môi trường không ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Bên cạnh đó ý thức về xử lý vỏ trai thuốc bảo vệ thực vật cũng được chú ý hơn…bộ mặt của làng hoa cũng được cải thiện và thu hút được nhiều khách du lịch.
Việc phát triển làng nghề theo hướng DLST với bảo vệ môi trường sẽ là một cách giới thiệu sinh động về những con người, những sản phẩm đặc trưng tại địa phương, sẽ tạo điều kiện phát triển dịch vụ trên địa bàn quận, dần góp phần cho nguồn ngân sách địa phương với những mảng xanh nhà vường , phịc vụ đắc lực cho nhu cầu đô thị hóa địa phương ngày càng phát triển ổn định.
3.5.1.3 Điểm yếu
Bên cạnh những thuận lợi để phát triển làng nghề, làng nghề hoa kiểng Thủ Đức đã và đang tồn tại những nhược điểm như sau.Đây chính là những thách thức cản trở sự phát triển của làng nghề.
Hình thức tổ chức sản xuất: cây hoa kiểng vẫn còn ở dạng hộ gia đình, quy mô nhỏ lẻ, dựa vào kinh nghiệm, truyền thống gia đình, thiếu đầu tư khoa học kỹ thuật và công nghệ, chưa có sự liên kết sản xuất và tiêu thụ nên sức cạnh tranh của sản phẩm còn thấp, thu nhập của người lao động và người sản xuất chưa cao.
Hơn thế nữa, ngành hoa kiểng phát triển mang lại thu nhập cao là thế nhưng theo kết quả khảo sát cho thấy trong tương lai sẽ có rất ít những người kế nghiệp và tiếp tục làm nghề này tình trạng thiếu nguồn lao động và nghệ nhân có kinh nghệm là điều không thể nào tránh khỏi (lý do: con cái của những người trồng cây kiểng đã đi theo con đường của mình, và không muốn làm nghề này…). Vì thế làng nghề càng ngày càng mai một dần, và đây cũng là một trong những lý do phải phát triển bền vững thì làng nghề mới có thể tồn tại lâu dài.
Các hộ nông dân tham gia sản xuất tại làng nghề còn nhỏ lẻ, manh mún, không tập trung và giữa các hộ dân chưa có sự liên kết, hợp tác với nhau để tăng chất lượng sản xuất.
Nhìn chung, tại làng hoa có nhiều mô hình sản xuất khác nhau phù hợp với vị trí địa lý và quỹ đất của từng hộ cũng như khả năng kinh tế. Quỹ đất gần như được khai thác triệt để, có thể trồng trước hiên nhà, trong khu vực xung quanh nhà, cạnh bờ
sông.Cho thấy rằng phải có quy hoạch cụ thể để tránh các tác động đến hệ sinh thái, môi trường.
Các hộ dân chưa quan tâm đến việc quảng bá, giới thiệu sản phẩm rộng rãi bằng các dịch vụ, trang web…để có nhiều khách hàng mà chủ yếu là do làm lâu năm, có mối quen biết hoặc được giới thiệu qua người quen nên khả năng phát triển rộng rãi và được nhiều người biết đến.
3.5.1.4 Rủi ro
Rủi ro đến chất lượng sản phẩm do ảnh hưởng của yếu tố thời tiết: Tình hình ngập úng do mưa lớn và triều cường tại các vùng trũng thấp của quận còn xay ra các tháng cuối năm và hiện trạng ô nhiễm nguồn nước do các nhà máy, xí nghiệp thải ra đến điều kiện sản xuất của các hộ nông dân nhất là đối với các vườn hoa kiểng nằm gần hệ thống kênh rạch chưa được giải quyết triệt để. Tuy nhiên, ngày nay cùng với sự tiến bộ khoa học kỹ thuật với sự học hỏi của các nghệ nhân nhà vườn, họ có thể sử dụng những kiến thức đã tích lũy nhiều năm và hỗ trợ của các công cụ như bóng đèn, mái che… chủ động trong việc bung hoa của cây mai kiểng vì bung hoa sớm hay muộn phù thuộc chủ yếu vào nhiệt độ. Nếu như thời tiết quá lạnh thì nhà vườn có thể tăng nhiệt độ bằng cách thắp bóng đèn, hạn chế tưới nước còn nếu như nhiệt độ cao thì nhà vườn có thể sử dụng mái che để cản bớt năng lượng mặt trời và tưới nhiều nước cho cây.
Do đó, hiện nay các hộ đã có các biện pháp khắc phục và tránh được phần lớn rủi ro do thời tiêt gây ra.
Biến động thị trường: do nhu cầu tiêu thị và số lượng sản phẩm trên thị trường không đồng đều, có những năm mất mùa thì hàng khan hiếm có những năm được mùa thì giá cây kiểng cũng theo mà giảm.
Ảnh hưởng của đô thị hóa: Trong sản xuất nông nghiệp nói chung và sản xuất cây hoa kiểng nói chung và sản xuất cây hoa kiểng nói riêng, ngày càng gặp nhiều khó khăn do quá trình đô thị hóa, diện tích đất nông nghiệp ngày càng thu hẹp và hầu hết nằm trong các khu vực được quy hoạch xây dựng, đang tiến hành đền bù sang đất chuyên dùng để xây dựng cơ sở hạ tầng, công nghiệp, thương mại , dịch vụ
và các khu dân cư mới.Diện tích cây hoa kiểng trong làng hoa kiểng đến cuối năm 2010 còn 114,29 ha chỉ đạt 7,92% so với kế hoạch đề ra , do ảnh hưởng giải tỏamặt bằng dự ánđường Tân Sơn Nhất – Bình Lợi – Vành đai ngoài; một số diện tích đất canh tác hoa kiểng của phường Hiệp Bình Chánh và Linh Đông bị giải tỏa.
Ảnh hưởng đến sức khỏe cộng động: Do đa phần các hộ sản xuất ngay tại nhà khoảng cách vườn và nhà ở không xa, vấn đề sử dụng TBVTV không đúng cách có thể gây một số ảnh hưởng đến sức khỏe con người.
Tác động xấu đến môi trường: do ảnh hưởng của TBVTV môi trường đất, nước có thể bị ảnh hưởng.
3.5.2 Đánh giá tiềm năng phát triển của làng nghề hoa kiểng tại quận thủ đức theo hướng DLST gắn với BVMT
Hiện tại, làng hoa kiểng Thủ Đức chủ yếu hoạt động sản xuất, kinh doanh hoa mai, hoa lan và cây kiểng là chính, chưa có hoạt động du lịch nên chưa có các đầu tư về CSHT, CSVCKT phục vụ du lịch mà chỉ phục vụ sản xuất. Bên cạnh đó, vấn đề môi trường tại làng nghề cũng chưa được quan tâm đúng mức và đầu tư các hệ thống thu gom, xử lý nước thải, CTR. Do đó, trong phần này luận văn sẽ đánh giá về chỉ tiêu điều kiện tự nhiên, tài nguyên của làng nghề hoa kiểng Thủ Đức để đánh giá tiềm năng, mức thuận lợi, phù hợp để phát triển du lịch trong tương lai. Còn các chỉ tiêu về CSHT, CSVCKT và các tiêu chí về sự tham gia của cộng đồng sẽ không đánh giá và sẽ đưa ra các giải pháp khắc phục các vấn đề đó ở chương 6 để phát triển làng nghề DLST kết hợp với BVMT.
Dựa vào các tiêu chí đã đề xuất trong chương 4 đánh giá tiềm năng về điều kiện tự nhiên, tài nguyên của làng nghề hoa kiểng Thủ Đức như sau:
3.5.2.1Sức hấp dẫn
Đặc trưng nhất của làng nghề hoa kiểng Thủ Đức là hoa mai. “Cây mai rất khó tính, để có được cây mai Tết đẹp phải hội tụ đủ 4 yếu tố “nhất dáng – nhì đế – tam tàn
– tứ thế”. Để có được những gốc mai vàng với giá hàng trăm triệu, thì các nhà vườn phải mất ít nhất 5 năm trồng, chăm sóc tạo thế cho mai.
Nói đến hoa mai, không ai là không biết đến làng hoa kiểng Thủ Đức, làng hoa
không biết hình thành từ bao giờ nhưng đã trải qua bao nhiêu năm và bao nhiêu thế hệ, đã tạo được một thương hiệu về hoa mai trong long người dân thành phố. Với nét truyền thống lâu năm đó mà làng nghề hoa kiểng Thủ Đức đến nay là nơi quy tụ của những nghệ nhân nổi tiếng và những giống mai quý hiếm, giá trị mà không phải ở đâu cũng có. Đây chính là nét đặc biệt, một loại cây quý, đặc hữu tại làng nghề.
Tại làng nghề hoa kiểng Thủ Đức hiện nay, tổng diện tích trồng mai hơn 100ha với đủ các kích thước, hình dáng, chủng loại và giá trị khác nhau, từ vài triệu đồng đến hàng trăm triệu, có cả những cây giá trị từ lâu năm cũng được quy tụ tại làng hoa.
Một số cây mai quý và giá trị tiêu biểu tại làng nghề hoa kiểng Thủ Đức:
- Vườn mai của ông Giang Kiến Hòa (SN 1966, phường Hiệp Bình Phước, Q. Thủ Đức, TP.HCM) với 2 cây mai cổ hơn 100 tuổi.
- Một số cây mai quý hiếm và có giá trị tại vườn mai Minh Thùy của ông Phàn Xuân Thông, phường Hiệp Bình Phước, quận Thủ Đức: Mai lục bình, mai hình số 8 (phát lộc – phát tài).[19]
Không chỉ nổi tiếng với các giống mai quý hiếm và giá trị, làng hoa kiểng Thủ Đức còn nổi tiếng với những loại cây kiểng giá trị.
Ngoài nổi tiếng với làng hoa kiểng, quận Thủ Đức còn có một số điểm di tích văn hóa lâu đời và các ngôi chùa nổi tiếng, rất tiềm năng để phục vụ du lịch liên kết với du lịch sinh thái làng hoa. Danh mục các di tích – lịch sử văn hóa trên địa bàn Thủ Đức thể hiện trong Bảng 5-1.[21]
Bảng 3-7.Danh mục di tích lịch sử - văn hóa trên địa bàn quận Thủ Đức
TÊN DI TÍCH | ĐỊA CHỈ | QUYẾT ĐỊNH | Tổ chức, cá nhân là chủ sở hữu hoặc trực tiếp quản lý | |
Di tích Quốc gia | ||||
1 | Di tích kiến trúc nghệ thuật Đình Trường Thọ | Phường Trường Thọ | Số 39/2002/QĐ- BVHTT, ngày 30/12/2002 | Ban Quý tế |
2 | Di tích kiến trúc nghệ thuật Đình Xuân Hiệp | Phường Linh Xuân | Số 101/2004/QĐ- BVHTT, ngày 15/12/2004 | Ban Quý tế |
Di tích cấp Thành phố | ||||
3 | Di tích kiến trúc nghệ thuật Đình thần Linh Tây | Khu phố 2, Phường Linh Tây | Số 328/2003/QĐ- UB, ngày 31/12/2003 | Ban Quý tế |
4 | Di tích kiến trúc nghệ thuật Chùa Thiên Phước | 37/217 Khu phố 8, Phường Trường Thọ | Số 24/2005/QĐ- UB, ngày 01/02/2005 | Ban trị sự |
5 | Di tích kiến trúc nghệ thuật Mộ Tiền hiền Tạ Dương Minh | Số 10 đường 10 Khu phố 4, phường Linh Chiểu | Số 3266/QĐ- UBND, ngày 27/7/2007 | UBND phường Linh Chiểu |
6 | Di tích kiến trúc nghệ thuật Đình Bình Thọ | Đường số 2 Khu phố 7, Phường Trường Thọ | Số 3036/QĐ- UBND, ngày 20/6/2009 | Ban Quý tế |
7 | Di tích kiến trúc nghệ thuật Chùa Sùng Đức | Số 50 đường số 3, khu phố 6, Phường Trường Thọ | Số 3040/QĐ- UBND, ngày 20/6/2009 | Ban trị sự |
8 | Di tích lịch sử Chùa Châu Hưng | 37 đường Cây Keo, Khu phố 1, phường Tam Phú | Số 3946/QĐ- UBND, ngày 18/8/2011 | Hòa thượng Thích Tắc Lãnh |
Có thể bạn quan tâm!
-
Đề Xuất Tiêu Chí Xác Định “Làng Nghề Du Lịch Sinh Thái Kết Hợp Với Bảo Vệ Môi Trường” -
Thang Đánh Giá Điều Kiện Tự Nhiên Phục Vụ Phát Triển Du Lịch Sinh Thái Tại Làng Nghề Hoa Kiểng. -
Áp Dụng Bộ Tiêu Chí Đã Đề Xuất Để Đánh Giá Cho -
Đề Xuất Các Giải Pháp Hướng Đến Phát Triển Theo Mô Hình Dlst Gắn Với Bvmt Cho Làng Hoa Kiểng Thủ Đức -
Giải Pháp Dựa Vào Sự Tham Gia Của Cộng Đồng – Mô Hình Du Lịch Cộng Đồng -
Bản Đồquy Hoạch Công Viên Quận Thủ Đức Tại Phường Tam Phú
Xem toàn bộ 148 trang tài liệu này.
Bên cạnh đó, quận Thủ Đức có 101 cơ sở Tự Viện, Tịnh Xá, Tịnh Thất, Niệm Phật Đường với khoảng 606 Tăng Ni thường trú-tạm trú và gần 50.000 Tín đồ Phật
tử. Quận Thủ Đức còn là nơi trụ xứ của Chư Tôn Hòa Thượng lãnh đạo Giáo Hội. Trong số đó, có một số chùa nổi tiếng là một trong những chùa nổi tiếng ở TP.HCM như:
- Chùa Một Cột - chùa Nam Thiên Nhất Trụ (đường Đặng Văn Bi, P.Bình Thọ, Q.Thủ Đức,TP.Hồ Chí Minh) như Hình 5-11 được khai sơn ngày 8 tháng 4 năm 1958 bởi Hòa thượng Thích Trí Dũng và một đệ tử tục danh Đỗ Thị Vinh được xem là một trong những ngôi chùa có nét kiến trúc đặc sắc ở Sài Gòn.Ngoài ra, đến đây mọi người còn được chiêm bái tượng Đức Địa Tạng nặng 61kg được đúc bằng kim loại quý.[22]
- Chùa Vạn Đức - chùa có chánh điện cao nhất Việt Nam theo Hình 5-12,tòa chánh điện chùa Vạn Đức cao 43,5m. Nơi đây được đánh giá là một trong những công trình kiến trúc tôn giáo có quy mô lớn ở Thành phố Hồ Chí Minh. Ngoài giá trị về mặt thẩm mỹ, chùa còn là một kiểu mẫu cho nghệ thuật tạo hình trong kiến trúc hiện đại.[22]
3.5.2.2Sức chứa
Sức chứa = Tiêu chuẩn trung bình cho mỗi cá nhân/Khu vực do du khách sử dụng[24]
Loại hình du lịch sinh thái tại làng nghề hoa kiểng với tiêu chuẩn picnic 60 – 90m2/người/ngày nhằm đảo bảo được sức chứa không quá tải đối với hệ sinh thái trên địa bàn. Tổng diện tích của khu làng nghề hoa kiểng Thủ Đức là hơn 100ha.
Vậy sức chứa của khu vực làng nghề là 1.000.000/90 = 11.111 lượt khách/ngày
a. Tính liên kết
Quận Thủ Đức nằm ở phía Đông Bắc của thành phố Hồ Chí Minh, cách trung tâm Thành phố khoảng 7km. Giáp với quận 2, quận 9, quận 12 và thị xã Dĩ An tỉnh Bình Dương nên rất thuận lợi để liên kết các khu du lịch tại các vùng lân cận trên.
Những địa điểm có thể liên kết du lịch phải kể đến là từ những địa điểm ở trung tâm thành phố, quận 1 như chợ Bến Thành, Dinh Độc lập, Bến Nhà rồng,...và các điểm du lịch liền kề với quận Thủ Đức là quận 9 với rất nhiều khu tiềm năng phát triển du lịch như công viên lịch sử văn hóa dân tộc, khu du lịch văn hóa Suối Tiên,
khu du lịch Suối Mơ, khu du lịch The BCR, bảo tàng áo dài, các khu du lịch sinh thái trên địa bàn quận 9: KDL sinh thái Long Phước, Thùy Liên,...Bên cạnh đó, quận 9 còn nổi tiếng với các đình chùa, thu hút lượng du khách có nhu cầu về tâm linh, viếng cảnh chùa như: chùa Bửu Long, chùa Phước Long, chùa Hội Sơn,...thể hiện từ Hình 5-13 đến 5-17.
Ngoài ra, còn có thể liên kết với các khu du lịch tại Bình Dương như khu du lịch Đại Nam, khu du lịch Thủy Châu, vườn trái cây Lái Thiêu,…
Với vị trí thuận lợi, làng hoa kiểng Thủ Đức rất có tiềm năng phát triển du lịch sinh thái với các tour liên kết với các khu vực lân cận như trên.
3.5.2.3Vị trí và khả năng tiếp cận
Với những địa danh nổi tiếng tại Thủ Đức và các quận lân cận, có hệ thống giao thông thuận lợi, có thể di chuyển bằng ô tô, xe máy, xe bus và thời gian di chuyển chỉ vài giờ, tham gia tour trong ngày sẽ thu hút được du khách có nhu cầu tham quan ngắn ngày và không phải đi xa.
3.5.2.4Thời gian khai thác
Do đặc trưng lớn nhất tại làng nghề hoa kiểng Thủ Đức là hoa mai, loại hoa chỉ nở rộ vào dịp tết mỗi năm nên thời gian khai thác chỉ trong tháng tết là cao điểm. Tuy nhiên, khu du lịch tại làng nghề hoa kiểng vẫn có tiềm năng khai thác các tháng khác trong năm như du khách hoặc những người có niềm đam mê về hoa kiểng vẫn có thể đến đây để tham quan, học hỏi kinh nghiệm từ những nghệ nhân tại làng nghề và có thể trải nghiệm “một ngày làm nghệ nhân“ học cach tỉa lá, bón phân và tạo dáng cho cây mai.
Ngoài ra, làng nghề hoa kiểng còn tập trung nhiều giống hoa lan, hoa kiểng, bonsai, cây công trình có thể phục vụ du khách quanh năm.
3.5.2.5Độ bền vững
Không có thành phần tự nhiên nào bị phá hủy, nếu có thì ở mức độ không đáng kể và được phục hồi sau một thời gian ngắn.Hoạt động du lịch không bị ảnh hưởng và có thể diễn ra liên tục.
3.5.2.6Tính an toàn
Thành phố Hồ Chí Minh nói chung và quận Thủ Đức nói riêng là nơi rất đảm bảo về an sinh và không có thiên tai ảnh hưởng, có khí hậu ôn hòa dễ chịu.Quận Thủ Đức nằm trong khu vực nhiệt đới gió mùa cận xích đạo; đặc điểm chính là một năm phân thành hai mùa rõ rệt: mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 11, mùa khô từ tháng 12 đến tháng 4 năm sau. Nhiệt độ trung bình cả năm 27-280C.
Tuy nhiên, tình trạng hoạt động hàng rong tại khu vực này vẫn còn diễn ra. Nên tính an toàn tại khu vực phát triển du lịch sinh thái được đánh giá là khá an toàn.
Từ những phân tích, đánh giá về điều kiện tự nhiên tại quận Thủ Đức như trên tính được kết quả của từng chỉ tiêu theo Bảng 5-2:
Bảng 3-8.Kết quả đánh giá điều kiện tự nhiên phục vụ du lịch sinh thái tại làng nghề hoa kiểng Thủ Đức
Điểm đánh giá | Hệ số | ||||
Rất cao | Khá cao | Trung bình | Kém | ||
Độ hấp dẫn: khá hấp dẫn | 9 | 3 | |||
Sức chứa: rất lớn | 12 | 3 | |||
Tính liên kết: rất tốt | 12 | 3 | |||
Vị trí và khả năng tiếp cận: rất thuận lợi | 9 | 2 | |||
Thời gian khai thác: trung bình | 2 | 1 | |||
Độ bền vững: rất bền vững | 4 | 1 | |||
Tính an toàn: khá an toàn | 3 | 1 | |||
Tổng cộng | 51 | ||||
Như vậy, khu vực làng nghề hoa kiểng Thủ Đưc có điều kiện tự nhiên, tài nguyênrất thuận lợi để phát triển du lịch sinh thái.