Tăng Cường Hiệu Quả Hoạt Động Quản Lý, Thanh Tra, Giám Sát Niêm Yết

để đáp ứng nhu cầu quản lý khi số lượng công ty niêm yết ngày một gia tăng …đảm bảo việc vận hành giao dịch trên thị trường được an toàn, suôn sẻ. Bên cạnh đó, SGDCK Tp.HCM cũng cần triển khai thêm nhiều chương trình đưa thông tin tới các công ty niêm yết. Qua đó, các công ty có thể nắm bắt đuợc những điều kiện, thủ tục niêm yết, cũng như những lợi ích từ việc tham gia thị truờng nàyvà những ưu đãi tích cực khi niêm yết trên TTCK.

TTGDCK Hà Nội tiến tới đây sẽ thực hiện chuyển đổi mô hình hoạt động phù hợp với Luật chứng khoán và các văn bản hướng dẫn. Từ đó, TTGDCK Hà Nội cũng cần sớm ban hành các Quy chế mới phù hợp với mô hình, cơ chế hoạt động của trung tâm, đồng thời ban hành các quy trình nghiệp vụ phù hợp với các quy chế này như Quy chế niêm yết, quy chế công bố thông tin trền TTGDCK Hà Nội.

4. Tăng cường hiệu quả hoạt động quản lý, thanh tra, giám sát niêm yết

Về việc công bố thông tin, Sở hay trung tâm giao dịch chứng khoán nên công bố đầy đủ thông tin về các chứng khoán mới ngay sau khi được cấp phép niêm yết. Bởi để ra quyết định mua hoặc bán, nhà đầu tư cần có khoảng thời gian nhất định để đọc, phân tích chứ không thể để tình trạng doanh nghiệp lên sàn rồi mà thông tin về doanh nghiệp vẫn chưa được công bố rộng rãi ra công chúng. UBCKNN cũng cần sớm có chế tài để tăng cường chất lượng các bản công bố thông tin (với truờng hợp đấu giá cổ phần) và bản cáo bạch của các doanh nghiệp niêm yết; bên cạnh đó là tăng cuờng chất lượng công bố thông tin trong chương trình thực hiện Qui chế quản trị công ty niêm yết để đảm bảo nhà đầu tư tiếp cận đuợc thông tin chứng khoán trung thực, chính xác, kịp thời để ra quyết định đầu tư, giảm thiểu tình trạng mua bán chứng khoán theo tin đồn và tâm lý đám đông, tạo môi truờng đầu tư minh bạch, ổn định.

Công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động niêm yết nói riêng và các hoạt động khác trên TTCK trong thời gian tới hứa hẹn sẽ có nhiều đổi mới. Công tác thanh tra, kiểm tra trong năm 2008 tiếp tục đuợc thực hiện chủ yếu bằng công tác giám sát (thanh tra, kiểm tra từ xa). Căn cứ vào các tài liệu, báo cáo hàng quý, 6 tháng và năm để kiểm tra về việc duy trì các điều kiện niêm yết; chấp hành các quy

định về niêm yết chứng khoán. Căn cứ các tài liệu về công bố thông tin để giám sát (thanh tra, kiểm tra từ xa) về việc chấp hành chế độ công bố thông tin (định kỳ, bất thường) của tổ chức niêm yết và các quy định khác(giao dịch nội bộ, cổ phiếu quỹ). Bên cạnh đó, nhằm đẩy mạnh công tác giám sát, thanh tra và cưỡng chế thực thi đảm bảo tính tuân thủ của thị trường theo Quyết định 63/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, UBCKNN sẽ thành lập Ban Giám sát TTCK nhằm củng cố công tác giám sát tuân thủ của các đối tượng tham gia TTCK (tách biệt công tác theo dõi, giám sát với thanh tra và cưỡng chế thực thi).

5. Nhóm giải pháp nâng cao trách nhiệm công bố thông tin của doanh nghiệp niêm yết.

Các doanh nghiệp niêm yết cần nhận thức về việc đầu tư nhiều hơn cho bộ phận công bố thông tin như là cách để hình thành văn hoá quan hệ với nhà đầu tư. Nhà đầu tư có thể dùng bất cứ biện pháp gì như e-mail, fax, điện thoại… để tìm hiểu về thông tin của doanh nghiệp, tránh mua bán dựa theo tin đồn. Đó cũng là biện pháp để nâng cao uy tín của doanh nghiệp niêm yết, tăng cường tính thanh khoản của cổ phiếu trên sàn giao dịch.

Thứ nhất, tổ chức quán triệt quy định tại Thông tư số 38/2007/TT-BTC ngày 18/4/2007. Theo đó, các công ty phải sớm ban hành quy trình lập báo cáo và công bố thông tin phù hợp với đặc điểm tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty mình. Trong quy trình phải ghi rõ về tổ chức bộ máy, phân công trách nhiệm của từng người có liên quan đến việc thực hiện công bố thông tin cần đuợc quy định chi tiết, đảm bảo tính chặt chẽ, liên tục kiểm soát giữa các khâu trong quá trình lập báo cáo và công bố thông tin. Khi những người phụ trách công bố thông tin đi vắng hay thay đổi công việc thì phải có quy định bằng văn bản người thay thế để tiếp tục theo dõi và thực hiện công bố thông tin theo đúng quy định.

Thứ hai, Hội đồng quản trị và Ban Giám đốc cần phổ biến và quán triệt quy định công bố thông tin, giao dịch của cổ đông lớn và cổ đông nội bộ tại hội nghị Đại hội cổ đông trong kỳ tới để cho các thành viên Hội đồng quản trị, Ban Kiểm soát, Ban Giám đốc, Kế toán trưởng và cổ đông lớn thực hiện nghiêm túc quy định báo cáo, công bố thông tin trước và sau khi giao dịch theo đúng pháp luật; ngăn

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 105 trang tài liệu này.

ngừa việc dò rỉ thông tin nội bộ, hoặc lợi dụng có đuợc thông tin để tham gia vào hoạt động giao dịch nội gián, thao túng thị truờng.

Thứ ba, Ban Lãnh đạo công ty cần có sự quan tâm thích đáng đến công tác lập báo cáo và công bố thông tin, cử cán bộ có trìn độ chuyên môn phù hợp tham gia vào quá trình soạn thảo báo cáo và thực hiện công bố thông tin, đồng thời tạo điều kiện cho người công bố thông tin tham gia các khoá đào tạo về chứng khoán, thị trường chứng khoán, công bố thông tin và thực hiện công bố thông tin theo quy định của pháp luật hiện hành. Các cán bộ phụ trách công bố thông tin cũng cần phải thông báo địa chỉ, số điện thoại, e-mail của mình để các tổ chức, cá nhân có liên quan tiện liên lạc.

Thứ tư, chủ động hơn trong việc thực hiện công bố thông tin bất thường, các thông tin phải công bố trong vòng 24 giờ như các sự kiện xảy ra theo quy định hiện hành, các thông tin quan trọng, có giá trị và có thể ảnh hưởng đến quyết định của các nhà đầu tư phải tuân thủ quy định về nội dung và thời gian công bố thông tin, đảm bảo tính chính xác, kịp thời.

Thứ năm, sớm trển khai thiết lập phương tiện công bố thông tin hiện đại, sử dụng website để thực hiện việc công bố thông tin một cách đầy đủ, kịp thời và hiệu quả;công khai địa chỉ website theo quy định.

Thứ sáu, củng cố tài liệu, cặp hồ sơ, nơi bảo quản, lưu trữ báo cáo, tài liệu về công bố thông tin kể cả bằng văn bản và bằng file dữ liệu và tạo thuận lợi cho các cổ đông, các nhà đầu tư và các tổ chức, cá nhân có liên quan có thể dễ dàng tiếp cận, tham khảo và kiểm tra theo quy định của pháp luật.

Thứ bảy, phối hợp chặt chẽ với cơ quan báo chí để xác nhận, giải thích hoặc công bố chính thức ra công chúng. Tổ chức công bố thông tin và kể cả cơ quan báo chí phải chịu trách nhiệm về các thông tin đăng tải và những nguời đã phát biểu trên các phuơng tiện thông tin đại chúng phải chịu trách nhiệm về những điều đã phát ngôn. Thời gian qua, trên các phương tiện thông tin đại chúng có nhiều thông tin chưa đuợc thẩm định hoặc thông tin không chính thức về nhân sự, tình hình hoạt động kinh doanh, việc ký kết hợp đồng…v…v của một số công ty niêm yết.

6. Các giải pháp khác

. Giải pháp đối với các công ty cổ phần chưa niêm yết :

Mặc dù niêm yết mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp, nhưng không phải doanh nghiệp nào cũng nhận thức được điều này bởi vì kèm theo đó là những trách nhiệm mới mẻ mà đa số các doanh nghiệp chưa sẵn sàng để gánh vác do đó số doanh nghiệp có ý thức tích cực chuẩn bị cho việc tham gia vào thị truờng chứng khoán là chưa nhiều. Để thay đổi được vấn đề này các doanh nghiệp cần phải :

Thứ nhất, mở lớp đào tạo về chứng khoán và thị truờng chứng khoán cho các nhân viên, ban lãnh đạo, hội đồng quản trị để nhận thức sâu sắc vai trò của TTCK cho sự phát triển kinh tế cũng như sự phát triển của bản thân doanh nghiệp từ đó tích cực tham gia vào TTCK.

Thứ hai, đối với một số doanh nghiệp nên kết hợp các quy định của cổ phần hoá với các hoạt động phát hành và niêm yết chứng khoán theo …ngày 4/8/2005 nhằm tạo thuận lợi hơn nữa về mặt thủ tục cho việc niêm yết chứng khoán trên TTCK tập trung.

Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng nên sớm nhận thức đuợc rằng kiểm toán và công khai thông tin đang dần trở thành một việc làm mà bất cứ một doanh nghiệp nào cũng bắt buộc phải thực hiện bất kể doanh nghiệp đó có niêm yết chứng khoán trên TTCK hay không. Bởi vì, Việt Nam đang trong quá trình hội nhập quốc tế bằng việc tham gia tích cực vào AFTA, APEC… và đầu năm nay đã chính thức trở thành thành viên thứ 150 của tổ chức thuơng mại thế giới WTO thì việc phải tuân thủ các thông lệ quốc tế trong đó kiểm toán và công khai thông tin là những nguyên tắc quan trọng nhất.

6.2 Hoàn thiện cơ sở vật chất cho thị truờng chứng khoán

Kiến nghị SGDCK, TTGDCK từng bước xây dựng hạ tầng công nghệ thông tin hiện đại nhằm đảm bảo phục vụ toàn thị truờng với quy mô lớn đuợc nhanh chóng, an toàn, bảo mật. Đẩy mạnh nâng cấp hệ thống giao dịch, triển khai xây dựng và hoàn thiện các phần mềm giám sát thị trường, phần mềm giám sát niêm yết công bố thông tin và nâng cấp trang Web. Dần dần từng bước chuyển giao dịch nhập lệnh tại sàn qua giao dịch tự động không sàn. Chuyển giao dịch khớp lệnh định kỳ sang khớp lệnh liên tục, đồng thời từng buớc bổ sung các lệnh giao dịch

mới phù hợp với thông lệ quốc tế, cũng như phù hợp với hoạt động giao dịch, tăng tính thanh khoản.

6.3 Đẩy mạnh hoạt động bán cổ phần Nhà nước ở các công ty niêm yết và các công ty cổ phần chưa niêm yết :

Trong năm 2007, SCIC(Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nuớc) dự kiến sẽ thực hiện thoái đầu tư tại khoảng 50 doanh nghiệp với tổng giá trị vốn nhà nuớc trên sổ sách khoảng 227 tỉ đồng. Hiện SCIC đang nắm giữ phần vốn rất lớn của Nhà nước tại hàng trăm doanh nghiệp… Trong năm 2007, SCIC tiếp tục nhận bàn giao vốn Nhà nuớc tại các doanh nghiệp đã cổ phần hoá từ năm 2006 trở về truớc. Dự kiến sẽ có khoảng thêm 762 doanh nghiệp với tổng giá trị sổ sách phần vốn Nhà nuớc khoảng 4920 tỉ đồng (theo số liệu tại thời điểm 31/12/2006) đuợc chuyển giao về SCIC. Đồng thời, SCIC cũng chuẩn bị để tiếp nhận quyền đại diện chủ sở hữu vốn Nhà nuớc tại các ngân hàng thương mại quốc doanh cổ phần hoá trong năm 2007. Như vậy, tổng số doanh nghiệp (không kể các ngân hàng) mà SCIC dự kiến tiếp nhận đến cuối năm 2007 sẽ lên đến 1.033 doanh nghiệp với giá trị sổ sách phần vốn Nhà nuớc khoảng 7.188 tỉ đồng và giá trị thị truờng khoảng

36.000 tỉ đồng. Phần lớn trong số các doanh nghiệp mà SCIC thực hiện thoái đầu tư trong năm nay là các doanh nghiệp có quy mô nhỏ, hoạt động trong những ngành không quan trọng.

Việc bán bớt cổ phần Nhà nuớc tại các doanh nghiệm niêm yết, hiện vẫn đang còn đuợc SCIC cân nhắc. Hiện nay, trong tổng số trên 420 doanh nghiệp đã chuyển giao về SCIC, mới có khoảng gần 20 doanh nghiệp niêm yết trên TTCK. Năm 2007, SCIC sẽ phấn đấu đưa thêm 22 doanh nghiệp lên TTCK và phát hành thêm vốn tại các doanh nghiệp đã niêm yết như FPT, Vinamilk…

Trong thời gian tới, SCIC sẽ điều tiết để giảm dần vốn Nhà nước tại các doanh nghiệp duới nhiều hình thức, trong đó có việc bán cổ phần thông qua TTCK và mua bán doanh nghiệp. Trên thực tế, vừa qua, SCIC đã thực hiện giải pháp đối với một số doanh nghiệp như Nhựa Tiền Phong, Công ty Bảo hiểm Bảo Minh – CMG. Theo kế hoạch, SCIC sẽ thực hiện thoái đầu tư mạnh đối với các doanh nghiệp thuộc nhóm C (bao gồm các doanh nghiệp có tỷ trọng vốn đầu tư của Nhà nước chiếm dưới 30%, quy mô vốn dưới 20 tỷ đồng, tỷ suất lợi nhuận trên vốn cổ

phần dưới 15% và thuộc các lĩnh vực mà về lâu dài Nhà nuớc không cần đầu tư vốn

), hiện đang chiếm số luợng đáng kể trong số các doanh nghiệp mà SCIC đã tiếp nhận. Đối với các doanh nghiệp này, SCIC có thể xem xét bán cổ phần cho cán bộ công nhân viên tại doanh nghiệp, hoặc tìm đối tác chiến lược cho doanh nghiệp, hỗ trợ và tư vấn cho một số doanh nghiệp có đủ điều kiện ra niêm yết tại các thị truờng chứng khoán nuớc ngoài, qua đó tiếp cận với thị truờng vốn quốc tế. Hiện nay, SCIC đã và đang tham gia vào các ban chỉ đạo cổ phần hoá một số ngân hàng thương mại quốc doanh với tư cách cố vấn trong việc lựa chọn tư vấn, định giá doanh nghiệp và phát hành cổ phiếu lần đầu.

Truớc mắt, tổng công ty sẽ lựa chọn một số doanh nghiệp thực hiện thí điểm tái cơ cấu, mời gọi các nhà đầu tư chiến luợc, hỗ trợ niêm yết trên TTCK, đấu giá, bán bớt cổ phần. Trên cơ sở đó rút kinh nghiệm để triển khai rộng hơn.

6.4 Tổ chức quản lý công ty đại chúng tạo nguồn cung tiềm tàng cho thị truờng niêm yết :

Song hành với sự phát triển của TTCK tập trung(thị trường OTC) ở Việt Nam có một mức vốn hóa khá lớn, gấp trên 3 lần so với giá trị vốn hóa của TTCK tập trung, TTCK niêm yết có quy mô chỉ bằng khoảng 10% thị trường chưa niêm yết. Cho đến nay, số lượng các công ty cổ phần được chuyển đổi từ các doanh nghiệp nhà nước đạt trên 2000 doanh nghiệp. Tuy nhiên, theo số liệu thống kê từ UBCKNN (tính đến ngày 31/7), số lượng các công ty cổ phần nộp hồ sơ đăng kí trở thành công ty đại chúng mới chỉ có 642 công ty (trong đó có trên 200 công ty đại chúng đã đăng ký niêm yết trên TTCK tập trung). Đề án phát triển thị trường vốn của Việt Nam hướng tới mục tiêu mở rộng thị trường tập trung, thu hẹp và đưa vào quản lý thị trường tự do bằng cách tổ chức quản lý công ty đại chúng theo qui định của Luật Chứng khoán với kế hoạch và bước đi thích hợp. Việc các công ty đại chúng đều phải thực hiện công khai hóa thông tin sẽ tạo nên sự công bằng hơn đối với các công ty niêm yết, góp phần khắc phục trở ngại chính hiện nay đối với việc niêm yết chứng khoán và là giải pháp để thúc đẩy các công ty đại chúng sớm đưa cổ phiếu vào niêm yết.

6.5 Đào tạo chứng khoán :

Do công tác niêm yết cổ phiếu trên TTCK vẫn còn là một lĩnh vực khá mới mẻ nên nhân lực về phía doanh nghiệp còn hạn chế, chưa có kinh nghiệm trong lĩnh vực này. Cán bộ quản lý trong các doanh nghiệp chưa được đào tạo chuyên sâu về TTCK. Từ đó, phần lớn các doanh nghiệp cần được hỗ trợ tổ chức đào tạo về chuyên môn cho cán bộ quản lý và nhân viên trong công ty. Hiện nay, do việc đào tạo chứng khoán tại Trung tâm đào tạo chứng khoán của UBCKNN đang trở nên quá tải, việc cho phép mở rộng thêm các trung tâm đào tạo và cấp bằng chứng khoán tại các trường đại học là biện pháp cần làm để đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền hướng dẫn và đào tạo đối với cán bộ quản lý trong các doanh nghiệp này.

KẾT LUẬN

Xây dựng và phát triển thị truờng chứng khoán là một trong những chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước ta nhằm từng bước hoàn chỉnh hệ thống kinh tế thị trường định hướng Xã hội chủ nghĩa. Qua hơn 7 năm thực hiện thị truờng chứng khoán đã có những bước phát triển nhảy vọt. Tuy nhiên, để xây dựng thị trường chứng khoán hoạt động có hiệu quả, ổn định bền vững thì công tác tạo hàng và cung cấp hàng hoá có chất lượng cao cho thị trường vẫn là biện pháp phát triển thị truờng lâu dài, tạo dựng lòng tin cho nhà đầu tư, thu hút thêm sự quan tâm của các cá nhân, tổ chức đầu tư nước ngoài, mở rộng quy mô thị truờng. Theo nhận định phân tích của các chuyên gia chứng khoán thuộc Hãng cung cấp thông tin chứng khoán ATP Việt Nam thì khi hàng hoá trên TTCK trở nên phong phú, đa dạng với nhiều loại hàng hoá cao cấp sẽ thu hút đông đảo những nhà đầu tư nuớc ngoài chuyên nghiệp,

có khả năng tài chính dồi dào. 14Thực tế, thị truờng đầu tháng 7 vừa qua cho thấy,

các nhà đầu tư nuớc ngoài tiếp tục tăng cuờng giải ngân, nhiều phiên luợng mua vào gấp đôi, gấp ba lượng bán ra, bất chấp thị truờng ―xanh‖ hay ―đỏ‖. ―Việc mở cửa

14 Báo Thời báo Tài chính ngày nay,Bộ Tài Chính, số 7/2007, trang 17.

thị truờng chứng khoán‖ mà thiếu ―hàng hoá‖ thì hậu quả sẽ rất nghiêm trọng. Bài học từ thị trường chứng khoán Thái Lan cho thấy, việc đóng cửa TTCK đã làm mất lòng tin của công chúng đầu tư, suy giảm ý chí quản lý và gây sự lãng phí lớn tiền của. Vì vậy, việc đẩy mạnh niêm yết chứng khoán vẫn là một trong những biện pháp quan trọng, lâu dài tạo nguồn cung dồi dào và có chất lượng cho TTCK Việt Nam hiện nay. Tất nhiên việc đẩy mạnh niêm yết chứng khoán là cả một quá trình, không thể làm ngày một ngày hai là xong.

Tuy còn nhiều trở ngại, nhưng với quyết tâm phát triển kinh tế xã hội, tin chắc những trở ngại này chỉ là tạm thời để đưa thị truờng chứng khoán Việt Nam phát triển ở tầm cao mới để việc vận động lên sàn không còn là câu chuyện quá khó, mà lên sàn phải trở thành mục tiêu, đích đến của nhiều doanh nghiệp. TTCK không chỉ giúp doanh nghiệp xây dựng nên hình ảnh đẹp và chuyên nghiệp, mà còn trở thành công cụ hữu ích giúp doanh nghiệp huy động vốn. Từ truớc đến nay truớc Chính phủ doanh nghiệp thường kêu thiếu vốn, thì nay TTCK sẽ giúp doanh nghiệp tự giải quyết được những đòi hỏi về vốn thông qua việc phát hành chứng khoán ra công chúng và niêm yết chứng khoán trên TTCK để đầu tư dài hạn vào các khu vực kinh tế có hiệu quả thông qua các công cụ cổ phiếu, trái phiếu.