Xây Dựng Kế Hoạch Bồi Dưỡng Năng Lực Tổ Chức Hoạt Động Trải Nghiệm Cho

- Chi đoàn giáo viên tham gia xử lý thông tin khảo sát, lập thành bảng tổng hợp đánh giá năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm của đội ngũ GV. Phân chia thành các nhóm nhu cầu tương ứng với các đối tượng giáo viên, phân chia thành các mức độ năng lực giáo viên đã đạt được.

3.2.2.4. Điều kiện thực hiện

- Lãnh đạo nhà trường quan tâm, chỉ đạo và huy động kinh phí để phục vụ triển khai các hoạt động khảo sát, xử lý thông tin khảo sát.

- Cần có sự chỉ đạo đồng bộ từ Chi bộ tới BGH, sự phối hợp nhịp nhàng giữa tổ chuyên môn, các ban ngành, đoàn thể của các trường THCS trong thành phố.

3.2.3. Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho đội ngũ giáo viên nhà trường đáp ứng đổi mới giáo dục phổ thông hiện nay

3.2.3.1. Mục tiêu biện pháp

Xây dựng kế hoạch một cách đồng bộ thống nhất từ đầu năm học để BGH nhà trường hoàn toàn chủ động trong việc quản lý chỉ đạo thực hiện bồi dưỡng năng lực tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo cho giáo viên trong nhà trường; đồng thời cũng hạn chế đến mức thấp nhất những hoạt động mang tính tự phát. Bản kế hoạch cũng giúp giáo viên nhà trường chủ động, chuẩn bị các điều kiện cần thiết tham gia bồi dưỡng và tự bồi dưỡng. Từ đó, tạo ra sự thống nhất trong hoạt động của nhà trường, giúp nhà trường chuẩn bị từng bước về năng lực, điều kiện giáo viên đáp ứng những yêu cầu của việc thực hiện chương trình giáo dục hiện tại và những yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông mới; là cơ sở để kiểm tra, đánh giá hiệu quả các hoạt động bồi dưỡng GV về năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong nhà trường.

3.2.3.2. Nội dung của biện pháp

- Xác lập các căn cứ cho việc lập kế hoạch bồi dưỡng đội ngũ GV của nhà trường về năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm. BGH nhà trường xác định yêu cầu phát triển năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm của GV trước yêu cầu đổi mới, nhất là chuẩn bị cho việc thực hiện chương trình GD phổ thông mới; xác định đặc điểm, trình độ năng lực liên quan của đội ngũ GV nhà trường.

- Xác định mục tiêu kế hoạch bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên nhà trường theo lộ trình từng năm học.

- Thiết kế nội dung kế hoạch tổng thể hoạt động bồi dưỡng cho từng nhóm đối tượng giáo viên nhằm thực hiện mục tiêu theo lộ trình kế hoạch đã đề ra. Nội dung kế hoạch cần xác định rõ các nhóm năng lực ưu tiên cần bồi dưỡng giáo viên; biện pháp thực hiện; điều kiện thực hiện; dự trù kinh phí; phương thức kiểm tra, đánh giá GV trước, trong và sau bồi dưỡng.

- Tổ chức tham vấn, góp ý, hoàn thiện kế hoạch tổ chức bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho GV.

3.2.3.3. Cách thức thực hiện

Hiệu trưởng nhà trường thống nhất, chỉ đạo việc lập kế hoạch, lộ trình phát triển năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho đội ngũ giáo viên. Đây là nội dung quan trọng trong phát triển năng lực đội ngũ đáp ứng yêu cầu mới.

- Tổ chức họp BGH, GV cốt cán trong trường để thống nhất, phân công nhiệm vụ cho các thành viên trong việc xác định căn cứ lập kế hoạch bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho đội ngũ GV nhà trường.

+ BGH nhà trường nghiên cứu hệ thống các văn bản liên quan đến công tác phát triển đội ngũ đáp ứng yêu cầu đổi mới hiện nay; nghiên cứu cụ thể kế hoạch phát triển giáo dục từng năm học do nhà trường xây dựng được cấp trên phê duyệt và kết quả chỉ đạo thực hiện về công tác này ở năm học trước để xác định cơ sở lập kế hoạch. BGH nhà trường cố vấn cho các hoạt động khảo sát, đánh giá thực trạng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho đội ngũ GV.

+ Tổ trưởng chuyên môn khảo sát, đánh giá thực trạng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm của GV trong tổ chuyên môn, đánh giá giáo viên và xác định các năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cần phát triển ở GV có tính đến đặc trưng, đặc thù môn học, các loại hình trải nghiệm cần tổ chức cho học sinh trong chương trình giáo dục và dạy học của nhà trường

+ Thành lập tổ tư vấn cho Hiệu trưởng nhằm tổng hợp các căn cứ đánh giá.

- Tổ chức lập dự thảo kế hoạch bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho GV nhà trường theo mục tiêu, lộ trình đã thống nhất.

- Tổ chức trình bày dự thảo kế hoạch và xin ý kiến đóng góp của các thành viên cốt cán trong nhà trường.

- Xác định rõ khung thời gian, các nội dung xin ý kiến đóng góp từ các thành viên nhà trường. Đảm bảo các ý kiến đóng góp tập trung vào những vấn đề trọng tâm, trọng điểm.

- Quán triệt các thành viên nhà trường tham gia góp ý, xây dựng kế hoạch nghiêm túc, có chất lượng.

- Tổ chức tổng hợp ý kiến đóng góp, xem xét, điều chỉnh và hoàn thiện bản kế hoạch tổng thể.

3.2.3.4. Điều kiện thực hiện

BGH đảm bảo kinh phí, điều kiện cơ sở vật chất cơ bản để phục vụ cho việc dạy học trải nghiệm như: Các trang thiết bị dạy học, đồ dùng dạy học, phòng học thực hành, thí nghiệm...

BGH tạo được sự đồng thuận trong đội ngũ GV, các tổ chuyên môn.

Nhà trường cần xây dựng mối quan hệ, tổ chức khảo sát, liên hệ trước những địa điểm, địa danh lịch sử phù hợp với từng chủ đề, loại hình trải nghiệm trong kế hoạch.

3.2.4. Đa dạng hóa hoạt động bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho GV trường THCS

3.2.4.1. Mục tiêu biện pháp

Bồi dưỡng năng lực cho GV chỉ đạt được hiệu quả khi có sự kết hợp của các hình thức đa dạng và phong phú. Nội dung bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho GV được xác định dựa trên các năng lực hiện có của GV đáp ứng yêu cầu chương trình giáo dục phổ thông mới. Xác định được các nội dung cần bồi dưỡng để từ đó xác định các hình thức bồi dưỡng phù hợp nhằm đạt được hiệu quả bồi dưỡng cao nhất.

Việc đổi mới nội dung, hình thức và phương pháp bồi dưỡng giáo viên sẽ tạo được hứng thú cho GV trong quá trình bồi dưỡng. Bồi dưỡng GV về bản chất là một hoạt động dạy học cho người lớn. Do vậy cần phối hợp đa dạng các hình thức bồi dưỡng với các không gian và điều kiện phù hợp. Chỉ khi nào GV

được bồi dưỡng những nội dung cần thiết bằng các hình thức phù hợp sẽ giúp hiệu quả bồi dưỡng đạt được một cách tối ưu.

3.2.4.2. Nội dung của biện pháp

- Xây dựng nội dung bồi dưỡng năng lực tổ chức HĐTN cho giáo viên phải gắn với nội dung kiến thức theo chương trình giáo dục THCS quy định, gắn giữa lý thuyết và thực hành. Nội dung bồi dưỡng phải hướng vào trang bị kiến thức chuyên môn, kĩ năng tổ chức hoạt động trải nghiệm, tập trung vào những nội dung, những phần giáo viên còn yếu.

- Đa dạng các hình thức bồi dưỡng phù hợp với kế hoạch hoạt động giáo dục và các nội dung bồi dưỡng của các trường THCS trong các điều kiện khác nhau.

- Tăng cường các hoạt động thảo luận trong tổ nhóm chuyên môn về nội dung được học tập, bồi dưỡng, tăng cường xử lí các tình huống để cải thiện phương pháp bồi dưỡng, nâng cao các kỹ năng tổ chức HĐTN cho học sinh.

- Tập huấn, xây dựng đội ngũ cốt cán chuyên về tổ chức hoạt động trải nghiệm ở tất cả các bộ môn để chủ trì các buổi thảo luận và hướng dẫn các đồng nghiệp tự nghiên cứu, tự bồi dưỡng.

3.2.4.3. Cách thức thực hiện

Ngay từ đầu năm học, nhà trường phối hợp với tổ chuyên môn chủ động xây dựng hệ thống nội dung bồi dưỡng năng lực cho GV về tổ chức HĐTN theo chương trình giáo dục phổ thông mới phù hợp với đặc thù riêng của địa phương và điều kiện của nhà trường. Nội dung bồi dưỡng linh hoạt, có tính khả thi cao trong quá trình thực hiện các HĐTN cho học sinh.

Các tổ chuyên môn lên kế hoạch dự giờ, rút kinh nghiệm, sinh hoạt chuyên đề để GV có thể chia sẻ hiểu biết, kinh nghiệm của mình, trao đổi, học hỏi đồng nghiệp trong quá trình được bồi dưỡng và tự bồi dưỡng nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động trải nghiệm.

BGH nhà trường có thể bổ sung các hình thức bồi dưỡng phong phú như: tổ chức giao lưu trao đổi kinh nghiệm giữa GV với GV trong và ngoài trường, học tập kinh nghiệm tại các đơn vị khác. Lập kế hoạch chi tiết, cụ thể từ đầu

năm học, xin ý kiến của các lực lượng giáo dục trong nhà trường và GV để lên kế hoạch chính thức.

Triển khai các hoạt động bồi dưỡng theo công văn của Phòng GD&ĐT, Sở GD&ĐT một cách nghiêm túc, có kiểm tra, đánh giá kết quả của GV nhà trường được cử đi bồi dưỡng theo các chương trình trên.

Chủ động mời các chuyên gia từ các trường sư phạm đến tập huấn bồi dưỡng cho GV nhà trường về năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm.

3.2.4.4. Điều kiện thực hiện

BGH nhà trường cần tạo được sự hỗ trợ chuyên môn, sự phối hợp của Phòng GD&ĐT, giữa các trường THCS trên địa bàn với nhau một cách nhịp nhàng, khoa học.

Chuẩn bị tốt điều kiện về tài chính, về cơ sở vật chất, trang thiết bị như: phòng học, các thiết bị dạy học, máy chiếu, máy tính,...

3.2.5. Xây dựng môi trường hỗ trợ, hợp tác giữa các giáo viên và khuyến khích GV tự bồi dưỡng phát triển năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm

3.2.5.1. Mục tiêu của biện pháp

Tăng cường hợp tác, phối hợp, hỗ trợ lẫn nhau trong đội ngũ GV nhà trường, tạo sự thống nhất, lành mạnh trong hoạt động chuyên môn. Từ đó, tạo ra các điều kiện cần thiết, thuận lợi cho công tác bồi dưỡng giáo viên về năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm, khuyến khích hình thức tự rèn luyện, tự bồi dưỡng nâng cao chất lượng cho đội ngũ giáo viên.

3.2.5.2. Nội dung của biện pháp

Xây dựng mạng lưới hỗ trợ giáo viên theo chức năng, nhiệm vụ đặc thù của môn học và nhiệm vụ cụ thể mà GV nhà trường đang đảm nhiệm.

Xây dựng tập thể giáo viên đoàn kết, hợp tác cùng hướng đến mục đích chung là nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường.

Thực hiện đầy đủ chế độ chính sách cho giáo viên tham gia bồi dưỡng về năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm.

Định hướng, khuyến khích, động viên giáo viên bằng nhiều hình thức để giáo viên tham gia tự bồi dưỡng nâng cao năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm phù hợp với môn học và công việc được giao.

3.2.5.3. Cách thức thực hiện

Hiệu trưởng giao nhiệm vụ cho Phó Hiệu trưởng phụ trách chuyên môn cùng với các tổ trưởng chuyên môn nghiên cứu, thống nhất mạng lưới hỗ trợ GV, cách thức hỗ trợ, hợp tác cùng phát triển năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho các GV nhà trường. Trong đó, các tổ trưởng chuyên môn, các GV có năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm tốt là các mắt xích quan trọng của mạng lưới hỗ trợ GV.

BGH thống nhất đội ngũ GV toàn trường về phương châm ứng xử, hợp tác cùng nhau phát triển năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm như là năng lực chuyên môn, nghiệp vụ không thể thiếu của GV.

BGH nghiên cứu kỹ các văn bản hướng dẫn về chế độ, chính sách cho giáo viên đi học, vận dụng linh hoạt, hài hòa vào hoàn cảnh thực tế của đơn vị.

Tổ chức, tạo điều kiện, động viên giáo viên tích cực bồi dưỡng và tự bồi dưỡng bằng cách đưa hoạt động trải nghiệm là một hình thức tổ chức dạy học cần triển khai trong dạy học các môn học. Tổ chức cho GV tham gia tổ chức các loại hình trải nghiệm trong nhà trường.

Tạo điều kiện cho giáo viên tham dự đầy đủ các lớp tập huấn, các buổi hội thảo chuyên đề của tổ, nhóm chuyên môn, của các tổ chức đoàn thể trọng đơn vị, các buổi hội thảo chuyên đề của cụm trường; tổ chức các buổi giao lưu học tập kinh nghiệm với các đơn vị bạn; bồi dưỡng và tự bồi dưỡng thông qua các kênh thông tin như báo trí, băng hình hoặc truy cập internet...

Phương pháp bồi dưỡng và tự bồi dưỡng: Cấp ủy, BGH chỉ đạo các tổ chức đoàn thể, các tổ nhóm chuyên môn tự tổ chức hoặc phối hợp cùng các đơn vị bạn tổ chức các buổi hội thảo, các chuyên đề một cách linh hoạt với nội dung đa dạng và hình thức phong phú.

3.2.5.4. Điều kiện thực hiện

- BGH nhà trường cần phát huy vai trò của tổ chuyên môn trong hỗ trợ GV phát triển năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm.

- Tạo được sự thống nhất, đồng thuận từ Chi bộ tới BGH, các tổ chức đoàn thể trong nhà trường, sự đồng tình quyết tâm cao của đội ngũ giáo viên trong nhà trường.

- Dự trù kinh phí để động viên, khuyến khích, khen thưởng, hỗ trợ giáo viên kịp thời.

3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên THCS

Các biện pháp nhằm quản lý hoạt động bồi dưỡng giáo viên các trường THCS thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên về năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm nêu trên được dựa trên thực trạng tại các trường THCS thành phố Thái Nguyên, đồng thời cũng là quá trình tổng kết thực tiễn kinh nghiệm QLGD. Những biện pháp này nếu được quan tâm đúng mức, chắc chắn sẽ góp phần nâng cao năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho GV các trường THCS tại Thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên. Mỗi biện pháp đưa ra đều có ý nghĩa, vị trí, vai trò và chức năng khác nhau song các biện pháp có quan hệ biện chứng, tạo thành một chỉnh thể tác động, hỗ trợ nhau, kết quả của biện pháp này là động lực và kết quả của biện pháp kia.

Tóm lại, từ mối quan hệ biện chứng giữa các biện pháp, không thể nói biện pháp nào là quan trọng hơn, tùy theo từng thời điểm, yêu cầu nhiệm vụ và điều kiện thực hiện thì có biện pháp là chủ đạo, những biện pháp còn lại mang tính hỗ trợ tích cực, đồng bộ.

Như vậy, các biện pháp nêu trên có quan hệ mật thiết với nhau, bổ sung, hỗ trợ cho nhau và phát huy tác dụng của nhau để mang lại hiệu quả trong công tác bồi dưỡng GV các trường THCS thành phố Thái Nguyên về năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm, để hướng tới xây dựng đội ngũ GV các trường THCS trong thành phố có đủ năng lực để tổ chức các hoạt động trải nghiệm mang lại hiệu quả cao, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo trên địa bàn thành phố Thái Nguyên nói riêng và tỉnh Thái Nguyên nói chung.

3.4. Khảo nghiệm tính khả thi và sự cần thiết của các biện pháp đề xuất

3.4.1. Mục đích khảo nghiệm

Khảo nghiệm được tiến hành nhằm mục đích đánh giá tính cấp thiết và khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho đội ngũ giáo viên các trường THCS thành phố Thái Nguyên.

3.4.2. Các bước khảo nghiệm

Bước 1: Xây dựng phiếu trưng cầu ý kiến về mức độ cấp thiết và khả thi của các biện pháp quản lý được đề xuất theo 3 cấp độ (Rất cần thiết, cần thiết, không cần thiết; Rất khả thi, khả thi, không khả thi).

Bước 2: Chọn đối tượng điều tra

Tác giả trưng cầu ý kiến đối với 20 cán bộ quản lý và 50 GV trường THCS trên địa bàn TP Thái Nguyên.

Bước 3: Tổ chức khảo nghiệm.

Bước 4: Thu phiếu và xử lý số liệu.

3.4.3. Kết quả khảo nghiệm

Bảng 3.1. Kết quả khảo nghiệm về tính cần thiết của các biện pháp

Các biện pháp đề xuất

Tính cần thiết

Rất cần

thiết

Cần

thiết

Không

cần thiết

Bồi dưỡng nhận thức cho đội ngũ CBQL và giáo viên về năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho

học sinh THCS

58/70 (82,8%)

12/70 (17,2%)

0/70 (0%)

Tổ chức đánh giá năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm và xác định nhu cầu bồi dưỡng của đội ngũ

giáo viên trường THCS

65/70 (92,8%)

5/70 (7,2%)

0/70 (0%)

Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho đội ngũ giáo viên nhà trường

đáp ứng đổi mới giáo dục phổ thông hiện nay

60/70 (85,7 %)

10/70 (14,3%)

0/70 (0%)

Đa dạng hóa hoạt động bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho GV trường THCS

63/70

(90%)

7/70

(10%)

0/70

(0%)

Xây dựng môi trường hỗ trợ, hợp tác giữa các giáo viên và khuyến khích GV tự bồi dưỡng phát triển năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm

64/70 (91,4%)

6/70 (8,6%)

0/70 (0%)