Tạo Môi Trường Và Điều Kiện Thuận Lợi Để Đội Ngũ Ttcm Phát Huy Tốt Trình

3.2.5.2. Nội dung của biện pháp

Nội dung đổi mới phương pháp tổ chức bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM các trường THCS gồm:

- Trước hết cần rà soát các khâu trong quy trình công tác cán bộ như: quy hoạch, đào tạo bồi dưỡng, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, miễn nhiệm, luân chuyển, điều động, cách chức; đánh giá cán bộ qua kỹ năng, hiệu quả quản lý.

- Tập trung xây dựng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý, giảng viên; tăng cường cơ sở vật chất thiết bị; xây dựng cơ chế thi đua khen thưởng; giao chỉ tiêu chất lượng; quản lý chặt chẽ, duy trì kỷ cương; tăng cường thanh tra, kiểm tra, đánh giá.

- Đổi mới phương pháp dạy học; kết hợp nhuần nhuyễn các phương pháp, phương tiện dạy học, phù hợp với đối tượng học viên và nội dung kỹ năng được bồi dưỡng; phương pháp dạy dễ hiểu, dễ nhớ, dễ vận dụng; đề cao vai trò trung tâm của người học trong quá trình bồi dưỡng kỹ năng quản lý.

- Đổi mới phương pháp tổ chức bồi dưỡng kỹ năng cho TTCM của các học viên, trọng tâm là phương pháp học, phương pháp tự học. Người học phải tích cực, chủ động tham gia vào hoạt động học tập; rèn kỹ năng quan sát, nghe, ghi chép, nói, viết; phương pháp so sánh, phân tích, tổng hợp; phương pháp xử lý thông tin,...

3.2.5.3. Cách tổ chức thực hiện biện pháp

Cải tiến phương pháp bồi dưỡng kỹ năng quản lý hiệu quả thấp sang phương pháp mới đem lại hiệu quả cao. Trong đó đối tượng được bồi dưỡng - TTCM trường THCS tích cực, chủ động tiếp nhận, bổ khuyết kỹ năng quản lý còn thiếu, còn yếu để nâng cao chất lượng hiệu quả quản lý nhà trường.

Đổi mới kiểm tra đánh giá kỹ năng quản lý của TTCM. Cách kiểm tra đánh giá phải được thực hiện khoa học, thường xuyên trong thực tiễn quản lý và hiệu quả quản lý của TTCM. Chú trọng đến việc đánh giá khả năng, năng lực độc lập tư duy của TTCM. Hoạt động kiểm tra, đánh giá TTCM phải được tiến hành chặt chẽ, nhằm đánh giá chính xác kỹ năng quản lý của TTCM.

Tổ chức hội thảo trao đổi kinh nghiệm bồi dưỡng kỹ năng quản lý giữa các TTCM. Cải tiến hình thức các hoạt động bồi dưỡng. Tích cực tham gia tất cả các

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 129 trang tài liệu này.

hoạt động bồi dưỡng, không sợ sai vì có làm sai, hiểu sai thì khi được sửa chữa, kiến thức sẽ khắc sâu vào trí nhớ hơn. “Học thầy không tày học bạn”, không giấu dốt, sẵn sàng hỏi kinh nghiệm TTCM giỏi khi không hiểu rõ, tôn trọng, hợp tác với đồng nghiệp qua các hoạt động học tập nhóm, qua trao đổi bài học, bài làm.

Chỉ đạo bồi dưỡng phương pháp và kỹ năng tự bồi dưỡng. Cần tự bổ sung kiến thức qua sách báo, truyền hình, internet… nhất là những kiến thức khoa học, đời sống, xã hội liên quan đến quản lý giáo dục.

Tăng cường sử dụng công nghệ thông tin trong đổi mới phương pháp bồi dưỡng kỹ năng quản lý. Sử dụng hiệu quả trang thiết bị kỹ thuật hiện đại như máy tính, máy chiếu, băng hình, đĩa CD, điện thoại thông minh, ...

Đưa nhiều tình huống trong quản lý nhà trường vào bài giảng theo một quy trình khoa học, đảm bảo tính thực tiễn, tính sư phạm. Ngoài phương pháp thuyết trình cần tổ chức tốt phương pháp vấn đáp, thảo luận nhóm, đàm thoại, đa dạng bài tập xử lý tình huống, bài tập trắc nghiệm, viết thu hoạch, đề tài, ...

Đặc biệt phải đổi mới phương pháp bồi dưỡng. Phương pháp bồi dưỡng kỹ năng quản lý khoa học, hiệu quả hiện nay gồm 4 giai đoạn:

Giai đoạn 1: Thuyết trình: Giảng viên trình bày những vấn đề thuộc về nhận thức hay những tình huống quản lý giáo dục trong thực tiễn cần được nghiên cứu giải quyết (Quan hệ thông tin một chiều.)

Giai đoạn 2: Trao đổi - Đối thoại: Giảng viên cùng học viên trao đổi về những vấn đề trình bày tại giai đoạn 1, tìm hiểu sâu hơn và giải thích rõ hơn vấn đề trình bày (Quan hệ thông tin hai chiều).

Giai đoạn 3: Thực hành: Học viên - dưới sự hướng dẫn của giảng viên - tiến hành giải quyết các vấn đề đặt ra (Áp dụng - quá trình chuyển hóa từ nhận thức sang hoạt động thực tiễn, lao động sáng tạo).

Giai đoạn 4: Thảo luận: Học viên tự đánh giá kết quả giải quyết vấn đề đặt ra, lựa chọn phương án giải quyết tối ưu (Tự đánh giá, rút kinh nghiệm cho hoạt động thực tiễn sau bồi dưỡng).

Như vậy phương pháp bồi dưỡng kỹ năng quản lý này theo chu trình: Thông báo để biết Để hiểu Để áp dụng Để đánh giá.

3.2.5.4. Điều kiện thực hiện biện pháp

Cần nhận thức đầy đủ tầm quan trọng của Đổi mới phương pháp quản lý bồi dưỡng kỹ năng quản lý đối với TTCM các trường THCS.

Đổi mới phương pháp quản lý trong việc nâng cao chất lượng GD trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đáp ứng những đòi hỏi ngày càng cao của xã hội đối với GD. TTCM có năng lực quản lý, có trình độ chuyên môn nghiệp vụ vững vàng, có kỹ năng quản lý tốt sẵn sàng thực hiện cái mới, cái khó trong GD trước mắt cũng như lâu dài.

Giảng viên, báo cáo viên phải nắm vững bản chất của việc bồi dưỡng kỹ năng quản lý, đối tượng được bồi dưỡng kỹ năng quản lý từ đó nắm vững vấn đề đổi mới PPDH, có kiến thức, kỹ năng sư phạm tốt. Xây dựng cho TTCM -học viên được bồi dưỡng phương pháp học tập tích cực, phát huy năng lực tự học, sáng tạo.

Các trường bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục của tỉnh, huyện có đầy đủ điều kiện CSVC, trang thiết bị phục vụ giảng dạy, có kinh nghiệm trong tổ chức bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM.

3.2.6. Tạo môi trường và điều kiện thuận lợi để đội ngũ TTCM phát huy tốt trình độ chuyên môn và kỹ năng quản lý của mình

3.2.6.1. Mục tiêu của biện pháp

Tạo điều kiện và môi trường thuận lợi cho đội ngũ TTCM phát triển nhằm thu hút, khuyến khích, động viên TTCM giỏi, có năng lực, tích cực, nhiệt tình, tận tâm, hết lòng vì công việc để hoạt động quản lý tổ CM có hiệu quả, chất lượng giáo dục trong nhà trường được nâng cao; tạo động lực cho TTCM trẻ có năng lực và triển vọng phát triển.

Xây dựng môi trường làm việc tích cực, khoa học, tạo động lực cho TTCM làm việc, phát huy hết khả năng chuyên môn, kỹ năng quản lý trong điều hành hoạt động của tổ CM. Hiệu trưởng và ban lãnh đạo nhà trường quan tâm sát sao, động viên, khích lệ, tạo điều kiện cả về thời gian và vật chất, trang thiết bị, mở rộng giao lưu, học hỏi để đội ngũ TTCM các trường THCS đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công tác lãnh đạo, quản lý hoạt động của tổ CM.

Xây dựng một môi trường học tập và giảng dạy lành mạnh: giao tiếp chuẩn mực, quan tâm lẫn nhau, thống nhất mục tiêu hoạt động, công khai, dân chủ, hòa đồng, đồng cảm, tôn trọng ý kiến của nhau, các quyết định quản lý có được sự nhất trí cao trong tập thể, mọi người tự giác thực hiện nhiệm vụ, không có định kiến cá nhân, mọi người đều hướng tới cái thiện, cái đúng.

3.2.6.2. Nội dung của biện pháp

a) Đầu tư tài chính thích hợp và cần thiết để nâng cao chất lượng đội ngũ.

Tăng cường điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho công tác quản lý của TTCM. Hiện nay, các trường THCS đã trang bị được máy vi tính, máy chiếu. Hầu hết các trường đã kết nối internet băng thông rộng. Sở GD & ĐT đã thực hiện trao đổi thông tin qua hòm thư điện tử. Do đó các văn bản hành chính (báo cáo, công văn, giấy mời, tờ trình...), các văn bản quy phạm pháp luật đã được gửi, nhận qua mạng. Để quản lý thông tin được tốt, Hiệu trưởng cần thành lập hòm thư chung của trường và hòm thư riêng của các tổ, thường xuyên gửi các văn bản, công văn có liên quan một cách kịp thời đến hoạt động chuyên môn đến các TTCM.

Tăng cường cơ sở vật chất, phương tiện kỹ thuật cho nhà trường để TTCM có điều kiện làm việc tốt hơn. Chính Hiệu trưởng các trường phải xây dựng được kế hoạch đầu tư, mua sắm hợp lý, tiết kiệm, đầu tư đón đầu nhu cầu phát triển theo hướng chuẩn hoá, hiện đại hoá, tránh lãng phí, làm đi làm lại. Hiệu trưởng còn phải biết huy động các nguồn lực đóng góp, hỗ trợ của các tổ chức, cá nhân ngoài xã hội cùng chăm lo xây dựng cơ sở vật chất trường học. Đây là một nội dung cần thiết trong việc thực hiện xã hội hoá giáo dục.

Tăng cường giao lưu với các trường THCS điển hình, tiên tiến. Tổ chức tham quan học tập kinh nghiệm giáo dục THCS ở các tỉnh bạn. Đây là một biện pháp quan trọng nhằm giúp TTCM mở rộng tầm nhìn, biết so sánh nhận ra những điểm phù hợp, tương đồng, sự khác biệt và nguyên nhân, học hỏi kinh nghiệm hay, cách làm tốt của trường bạn về kỹ năng quản lý hoạt động tổ CM. Từ đó vận dụng vào thực tiễn của nhà trường mình. Việc vận dụng kinh nghiệm quản lý hoạt động tổ CM ở đơn vị khác cần phải hết sức chú ý, tìm hiểu đầy đủ các yếu tố khác biệt, điều kiện riêng của mỗi nơi, phải phân tích, so sánh, khi thực hiện phải có khảo nghiệm, thận trọng vận dụng từng bước, nhưng cũng phải biết mạnh dạn đổi mới

nếu thấy hiệu quả, phù hợp. Mở rộng giao lưu, học hỏi và biết vận dụng kinh nghiệm quản lý mới cũng là một cách học hỏi, tự học để mỗi TTCM trưởng thành, phát triển thêm. Vì vậy, đương nhiên cũng phải đầu tư kinh phí (từ ngân sách nhà nước, kinh phí do hội phụ huynh hỗ trợ và cá nhân bỏ ra).

b. Cải thiện đời sống.

Hiệu trưởng cần quan tâm đến đời sống vật chất và tinh thần của đội ngũ GV trong đó có TTCM, cụ thể cần làm tốt những việc sau:

- Cải thiện đời sống vật chất.

+ Cần quan tâm đến vấn đề lương, phụ cấp ngành nghề, nâng lương, thanh toán số tiết giảng phụ trội cho đội ngũ GV và TTCM.

+ Quan tâm đến chế độ cho TTCM đi học, TTCM có hoàn cảnh khó khăn.

- Cải thiện đời sống tinh thần.

+ Xây dựng bầu không khí lao động sôi nổi, thân ái, ra sức nâng cao chất lượng đào tạo.

+ Xây dựng tinh thần đoàn kết, ý thức trách nhiệm, tinh thần tương thân tương ái. Công khai tiêu chuẩn giáo viên và xây dựng phong trào rèn luyện trong đội ngũ giáo viên và TTCM để cùng phấn đấu.

+ Có chế độ động viên khen thưởng kịp thời các TTCM có những đóng góp tích cực và có hiệu quả trong việc quản lý hoạt động của tổ CM để thúc đẩy việc nâng cao chất lượng dạy học, giáo dục trong nhà trường.

c. Xây dựng tổ chức biết học hỏi

Một “tổ chức học hỏi” (Learning Organization) được định nghĩa theo nhiều cách khác nhau, nhưng về cơ bản, có thể thống nhất với định nghĩa sau: “Tổ chức biết học hỏi là tổ chức trong đó mọi thành viên được huy động, lôi cuốn vào việc tìm kiếm, phát hiện và giải quyết vấn đề, vào việc làm cho tổ chức có khả năng thực nghiệm cách làm mới, để biến đổi, phát triển và cải tiến liên tục nhằm đẩy nhanh khả năng tăng trưởng của tổ chức, khiến tổ chức có thể đạt được mục tiêu của mình một cách tốt đẹp nhất”. Như vậy, từ định nghĩa trên ta có thể thấy rõ những vai trò quan trọng của việc xây dựng một tổ chức học hỏi. Hiệu trưởng phải là người khởi xướng, lôi cuốn các thành viên trong nhà trường tham gia tích cực thông qua các cách thức:

Hiệu trưởng là người thiết kế, là người chỉ dẫn, là người xây dựng tầm nhìn, biết giúp giáo viên, nhân viên nhìn thấy toàn bộ hệ thống, biết cách làm việc cùng mọi người, thiết kế cấu trúc hoạt động nhà trường theo chiều ngang, khởi xướng sự biến đổi, phát huy năng lực của mỗi thành viên hướng vào tương lai.

Vận dụng ý tưởng mới nhất để đạt được sự cộng tác - hợp tác giữa Hiệu trưởng với Phó Hiệu trưởng, với giáo viên và nhân viên với nhau; giữa các tổ chuyên môn với các tổ chức đoàn thể và tổ chức xã hội trong nhà trường. Lấy tổ nhóm làm trung tâm.

Hiệu trưởng uỷ quyền cho các thành viên tức là trao cho các thành viên quyền lực, sự tự lo, kiến thức và năng lực để họ ra quyết định và hoàn thành các quyết định ấy một cách hiệu nghiệm mà không quá cần sự giám sát chặt chẽ.

Hiệu trưởng tạo mọi điều kiện để các thành viên được chia sẻ thông tin một cách thuận lợi nhất; với phương châm Hiệu trưởng biết chia sẻ, GV, nhân viên biết thì góp ý, đề đạt, đề xuất, cả hai chưa biết thì mời chuyên gia; học cách lắng nghe và trao đổi thông tin với bất kỳ ai trong nhà trường.

Xây dựng văn hoá mạnh mẽ, văn hoá tổ chức là những giá trị, những niềm tin, sự hiểu biết, các chuẩn mực được các thành viên trong tổ chức chia sẻ. Văn hoá tổ chức biết học hỏi phải mạnh mẽ trong ba lĩnh vực sau: Cái toàn thể là quan trọng hơn cái bộ phận; bình đẳng với tất cả mọi người trong nhà trường; các giá trị văn hoá trong nhà trường phải được cải thiện và thích nghi.

3.2.6.3. Cách tổ chức thực hiện biện pháp

Hiệu trưởng luôn thực hiện giao ban hằng tuần gồm ban lãnh đạo mở rộng (Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng, các TTCM, Tổng phụ trách Đội) giúp cho các TTCM nắm bắt thông tin hai chiều một cách thường xuyên và kịp thời để thuận lợi cho việc chỉ đạo hoạt động của tổ CM một cách có hiệu quả.

Hiệu trưởng chỉ đạo các tổ CM tăng cường khả năng ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ dạy học và quản lý.

Thiết lập webside của trường, nối mạng giữa các tổ CM để chỉ đạo, cập nhật thông tin hai chiều, thuận lợi trong công tác quản lý, điều hành các hoạt động.

Hằng năm, Hiệu trưởng lập dự toán ngân sách trình các cấp có thẩm quyền bổ sung thêm nguồn kinh phí chi cho hoạt động giao lưu, trao đổi học tập kinh nghiệm quản lý ở các trường điển hình tiên tiến xuất sắc trong tỉnh, ngoài tỉnh...

Hiệu trưởng nhà trường tranh thủ sự ủng hộ của chính quyền địa phương, của Ban đại diện cha mẹ học sinh, đẩy mạnh công tác xã hội hoá giáo dục, huy động các lực lượng tham gia hoạt động giáo dục, đóng góp cho giáo dục, có thêm nguồn kinh phí để nâng cấp cơ sở vật chất và tổ chức các hoạt động giáo dục toàn diện trong nhà trường.

3.2.6.4. Điều kiện thực hiện biện pháp

CBQL nhà trường, nhất là Hiệu trưởng, phải có kế hoạch xây dựng nhà trường, kế hoạch hoạt động các nội dung giáo dục cụ thể, hợp lý, được sự đồng thuận của tập thể sư phạm và của cả cộng đồng địa phương. Xây dựng được mục tiêu chiến lược của nhà trường và tuyên truyền để mục tiêu đó trở thành nhu cầu cần thiết của cả cộng đồng dân cư. Đây chính là một chức năng của người lãnh đạo, quản lý.

Đưa vào quy chế làm việc, quy chế chi tiêu nội bộ những điều kiện làm việc và chế độ bồi dưỡng hợp lý đối với đội ngũ TTCM, tổ phó chuyên môn.

3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp

Các biện pháp nêu trên được tác giả chắt lọc trên cơ sở lý luận quản lý và từ sự tổng hợp kỹ năng quản lý, nguyện vọng thực tế của đội ngũ TTCM tại các trường THCS huyện Ninh Giang, đồng thời cũng là quá trình tổng kết thực tiễn kinh nghiệm quản lý giáo dục của nhiều nhà quản lý. Những đề xuất này nếu được quan tâm đúng mức, chắc chắn sẽ góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo nói chung và đội ngũ TTCM nói riêng trong thời gian tới.

Trong các biện pháp trên, có những biện pháp dành cho Hiệu trưởng các trường, có những biện pháp dành cho cơ sở đào tạo, bồi dưỡng và có những biện pháp dành cho chính các TTCM. Tất nhiên, các biện pháp đó thực hiện được hay không, cần phải có sự phối hợp thực hiện của lãnh đạo các cấp, các đơn vị chức năng trong ngành giáo dục.

Mỗi biện pháp nêu ra có ý nghĩa, vị trí, vai trò và chức năng khác nhau nhưng trên quan điểm của lý thuyết hệ thống, các biện pháp có quan hệ biện chứng, tạo thành một chỉnh thể, tác động, hỗ trợ nhau, kết quả của biện pháp này là động lực và kết quả của biện pháp kia.

Trước hết là tổ chức quán triệt nhận thức cho đội ngũ CBQL, TTCM và giáo viên về tầm quan trọng của công tác bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM trong trường THCS… có như vậy mới có thể thực hiện tốt việc bồi dưỡng nâng cao kỹ năng quản lý cho đội ngũ TTCM các trường THCS.

Nắm bắt được thực trạng nhu cầu bồi dưỡng kỹ năng quản lý của đội ngũ TTCM các trường THCS huyện Ninh Giang là cơ sở để xây dựng kế hoạch bồi dưỡng đảm bảo khoa học, khả thi và hiệu quả.

Tạo môi trường và điều kiện thuận lợi để đội ngũ TTCM phát huy tốt trình độ chuyên môn và kỹ năng quản lý của mình có ý nghĩa hết sức quan trọng, để các trường quan tâm đến công tác bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM. Tạo điều kiện về vật chất và tinh thần cho đội ngũ để TTCM làm tốt chức trách của họ cũng có nghĩa là nâng cao nhận thức cho các nhà quản lý giáo dục về vai trò của TTCM, cũng là tạo điều kiện để TTCM tham gia bồi dưỡng kỹ năng quản lý.

Từ mối quan hệ biện chứng giữa các biện pháp, không thể nói biện pháp nào là quan trọng hơn, tùy theo thời điểm, yêu cầu nhiệm vụ và điều kiện thực hiện thì có biện pháp nổi lên, những biện pháp còn lại mang tính hỗ trợ tích cực, đồng bộ.

Như vậy, sáu biện pháp trên có quan hệ mật thiết với nhau, bổ sung cho nhau và phát huy tác dụng của nhau để mang lại hiệu quả trong công tác bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM trường THCS của huyện. Cần tổ chức phối kết hợp đồng bộ cả sáu biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng TTCM các trường THCS huyện Ninh Giang, để hướng tới xây dựng đội ngũ TTCM các trường THCS có năng lực, trình độ, có phẩm chất đạo đức tốt đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao.

3.4. Khảo nghiệm về mức độ cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất

3.4.1. Mục đích của khảo nghiệm

Chúng tôi tiến hành khảo nghiệm nhằm kiểm tra tính cấp thiết, tính khả thi của các biện pháp bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM ở các trường THCS huyện Ninh Giang, tỉnh Hải Dương.

3.4.2. Đối tượng khảo nghiệm

Chúng tôi tiến hành khảo nghiệm thông qua việc trưng cầu ý kiến của:

- Hiệu trưởng, phó Hiệu trưởng: 20 người.

- Tổ trưởng, tổ phó chuyên môn: 30 người.

- Giáo viên 70 người. Tổng số: 120 người