Đảng bộ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu lãnh đạo phát triển kinh tế du lịch từ năm 1991 đến năm 2015

Xuất phát từ thực tế nêu trên, nghiên cứu sinh chọn đề tài: “Đảng bộ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu lãnh đạo phát triển kinh tế du lịch từ năm 1991 đến năm 2015” làm luận án tiến sĩ. Một mặt, để tập dượt nghiên cứu khoa học; mặt khác, mong được đóng góp xác đáng những luận cứ khoa học về quá trình Đảng lãnh đạo phát triển kinh tế du lịch của một địa phương, cụ thể là tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu từ góc nhìn lịch sử.

2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

2.1. Mục đích nghiên cứu

Làm sáng tỏ quá trình Đảng bộ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu lãnh đạo phát triển kinh tế du lịch từ năm 1991 đến năm 2015, góp phần cung cấp cơ sở khoa học cho việc định hướng phát triển kinh tế du lịch của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu trong thời gian tới.

2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu

- Hệ thống, khái quát hóa những chủ trương về phát triển du lịch của Đảng, của Đảng bộ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu từ năm 1991 đến năm 2015.

- Phân tích những nhân tố tác động đến quá trình Đảng bộ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu lãnh đạo phát triển kinh tế du lịch từ năm 1991 đến năm 2015.

- Luận giải quá trình Đảng bộ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, chỉ đạo phát triển kinh tế du lịch từ năm 1991 đến năm 2015.

- Nhận xét đánh giá, làm rõ những ưu điểm và hạn chế về những hạn chế; rút ra các nguyên nhân; đúc kết những kinh nghiệm của quá trình Đảng bộ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu lãnh đạo phát triển kinh tế du lịch giai đoạn từ năm 1991 đến năm 2015.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 162 trang tài liệu này.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

3.1. Đối tượng nghiên cứu

- Luận án tập trung nghiên cứu chủ trương, chính sách và sự chỉ đạo của Đảng bộ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu lãnh đạo phát triển kinh tế du lịch từ năm 1991 đến năm 2015.

- Hoạt động lãnh đạo phát triển kinh tế du lịch của Đảng bộ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu từ năm 1991 đến năm 2015.

3.2. Phạm vi nghiên cứu

- Về nội dung: Nghiên cứu chủ trương và quá trình Đảng bộ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu chỉ đạo về phát triển kinh tế du lịch: Quản lý Nhà nước về du lịch; Thu hút đầu tư và sử dụng vốn; Đào tạo nguồn nhân lực; Xúc tiến, quảng bá, liên kết, hợp tác, đa dạng hoá thị trường du lịch và sản phẩm du lịch; Cơ sở vật chất, hạ tầng phát triển kinh tế du lịch.

- Về không gian nghiên cứu: Địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu; đánh giá mức độ phát triển kinh tế du lịch của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu trong không gian chung của vùng.

- Về thời gian nghiên cứu: Từ năm 1991, là năm thành lập tỉnh Bà Rịa

- Vũng Tàu, đến năm 2015 là kết thúc nhiệm kỳ thứ V Đại hội Đảng bộ tỉnh.

4. Cơ sở lý luận, phương pháp nghiên cứu và nguồn tư liệu

4.1. Cơ sở lý luận

Luận án dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng Cộng sản Việt Nam về phát triển kinh tế - xã hội nói chung và kinh tế du lịch nói riêng.

4.2. Phháưpơnngghpiên cứu

Luận án là công trình nghiên cứu lịch sử, tác giả tuân thủ nguyên tắc phương pháp luận về phương pháp lịch sử và phương pháp logic, kết hợp duy vật lịch sử với duy vật biện chứng; đồng thời, sử dụng một số phương pháp khác, như: phân tích, thống kê, tổng hợp, so sánh, phỏng vấn, tổng kết để làm sáng tỏ các nội dung nghiên cứu.

4.3. Nguồn tư liệu

- Các văn kiện, nghị quyết, chính sách, chỉ thị, hướng dẫn của Đảng và Nhà nước; các văn bản của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, của Tổng cục Du lịch về phát triển kinh tế, kinh tế du lịch trong thời kỳ đổi mới.

- Các văn kiện, nghị quyết, quyết định, báo cáo; các đề án, quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội; quy hoạch vùng kinh tế; các tài liệu biên bản hội nghị, hội thảo… của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu về phát triển kinh tế du lịch được lưu trữ tại các phông lưu trữ của tỉnh.

- Các sách chuyên khảo, công trình nghiên cứu khoa học của các tác giả trong và ngoài nước được xuất bản, công bố trên các tạp chí chuyên ngành; các luận án tiến sĩ và luận văn thạc sĩ có liên quan đến đề tài Luận án.

- Các dữ kiện, số liệu thu thập thông qua phỏng vấn thực tế…

5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài nghiên cứu

5.1. Ý nghĩa khoa học

- Luận án là công trình nghiên cứu lịch sử được xây dựng từ các nguồn tư liệu phong phú, tin cậy, góp phần làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận, chủ trương của Đảng Cộng sản Việt Nam và của Đảng bộ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu về phát triển kinh tế du lịch giai đoạn từ năm 1991 đến năm 2015.

- Các luận chứng được rút ra đều dựa trên thực tiễn sinh động quá trình Đảng bộ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu vận dụng chủ trương của Đảng về phát triển kinh tế du lịch vào điều kiện cụ thể của địa phương, làm sáng tỏ vị trí, vai trò của ngành kinh tế du lịch trong tổng thể nền kinh tế quốc dân.

5.2. Ý nghĩa thực tiễn

- Đánh giá khách quan, khoa học quá trình lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu phát triển kinh tế du lịch từ năm 1991 đến năm 2015, góp phần tổng kết thực tiễn, tìm ra nguyên nhân thành công và hạn chế, trong quá trình phát triển kinh tế du lịch từ ngành kinh tế quan trọng, trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.

- Làm rõ hơn những yêu cầu thực tiễn, những vấn đề cần phải giải đáp trong quá trình lãnh đạo của Đảng nói chung và của Đảng bộ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu nói riêng về phát triển kinh tế du lịch hiện nay từ góc nhìn lịch sử.

6. Những đóng góp khoa học của luận án

- Góp phần hệ thống hóa khách quan nguồn sử liệu thuộc lĩnh vực Đảng lãnh đạo phát triển kinh tế du lịch tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.

- Phân tích, đánh giá khách quan những kết quả đạt được, rút ra những nhận xét khoa học và đúc kết những kinh nghiệm góp phần làm phong phú thêm lý luận lãnh đạo phát triển kinh tế của Đảng trên một lĩnh vực, một ngành, cụ thể là ngành du lịch trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

- Luận án là nguồn tài liệu tốt, tin cậy phục vụ công tác nghiên cứu biên soạn lịch sử Đảng bộ tỉnh; lịch sử phát triển của ngành du lịch; đồng thời, là tài liệu tham khảo của học viên và các nghiên cứu sau này.

7. Kết cấu của luận án

Luận án gồm 150 trang nội dung, với phần mở đầu; 4 chương, 10 tiết và kết luận. Để đảm bảo tính khoa học và làm sáng tỏ hơn các nội dung nghiên cứu, luận án có phần danh mục tài liệu tham khảo, danh mục các công trình của tác giả đã được công bố và các bảng phụ lục kèm theo.

Chương 1

TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN

1.1. NHỮNG CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN

1.1.1. Các nghiên cứu chung về phát triển du lịch và kinh tế du lịch ở Việt Nam

Các công trình nghiên cứu trên phạm vi cả nước đã được công bố liên quan đến đề tài rất phong phú và đa dạng. Tiêu biểu là:

Cuốn sách Du lịch và kinh doanh du lịch của Trần Nhạn [68], giới thiệu khái quát lý luận chung về du lịch và những hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực du lịch. Trong đó, tác giả tập trung nêu rõ tính chất, đặc điểm và những nội dung về kinh doanh du lịch, được coi là bộ phận của thị trường chung trong nền kinh tế; là phạm trù của sản xuất và lưu thông hàng hóa, dịch vụ du lịch, phản ánh toàn bộ quan hệ trao đổi giữa người mua với người bán, giữa cung với cầu và toàn bộ các mối quan hệ, thông tin kinh tế, kỹ thuật gắn với mối quan hệ đó trong lĩnh vực kinh doanh du lịch. Kinh doanh du lịch sẽ làm cho kinh tế du lịch phát triển năng động, toàn diện; làm cân bằng giữa cung - cầu và mang lại hiệu quả trong nền kinh tế chung.

Cuốn Di tích Lịch sử - Văn hóa và danh thắng Việt Nam của Dương Văn Sáu [77], là công trình giới thiệu những Di tích Lịch sử - Văn hóa và danh thắng tiêu biểu của nước ta, cung cấp cho người đọc những kiến thức cơ sở, cơ bản nhất về hệ thống di tích lịch sử - văn hóa Việt Nam. Điều đặc biệt là, thông qua nội dung cuốn sách, giúp cho những người mới bắt đầu tiếp cận lĩnh vực nghiên cứu hiểu rõ hơn về kho tàng di sản văn hóa quý giá của dân tộc, từ đó có cái nhìn sâu sắc về sự giàu có trong di sản văn hóa Việt Nam; nâng cao kiến thức, hiểu biết về cách quản lý, bảo tồn và khai thác các giá trị của Di tích Lịch sử - Văn hóa và danh thắng cảnh. Cuốn sách cũng góp phần cung cấp cho các

nhà lãnh đạo, quản lý có thêm sự nhìn nhận, đánh giá để hoạch định chính sách trong quá trình phát triển du lịch tương xứng với tiềm năng và giá trị quý báu của các di tích và thắng cảnh.

Cuốn sách Thị trường du lịch của Nguyễn Văn Lưu [67], trình bày những kiến thức cơ bản, cốt lõi về bản chất, đặc điểm, chức năng và các loại hình thị trường du lịch. Nhất là mối quan hệ cung - cầu và các mối quan hệ thông tin kinh tế - kỹ thuật gắn với quan hệ cung - cầu trên thị trường du lịch. Đây là những kiến thức cơ bản, rất cần thiết đối với các chủ doanh nghiệp, các nhà đầu tư, các nhà hoạch định chính sách, cán bộ quản lý nhà nước trong lĩnh vực du lịch. Thông qua phân tích hai yếu tố quan trọng của thị trường du lịch là cung và cầu, tác giả đã chỉ ra: Du lịch Việt Nam đang đứng trước nhu cầu lớn của khách nước ngoài và nhân dân trong nước, khách hàng có sẵn. Thị trường du lịch nội địa của Việt Nam trong tương lai cũng phát triển mạnh với tốc độ tăng trưởng cao và chứa đựng các yếu tố bền vững, được coi là thị trường năng động, phong phú và đem lại hiệu quả cao trong nền kinh tế.

Cuốn Quy hoạch Du lịch của Bùi Thị Hải Yến [165], trình bày tổng quan những vấn đề lý luận và thực tiễn quy hoạch phát triển du lịch trên thế giới và Việt Nam. Tác giả đã hệ thống và nêu bật các nhiệm vụ quy hoạch du lịch, trong đó cần chú trọng quy hoạch các dự án, các chương trình, kế hoạch phát triển phù hợp với từng địa phương, từng vùng, phù hợp với tổng thể trong quy hoạch chung của cả nước. Mục tiêu của quy hoạch phải đạt được tính khả thi, đáp ứng được yêu cầu khai thác, tôn tạo và phát huy các nguồn lực phát triển du lịch đem lại hiệu quả kinh tế, phù hợp với cảnh quan, môi trường và góp phần thúc đẩy ngành du lịch phát triển bền vững. Bên cạnh đó, tác giả cũng chỉ ra trên thực tế, những địa phương nào quan tâm đầu tư cho việc lập và thực hiện quy hoạch hợp lý thì phát triển kinh tế du lịch hiệu quả, bền vững cả về môi trường cũng như đời sống, xã hội. Tác giả khuyến nghị, cần có kế hoạch và cơ chế quản lý phù hợp công tác quy hoạch; đồng thời,

khai thác có hiệu quả các kết quả quy hoạch đã được phê duyệt và triển khai trong thực tế để phát huy các giá trị khoa học trong quy hoạch, đẩy mạnh phát triển du lịch góp phần vào phát triển KT-XH của đất nước và địa phương.

Cuốn Tài nguyên du lịch của Bùi Thị Hải Yến, Phạm Hồng Long [166], đề cập đến những vấn đề lý luận và bức tranh chung về tài nguyên du lịch của Việt Nam. Trong đó đánh giá rõ tiềm năng tài nguyên du lịch của từng vùng, từng địa phương trong không gian chung cả nước; Tác giả không chỉ nêu bật những thông tin về tài nguyên du lịch của đất nước mà còn đề xuất về quan điểm và hành động đúng đắn hơn trong việc quản lý, khai thác, bảo vệ tôn tạo tài nguyên - môi trường du lịch của đất nước theo hướng tiết kiệm, bền vững, không vì kinh tế trước mắt mà lãng phí, hủy hoại tài nguyên môi trường.

Cuốn Địa lý du lịch Việt Nam là công trình nghiên cứu của Nguyễn Minh Tuệ và các cộng sự [132], trình bày những nội dung liên quan đến tổng quan cơ sở lý luận về Địa lý du lịch và Địa lý du lịch Việt Nam. Bằng hệ thống kiến thức cơ bản, cập nhật và có mối liên hệ chặt chẽ với nhau, các tác giả đã phác họa được bức tranh tổng quan về địa lý du lịch của cả nước, giúp cho người đọc có điều kiện hiểu rõ hơn về những nội dung liên quan đến Địa lý du lịch và Địa lý du lịch Việt Nam. Bên cạnh những kiến thức cần thiết và một số hình ảnh minh họa cụ thể về một đối tượng du lịch được trích dẫn từ các nguồn khác nhau đã thu hút độc giả quan tâm đến một lĩnh vực đang phát triển trong nền kinh tế, đó là kinh tế du lịch.

Cuốn: Tâm lý và nghệ thuật giao tiếp, ứng xử trong kinh doanh du lịch của Nguyễn Văn Đính, Nguyễn Văn Mạnh [46], trình bày khá rõ nét những nội dung cơ bản về tâm lý học xã hội trong du lịch, tâm lý khách du lịch, tâm lý người phục vụ và những vấn đề lý luận cơ bản về giao tiếp, nghệ thuật giao tiếp, ứng xử nâng cao chất lượng trong kinh doanh du lịch. Thông qua đó, các tác giả cũng cho thấy những bất cập, hạn chế hiện nay trong giao tiếp ứng xử của các đối tượng tham gia kinh doanh du lịch, làm ảnh hưởng không nhỏ đến

chất lượng trong các loại hình du lịch và hình ảnh đất nước, con người Việt Nam, là những nội dung cần sớm được khắc phục. Các tác giả cũng đưa ra các khuyến nghị cần tổ chức tốt các khóa đào tạo, giúp cho nguồn nhân lực làm công tác kinh doanh du lịch có đủ kỹ năng, phẩm chất để tham gia trong quá trình phát triển, hội nhập.

Cuốn sách: Du lịch cộng đồng của nhóm tác giả Bùi Thị Hải Yến và các cộng sự [167], trình bày khái quát những vấn đề lý luận, thực tiễn chung về phát triển du lịch cộng đồng; đồng thời, nêu rõ các nguồn lực cho phát triển loại hình du lịch này ở Việt Nam. Công trình cung cấp những thông tin bổ ích về những quan điểm, hoạt động du lịch cộng đồng, phát triển cộng đồng, bảo vệ các nguồn tài nguyên môi trường du lịch của đất nước theo hướng bền vững. Công trình giúp người đọc hiểu cặn kẽ hơn vai trò của cộng đồng trong quá trình phát triển du lịch và tham gia các hoạt động phát triển kinh tế du lịch.

Cuốn: Ứng sử văn hóa trong du lịch của Trần Thuý Anh và các cộng sự [2], giới thiệu những kiến thức nền, phương pháp tiếp cận và ứng xử văn hoá, những cách thức triển khai nghiệp vụ du lịch. Cuốn sách vừa khái quát vừa nêu những vấn đề cụ thể, giúp cho người đọc nhìn nhận và tự hình thành nhân cách, tư duy tích cực, để có thái độ ứng xử đúng đắn trước tự nhiên và xã hội. Qua đó, mỗi người đều có trách nhiệm xây dựng nền du dịch văn hóa của đất nước và của từng địa phương.

Cuốn sách: Kinh tế Du lịch của Vũ Mạnh Hà [52], được tác giả đề cập đến những vấn đề có tính chuyên ngành, như: Sự ra đời và phát triển của môn kinh tế du lịch, phương pháp luận nghiên cứu kinh tế du lịch; phương pháp tiếp cận hệ thống và phương pháp thống kê; những biến số kinh tế cơ bản của ngành du lịch như cung - cầu du lịch, đầu tư du lịch... Qua đó, giúp cho các đối tượng tham gia vào thị trường du lịch có thể nhận thức một cách định lượng mối tác động qua lại giữa ngành du lịch và kinh tế du lịch, kinh doanh,