi làm việc nhóm, những mâu thuẫn sẽ nảy sinh và đòi hỏi học sinh phải giải quyết "xung đột". Từ đó họ sẽ có khả năng giải quyết những mâu thuẫn, thuyết phục người khác trong những hoàn cảnh có thể bắt gặp trong cuộc sống sau này. Tinh thần học tập và khả năng lắng nghe người khác cũng chính là điều mà học sinh cần phải tiếp thu, học hỏi. Những kỹ năng này thực sự rất quan trọng khi học sinh bước ra môi trường xã hội, đây sẽ là tiền đề tốt để học sinh biết cách làm việc trong một môi trường tập thể. Học tập theo nhóm còn giúp học sinh rèn luyện được khả năng thuyết trình trước đám đông - điều mà đa số học sinh hiện nay còn rất yếu. Học tập theo nhóm sẽ tập hợp được những ý kiến sáng tạo của từng cá nhân, từ đó sản phẩm học tập sẽ giàu tính sáng tạo. Những phương pháp tối ưu nhất sẽ được lựa chọn từ những ý kiến được nêu ra. Những ý kiến được lựa chọn sẽ là những ý kiến dành được sự chấp thuận của nhiều thành viên trong nhóm. Sản phẩm học tập lúc này cũng sẽ là kết quả của tất cả các thành viên. Những mặt tích cực của phương pháp học tập theo nhóm là không thể phủ nhận. Nhưng không phải nhóm học sinh nào cũng đạt được kết quả cao nhất với phương pháp học tập này, thậm chí đôi khi một số học sinh cảm thấy nó mang nhiều tính hình thức và đạt được ít hiệu quả hơn so với việc làm việc theo cá nhân.

Thứ hai: do là làm việc theo nhóm nên sự hợp tác là rất quan trọng. Đòi hỏi sự tự giác của từng thành viên ương nhóm. Sự việc này tương tự như sự hoạt động của một dây chuyền sản xuất. Dây chuyền sẽ không thể hoạt động, hoặc hoạt động kém hiệu quả nếu một bộ phận không làm việc hoặc làm việc không đúng chức năng. Nếu một thành viên trong nhóm không làm việc như đã phân công sẽ dẫn đến công việc nhóm sẽ bị ngưng trệ.

Thứ ba: đó là sự phân công công việc không rõ ràng. Đôi khi một thành viên trong nhóm phải đảm nhiệm quá nhiều công việc, trong khi có thành viên không có việc gì để

làm. Thực tế cho thấy, công việc thường bị dồn quá nhiều cho nhóm trưởng, thậm chí sản phẩm đôi khi là kết quả của riêng nhóm trưởng chứ không phải là sản phẩm của cả nhóm. Ngược lại, đôi khi người nhóm trưởng "bảo thủ" ôm quá nhiều công việc về mình dẫn đến những thành viên khác "tự ái" và kết quả là sự bất hợp tác.

Vậy làm thế nào để phương pháp học tập theo nhóm đạt hiệu quả cao nhất? Trước hết là sự phân công công việc hợp lý. Điều này phụ thuộc nhiều vào vai trò định hướng của Giáo viên và khả năng chỉ đạo của người nhóm trưởng. Khi công việc được phân chia rõ ràng cho từng thành viên họ sẽ ý thức được vai trò của mình, có trách nhiệm hoàn thành công việc. Một điều đặc biệt quan trọng khác phải nói đến sự tự ý thức của các cá nhân trong nhóm, bản thân học sinh nên thấy trách nhiệm của mình một phần trong đó và sản phẩm hoàn thành có một phần đóng góp của bản thân.

- Tổ chức hoạt động tham quan, tìm hiểu thực tế, viết báo cáo và cho học sinh trình bày kết quả thu được.

Các chuyến tham quan học tập bao gồm những chuyến đi thăm có tổ chức một số nơi bên ngoài nhà trường như: (các nhà máy, xí nghiệp, trường trung học, trường đại học, các cơ sở nông nghiệp, nhà bảo tàng,...) Thông qua các chuyến tham quan như vậy sẽ giúp học sinh bổ sung kiến thức đã được học trên lớp, có thể hiểu hơn về các khái niệm và sự kiện mà giáo viên đã nêu trên lớp. Ngoài ra, những chuyến tham quan cũng giúp mở mang kiến thức cho học sinh. Tuy nhiên, những chuyến tham quan cần mang tính chất giáo dục thiết thực cho học sinh chứ không phải thuần tuy chỉ là đi chơi và lãng phí thời gian.

Nếu có đầy đủ các địa chỉ để tham quan, có thể tổ chức tham quan theo từng chủ đề và cho từng lứa tuổi học sinh khác nhau. Các chuyến tham quan sẽ làm cho chương trình học thêm phong phú và nếu được tổ chức tốt sẽ gây được húng thú cho học sinh. Tuy nhiên cần thấy rằng tổ chức được những chuyến tham quan học tập như vậy không phải là việc đơn giản bởi vì nó đòi hỏi phải có kinh phí, có thể chứa đựng những yếu tố rủi ro, thời gian dành cho tham quan đôi khi lãng phí so với những gì thu lượm được. Hơn nữa, việc tham quan đòi hỏi phải tốn nhiều thời gian chuẩn bị mà thầy cô thì lại bận rộn nhiều việc. Chính vì những điều này mà những chuyến tham quan chưa được nhà trường tổ chức hoặc tổ chức chưa thường xuyên.

Vậy nên, để làm rõ tác dụng của chuyến tham quan, học sinh tham gia cần viết thu hoạch cho đợt tham quan. Nội dung thu hoạch nên bao gồm các quan sát, các ấn tượng, các điều học hỏi đã tiếp nhận được, hoặc các tác động của cuộc tham quan tới nhận thức, phương pháp làm việc của cá nhân. Khi tổ chức tham quan thì nhà trường cũng cần viết một báo cáo rút kinh nghiệm về công tác tổ chức, từ khi lập kế hoạch, thực hiện, đến khi thu hoạch.

Để có chất liệu cho việc viết thu hoạch, cũng như để hoạch định việc học hỏi và những thay đổi dự kiến của cá nhân, nhóm hay tổ chức, việc ghi chép và suy ngẫm không thể thực hiện sau khi về từ hiện trường. Việc ghi lại các ý kiến boăn khoăn các câu hỏi mới phát sinh cũng bổ ích không chỉ cho việc học hỏi sau này, mà còn có ích ngay trong tiến trình tham quan. Việc tổ chức phân công thu thập tư liệu một cách chu đáo sẽ tỏ ra có hiệu quả về lâu dài sau tham quan.

Tóm lại, việc viết thu hoạch sau một chuyến đi tham quan có ý nghĩa thực tiễn quan trọng là ghi nhận quá trình học hỏi vào bộ nhớ của tổ chức. Đây là nền tảng đầu tiên cho những thay đổi ở cấp độ cá nhân, nhóm và tổ chức được hoạch định để diễn ra sau cuộc tham quan. Chính những sự thay đổi tích cực sau tham quan là bằng chứng cần thiết để lý giải cho những chi phí về tài lực, nhân lực cần thiết của tổ chức để tạo ra những chuyển biến đó. Chính những chuyển biến đó làm cho cuộc tham quan có ý nghĩa.

1.3. Một số vấn đề lý luận về quản lý hoạt động dạy học theo chủ đề tự chọn ở trường THPT

1.3.1. Khái niệm về quản lý hoạt động dạy học theo các chủ đề tự chọn

a) Quản lý hoạt động dạy học

Quản lý HĐDH chính là tập hợp những động tác tối ưu (cộng tác, tham gia hỗ trợ phối hợp, huy động, can thiệp) của chủ thể quản lý đến tập thể giáo viên, học sinh... nhằm huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực vốn có, tạo động lực đẩy mạnh quá trình dạy học của nhà trường nhằm thực hiện có chất lượng, mục tiêu và chất lượng đào tạo, đưa nhà trường tiến lên trạng thái mới. Quản lý HĐDH là quản lý sự lao động của nhóm (người quản lý, người dạy và người học). Cụ thể:

- Chủ thể quản lý HĐDH tác động đến người dạy và người học thông qua việc thực hiện các chức năng quản lý: kế hoạch hoá, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra nhằm tạo ra môi trường thuận lợi cho dạy học.

- Người dạy cùng một lúc thực hiện kế hoạch hoa HĐDH, tự tổ chức, chỉ đạo hoạt động dạy của mình và tổ chức, chỉ đạo hoạt động học của người học, đồng thời tự kiểm tra; đánh giá kết quả dạy của mình và kết quả học của người học.

- Người học tự xây dựng kế hoạch, tự tổ chức, tự chỉ đạo và tự kiểm tra hoạt động học của mình theo kế hoạch, theo sự chỉ đạo và phương thức kiểm tra đánh giá của chủ thể quản lý và của người dạy trực tiếp.