Giải quyết khiếu nại về đất đai tại khu công nghiệp của các cơ quan hành chính nhà nước ở tỉnh Bắc Giang

định của pháp luật. Nhưng khiếu nại có xu hướng gia tăng và phức tạp, chất lượng giải quyết công tác khiếu nại còn hạn chế, tình hình đó do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó có nguyên nhân quan trọng là ý thức pháp luật của nhân dân chưa cao. Vì vậy trước hết cần quán triệt các quy định của pháp Luật Đất đai, Luật Khiếu nại, tố cáo cho các cấp nhất là cán bộ trực tiếp giúp Nhà nước quản lý về đất đai và giải quyết khiếu nại, tố cáo về đất. Phải thường xuyên chăm lo đến việc giáo dục, tuyên truyền pháp luật cho nhân dân, nâng cao nhận thức pháp luật cho nhân dân, khi người dân nắm bắt được các quy định của pháp luật thì mới có thể khiếu kiện đúng mức và chính xác, tạo điều kiện để công tác khiếu nại về đất đai được thuận lợi.

Để nâng cao nhận thức pháp luật cho nhân dân, ngoài việc đẩy mạnh thực hiện quy chế dân chủ và tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho nhân dân còn cần phải nhanh chóng cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các đối tượng sử dụng đất để tạo mặt bằng pháp lý thống nhất. Các cấp chính quyền cần nâng cao hiệu lực và hiệu quả quản lý đất đai ở địa phương mình, nhất là chính quyền cấp xã, nơi trực tiếp quản lý từng thửa đất, từng chủ sử dụng, nơi trực tiếp triển khai các quy định, các chính sách của Nhà nước, nơi trực tiếp theo dõi các biến động về đất đai. Trước mắt các cấp chính quyền cần đẩy mạnh và tổ chức thật tốt công tác lập hồ sơ địa chính, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các đối tượng sử dụng đảm bảo chủ trương Nhà nước đề ra. Đây là hồ sơ ban đầu để quản lý đất đai, vì vậy nếu càng hoàn thành sớm sẽ giảm được khiếu nại về đất đai của công dân và các tổ chức sử dụng đất.

Chính quyền cấp tỉnh, huyện cần chấn chỉnh công tác giao đất, thu hồi đất, nghiêm chỉnh thực hiện quy trình và thủ tục thực hiện việc giao đất và thu hồi đất tại các khu công nghiệp đảm bảo chính xác về mặt ranh giới sử dụng đất, diện tích và vị trí khu đất được quyết định để tránh có khiếu nại đồng thời bảo đảm công tác đền bù khu thu hồi đất đúng quy định, dân chủ, công khai, phù hợp với thực tế, bảo đảm lợi ích quốc gia, lợi ích của người sử dụng đất.

Tổ chức thực hiện nghiêm minh các quyết định, chủ trương về chính sách đất đai. Tổ chức lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất chính xác, phù hợp với tình hình phát triển kinh tế xã hội của địa phương đồng thời tổ chức việc thực hiện quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất nghiêm túc khi đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Theo dõi và liên tục bổ sung, chỉnh lý hồ sơ địa chính kịp thời mỗi khi có biến động về chủ sử dụng đất, về diện tích và mục đích sử dụng đất… Các cấp chính quyền nhất là cấp xã cần nắm bắt và xử lý kịp thời các mâu thuẫn trong quá trình quản lý, sử dụng đất có thể dẫn đến khiếu nại. Khi phát sinh các khiếu nại về đất đai, chính quyền cấp xã phải tổ chức tốt việc hòa giải dựa vào dân và các tổ chức quần chúng để tuyên truyền, thuyết phục và hòa giải phải thực hiện đầy đủ các thủ tục đã quy định. Đối với cấp huyện, tỉnh và Trung ương là cấp ra quyết định giải quyết khiếu nại cần tổ chức tốt việc thẩm tra, xác minh các tình tiết của vụ việc, thu thập đầy đủ chứng cứ để nghiên cứu giúp các cơ quan có thẩm quyền ra quyết định chính xác, thấu tình đạt lý, phù hợp với quy định của pháp luật đất đai. Quá trình xem xét phải tuyệt đối tuân theo nguyên tắc "chỉ tuân theo pháp luật" bảo đảm công bằng, bình đẳng trước pháp luật giữa cá nhân, cơ quan có quyết định bị khiếu nại với người khiếu nại, trong quá trình áp dụng các quy phạm pháp luật vào thực tiễn giải quyết khiếu nại về đất đai phải lưu ý các vấn đề sau:

Một là, người khiếu nại, đối tượng bị khiếu nại quyết định hoặc hành vi bị khiếu nại, nội dung khiếu nại, quá trình thẩm tra, xác minh tiếp xúc với người đi khiếu nại, làm việc với các cơ quan hữu quan, kiểm tra lại chỗ thửa đất có khiếu nại, gặp gỡ những người biết thông tin về thửa đất.

Hai là, nghiên cứu làm rõ nguồn gốc, diện tích, ranh giới, vị trí thửa đất có khiếu nại.

Ba là, quá trình quản lý và sử dụng đất: làm rõ các chủ sử dụng đất qua các thời gian (nếu thửa đất đã qua nhiều chủ sử dụng) làm rõ việc thực hiện nghĩa vụ, kê khai đăng ký sử dụng đất của chính quyền địa phương.

Bốn là, nguyên nhân dẫn đến khiếu nại trong đó cần quan tâm:

- Quá trình giải quyết của cấp dưới, cơ sở pháp lý để ra quyết định giải quyết, nội dung giải quyết.

- Nhận xét của người đi xác minh: Cần kết luận từng hành vi quản lý, sử dụng đất đúng hay không đúng pháp luật, trên cơ sở đó có kết luận về khiếu nại đúng pháp luật, toàn bộ hoặc đúng một phần hoặc khiếu nại sai, kiến nghị xử lý cụ thể.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 112 trang tài liệu này.

- Khi xem xét giải quyết khiếu nại về đất cần quán triệt các quan điểm:

Một là, đất đai thuộc sở hữu toàn dân, do Nhà nước thống nhất quản lý, quan điểm này được nêu trong Hiến pháp và trong Luật đất đai. Đây là quan điểm lớn, chi phối tất cả quan hệ đất đai.

Nhà nước quản lý đất đai bằng pháp luật, không thể tùy tiện vì đất đai thuộc sở hữu toàn dân, mà thu hồi hoặc giao đất thế nào cũng được, việc đó phải tuân thủ đúng pháp luật.

Hai là, đổi mới cơ chế, xác định rõ trách nhiệm của các cấp, các cơ quan, cán bộ, công chức trong việc giải quyết kịp thời khiếu nại, tố cáo của công dân, phát huy dân chủ đi đôi với giữ vững kỷ luật, kỷ cương, tăng cường pháp chế, quản lý xã hội bằng pháp luật, tuyên truyền giáo dục, nâng cao ý thức thực hiện pháp luật trong toàn dân.

Ba là, quán triệt quan điểm lấy dân làm gốc, phải dựa vào dân, bàn bạc dân chủ với dân, công khai tăng cường hòa giải, giáo dục, tuyên truyền giải thích, thuyết phục, giải quyết có lý, có tình, không mệnh lệnh gò ép. Khi người dân đã thông, việc khó trở thành dễ.

Bốn là, không rũ rối tránh lây lan, không gỡ ra giải quyết toàn bộ mà phát sinh đến đâu giải quyết đến đó, giải quyết dứt điểm, cố gắng giữ ổn định tình hình sử dụng đất để phát triển sản xuất, ổn định đời sống cho nhân dân, nhất là trường hợp giải quyết trả lại đất cũ, giải quyết đền bù giải phóng mặt

bằng. Nhưng cũng không vì thế mà bỏ qua các trường hợp bất hợp lý làm ảnh hưởng đến sản xuất, đến đời sống nhân dân, ảnh hưởng đến sự đoàn kết trong nhân dân.

Năm là, kết hợp hài hòa giữa căn cứ pháp luật với thực tiễn, giữa chính sách đất đai với chính sách xã hội khác.

Căn cứ vào các quy định của pháp luật để giải quyết khiếu nại về đất đai tại là vấn đề quan trọng, là một trong những yếu tố bảo đảm cho việc thống nhất, quản lý nhà nước về đất đai ở từng địa phương cũng như trong cả nước. Căn cứ vào pháp luật là chủ yếu nhưng cũng cần xem xét các yếu tố thực tế để quyết định giải quyết phù hợp với pháp luật, có lý, có tình, bảo đảm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích của người khiếu nại được nhân dân ủng hộ.

Trong khi giải quyết khiếu nại về đất đai tại các khu công nghiệp cần phải có sự kết hợp hài hòa giữa chính sách đất đai với chính sách xã hội khác như chính sách về người có công với cách mạng, chính sách đối với gia đình thương binh, liệt sĩ, chính sách dân tộc, tôn giáo.

Sáu là, đảm bảo công bằng, dân chủ, công khai chống các biểu hiện tiêu cực từ mọi phía, không thiên vị, bình đẳng trước pháp luật, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người sử dụng đất, song cũng xử lý nghiêm những hành vi vi phạm quản lý và sử dụng đất.

Đồng thời với việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật thì hành, sử dụng áp dụng pháp luật cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra đối với hoạt động giải quyết khiếu nại về đất đai.

3.3.4. Nâng cao năng lực, trách nhiệm của cơ quan, cá nhân có thẩm quyền trong việc quản lý đất đai, quản lý khu công nghiệp trong giải quyết khiếu nại về đất đai tại các khu công nghiệp

Nâng cao năng lực trách nhiệm và thái độ phục vụ nhân dân của các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền trong việc quản lý đất đai, giải quyết

khiếu nại về đất đai đang đòi hỏi cấp bách của quá trình cải cách nền hành chính và hoàn thiện bộ máy nhà nước theo định hướng xây dựng Nhà nước pháp quyền Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Đứng trên bình diện này cần nhận thấy giải quyết khiếu nại hành chính của công dân là trách nhiệm của toàn bộ bộ máy nhà nước, của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng.

Thực tiễn công tác giải quyết khiếu nại hành chính nhiều năm qua ở các cơ quan thanh tra nhà nước cho thấy ở nơi nào chính quyền đề cao trách nhiệm của mình trước nhân dân, coi trọng việc giải quyết khiếu nại của nhân dân các cơ quan nhà nước có sự phối hợp chặt chẽ với nhau trong quá trình xử lý và xử lý ngay từ đầu, xử lý ngay tại chỗ các khiếu nại thì ở đó hiệu quả của công tác giải quyết khiếu nại đạt hiệu quả cao hơn. ở một số cơ quan có thẩm quyền giải quyết khiếu nại hành chính về đất đai công tác ban hành quyết định giải quyết khiếu nại còn tùy tiện, không minh bạch, thiếu chính xác. Công tác đào tạo bồi dưỡng và sử dụng đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại của dân cũng chưa thực sự được chú trọng đào tạo về chiều sâu theo đúng yêu cầu khách quan của thực tiễn. Chúng ta chưa có một cơ chế hoàn thiện cho việc đào tạo, bồi dưỡng về trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và kỹ năng nghề nghiệp cho đội ngũ làm công tác tiếp dân và xử lý đơn thư khiếu nại nên việc giải quyết khiếu nại chưa đạt được hiệu quả như mong muốn, mặt khác hệ thống pháp luật về cán bộ công chức cũng chưa hoàn thiện nên việc quy trách nhiệm đối với cán bộ, công chức không hoàn thành nhiệm vụ chưa có tiêu chí chung, cụ thể để đánh giá. Đây chính là những tồn tại cần khắc phục để nâng cao năng lực trách nhiệm và thái độ phục vụ nhân dân của các cơ quan hành chính nhà nước trong việc tiếp dân và giải quyết đơn thư khiếu nại của dân; đẩy mạnh công tác thanh tra kiểm tra, trọng tâm là việc thực hiện các chính sách pháp luật về đất đai, tăng cường và nâng cao chất lượng hiệu quả công tác giải quyết tranh chấp, khiếu nại về đất.

Ngoài ra, cần có sự quản lý chặt chẽ của Ban quản lý Khu công nghiệp đối với các doanh nghiệp, cần kiểm soát được các doanh nghiệp đầu tư

có đúng mục đích không, diện tích đất được giao có sử dụng đúng mục đích, đúng thời hạn cũng như trách nhiệm về thuế sử dụng đất đai có đúng với quy định của pháp luật không?

Chính vì vậy cần có cơ chế và phương thức nâng cao năng lực trách nhiệm và thái độ phục vụ nhân dân của các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền trong việc quản lý đất đai, giải quyết khiếu nại về đất đai tại các khu công nghiệp, đảm bảo tính hiệu quả và hợp lý trong giải quyết khiếu nại hành chính.

3.3.5. Tăng cường công tác giám sát, kiểm tra của các cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội, công dân đối với công tác giải quyết khiếu nại về đất đai

Thanh tra, kiểm tra là công việc không thể thiếu. Không có thanh tra kiểm tra coi như không có quản lý vì vậy Ủy ban nhân dân các cấp là cơ quan nhà nước được giao trách nhiệm quản lý sử dụng về đất đai, cần sử dụng bộ máy giúp việc tiến hành thanh tra sử dụng đất nói chung và thanh tra kiểm tra hoạt động khiếu nại về đất đai nói riêng. công tác thanh tra sẽ giúp các cấp thực hiện quản lý nhà nước về đất đai theo dúng quy định của pháp luật. Điều đó sẽ hạn chế những hành vi vi phạm pháp luật về quản lý,sử dụng đất, giảm khiếu nại về đất. Mặt khác tiến hành thanh tra kiểm tra kịp thời, nhanh chóng, có hiệu quả, ngăn ngừa được hiện tượng khiếu nại vượt cấp, trên cơ sở đó giữ vững ổn định, tình hình kinh tế chính trị của địa phương, thanh tra kiểm tra hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo còn giúp nâng cao năng lực, trình độ cho cấp dưới, xử lý những vi phạm pháp luật trong giải quyết khiếu nại về đất, bảo đảm tính nghiêm minh của luật pháp tạo niềm tin cho nhân dân vào pháp luật về hệ thống chính quyền các cấp.

Sở Tài nguyên và Môi trường, Thanh tra tỉnh, Ủy ban nhân dân cấp huyện chỉ đạo tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra việc thực hiện chính sách pháp luật về đất đai tại cấp xã; tập trung giải quyết dứt điểm các đơn thư tồn đọng và giải quyết kịp thời đơn thư phát sinh thuộc thẩm quyền theo đúng quy định của pháp luật, hạn chế tối đa khiếu kiện đông người, kéo dài; khắc

phục tình trạng chậm trễ, đùn đẩy trách nhiệm trong giải quyết đơn thư; định kỳ đánh giá rút kinh nghiệm về công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo về đất đai, đảm bảo pháp luật đất đai được thực hiện nghiêm, hạn chế tiêu cực và vi phạm.

Tăng cường việc kiểm tra, giám sát việc thực thi pháp luật về đất đai tại địa phương; phát hiện sớm và ngăn chặn kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật đất đai; triển khai và thực hiện việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai theo quy định tại Nghị định số 105/2009/NĐ-CP ngày 11/11/2009 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai.

Tiếp tục triển khai thực hiện Chỉ thị số 134/CT-TTg ngày 20/01/2010 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật đất đai của các tổ chức được Nhà nước giao đất, cho thuê đất. Kiên quyết thu hồi những diện tích đã giao, đã cho thuê nhưng chủ đầu tư không triển khai, triển khai không đúng tiến độ, chủ đầu tư không có năng lực thực hiện dự án.

Cùng với các cơ quan hành chính các cấp, các cơ quan dân cử, Mặt trận, các đoàn thể trong tỉnh cũng đã nâng cao vai trò của mình trong công tác xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo, đồng thời tích cực phối hợp giải quyết đơn thư.

Theo chức năng của mình, tại các kỳ họp Hội đồng nhân dân tỉnh phải thường xuyên xem xét, đánh giá về tình hình giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân. Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thường trực tỉnh ủy và qua theo dõi kết quả giải quyết đơn thư khiếu nại tố cáo của công dân gửi đến, Thường trực Hội đồng nhân dân tỉnh đã giao cho Ban pháp chế thực hiện nhiệm vụ giám sát việc giải quyết đối với những vụ khiếu nại, tố cáo, tranh chấp đất đai mà công dân có nhiều bức xúc, khiếu nại gay gắt, kéo dài. Bên cạnh đó, thực hiện chương trình giám sát hàng năm, Ban pháp chế Hội đồng nhân dân tỉnh cần tổ chức các đợt giám sát về tình hình tiếp dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân ở các địa phương, đơn vị; giám sát công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về khiếu nại, tố cáo. Qua giám sát đã kiến nghị Ủy ban nhân dân tỉnh, các sở, ngành, địa phương khắc phục, tháo

gỡ kịp thời những vướng mắc, thiếu sót trong công tác tiếp dân và giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân nhằm tạo sự chuyển biến tích cực hơn trong thời gian tới.

Mặt trận, các tổ chức đoàn thể phải phát huy tốt vai trò của mình trong việc phối hợp tham gia giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân, tích cực tham gia hoạt động của các tổ chức hòa giải ở cơ sở, ký kết liên tịch với các ngành trong việc phối hợp giải quyết khiếu nại, tố cáo; một số cấp ủy địa phương đã tập trung chỉ đạo mặt trận, các đoàn thể phối hợp chặt chẽ với chính quyền để vận động, giải thích và giải quyết có kết quả những vụ việc

khiếu nại, tranh chấp của công dân. Thành lập các tổ hòa giải , bồi dưỡng

nghiêp

vu ̣cho hòa giải viên , tuyên truyền viên , báo cáo viên để lực lượng này

tham gia, góp phần quan trọng trong việc tuyên truyền chính sách, pháp luật về khiếu nại, tố cáo cũng như tham gia giải quyết những mâu thuẫn, xung đột ở cơ sở.