Vai Trò Của Sản Phẩm Du Lịch Đường Sông Trong Sự Phát Triển Du Lịch

- Theo quan điểm của nhóm tác giả ở trường đại học Nicolaus Copemicus, viện nghiên cứu sinh thái và địa chất Phần Lan: “Du lịch đường sông là một phần của du lịch sinh thái và liên kết với liên khu kinh tế của vùng đó. Du lịch kết hợp với bảo vệ môi trường sinh thái trên các con sông, kênh rạch, điều chỉnh tốc độ dòng chảy, đồng thời phát triển kinh tế dọc bờ sông. Đầu tư phát triển cung cấp những dịch vụ du lịch xuất phát từ đời sống xã hội, thắng cảnh từ văn hóa của địa phương”. [25]

- Theo tìm hiểu của tác giả thì hiện tại chưa tìm thấy khái niệm cụ thể nào về “du lịch đường sông” ở Việt Nam, vì vậy tác giả đã tham khảo và đưa ra khái niệm nhằm làm rõ hơn về du lịch đường sông theo quan điểm riêng của tác giả:

“Du lịch đường sông là hình thức tổ chức các chuyến du lịch dọc theo dòng chảy của các con sông, kết hợp các hoạt động vui chơi giải trí, ăn uống, nghỉ ngơi cùng với việc tìm hiểu đời sống văn hóa của cư dân các địa phương mà tuyến du lịch đường sông đi qua. Trong đó việc phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường sinh thái được quan tâm hàng đầu”.

* Sản phẩm du lịch đường sông

Trong quá trình nghiên cứu có hạn, tác giả chưa tìm thấy khái niệm nào về SPDLĐS nên xin đưa ra quan điểm của mình để góp phần làm rõ khái niệm SPDLĐS: “Sản phẩm du lịch đường sông là sản phẩm du lịch tổng hợp mà các hoạt động vui chơi giải trí, tham quan, ăn uống, nghỉ dưỡng, vận chuyển gắn liền với thiên nhiên sông nước. Các dịch vụ du lịch được phục vụ ngay trên sông hoặc ven bờ sông. Đặc biệt phát triển sản phẩm du lịch đường sông phải đi đôi với phát triển đời sống kinh tế người dân trong vùng và bảo vệ môi trường sinh thái sông nước”.

Sản phẩm du lịch đường sông trước hết là sản phẩm du lịch tổng hợp. Bởi vì nó là sự kết hợp của nhiều yếu tố du lịch cấu tạo nên như: cơ sở hạ tầng, vật chất kỹ thuật, các điểm du lịch, các dịch vụ du lịch.

Mục đích lâu dài của SPDLĐS là hướng tới việc cải thiện và nâng cao đời sống của người dân, góp phần vào việc phát triển du lịch của mỗi địa phương, nơi có sản phẩm du lịch đường sông.

Về khía cạnh môi trường: sông nước là nơi các loài động thực vật sinh sống và phát triển, những cảnh quan ven sông cũng có giá trị du lịch rất cao do đó vấn đề bảo vệ môi trường sinh thái phải được quan tâm và quản lý chặt chẽ để đảm bảo sự phát triển bền vững.

1.1.3. Khái niệm tuyến du lịch đường sông

Theo Trần Văn Thông: “Tuyến du lịch đường sông là lộ trình liên kết các khu du lịch, điểm du lịch ven sông và trên bờ, cơ sở cung cấp dịch vụ du lịch gắn với các tuyến giao thông đường sông”. [10, tr.15]

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 132 trang tài liệu này.

Các tuyến du lịch đường sông thường là những tuyến ngắn ngày, từ 1-2 ngày. Tuy nhiên, cũng có những tuyến dài ngày, kết hợp với việc tham quan các nước lân cận dựa vào những con sông lớn mang tính khu vực.

Cũng như các tuyến du lịch khác, tuyến du lịch đường sông cũng phải đảm bảo đầy đủ các yếu tố về sức hấp dẫn của các điểm tham quan, các cơ sở hạ tầng, vật chất kỹ thuật phục vụ du lịch, các dịch vụ du lịch, các yếu tố đảm bảo an toàn giao thông đường thủy.

1.1.4. Vai trò của sản phẩm du lịch đường sông trong sự phát triển du lịch

Trước hết, SPDLĐS mang lại cho du khách nhiều điều thú vị, nhất là đối với những du khách thích khám phá nét văn hoá của dân cư hai bên bờ sông hay cũng như những loại hình nghệ thuật đặc trưng của vùng sông nước. SPDLĐS mang lại cảm giác gần gũi quê hương, thư giản cùng với những món ăn được phục vụ trên những du thuyền sang trọng. SPDLĐS mang lại lợi ích kinh tế khá cao cho những đơn vị tham gia tổ chức và cả người dân hai bên bờ sông. SPSDLĐS không những mang lợi ích cho nền kinh tế đất nước mà còn quảng bá thu hút du khách trong và ngoài nước, góp phần đa dạng hóa sản phẩm du lịch và giải quyết được bài toán quá tải cho du lịch đường bộ.

1.1.5. Các nhóm sản phẩm du lịch đường sông

* Nhóm sản phẩm du lịch tham quan đường sông

Với SPDLĐS du khách có thể sử dụng các dịch vụ: du thuyền, canô, tàu cánh ngầm để tham quan vẻ đẹp hai bên bờ sông với không khí trong lành thoáng mát, tìm hiểu phong tục tập quán, sinh hoạt cũng như các món ăn đặc trưng của người dân bản địa. Trên những du thuyền sang trọng du khách có thể thả mình theo sông nước và tận hưởng những màn biểu diễn nghệ thuật, những món ăn độc đáo với sự phục vụ chu đáo và tận tình.

* Nhóm sản phẩm du lịch nghỉ dưỡng đường sông

Kết hợp nối tuyến với các điểm du lịch, sản phẩm du lịch đường sông tạo cho du khách một không gian vui vẻ, thư giãn cùng với thiên nhiên sau những ngày làm việc vất vả. Cùng với những dịch vụ tốt của các khách sạn, resort sang trọng đẳng cấp tại những điểm đến hoặc những khách sạn nổi trên những con sông, con kênh sẽ mang lại cho du khách những khoảng thời gian nghỉ ngơi thoải mái nhất.

* Nhóm sản phẩm du lịch mạo hiểm đường sông

Trên những đoạn sông đã được quy hoạch cho phát triển du lịch đường sông, du khách có thể tham gia những trò chơi mang cảm giác mạnh gắn liền với sông nước như: lướt ván có canô kéo, chèo xuồng kayak để thử sức mình và trải nghiệm bản thân. Nhóm sản phẩm này sẽ mang lại một cảm giác thú vị và hào hứng đối với những du khách muốn khám phá những điều mới lạ và thích thể thao.

1.1.6. Các yếu tố cấu thành sản phẩm du lịch đường sông

* Cơ sở hạ tầng, vật chất kỹ thuật phục vụ du lịch đường sông

- Cơ sở hạ tầng của du lịch đường sông bao gồm: hệ thống cầu đường, hệ thống bến tàu du lịch, hệ thống thông tin liên lạc, công trình điện nước…

Cảng, bến phục vụ tàu du lịch: là các cảng, bến thủy nội địa có đủ điều kiện theo quy định, dùng để đón, trả khách du lịch và thực hiện các dịch vụ khác; bao gồm cảng, bến đậu trong đất liền và tại các điểm tham quan du lịch.

- Cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ du lịch đường sông bao gồm: hệ thống các phương tiện vận chuyển khách, cơ sở phục vụ ăn uống, lưu trú, mạng lưới cửa hàng thương nghiệp, các cơ sở y tế, các cơ sở phục vụ các dịch vụ bổ sung khác.

Các phương tiện vận chuyển du khách trong du lịch đường sông gồm:

+ Du thuyền là phương tiện vận tải hành khách đường thủy nội địa, đảm bảo các điều kiện, tiêu chuẩn, chất lượng dịch vụ phục vụ du lịch đường thủy, sức chở hàng trăm khách du lịch. Tàu được thiết kế sang trọng, đáp ứng đầy đủ các dịch vụ nghỉ ngơi, ăn uống, giải trí của du khách.

+ Tàu nhà hàng là phương tiện vận tải hành khách đường thủy nội địa, đảm bảo các điều kiện, tiêu chuẩn, chất lượng dịch vụ về hoạt động ăn uống cho du khách trên tàu, từ 1 tầng trở lên, sức chở 100 khách trở lên.

+ Canô là phương tiện vận tải hành khách đường thủy nội địa, có kết cấu gọn nhẹ, chất liệu bằng sắt và composite, sức chở từ 2 đến 10 người.

+ Tàu cánh ngầm là dạng tàu có cánh bằng composite hình chiếc lá lắp trên các thanh giằng phía dưới thân. Khi tàu tăng tốc, các cánh ngầm tạo ra lực nâng nâng thân tàu lên khỏi mặt nước giúp làm giảm lực cản và gia tăng tốc độ.

* Yếu tố tạo sức hấp dẫn của du lịch đường sông

+ Nguồn nước sông: không bị ô nhiễm, không bốc mùi hôi thối, không có rác thải hữu cơ gây tác nghẽn đường giao thông thủy. Tuyến sông khai thác phải đảm bảo cho các loại phương tiện giao thông phục vụ du lịch đường sông có thể hoạt động được; độ sâu của mực nước phải đạt từ 3m trở lên khi nước ở trạng thái thấp nhất để loại tàu có bánh lái thấp vẫn có thể hoạt động được; cường độ dòng chảy phải tương đối ổn định, ít có các dòng xoáy nước nguy hiểm.

+ Cảnh quan trên sông phong phú có văn hóa sinh hoạt độc đáo của cư dân miền sông nước, có những công trình nổi trên sông, những vườn trái cây trên cù lao.

+ Cảnh quan ven bờ: phong phú, đa dạng, bao gồm cảnh quan thiên nhiên và cảnh quan nhân văn. Các công trình tôn tạo cảnh quan hai bên bờ sông, công trình kiến trúc đặc sắc, độc đáo.

+ Các điểm, khu du lịch sinh thái ven bờ; các làng nghề thủ công truyền thống; vườn cây trái...chính là những nét thu hút của tuyến du lịch đường sông.

* Dịch vụ du lịch đường sông

Các loại hình dịch vụ phục vụ du khách tham gia tuyến du lịch đường sông bao gồm: dịch vụ thuê tàu thuyền, dịch vụ vui chơi giải trí, dịch vụ ăn uống, nhà hàng nổi, dịch vụ tổ chức các hoạt động theo yêu cầu của du khách… Các dịch vụ này sẽ gắn liền với hoạt động du lịch đường sông và có sự liên kết chặt chẽ với nhau tạo nên một sản phẩm du lịch độc đáo nhằm đáp ứng nhu cầu khám phá của du khách.

1.1.7. Quan điểm phát triển sản phẩm du lịch đường sông

Phát triển sản phẩm du lịch đường sông hiện nay không chỉ chú trọng đến phát triển về quy mô, số lượng các doanh nghiệp kinh doanh du lịch, dịch vụ du lịch đường sông…kết hợp với sự tăng trưởng về doanh thu, số lượng khách du lịch kể cả trong nước và quốc tế, mà chuyển trọng tâm sang nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch để hoàn thiện SPDLĐS. Bên cạnh đó, cần quan tâm đến chất lượng nguồn nhân lực du lịch, công tác quản lý điểm đến. Đặc biệt tập trung phát triển bền vững cho SPDLĐS Thành Phố.

* Nội dung phát triển

Phát triển SPDLĐS không chỉ phát triển về số lượng mà phải coi trọng chất lượng và được đặt lên hàng đầu, phải có chất lượng và giá trị gia tăng cao. Nội dung phát triển SPDLĐS TP. Hồ Chí Minh:

+ Xây dựng chiến lược phát triển SPDLĐS.

+ Phát triển quy mô SPDLĐS.

+ Nâng cao chất lượng SPDLĐS.

* Các yêu cầu và nguyên tắc

Yêu cầu chủ đạo và xuyên suốt quá trình xã hội và phát triển SPDLĐS, đó là phát triển bền vững: thỏa mãn các nhu cầu du lịch của thị trường, đem lại hiệu quả kinh tế, xã hội lớn cho điểm đến mà không làm suy giảm quá nhiều chất lượng của tài nguyên và môi trường trong tương lai. Để bảo đảm được yêu cầu này, phát triển SPDLĐS phải tuân thủ các nguyên tắc sau:

+ Nguyên tắc phát triển hệ thống.

+ Nguyên tắc kinh tế thị trường

+ Nguyên tắc bền vững môi trường (bao gồm cả môi trường tự nhiên và xã hội.)

* Các tiêu chí phát triển

Du lịch là một ngành kinh tế tổng hợp có tính liên ngành, liên vùng và xã hội hóa cao với sự tham gia của nhiều thành phần xã hội. Sự phát triển của du lịch phụ thuộc nhiều và các điều kiện kinh tế, chính trị, xã hội…của đất nước cũng như của khu vực và thế giới. Chính vì vậy để có thể đánh giá sự phát triển SPDLĐS một cách chính xác phải dựa vào các tiêu chí cơ bản sau:

+ Tiêu chí về kinh tế (mang lại lợi ích kinh tế cho người dân địa phương).

+ Tiêu chí về văn hóa - xã hội (đảm bảo việc bảo tồn văn hóa bản địa, an ninh trật tự xã hội).

+ Tiêu chí về môi trường (bảo vệ môi trường sinh thái sông nước).

1.2. Du lịch đường sông trên thế giới và Việt Nam

1.2.1. Du lịch đường sông trên thế giới

1.2.1.1. Du lịch trên sông Seine tại Pháp

Seine là một con sông nằm trong lãnh thổ nước Pháp, dài 776 km, chảy chủ yếu qua Troyes, Paris và Rouen. Thượng nguồn sông Seine ở Saint- Germain-Source-Seine cao nguyên Langres, thuộc Côte-d'Or. Sông Seine chia Paris ra làm hai phần rõ rệt. Khu vực hữu ngạn phía Bắc dành cho những hoạt động buôn bán, ăn uống, giải trí. Khu vực tả ngạn phía Nam như một vùng đất

dành cho nghệ thuật, cho những điều lãng mạn. Những công trình kiến trúc đẹp của thủ đô ánh sáng đều tập trung dọc bờ sông. Du thuyền trên sông Seine thú vị và lãng mạn nhất là vào lúc hoàng hôn và buổi tối. Du thuyền sẽ dừng lại ở 8 điểm du lịch dọc hai bờ sông Seine cho du khách chọn lựa lên bờ tham quan các công trình nổi tiếng thế giới: Bảo tàng Louvre, Nhà thờ Đức Bà Paris, Điện Champs Élysée, Tháp Eiffel, Bảo tàng d’Orsay...

Tháp Eiffle bên cạnh dòng sông về đêm cũng khoác lên mình vẻ đẹp kiêu sa, rực rỡ do được thắp sáng bằng hàng vạn ngọn đèn. Ở nơi nào cũng vậy, dọc theo hai bên bờ sông, người ta xây kè đá chắc chắn, vừa sạch đẹp vừa vững chải để mọi người ngồi chơi, phơi nắng, tâm sự hay khoác tay nhau đi dạo bên bờ. Du thuyền trên sông Seine chính là một điều vô cùng kỳ thú. [21]

Du lịch trên sông Seine là trải nghiệm thú vị cho du khách trên những du thuyền đầy đủ tiện nghi cùng với cảnh ven sông đẹp, những điểm đến du lịch hấp dẫn. Du khách được thưởng thức những món ăn ngon với sự phục vụ nhiệt tình của đội ngũ nhân viên. Điểm vượt trội của DLĐS tại đây là sự quy hoạch rất hợp lý, môi trường sông nước được bảo vệ rất tốt tạo ấn tượng với du khách.

1.2.1.2. Du lịch trên sông Brisbane của Australia

Sông Brisbane là con sông rộng được bao phủ bởi những cây đước, chảy qua khu trung tâm thành phố Brisbane. Con sông đẹp, yên bình này làm nền cho hàng loạt các cuộc phiêu lưu ngoài trời hấp dẫn. Đi xuồng kayak qua đường chân trời Brisbane lấp lánh về đêm hoặc nhìn toàn cảnh thành phố làm cho du khách kinh ngạc và vùng lân cận từ trên Cầu Story. Với khí hậu ấm, cận nhiệt đới, dòng sông yên ả và một chuỗi các cảnh đẹp bên sông, Brisbane là địa điểm hoàn hảo để chèo thuyền. Những chuyến đi bằng ca nô và xuồng kayak đều được điều hành bởi những hướng dẫn viên chuyên nghiệp, vì thế du khách thậm chí không cần phải có kinh nghiệm. Du khách bắt đầu chuyến

hành trình buổi trưa qua những công viên xanh tốt, những tòa nhà kính cao chọc trời, những ngôi nhà cổ bằng gỗ và những tòa nhà lịch sử. Hoặc thưởng thức điều kỳ diệu của thành phố - bao gồm hình bóng nạm ngọc của Cầu Story - vào buổi tối hoặc lúc hoàng hôn. Sau đó, thưởng thức bữa tối với hải sản, thịt nướng ở bờ sông hoặc pho mát ban đêm, một phần trong chuyến đi của du khách.

Kangaroo Point cũng là một điểm để những người leo núi trèo lên và xuống vách đá cao 20m. Leo lên những bức tường dốc bị bào mòn bởi thời gian trong một chuyến leo núi, nơi mà cái nhìn chóng mặt về Brisbane và dòng sông đang chờ đợi du khách trên đỉnh. Những hướng dẫn viên giàu kinh nghiệm hướng dẫn cho các đoàn khách với tất cả các mức độ kỹ năng, từ bắt đầu cho đến thông thạo, như vậy du khách chắc chắn sẽ tìm được một chuyến đi phù hợp. Du khách có thể chia chuyến du ngoạn bằng cách lướt qua các chợ, ăn uống ngoài trời hoặc xem biểu diễn nhảy hoặc kịch ở Trung Tâm Văn Hóa Queensland. Thay vào đó, đi thuyền trên Sông Brisbane trên các thuyền gondola vàng hoặc các thuyền chạy bằng hơi nước có mái chèo lịch sử. Sau tất cả các hoạt động mạnh, du khách có thể đã sẵn sàng để thư giãn trên sông. [28]

Với trải nghiệm bằng xuồng Kayak trên sông Brisbane đã mang lại cho du khách một cảm giác được khám phá những điểm đến vô cùng thú vị. Với những cảnh quan ven sông được quy hoạch tốt, các điểm đến thú vị cùng với những dịch vụ được phục vụ tốt. Đặc biệt DLĐS tại Australia được quảng bá rộng rãi qua những trang web, những tấm pano tại các điểm đến du lịch thu hút rất đông khách du lịch đến tham quan khám phá. Bên cạnh đó dòng sông Brisbane rất hiền hòa thuận lợi cho du khách khám phá bằng du thuyền và xuồng kayak.

1.2.1.3. Du lịch trên sông Amsterdam Hà Lan

Thành Phố Amsterdam được thành lập từ một làng chài nhỏ bên bờ sông Amstel. Năm 1270, người ta xây dựng một con đê ngăn lũ ở đây và đặt