Xây Dựng Kế Hoạch Bồi Dưỡng Kỹ Năng Quản Lý Cho Tổ Trưởng Chuyên Môn Các

3.2.2.2. Nội dung của biện pháp

Phòng Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo Hiệu trưởng các trường THCS thực hiện tốt công tác điều tra, khảo sát nhu cầu, chất lượng đội ngũ TTCM để từ đó phân loại đối tượng, lựa chọn nội dung và hình thức bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho phù hợp. Đây là công việc phải tiến hành thường xuyên hằng năm, phải thu thập thông tin từ nhiều nguồn, nhiều cách.

Nắm bắt được nhu cầu bồi dưỡng TTCM về quản lý gồm: lý luận chung của khoa học quản lý, quản lý giáo dục, kỹ năng quản lý theo 4 chức năng (kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra đánh giá)

Nắm bắt được nhu cầu bồi dưỡng TTCM về nghiệp vụ sư phạm, kiến thức các bộ môn của cấp học,...

Nắm bắt được nhu cầu bồi dưỡng TTCM về lý luận chính trị: Người giáo viên nói chung, TTCM nói riêng cần có trình độ trung cấp lý luận chính trị trở lên mới đáp ứng được yêu cầu công tác hiện nay.

3.2.2.3. Cách tổ chức thực hiện biện pháp

Để nắm bắt được nhu cầu bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM ta có thể tiến hành 2 cách sau: Dùng phiếu thăm dò trực tiếp đội ngũ TTCM các trường THCS bằng các câu hỏi về nhu cầu bồi dưỡng kỹ năng quản lý, nhu cầu bồi dưỡng công tác chuyên môn, các hình thức bồi dưỡng,…; trưng cầu ý kiến của Hiệu trưởng các trường THCS về nhu cầu bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM ở từng đơn vị trường học, vì thông qua thực tế quản lý chỉ đạo, thông qua mức độ hoàn thành nhiệm vụ của người TTCM thì Hiệu trưởng có thể phát hiện TTCM của trường mình hạn chế ở những mặt nào, cần bồi dưỡng gì. Ngoài ra có thể lấy ý kiến đánh giá, nhận xét của đội ngũ giáo viên trong các tổ chuyên môn mà người đó trực tiếp quản lý

Phòng Giáo dục và Đào tạo sẽ thống kê, tổng hợp nhu cầu bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM qua hai hình thức trên, đồng thời xếp các nội dung cần thiết bồi dưỡng theo thứ tự ưu tiên. Từ bảng tổng hợp đó sẽ phân tích được trạng thái của đội ngũ TTCM, nêu rõ điểm mạnh, điểm yếu, thời cơ và nguy cơ của đội ngũ

TTCM. Dùng phương pháp phân tích SWTO này sẽ thấy được bức tranh toàn diện về nhu cầu bồi dưỡng kỹ năng quản lý của đội ngũ TTCM.

Trên cơ sở phân tích các bảng nhận xét, đánh giá và tự đánh giá, đối chiếu với nhiệm vụ cụ thể của từng TTCM, yêu cầu đối với TTCM để lãnh đạo các cấp xác định mức năng lực cần phải có và đưa ra các yêu cầu đào tạo, bồi dưỡng phù hợp. Người nào còn yếu và thiếu mặt nào thì tiếp tục bồi dưỡng mặt đó, tránh việc dàn trải không cần thiết. Qua khảo sát thực tế ở các trường THCS chúng tôi thấy có thể tạm thời chia ra thành 4 nhóm:

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 129 trang tài liệu này.

Nhóm 1: Bao gồm những TTCM còn thiếu kiến thức, kỹ năng quản lý, chủ yếu chỉ ở mức độ hoàn thành nhiệm vụ khi được hướng dẫn kèm cặp cụ thể của cấp trên. Vì vậy, đối với nhóm này cần phải được bồi dưỡng, hướng dẫn lại toàn bộ quá trình và kỹ năng thực hiện nhiệm vụ của TTCM. Nội dung, chương trình, kiến thức, kỹ năng bồi dưỡng phải toàn diện, cụ thể thời lượng tiến hành phải dài hơn.

Nhóm 2: Các TTCM thực hiện được nhiệm vụ TTCM, nhưng vẫn cần có sự hướng dẫn cụ thể và thường xuyên. Với nhóm này thì kiến thức, kỹ năng cần có sự lựa chọn, bồi dưỡng lấp đầy những chỗ họ thiếu, củng cố và phát huy cái đã có.

Nhóm 3: Các TTCM thực hiện và hoàn thành nhiệm vụ một cách thành thạo, độc lập không cần có sự hướng dẫn, chỉ bảo. Nhưng trong thực tế nhiều khi còn thiếu sự sáng tạo, linh hoạt. Với đối tượng này phải có lập kế hoạch với những chuyên đề nâng cao, cập nhật nhiều thông tin mới liên quan đến công việc của họ và chú ý bồi dưỡng kỹ năng phát hiện, giải quyết vấn đề theo tình huống đặt ra.

Nhóm 4: Các TTCM thực hiện nhiệm vụ thành thạo và có khả năng hướng dẫn cho người khác. Có thể bồi dưỡng nhóm này thành cốt cán để họ có thể tham gia huấn luyện cho các TTCM khác theo cụm trường, khu vực mà các TTCM chưa có điều kiện dự các lớp bồi dưỡng tập trung dài ngày ở các cơ sở đào tạo.

Đây là biện pháp tạo tiền đề cho các biện pháp tiếp theo (lập kế hoạch bồi dưỡng, xây dựng chương trình bồi dưỡng, lựa chọn các hình thức bồi dưỡng, ...).

3.2.2.4. Điều kiện thực hiện biện pháp

Phòng GD&ĐT huyện Ninh Giang và lãnh đạo các nhà trường cần có sự phối hợp, thống nhất trong kế hoạch khảo sát, phải xây dựng được công cụ khảo sát và

có phương pháp khảo sát khoa học, khách quan, phản ánh đúng năng lực và nhu cầu công việc. Các kết quả khảo sát phải được xử lý một cách khoa học, minh bạch. Điều này sẽ giúp cho việc xác định định nhu cầu bồi dưỡng kỹ năng cho TTCM được chính xác và hiệu quả.

3.2.3. Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho tổ trưởng chuyên môn các trường THCS

3.2.3.1. Mục đích của biện pháp

Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM có ý nghĩa hết sức quan trọng. Lập được kế hoạch có nghĩa là ta đã xác định được mục tiêu của hoạt động bồi dưỡng TTCM, giúp nhà quản lý có cái nhìn tổng thể, toàn diện, qua đó thấy được hoạt động tương tác giữa các bộ phận. Trong quá trình lập kế hoạch bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM, ta đã chọn những phương án tối ưu để thực hiện có hiệu quả hoạt động bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM nhằm đạt được mục tiêu đề ra. Lập kế hoạch có nghĩa là ta đã định hướng hoạt động cho chủ thể bồi dưỡng (Phòng Giáo dục và Đào tạo, Hiệu trưởng, TTCM) và đối tượng bồi dưỡng đó là TTCM. Đồng thời ta cũng huy động tối đa các nguồn lực để thực hiện kế hoạch.

3.2.3.2. Nội dung của biện pháp

Nhận thức đầy đủ về công tác bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM là nhiệm vụ của Phòng Giáo dục và Đào tạo, của Hiệu trưởng các trường và của chính bản thân người TTCM.

Phân tích những điểm mạnh, điểm yếu hay nói cách khác là trạng thái TTCM các trường THCS huyện Ninh Giang.

Xác định các nguồn lực cần thiết cho công tác bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM các trường THCS huyện Ninh Giang.

Xây dựng sơ đồ khung của việc lập kế hoạch và xác định rõ mục tiêu của công tác bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM trong một năm học. Mục tiêu đó phải phù hợp thực tiễn, có tính khả thi.

3.2.3.3. Cách tổ chức thực hiện biện pháp

Vào đầu năm học (tháng 8 hàng năm) sau khi ổn định tổ chức, Hiệu trưởng ra quyết định bổ nhiệm TTCM, Phòng Giáo dục-Đào tạo tiến hành điều tra nắm bắt nhu cầu bồi dưỡng kỹ năng quản lý của đội ngũ TTCM các trường THCS trong toàn huyện. Điều đó có nghĩa là đã xác định được nội dung cụ thể sẽ bồi dưỡng cho TTCM, cách thức tiến hành điều tra.

Phòng Giáo dục và Đào tạo xây dựng kế hoạch bồi dưỡng kỹ năng quản lý TTCM cho một năm học. Những nội dung về nâng cao nhận thức về vai trò, nhiệm vụ của người TTCM, bồi dưỡng về khoa học quản lý và kỹ năng quản lý giáo dục,... Có thể tổ chức thành lớp tập trung tại Phòng Giáo dục-Đào tạo hoặc theo cụm trường. Để mở các lớp bồi dưỡng tập trung, Phòng Giáo dục -Đào tạo sẽ có công văn hướng dẫn cụ thể về thời gian, địa điểm, số người tham gia,… thông báo tới tất cả các trường THCS trong huyện.

Các nội dung bồi dưỡng về kỹ năng quản lý như lập kế hoạch, kỹ năng tổ chức, kỹ năng chỉ đạo, kỹ năng kiểm tra đánh giá,... giao cho Hiệu trưởng các trường bồi dưỡng thông qua việc thực hiện các nhiệm vụ của TTCM tại đơn vị. Phòng Giáo dục -Đào tạo có văn bản chỉ đạo yêu cầu Hiệu trưởng các trường nghiêm túc thực hiện, coi đó là nhiệm vụ bồi dưỡng đội ngũ của Hiệu trưởng. Phòng GD&ĐT sẽ kiểm tra chuyên đề bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM của Hiệu trưởng hoặc lồng ghép vào các đợt thanh tra hành chính, chuyên ngành trong năm học.

Các nội dung bồi dưỡng về nghiệp vụ tin học, văn bản mới, nghiên cứu nội dung chương trình, cập nhật bổ sung kiến thức,... giao cho TTCM tự bồi dưỡng. Hiệu trưởng nhà trường cần giao nhiệm vụ cụ thể cho từng TTCM, có kiểm tra đánh giá, lấy kết quả tự bồi dưỡng nâng cao kỹ năng quản lý cho TTCM là một tiêu chí để đánh giá xếp loại TTCM cuối năm học.

3.2.3.4. Điều kiện thực hiện biện pháp

Kế hoạch bồi dưỡng kỹ năng quản lý phải được xây dựng một cách khoa học, phù hợp với quy hoạch, phù hợp với quy mô phát triển GD. Kế hoạch đó phải mang tính kế thừa công tác bồi dưỡng của giai đoạn trước để đảm bảo tính thống nhất qua từng giai đoạn.

Kế hoạch bồi dưỡng kỹ năng quản lý phải được cân nhắc kỹ về thời gian, về số lượng người được cử đi bồi dưỡng để đảm bảo tiến độ hoàn thành công việc và phải đảm bảo không ảnh hưởng đến các hoạt động khác.

Xây dựng tốt kế hoạch tài chính dành cho công tác bồi dưỡng cán bộ quản lý. Cơ quan quản lý cấp trên quan tâm, tạo mọi điều kiện về vật chất cũng như tinh thần để đội ngũ cán bộ quản lý các nhà trường THCS yên tâm học tập.

Mỗi CBQL phải nêu cao ý thức học tập khi được cử đi học, phải luôn tự ý thức trau dồi tri thức, tích cực tự học, học hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp.

Có chính sách khuyến khích, động viên về vật chất, tinh thần đối với những TTCM tham gia bồi dưỡng.

Các cơ quan quản lí phải có những văn bản cụ thể quy định về chế độ, chính sách đối với những giáo viên đi học.

Nhà trường phải đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị để đáp ứng yêu cầu cho việc bồi dưỡng.

Thư viện nhà trường phải có đầy đủ các sách tham khảo, sách tra cứu và tài liệu cần thiết phục vụ công tác đào tạo, bồi dưỡng.

Ngoài khoản ngân sách chi thường xuyên hàng năm cho việc đào tạo, bồi dưỡng, ngành Giáo dục và mỗi nhà trường cần phải tạo thêm các nguồn kinh phí khác hỗ trợ hoạt động này.

3.2.4. Đổi mới nội dung quản lý bồi dưỡng kỹ năng quản lý gắn với chất lượng và hiệu quả quản lý

3.2.4.1. Mục đích của biện pháp

Đổi mới nội dung quản lý bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM các trường THCS là để hướng tới mục tiêu đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện Giáo dục và Đào tạo, để tinh thần đổi mới của Nghị quyết 29-NQ/TW được lan tỏa, đi vào cuộc sống, trở thành động lực nâng cao chất lượng, hiệu quả quản lý nhà trường. Đổi mới nội dung quản lý bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM trường

THCS để đội ngũ TTCM có đầy đủ phẩm chất và năng lực, nâng cao hiệu quả quản lý nhà trường, cụ thể là:

- Có nhận thức sâu sắc quan điểm của Đảng về giáo dục toàn diện đáp ứng yêu cầu sự nghiệp công nghiệp hóa đất nước và hội nhập quốc tế.

- Có kiến thức và kỹ năng quản lý nhà nước về giáo dục đào tạo nói chung, với trường THCS nói riêng.

Có kiến thức và kỹ năng quản lý chuyên môn, trọng tâm là quản lý hoạt động dạy học và giáo dục ở trường THCS.

- Có kiến thức và tầm nhìn trong việc đổi mới công tác quản lý nâng cao chất lượng hiệu quả giáo dục.

3.2.4.2. Nội dung của biện pháp

Đổi mới nội dung bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM phù hợp với thực tiễn địa phương và yêu cầu của đất nước. Với cấp THCS, nội dung bồi dưỡng kỹ năng cần đi vào các lĩnh vực cụ thể, thiết thực như: kỹ năng lập kế hoạch; kỹ năng quản lý hoạt động dạy học và thực hiện quy chế chuyên môn; kỹ năng tổng hợp, kỹ năng giao tiếp; kỹ năng quản lý các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp; kỹ năng quản lý cơ sở vật chất, thiết bị dạy học; kỹ năng quản lý kiểm tra đánh giá; kỹ năng xử lý thông tin; kỹ năng soạn thảo văn bản và thi hành các quyết định, ...

Nội dung bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM cần chú trọng kỹ năng thực hành vận dụng kiến thức, tránh lý thuyết suông. Tập trung bồi dưỡng các kỹ năng phát hiện và giải quyết các tình huống trong quản lý giáo dục.

Xây dựng nội dung bồi dưỡng kỹ năng quản lý gắn với chất lượng và hiệu quả. Kế hoạch bồi dưỡng có trở thành hiện thực hay không, các mục tiêu bồi dưỡng đặt ra thực hiện đến mức độ nào, điều đó phụ thuộc rất nhiều vào vào việc xây dựng nội dung bồi dưỡng kỹ năng quản lý. Cần phải bồi dưỡng cho TTCM kỹ năng cụ thể hóa kế hoạch thành chương trình hành động theo các mốc thời gian. Phân công rõ ràng trách nhiệm cho từng người trong việc hoàn thành nhiệm vụ đó. Việc xây dựng nội dung bồi dưỡng giúp ngành GD&ĐT điều hành quản lý bồi dưỡng kỹ năng quản lý diễn ra theo một nhịp điệu, đảm bảo tiến độ Bộ GD&ĐT quy định. Căn cứ vào nội dung bồi dưỡng, có thể kiểm tra được tình hình thực hiện bồi dưỡng của TTCM theo từng mốc thời gian năm học. Nội dung bồi dưỡng

phải gắn với việc phân công nhiệm vụ, Phòng GD&ĐT làm gì? Các trung tâm bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM phải làm gì? Các trường THCS làm gì? Hiệu trưởng trường THCS làm gì? TTCM trường THCS làm gì ? Việc phân công gắn với trách nhiệm, nghĩa vụ cụ thể. Nội dung bồi dưỡng kỹ năng cũng cần dựa trên mức độ ưu tiên của các mục tiêu để huy động các nguồn lực tập trung cho mục tiêu chính. Nội dung bồi dưỡng kỹ năng thường có mối quan hệ với nhau, trong đó có nội dung then chốt. Nội dung then chốt là nội dung tạo bước đột phá trong kỹ năng quản lý.

Nội dung bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM phải gắn kết giữa chuyên môn nghiệp vụ, lý luận chính trị, quản lý nhà nước, ngoại ngữ, tin học.

3.2.4.3. Cách tổ chức thực hiện biện pháp

Phòng GD&ĐT tổ chức biên soạn tài liệu bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM các trường THCS huyện Ninh Giang, tỉnh Hải Dương. Tài liệu bồi dưỡng phải mang tính khoa học, cập nhật được kiến thức mới về quản lý giáo dục trong nước và thế giới, sát với thực tế địa phương. Cần chú trọng các yêu cầu: sát với mục tiêu bồi dưỡng; sát với đối tượng bồi dưỡng; sát với nhu cầu bồi dưỡng; sát với khả năng bồi dưỡng.

Phòng GD&ĐT với vai trò chủ thể quản lý bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM trường THCS cần phối hợp tốt với Ban Tổ chức Huyện ủy, Sở GD&ĐT, các đơn vị có chức năng bồi dưỡng cán bộ quản lý để điều phối, khớp nối hoạt động bồi dưỡng nhằm tránh tản mạn, trùng lặp nội dung bồi dưỡng. Đồng thời phải tập trung xây dựng đề án về công tác quản lý bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM các trường THCS. Xây dựng chuẩn hóa chương trình, tài liệu, phù hợp từng đối tượng học viên với các cấp độ khác nhau; đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, học tập kỹ năng quản lý theo trường THCS đạt chuẩn Quốc gia; tăng cường nguồn thu xã hội hóa giáo dục.

Các trường đào tạo bồi dưỡng cán bộ cần chú trọng nâng cao chất lượng bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho học viên. Muốn vậy chú ý đúng mức tăng nội dung thực hành, thực tập, đi sâu vào những hoạt động cụ thể để học viên sau khi được bồi dưỡng thực sự vững vàng hơn trên cương vị công tác được giao.

3.2.4.4. Điều kiện thực hiện biện pháp

Để xây dựng nội dung bồi dưỡng kỹ năng quản lý gắn với chất lượng và hiệu quả cần có các điều kiện sau:

- Các cấp quản lý giáo dục cần phải ban hành hệ thống văn bản pháp lý hướng dẫn việc xây dựng nội dung bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM trường THCS. Các cơ quan chuyên môn giáo dục, các trường đào tạo cán bộ quản lý cần tổ chức hội thảo và thống nhất đưa ra chương trình khung về nội dung bồi dưỡng kỹ năng quản lý.

- Tạo điều kiện về kinh phí để tổ chức tập huấn bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM các trường THCS. Việc bồi dưỡng phải gắn với yêu cầu chất lượng và hiệu quả giáo dục. Cần làm tốt việc động viên, giúp đỡ, hỗ trợ người tham gia bồi dưỡng và người được bồi dưỡng.

3.2.5. Đổi mới phương pháp tổ chức bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM các trường THCS

3.2.5.1. Mục đích của biện pháp

Phương pháp bồi dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng và hiệu quả của một khóa bồi dưỡng.

Mục đích của việc đổi mới phương pháp bồi dưỡng là nhằm tích cực hóa các hoạt động nhận thức của người học, phát huy tính chủ động sáng tạo trong học tập, nghiên cứu, biến quá trình bồi dưỡng thành tự bồi dưỡng.

Giúp TTCM hiểu được bản chất của việc bồi dưỡng và có phương pháp bồi dưỡng tích cực. Nắm được một số phương pháp bồi dưỡng kỹ năng tích cực, vận dụng các phương pháp này vào quá trình bồi dưỡng trên lớp tập huấn, trong trường đào tạo cũng như tự bồi dưỡng ở nhà một cách sáng tạo và mang lại hiệu quả học tập cao hơn.

Nâng cao chất lượng bồi dưỡng của ngành, từng bước đổi mới phương pháp bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho TTCM và nâng cao chất lượng, hiệu quả quản lý nhà trường.