Thực Trạng Các Nội Dung Liên Kết “Bốn Nhà” Thực Hiện Trong Sản Xuất Nông

Thứ ba: Các đơn vị có phát sinh nhu cầu liên kết hầu hết là các đơn vị có năng lực kinh tế - tài chính – kỹ thuật không lớn và do vậy khả năng chuyên hóa nhu cầu liên kết trong thực tiễn phát triển kinh tế nông nghiệp Trà Vinh là không cao.

Việc tổng hợp số liệu điều tra về năng lực kinh tế - tài chính kỹ thuật của các đơn vị nông hệ sản xuất nguyên liệu nông sản cho thấy. Hầu hết các đơn vị có nhu cầu liên kết phát sinh đều có năng lực kinh tế - tài chính – kỷ thuật không cao thể hiện:

- Trong tổng số hộ có phát sinh nhu cầu liên kết, tỷ lệ hộ nghèo (theo chuẩn củ) là 60%, trong đó:

- Số đơn vị kinh tế hộ gặp khó khăn thường xuyên về vốn đầu tư sản xuất kinh doanh chiếm tỷ lệ 70%.

- Số đơn vị kinh tế hộ gặp khó khăn khi thị trường kinh tế có biến động về giá cả, cung cầu, yêu cầu chất lượng sản phẩm chiếm tỷ lệ 85%.

- Số đơn vị kinh tế hộ không có nhiều cơ hội, khả năng tiếp cận, tham gia các chương trình, dự án đầu tư của nhà nước chiếm tỷ lệ 80%.

Sự hạn chế về năng lực kinh tế - tài chính – kỷ thuật của các đơn vị kinh tế nông hệ trong thực tế đã hạn chế khả năng tham gia vào các tổ chức liên kết để nhận được các nội dung liên kết thỏa mãn nhu cầu liên kết phát sinh. Chính điều này đã làm giảm khả năng chuyển hóa nhu cầu liên kết trở thành cầu liên kết thực tế và từ đó không tạo được các điều kiện cần và đủ trong nội dung tạo lập, phát triển quan hệ liên kết theo nhu cầu phát triển kinh tế nông nghiệp Trà Vinh.

3.3. Thực trạng các nội dung liên kết “bốn nhà” thực hiện trong sản xuất nông nghiệp tỉnh Trà Vinh.

Các nội dung liên kết “bốn nhà” thực hiện trong hoạt động kinh tế nông nghiệp tỉnh Trà Vinh, chủ yếu là những nội dung liên kết được vận dụng để tổ chức thực hiện các quan hệ liên kết, phát sinh trong tổ chức các khâu sản xuất chuyên môn hóa theo quy trình sản xuất kinh doanh các sản phẩm nông nghiệp chủ yếu tỉnh Trà Vinh, bao gồm các nội dung liên kết cơ bản sau:

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 156 trang tài liệu này.

- Nội dung liên kết giữa các đơn vị kinh tế hệ sản xuất nguyên liệu nông sản, các đơn vị chế biến, thương mại nông sản với đơn vị tín dụng ngân hàng để giải quyết vấn đề cung ứng vốn đầu tư sản xuất kinh doanh cho các đơn vị.

- Nội dung liên kết trong lĩnh vực sản xuất, cung ứng nguyên liệu nông sản giữa các đơn vị trồng trọt, chăn nuôi, nuôi thủy sản với các đơn vị sản xuất, chế biến, thương mại nông sản.

- Nội dung cam kết trong lĩnh vực sản xuất cung ứng các yếu tố đầu vào cho hoạt động sản xuất nông sản nguyên liệu, sơ chế, chế biến, thương mại nông sản giữa các đơn vị thương mại, dịch vụ với các đơn vị sản xuất nông sản nguyên liệu và các đơn vị chế biến thương mại sản phẩm nông sản trên địa bàn tỉnh Trà Vinh.

- Nội dung liên kết trong lĩnh vực hỗ trợ kỹ thuật công nghệ, nông nghiệp, công nghiệp giữa các đơn vị dịch vụ kỹ thuật, các trung tâm, tổ chức khoa học công nghệ với các đơn vị kinh tế sản xuất nông sản nguyên liệu và các đơn vị chế biến, nông sản tỉnh Trà Vinh.

- Nội dung liên kết trong lĩnh vực tổ chức cung cấp thông tin kinh tế -kỹ thuậ tổ chức tư vấn kinh tế - kỹ thuật phục vụ cho việc tổ chức quy trình sản xuất, điều hàng quá trình sản xuất kinh doanh giữa các đơn vị truyền thông, đơn vị quản lý, các tổ chức nghiên cứu khoa học công nghệ với các đơn vị sản xuất nông sản nguyên liệu và các đơn vị chế biến, thương mại nông sản.

- Nội dung liên kết trong thực hiện các khâu công việc chuyên môn hóa trong quy trình sản xuất các sản phẩm nông nghiệp chủ yếu giữa các đơn vị tham gia vào quy trình sản xuất các sản phẩm nông nghiệp chủ yếu tỉnh Trà Vinh.

Việc tổ chức hoạt động liên kết trong tổ chức sản xuất kinh doanh các sản phẩm nông nghiệp chủ yếu ngành kinh tế nông nghiệp thời gian qua được thực hiện trên cơ sở vận dụng hai hình thức liên kết cơ bản:

- Hình thức liên kết thị trường

- Hình thức liên kết nhà nước

- Hình thức liên kết hỗn hợp

Liên kết thị trường là hình thức tổ chức các quan hệ liên kết dựa trên cơ sở sử dụng thị trường nhu công cụ cơ bản để tổ chức các nội dung, quan hệ liên kết theo nhu cầu liên kết phát sinh theo hình thức này. Thị trường là nơi trực tiếp thực hiện các nội dung, quan hệ liên kết dưới tác động của các yếu tố cung – cầu; giá cả, cạnh tranh.

Hình thức liên kết thị trường được vận dụng để thực hiện các quan hệ liên kết mang tính chất thương mại torng giải quyết đầu vào đầu ra cho hoạt động của các đơn vị thực hiện các khâu công việc chuyên môn hóa thuộc quy trình sản xuất kinh doanh các sản phẩm, nông nghiệp chủ yếu bao gồm các quan hệ liên kết sau:

- Quan hệ liên kết giữa các đơn vị kinh tế hệ sản xuất nguyên liệu nông sản với các đơn vị sản xuất cung ứng các nguyên tố đầu vào cho hoạt động kinh tế nông hệ trong các nội dung:

+ Sản xuất – cung ứng các loại vật tư thiết bị nông nghiệp.

+ Sản xuất – cung ứng các loại thức ăn gia súc, thức ăn nuôi thủy sản.

+ Cung ứng vốn đầu tư sản xuất kinh doanh

+ Sản xuất – cung ứng các loại giống cây trồng vật nuôi.

- Quan hệ liên kết giữa các đơn vị kinh tế hệ sản xuất nguyên liệu nông sản với các đơn vị dịch vụ kỹ thuật trong nội dung tổ chức hỗ trợ các dịch vụ kỹ thuật canh tác, chăm sóc vật nuôi cây trồng.

-Quan hệ liên kết giữa các đơn vị kinh tế hộ sản xuất nông sản nguyên liệu với các đơn vị chế biến, thương mại nông sản trong nội dung cung ứng nguyên liệu nông sản cho các hoạt động chế biến, thương mại các sản phẩm nông sản.

- Quan hệ liên kết giữa các đơn vị chế biến, thương mại nông sản với các đơn vị sản xuất, cung ứng các yếu tố đầu vào cho hoạt động chế biến, thương mại trong các nội dung:

- Tổ

chức cung

ứng các loại vật tư, thiết bị

cho hoạt động chế

biến,

thương mại nông sản.

- Tổ chức cung ứng vốn đầu tư sản xuất, vốn bình ổn hoạt động sản xuất cho các đơn vị chế biến, thương mại nông sản.

- Tổ chức các dịch vụ kỹ thuật công nghệ hỗ trợ quá trình chế biến, thương mại nông sản của các đơn vị chế biến, thương mại nông sản.

- Quan hệ giữa các đơn vị chế biến, thương mại nông sản với các tổ chức thương mại torng các hoạt động tiếp thị, xúc tiến thương mại để tạo lập, mở rộng, phát triển thị trường, thị phần tiêu thụ sản phẩm nông sản qua chế biến và không qua chế biến.

Hình thức liên kết – nhà nước là hình thức tổ chức các nội dung quan hệ liên kết dựa trên cơ sở sử dụng các công cụ đầu tư, quản lý của nhà nước như: kế hoạch, chương trình phát triển, dự án đầu tư. Hình tức liên kết - nhà nước được vận dụng để tổ chức các nội dung quan hệ liên kết mà việc triển khai thực hiện các nội dung quan hệ này không thể hoặc không nên sử dụng hình thức liên kết – thị trường, đó là các nội dung, quan hệ liên kết sau:

- Quan hệ giữa các đơn vị kinh tế hộ sản xuất nguyên liệu nông sản, các đơn vị chế biến, thương mại sản phẩm nông sản với các cơ quan quản lý, tổ chức

thông tin, tư vấn trong hoạt động cung cấp thông tin, tổ chức tư vấn kinh tế - kỹ thuật phục vụ cho hoạt động tổ chức, điều hành sản xuất của các đơn vị sản xuất nguyên liệu nông sản và các đơn vị chế biến thương mại nông sản.

- Quan hệ giữa các đơn vị kinh tế hộ, các cơ quan quản lý, các tổ chức kinh tế trong tổ chức các nội dung phối hợp, hợp tác để thực hiện các chương trình phát triển xã hội, phát triển cộng đồng trên địa bàn tỉnh Trà Vinh.

- Quan hệ giữa các đơn vị kinh tế hệ sản xuất nguyên liệu nông sản, các đơn vị chế biến. thương mại sản phẩm nông sản với các đơn vị, tổ chức đào tạo troong hoạt động, đào tạo cung ứng lao động kỹ thuật, lao động quản lý theo nhu cầu tổ chức lao động của các đơn vị sản xuất nguyên liệu nông sản, các đơn vị chế biến, thương mại sản phẩm nông sản.

- Hình thức liên kết hỗn hợp: Liên kết hỗn hợp là các hình thức liên kết dựa trên cơ sở vận dụng kết hợp hình thức liên kết hiện đại, liên kết truyền thống trong tổ chức thực hiện các nội dung, quan hệ liên kết. Về cơ bản, thực tiễn tổ chức liên kết trong sản xuất nông nghiệp Trà Vinh đã xuất hiện hai hình thức tổ chức liên kết hỗn hợp.

- Hình thức liên kết truyền thống - hiện đại

- Hình thức liên kết nhà nước – thị trường

- Liên kết truyền thống hiện đại là hình thức tổ chức liên kết dựa trên cơ sở vận dụng các hình thức liên kết truyền thống và dân gian (nhưng hiện vẫn còn giá trị tích cực) như:

- Hợp tác hỗ trợ vốn sản xuất, sinh hoạt thông qua hình thức các hộ tự nguyện góp hụi theo quan hệ nhóm dân cư.

- Hợp tác hỗ trợ lao động sản xuất theo thời vụ thông qua hình thức vần công, đổi công lao động giữa các hộ theo thời vụ.

- Hợp tác hỗ trợ cùng giải quyết các khó khăn tài chính thông qua hình thức cam kết thanh toán gói đầu, hình thức giao hàng trước hay thanhh toán sau đối với các thương vụ thực hiện giữa các đơn vị, các hình thức hợp tác liên kết truyền thông dân gian trên hiện vẫn còn giá trị và tạo ảnh hưởng tích cực đến hoạt động sản xuất kinh doanh, sinh hoạt đời sống của các hộ nông dân khu vực từ kinh tế nông nghiệp, nông thôn Trà Vinh và với các nội dung tổ chức liên kết tại khu vực kinh tế nông nghiệp, kinh tế nông thôn, việc sử dụng kết hợp hình thức liên kết truyền thống dân gian với các hình thức liên kết thị trường, liên kết nhà nước sẽ tạo ra hình thức tổ chức liên kết hoàn hảo lại, có khả năng bao hàm các đối tượng

liên kết, nhu cầu liên kết trong quá trình tổ chức sản xuất kinh doanh các sản phẩm nông nghiệp chủ yếu cao hơn các hình thức tổ chức liên kết độc lập.

Hiện nay hình thức liên kết truyền thống – hiện đại chủ yếu tổ chức các hoạt động, quan hệ liên kết sau:

- Quan hệ hợp tác liên kết trong tổ chức cung ứng lao động.

- Quan hệ hợp tác liên kết trong tổ chức xử lý các vấn đề cung ứng vốn và nâng cao năng lực tài chính của các đơn vị kinh tế hộ.

- Hình thức liên kết nhà nước – thị trường. Đây là hình thức tổ chức liên kết hỗn hợp dựa trên cơ sở đồng sử dụng vai trò của nhà nước, của thị trường trong tổ chức các nội dung quan hệ liên kết cần thực hiện đối với quá trình sản xuất các sản phẩm nông sản chủ yếu tại khu vực kinh tế nông thôn. Trong đó, sự tác động của nhà nước sẽ tạo ra môi trường tổ chức các hoạt động liên kết tập trung, thống nhất theo các mục trên, nội dung định hướng đã xác định. Còn thị trường lại tạo động lực kinh tế, tạo áp lực chế tài kinh tế đối với hành vi hoạt động của các chủ thể tham gia liên kết, chính từ sự kết hợp vai trò nhà nước – thị trường sẽ tạo ra hình thức liên kết có thể tạo lập, duy trì, phát triển các quan hệ liên kết với mức độ ổn định, bền vững cao. Trong thực tế hiện nay các doanh nghiệp chế biến thương mại nông sản lớn của Trà Vinh như công ty cổ phần Trà Bắc, công ty thủy sản Cửu Long đã sử dụng hình thức liên kết nhà nước – thị trường để nâng cao hiệu quả thực thi các hợp đồng thương mại đầu tư giữa công ty với các hệ cung cấp nông sản nguyên liệu hoặc các đơn vị vệ tinh của mình.

3.4. Đánh giá thực trạng và những vấn đề đặt ra đối với liên kết “bốn nhà” trong sản xuất nông nghiệp tỉnh Trà Vinh.

Hiện trạng liên kết trong khu vực kinh tế nông thôn tỉnh Trà Vinh cũng

được phân tích đánh giá theo ba nội dung: Nhu cầu liên kết; Nội dung liên kết; Hình thức tổ chức liên kết

3.4.1. Đánh giá thực trạng nhu cầu liên kết trong sản xuất nông nghiệp Trà Vinh

Xuất phát từ nội dung phân bổ không gian hoạt động các đơn vị thực hiện

các khâu sản xuất chuyên môn hóa trong quy trình sản xuất, các sản phẩm nông nghiệp chủ yếu khu vực kinh tế nông thôn Trà Vinh đã phát sinh ba nhu cầu liên kết để tổ chức các nội dung phát triển kinh tế nông thôn Trà Vinh gồm:

- Nhu cầu tạo mối quan hệ liên kết để thực hiện tốt, hiệu quả các khâu công việc sản xuất chuyên môn hóa trong quy trình sản xuất các sản phẩm nông nghiệp chủ yếu.

- Nhu cầu tạo mối quan hệ liên kết ngành để tạo không gian đưa kinh tế thống nhất cho việc kết nối sử dụng hiệu quả, năng lực hệ thống cơ sở vật chất, cơ sở hạ tầng kinh tế - kỹ thuật hiện có của tỉnh Trà Vinh trong thực hiện nội dung phát triển bền vững kinh tế nông nghiệp, kinh tế nông thôn và kinh tế tỉnh Trà Vinh trong các thời kỳ phát triển tiếp theo.

- Nhu cầu tạo quan hệ liên kết doanh nghiệp theo nguyên tắc đảm bảo sự phát triển thống nhất trong các nội dung phát triển ngành – địa phương – vùng lãnh thổ nhằm phát huy vai trò, giá trị của kinh tế nông nghiệp, kinh tế nông thôn trong quá trình phát triển kinh tế tỉnh Trà Vinh.

Thực trạng liên kết trong hoạt động khu vực kinh tế nông thôn Trà Vinh được phân tích đánh giá theo ba nội dung: Nhu cầu liên kết, Nội dung liên kết, Hình thức tổ chức liên kết

3.4.2. Nhận thức về quan hệ liên kết trong sản xuất nông nghiệp tỉnh Trà Vinh.

Hầu hết các đối tượng được trưng cầu ý kiến đồng ý nhất về quan hệ liên

kết trong sản xuất nông nghiệp, nông thôn: “Là quan hệ liên kết liên quan giữa các ngành trong cơ cấu, hệ thống kinh tế của tỉnh” (47%). Nhận thức quan hệ liên kết trong sản xuất nông nghiệp, nông thôn theo cách hiểu “Là quan hệ hợp tác phối hợp qua các đơn vị thực hiện các chức năng khác nhau trong quá trình sản xuất chế biến, trên sản phẩm nông nghiệp” cũng chiếm tỉ lệ khá cao với 39% người được phỏng vấn lựa chọn.

Các tác nhân trong liên kết “bốn nhà” đều nhận thức tầm quan trọng, đánh giá vai trò giá trị của các quan hệ liên kết là “Bản chất là các quan hệ kinh tế” (59%); quan hệ liên kết là “Bản chất là các quan hệ quản lý” (23%). Chiếm tỉ lệ sát sao với lựa chọn ở trên, ý kiến đánh giá vai trò giá trị của các quan hệ liên kết là “Bản chất là các quan hệ xã hội” được 20% người được phỏng vấn lựa chọn.

59%

23%

20%

11%

70%

60%

50%

40%

30%

20%

10%

Bản chất là các quan hệ kinh tế

Bản chất là các quan hệ tổ chức

Bản chất là các quan hệ quản lý

Bản chất là các quan hệ xã hội

Vai trò, giá trị của các quan hệliên kết

Nguồn: tổng hợp số liệu điều tra tại tỉnh Trà Vinh

Vai trò, giá trị của các quan hệ liên kết trong sản xuất nông nghiệp ở Trà Vinh hiện nay. Theo tôi thu được kết quả như sau:

Có đến 40% đối tượng phỏng vấn đánh giá vai trò, giá trị của các quan hệ liên kết trong sản xuất nông nghiệp, nông thôn trong phát triển nông nghiệp, nông thôn ở Trà Vinh hiện nay “Là giải pháp để phát huy, sử dụng các nguồn nội lực, ngoại lực cho phát triển”.

Chiếm tỉ lệ xấp xỉ như lựa chọn trên, 38% người được phỏng vấn cho rằng vai trò, giá trị của các quan hệ liên kết trong sản xuất nông nghiệp, nông thôn trong phát triển nông nghiệp, nông thôn ở Trà Vinh hiện nay “Là giải pháp khắc phục

điểm yếu, phát huy thế

mạnh, lợi thế

soi sáng ( so sánh) trong sản xuất nông

nghiệp, nông thôn tỉnh Trà Vinh”.

Với số người lựa chọn xấp xỉ như 2 đánh giá trên, ý kiến cho rằng vai trò, giá trị của các quan hệ liên kết trong sản xuất nông nghiệp, nông thôn trong phát triển nông nghiệp, nông thôn ở Trà Vinh hiện nay “Là cơ sở để tháo gỡ các khó khăn, giải tỏa các áp lực cho sự phát triển của các đơn vị sản xuất nông nghiệp và các đơn vị trong khu vực kinh tế nông thôn Trà Vinh hiện nay” được 37% người được phỏng vấn ủng hộ.

Về nhu cầu liên kết trong nông nghiệp, nông thôn Trà Vinh hiện nay

Hầu hết đối tượng khảo sát khẳng định ở Trà Vinh “Đã xuất hiện nhu cầu” liên kết trong nông nghiệp, nông thôn Trà Vinh (76% người được phỏng vấn lựa

chọn). Chỉ 18% đối tượng khảo sát cho rằng trong nông nghiệp, nông thôn Trà

Vinh hiện nay “Chưa có nhu cầu” liên kết. Một số nhỏ đối tượng khảo sát không có lựa chọn nào với câu hỏi này (6% đối tượng khảo sát).

Các kết quả trên được thể hiện qua biểu đồ sau:

18%

Chưa có nhu cầu

Đã xuất hiện nhu cầu Không có lực chọn nào

76%

Sự xuất hiện nhu cầu liên kết trong sản xuất nông nghiệp tỉnh Trà Vinh

Đối với ý kiến cho rằng “Chưa xuất hiện nhu cầu” liên kết trong nông nghiệp, nông thôn Trà Vinh hiện nay:

Lý do lớn nhất để người được phỏng vấn cho rằng nhu cầu liên kết trong nông nghiệp, nông thôn Trà Vinh chưa xuất hiện là “Các đơn vị sản xuất, quản lý chưa quen, chưa quan tâm đến vấn đề liên kết” (11% người được phỏng vấn lựa chọn).

Lý do tiếp theo để đưa ra nhận định chưa xuất hiện nhu cầu liên kết trong nông nghiệp, nông thôn Trà Vinh là “Vấn đề liên kết còn rất xa lạ trong hoạt động của các đơn vị” (5% người được phỏng vấn lựa chọn).

Lý do ít được lựa chọn nhất là “Các đơn vị sản xuất có đủ năng lực kinh tế tài chính để tổ chức tốt các hoạt động sản xuất kinh doanh của mình” (2% người được phỏng vấn lựa chọn).