BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG
--------***--------
LUẬN ÁN TIẾN SĨ
HIỆU ỨNG LAN TỎA CỦA ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI (FDI) TẠI TỈNH SAVANNAKHET, LÀO
Ngành: Quản trị kinh doanh
Có thể bạn quan tâm!
-
Hiệu ứng lan tỏa của đầu tư trực tiếp nước ngoài FDI tại tỉnh Savannakhet, Lào - 2 -
Tổng Quan Tình Hình Nghiên Cứu Liên Quan Tới Đề Tài -
Các Nghiên Cứu Theo Chiều Lan Tỏa Của Fdi Đến Các Doanh Nghiệp Nội Địa
Xem toàn bộ 178 trang tài liệu này.
KHAMKEO MANIVONG
Hà Nội - 2022
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG
--------***--------
LUẬN ÁN TIẾN SĨ
HIỆU ỨNG LAN TỎA CỦA ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI (FDI) TẠI TỈNH SAVANNAKHET, LÀO
Ngành: Quản trị kinh doanh Mã số: 9340101
KHAMKEO MANIVONG
Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS. HOÀNG XUÂN BÌNH
Hà Nội - 2022
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết quả nghiên cứu được trình bày trong luận án là trung thực và chưa từng được công bố trong bất kỳ một công trình khoa học nào khác.
Hà Nội, ngày 06 tháng 06 năm 2022
Tác giả luận án
Khamkeo MANIVONG
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin chân thành cảm ơn PGS. TS Hoàng Xuân Bình đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ, động viên và tạo mọi điều kiện cho tôi để tôi có thể hoàn thành luận án. Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu trường Đại học Ngoại thương, Ban Chủ nhiệm khoa Quản trị kinh doanh, Khoa Sau đại học, Bộ môn kinh tế vĩ mô cùng các thầy cô, đồng nghiệp, bạn bè đã tạo điều kiện thuận lợi và nhiệt tình giúp đỡ để tôi có thể hoàn thành chương trình học tiến sĩ tại trường. Tôi xin chân thành cảm ơn các chuyên gia từ các sở đã hỗ trợ tôi nhiệt tình trong quá trình nghiên cứu, thu thập dữ liệu, cung cấp thông tin và đưa ra những góp ý, nhận xét rất hữu ích và quý báu để tôi hoàn thiện luận án của mình.
Cuối cùng, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn tới bố mẹ hai bên gia đình, vợ và con đã tin tưởng, động viên, khích lệ, tạo động lực để tôi phấn đấu hoàn thành chương trình học.
Tác giả luận án
Khamkeo MANIVONG
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN i
LỜI CẢM ƠN ii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT vii
DANH MỤC BẢNG BIỂU viii
DANH MỤC HÌNH ix
DANH MỤC SƠ ĐỒ x
PHẦN MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN TỚI ĐỀ TÀI 9
1.1. Các nghiên cứu về hiệu ứng lan tỏa của FDI 9
1.1.1. Các nghiên cứu chung về hiệu ứng lan tỏa của FDI đến doanh nghiệp nội địa 9
1.1.2. Các nghiên cứu theo chiều lan tỏa của FDI đến các doanh nghiệp nội địa 16 1.2. Khoảng trống nghiên cứu 24
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ HIỆU ỨNG LAN TỎA CỦA ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI 26
2.1. Cơ sở lý luận về đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) 26
2.1.1. Khái niệm về đầu tư trực tiếp nước ngoài 26
2.1.2. Đặc điểm của đầu tư trực tiếp nước ngoài 27
2.2. Cơ sở lý luận về hiệu ứng lan tỏa của FDI 29
2.2.1. Khái niệm về hiệu ứng lan tỏa của FDI 29
2.2.2. Hiệu ứng lan tỏa của FDI theo chiều 30
2.2.3. Hiệu ứng lan tỏa của FDI theo kênh tác động 33
2.3. Lý thuyết liên quan đến tác động lan tỏa của FDI 41
2.3.1. Lý thuyết tăng trưởng nội sinh 41
2.3.2. Lý thuyết sản xuất và tiến bộ công nghệ 42
2.3.3. Lý thuyết về khả năng hấp thụ 43
2.3.4. Đề xuất khung lý thuyết cho luận án 44
Tiểu kết chương 2 45
CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI FDI TẠI TỈNH SAVANNAKHET GIAI ĐOẠN 2010-2020 46
3.1. Khái quát chung về đặc điểm tự nhiên, xã hội, kinh tế của tỉnh Savannakhet, Lào 46
3.1.1. Đặc điểm tự nhiên 46
3.1.2. Đặc điểm về xã hội 46
3.1.3. Đặc điểm về kinh tế 48
3.2. Thực trạng đầu tư trực tiếp nước ngoài tại tỉnh Savannakhet, Lào giai đoạn 2010 - 2020 48
3.2.1. Cơ cấu đầu tư theo quy mô đầu tư 48
3.2.2. Cơ cấu đầu tư theo đối tác đầu tư 51
3.2.3. Cơ cấu đầu tư theo ngành 52
3.2.4. Cơ cấu đầu tư theo hình thức đầu tư 55
3.3. Đánh giá chung về đầu tư trực tiếp nước ngoài tại tỉnh Savannakhet, Lào trong giai đoạn 2010-2020 56
3.3.1. Thành tựu đạt được 56
3.3.2. Những tồn tại, hạn chế 66
Tiểu kết Chương 3 69
CHƯƠNG 4: PHÂN TÍCH HIỆU ỨNG LAN TỎA TỪ ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI TỈNH SAVANNAKHET, LÀO GIAI ĐOẠN 2010-2020.70
4.1. Hiệu ứng lan tỏa từ FDI đến các doanh nghiệp trong nước tại tỉnh Savannakhet giai đoạn 2010-2020 70
4.1.1. Hiệu ứng lan tỏa FDI qua hoạt động chuyển giao công nghệ 70
4.1.2. Hiệu ứng lan tỏa FDI qua hoạt động R&D 73
4.1.3. Dịch chuyển lao động giữa doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp trong nước..75
4.1.4. Tạo sức ép cạnh tranh giữa các doanh nghiệp trong nước và các doanh nghiệp FDI 78
4.2. Lượng hóa tác động lan tỏa của đầu tư trực tiếp nước ngoài đến các doanh nghiệp trong nước tại tỉnh Savannakhet giai đoạn 2010-2020 80
4.2.1. Mô hình nghiên cứu 80
4.2.2. Phương pháp ước lượng và kiểm định 83
4.2.3 Nguồn dữ liệu 88
4.2.4. Giả thuyết nghiên cứu 88
4.3. Kết quả ước lượng tác động lan tỏa của đầu tư trực tiếp nước ngoài đến các doanh nghiệp trong nước tại tỉnh Savannakhet giai đoạn 2010-2020 91
4.3.1. Giải thích các biến số 91
4.3.2. Kết quả thống kê mô tả 92
4.3.3. Kết quả hồi quy và thảo luận 93
4.4. Đánh giá chung về tác động lan tỏa của FDI tại tỉnh Savannakhet, Lào giai đoạn 2010-2020 104
4.4.1. Những kết quả tích cực 104
4.4.2. Những kết quả tiêu cực 105
Tiểu kết chương 4 106
CHƯƠNG 5: ĐỊNH HƯỚNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO KHẢ NĂNG HẤP THỤ HIỆU ỨNG LAN TỎA TÍCH CỰC 108
VÀ HẠN CHẾ HIỆU ỨNG LAN TỎA TIÊU CỰC CỦA FDI 108
TẠI TỈNH SAVANNAKHET, LÀO 108
5.1. Bối cảnh quốc tế và trong nước 108
5.1.1. Bối cảnh quốc tế 108
5.1.2. Bối cảnh trong nước 109
5.2. Kinh nghiệm của một số nước trên thế giới trong việc hấp thụ các hiệu ứng lan tỏa của FDI 111
5.2.1. Kinh nghiệm của Trung Quốc 111
5.2.2. Kinh nghiệm của Thái lan 113
5.2.3. Kinh nghiệm của Việt Nam 115
5.2.4. Bài học kinh nghiệm rút ra cho Lào trong việc hấp thụ các hiệu ứng lan tỏa của FDI 117
5.3. Quan điểm và chính sách của Chính phủ Lào và tỉnh Savannakhet để hấp thụ các hiệu ứng lan tỏa của FDI tại tỉnh Savannakhet, Lào 118
5.3.1. Nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp trong nước. 118
5.3.2. Tăng quy mô và tiềm lực tài chính, nâng cao năng lực tổ chức, quản lý và nguồn nhân lực của các doanh nghiệp trong nước 118
5.3.3. Thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào các ngành hạ nguồn và chủ động liên kết với các doanh nghiệp nước ngoài. 119
5.3.4. Tăng cường hoạt động R&D giúp nâng cao năng lực công nghệ của doanh nghiệp 119
5.4. Kiến nghị giải pháp nhằm nâng cao khả năng hấp thụ hiệu ứng lan tỏa tích cực và hạn chế hiệu ứng lan tỏa tiêu cực của FDI tại tỉnh Savannakhet, Lào 120
5.4.1. Về phía các doanh nghiệp nội địa 120
5.4.2. Giải pháp đối với chính quyền tỉnh Savannakhet 129
5.4.3. Kiến nghị giải pháp với Chính phủ và các bộ, ngành có liên quan 133
Tiểu kết chương 5 135
KẾT LUẬN 137
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 140
PHỤC LỤC KẾT QUẢ KIỂM ĐỊNH 153