Cải cách kinh tế ở Ấn Độ và bài học kinh nghiệm đối với Việt Nam

KẾT LUẬN

Trong một thế giới hiện đại, khi mà xu hướng toàn cầu hóa, hội nhập kinh tế quốc tế và tự do hóa thương mại đang là vấn đề nổi bật, thì mối quan hệ đan xen và phụ thuộc lẫn nhau ngày càng trở nên chặt chẽ và có ý nghĩa [35]. Thế giới đang chứng kiến sự phát triển như vũ bão của cách mạng khoa học và công nghệ, đặc biệt là công nghệ thông tin và công nghệ sinh học. Điều đó làm tăng nhanh lực lượng sản xuất; tạo sự thay đổi sâu sắc của cơ cấu sản xuất, phân phối và tiêu dùng; thúc đẩy quá trình quốc tế hóa, xã hội hóa nền kinh tế, cũng như quá trình tham gia của mỗi quốc gia vào phân công lao động và hợp tác quốc tế. Chính điều này đã tạo ra sự liên kết và phụ thuộc lẫn nhau ngày càng cao giữa các quốc gia và khu vực. Khi đó, việc đi tìm một mô hình kinh tế khép kín là một điều không thể thực hiện được. Nói cách khác, tất cả các quốc gia đều phải mở cửa, cho dù mức độ là khác nhau song không quốc gia nào có thể hoàn toàn tự túc tự cấp độc lập.

Ấn Độ đã mong muốn tự mình làm lấy tất cả, đã tưởng rằng mình có thể thực hiện một chính sách đóng cửa để xây dựng một nền kinh tế dân tộc độc lập. Song đến những năm 1980-1990 thì đã nhận ra rằng mong muốn ấy chỉ là ảo tưởng. Bởi trong một thế giới hiện đại, bối cảnh toàn cầu hóa đã tạo ra một xu hướng chung cho mỗi quốc gia là phải tự mình thích ứng bằng cải cách kinh tế theo cách riêng của mình để hội nhập nhanh chóng vào nền kinh tế toàn cầu. Một trong những thành tựu phát triển quan trọng nhất của nền kinh tế thế giới kể từ những năm 1980 là sự chuyển đổi cơ cấu và cải cách kinh tế tầm vĩ mô được tiến hành ở một loạt các quốc gia đang phát triển, Ấn Độ cũng không thuộc ngoại lệ.

Xu hướng tự do hóa trong nền kinh tế Ấn Độ thực ra đã có từ thập niên 1980, nhưng chỉ đến giữa năm 1991, khi các điều kiện của nền kinh tế đã trở

nên khó kiểm soát, thì yêu cầu cải cách mới được khẳng định một cách chắc chắn thông qua những chính sách cụ thể. Chính phủ Ấn Độ lúc đó không còn sự lựa chọn nào khác ngoài việc phải tiến hành chuyển đổi cơ cấu kinh tế, đưa toàn bộ nền kinh tế phát triển theo đúng quỹ đạo của nó. Công cuộc cải cách toàn diện nền kinh tế Ấn Độ bắt đầu vào giữa năm 1991; được tiến hành trên cơ sở cải cách triệt để các chính sách vĩ mô ở hầu hết các lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế gồm công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ, tài chính, ngoại thương, đầu tư nước ngoài…

Để có thể củng cố và phát triển kinh tế trong môi trường toàn cầu hóa và tiếp đến là tri thức hóa, các nước đang phát triển cần phải xây dựng cho mình một số ngành công nghiệp hiện đại có lợi thế cạnh tranh tương đối, có khả năng tạo ra giá trị gia tăng cao trong nền kinh tế thế giới. Theo nguyên tắc đó, Ấn Độ đã thành công trong việc phát triển công nghệ thông tin, đặc biệt là công nghệ phần mềm - một ngành công nghiệp đại diện cho xu hướng tri thức hóa; tiến tới hướng ngành công nghiệp này ra xuất khẩu, phát triển kinh tế đất nước.

Những thành tựu công nghệ thông tin mà quốc gia này đã đạt được thực sự rất có ý nghĩa; đó chính là kinh nghiệm để các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam có thể tham khảo trong việc ban hành các chính sách khuyến khích, ưu đãi cho ngành công nghiệp mũi nhọn này, tiến tới mục tiêu giao lưu và hội nhập kinh tế quốc tế. Tuy nhiên, không thể áp dụng một cách riêng rẽ bất cứ một ngành nào mà phải đặt chúng trong tổng thể của cả nền kinh tế, tạo điều kiện tối đa cho việc phát triển hiệu quả mọi lĩnh vực, mọi thành phần kinh tế.

Vì mục đích đã đề cập ngay trong Phần mở đầu là nghiên cứu công cuộc cải cách nền kinh tế Ấn Độ nên luận văn đã tập trung phân tích những nội dung chính sách cải cách cơ bản mà Ấn Độ thực hiện, từ đó rút ra những