Đề Xuất Giải Pháp Kỹ Thuật Lâm Sinh Tác Động Áp Dụng Cho Các Chương Trình

Ưu điểm: Ưu điểm của phương thức này là băng chặt rộng dễ xử lý thực bì và dễ trồng, dễ chăm sóc.

Nhược điểm: Băng chặt quá rộng, dẫn đến cây trồng trong băng dễ bị xói mòn, cây trồng theo khối nên nếu loài nào bị chết đồng loạt sẽ tạo ra một khoảng trống lớn. Trong những năm đầu xử lý thực bì toàn diện trên băng trồng sẽ ảnh hưởng nhiều đến thảm thực bì (cây bụi, thảm tươi và cây tái sinh).

+ Trồng hỗn giao theo đám (theo khối) các loài cây Sao đen, Lim xanh, Thanh thất, Muồng đen và Gõ đỏ với băng chặt là 2m, băng chừa là 2 m, cự li hàng cách hàng 4 m, cây cách cây 3m, mật độ là 833 cây/ha.

Ưu điểm: Ưu điểm của phương thức này giống ưu điểm của phương thức 1 ở trên.

Nhược điểm: Ngoài những nhược điểm như phương thức 1, phương thức này còn có nhược điểm là cây trồng theo khối nên nếu loài nào bị chết đồng loạt hoặc sinh trưởng kém sẽ tạo ra một khoảng trống lớn có nhiều cây chết hoặc sinh trưởng kém. Trong trường hợp này phải trồng bổ sung loài khác vào phù hợp hơn.

Ghi chú: Đối với đất trống, đồi núi trọc mà có trạng thái thực bì là Ic và có mật độ cây tái sinh có giá trị và có phẩm chất tốt đủ lớn (trên 400 cây/ha) cần đưa vào khoanh nuôi xúc tiến tái sinh. Khoanh nuôi xúc tiến tái sinh có thể là trồng bổ sung hoặc không trồng bổ sung tùy thuộc vào số lượng cây tái sinh.

Đối với khoanh nuôi tái sinh có trồng bổ sung, nếu là trồng bổ sung theo đám trống thì có thể dùng các phương thức trồng rừng được đề xuất ở trên.

4.4.2. Đề xuất giải pháp kỹ thuật lâm sinh tác động áp dụng cho các chương trình trồng rừng trên đất trống, đồi núi trọc tỉnh Phú Yên.

a. Điều tra lập địa.

Điều tra lập địa là bước cơ sở để lựa chọn loài cây trồng, phương thức hỗn giao. Trước khi trồng rừng phải tiến hành điều tra, đánh giá lập địa. Các yếu tố chính cấu thành lên lập địa. Căn cứ vào độ sâu tầng đất, đá mẹ, tính chất cơ lý, hàm lượng dinh dưỡng trong đất quyết định đến việc lựa chọn cơ

cấu cây trồng. Trong các chương trình, dự án hiện nay việc điều tra lập địa đa số chỉ dừng lại ở bước đánh giá sơ bộ, thiếu cơ sở khoa học, đặc biệt là phân tích các chỉ tiêu lý hóa học của đất do vậy dẫn đến việc lựa chọn loài cây trồng, phương thức hỗn giao không hợp lý, ảnh hưởng lớn đến khả năng thành rừng của các mô hình trồng cây bản địa.

Cụ thể việc điều tra, đánh giá lập địa cần thực hiện theo các nội dung sau:

* Lập ô tiêu chuẩn.

- Để xác định lập địa lập các ô tiêu chuẩn với diện tích 100m2 (trường hợp cây phân bố đều) hoặc 200m2 (trường hợp cây phân bố không đều) theo hình vuông hoặc hình tròn tuỳ điều kiện địa hình cụ thể.

- Số lượng ô tiêu chuẩn phụ thuộc vào diện tích và sự biến đổi phức tạp của các yếu tố chủ đạo. Nếu mỗi khi có sự biến đổi về loại thực bì, độ sâu tầng đất hoặc loại đất,…cần lập ô tiêu chuẩn để khảo sát. Tuy vậy đối với trường hợp hiện trạng tương đối đồng nhất nhưng có diện tích lớn trên 5 ha, cần lập ít nhất từ 3 - 5 ô tiêu chuẩn.

- Tránh đặt ô tiêu chuẩn nơi bị tác động bởi các yếu tố như: đường mòn nơi người và gia súc đi lại, hầm hố, mương máng,…

* Điều tra đất.

- Mỗi ô tiêu chuẩn đào 1 phẫu diện chính và từ 5 - 6 phẫu diện định giới tại những vị trí nhận thấy có sự biến đổi của các yếu tố chủ đạo so với phẫu diện chính. Phẫu diện chính nằm ở trung tâm ô tiêu chuẩn với kích thước 100 x 80 cm, độ sâu tùy theo tầng sâu của đất. Mô tả phẫu diện, lấy mẫu đất ở 3 độ sâu khác nhau (0-10 cm, 10-20 cm, > 20 cm) để phân tích hàm lượng mùn, độ PH, P2O5 dễ tiêu, K2O dễ tiêu và độ ẩm tầng mặt đất.

- Điều tra lớp thảm thực bì chỉ thị cho từng loại đất

- Căn cứ vào độ dày tầng đất, độ dốc, hướng phơi, cấp thực bì tiến hành phân chia các dạng lập địa và các nhóm dạng lập địa khác nhau từ đó lựa chọn loài cây trồng, phương thức trồng và các giải pháp kỹ thuật lâm sinh phù hợp.

Cần chú ý, đối với những dạng lập địa nhỏ (vi lập địa) có lập địa không phù hợp với cây bản địa thì không nên trồng cây bản địa vào những vị trí này. Giải pháp có thể là trồng những loài cây chịu hạn, cải tạo đất làm cây đến trước. Sau một khoảng thời gian nhất định khi điều kiện lập địa được cải thiện, khi đó mới trồng cây bản địa vào.

b. Tiêu chuẩn cây con.

Tiêu chuẩn của các loài cây bản địa lá rộng bản địa lá rộng đem trồng được thể hiện trong bảng 4.18.

Bảng 4.18: Tiêu chuẩn cây con xuất vườn của các loài cây trồng.

Loài cây

Tuổi (tháng)	Do (cm)	Hvn (cm)	Chất lượng cây con
Sao đen	16 - 18	0,8	40 - 60	Cây con có bầu, sinh trưởng bình thường, không sâu bệnh, không cụt ngọn. Cần đảo bầu và huấn luyện cây con trước khi trồng 3 - 5 tháng
Lim xanh	8 - 10	0,8	40 - 50
Thanh thất	6 - 9	0,7 -1	45 - 50
Dầu rái	17 - 20	1	40 - 50
Muồng đen	5 - 8	0,45	40