ẨN DỤ TU TỪ TRONG THƠ TỐ HỮU - 14



68

dữ dội


- loài sên

69

Chân đạp bùn chẳng sợ các loài sên

- mùa thu

70

- Mùa thu đó, đã bắt đầu trái ngọt

- vườn hoa

71

Và bắt đầu nở rộ những vườn hoa


72



73

Hãy cứu lấy anh em trong máu lửa

Thù muôn đời muôn kiếp

- máu lửa


-Một đời đau suốt trăm năm

không tan - Tr.304

- chim treo trên lửa

74

Chim treo trên lửa, cá nằm dưới dao


- cá nằm dưới dao

75

76

-Kiếp người cơm vãi cơm rơi

Biết đâu nẻo đất phương trời mà đi !

Ba mươi năm đời ta có Đảng - tr.310

- cơm vãi cơm rơi

- trăm tay nghìn


77

-Đảng ta đó, trăm tay nghìn mắt

Đảng ta đây, xương sắt da đồng


tr.312

mắt

- xương sắt da đồng


- Đứng lên, thân cỏ, thân rơm


- thân cỏ thân rơm

78

79

- Tự do đã nở hoa hồng

Trong dòng máu đỏ, trên đồng Việt Nam


tr.313

- hoa hồng

- mây mù

80

81

- Mặt trời có lúc mây mù

Trái tim kia vẫn đỏ bầu máu tươi


tr.318

-bầu máu tươi

- hồn Trần Phú

82

83

Những hồn Trần Phú vô danh

Sóng xanh biển cả, cây xanh núi ngàn


tr.320


84

- Hỡi Người, tim những yêu thương

Cánh chim không mỏi - Tr.

- cánh chim


Cánh chim không mỏi, sớm chiều

326 - 327

không mỏi

85

vẫn bay


- gió sương

86

- Gió sương đương hẹn mùa hoa


- mùa hoa

87

- Ngày vui, vui những hai lần:


- mùa xuân


Bác về, đem cả mùa xuân lại nhà



88

Cành táo đầu hè rung rinh quả ngot

Bài ca mùa xuân 61 - tr.328

- cành táo

89

Đường nở ngực. Những hàng dương


- rung rinh quả ngọt


liễu nhỏ


- đường nở ngực


Đã lên xanh như tóc tuổi mười lăm


- thiên đường

90

Miền Bắc thiên đường của các con tôi


- cánh lửa

91

Gà gáy sáng. Thơ ơi mang cánh lửa




Hãy bay đi. Con chim kêu trước cửa



92

- Buồng mẹ - buồng tim - Giấu

Mẹ Tơm - Tr.338- 339

- buồng tim


chúng con


- bóng mẹ

93

-Bóng mẹ ngồi canh lẫn bóng cồn


- ngọc sáng ngời

94

- Bóng mẹ ngồi trông, vọng nước non !



95

- Tôi muốn viết những dòng thơ tươi xanh

Có thể nào yên - Tr.343 - 346

- dòng thơ tươi xanh

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 134 trang tài liệu này.

ẨN DỤ TU TỪ TRONG THƠ TỐ HỮU - 14



96


97


98

Vẫn nóng viết những dòng thơ lửa cháy

-Có thể nào khuây ? Cỏ cây vẫn nhắc

- Miền Nam đó, ngọn đèn mặt biển

Giữa đêm đông đỏ lửa soi đường

-Hỡi những con tàu trên những đại dương


- dòng thơ lửa cháy

- ngọn đèn mặt biển

- con tàu

99

Giữa đống tro tàn, tay ta nhóm lửa

Miền Nam - Tr.354

- tro tàn

100

Bão dập mưa chan, gan sắt dạ vàng


- nhóm lửa

101




102




103

Ôi biết bao tình, bạn nhớ không ?

Ngọn đèn đồng chí giữa cơn dông

Những ngọn đèn - Tr.383

ngọn đèn đồng chí

104

Hỡi lòng tê tái thương yêu

Kính gửi cụ Nguyễn Du -

- dòng trong đục,

105

Giữa dòng trong đục, cánh bèo

Tr. 389

- cánh bèo


lênh đênh



106

Phải mấy hoa hồng, một giọt

Tri âm - Tr.405

- hoa hồng

107

hương


- giọt hương

108

Phải bao núi đá, hạt kim cương


- núi đá

109



- hạt kim cương

110

Mác Lê Nin, vĩnh viễn mặt trời

Chào xuân 67 - tr.409

mặt trời

111

Giữa mây đục càng sáng ngời chân lí


mây đục

112

- Chân lí, mặt trời soi sáng mãi


- mặt trời

113

Lỗi lầm, âu cũng bóng mây qua

Tâm sự - tr.412

- bóng mây

114

Xuân Việt Nam

Bài ca xuân 68 - tr.415

xuân

115

Xuân của lòng dũng cảm



116

Hoa Việt Nam. Hoa bốn mùa mưa nắng

Xuân 69 - tr.426

- hoa Việt Nam

117

Khi mỗi ngày ta sống, một ngày xuân


- xuân

118

- Cứ nghĩ: hồn thơm đang tái sinh

Theo chân Bác - tr.433

- hồn thơm

- ngôi sao

- kim cương

- khói lửa

- xanh tươi

-mưa bom bão đạn

- nhạt muối

- vơi cơm

119

Ngôi sao ấy lặn, hóa bình minh



- Anh tìm ai ? Lê - nin vĩ đại


120

Tinh hoa trái đất, chất kim cương

- tr.446


- Ôi đất anh hùng dễ mấy mươi


121

Chìm trong khói lửa vẫn xanh tươi


122

Mưa bom bão đạn, lòng thanh thản

tr.449

123

Nhạt muối, vơi cơm, miệng vẫn cười




124

125

Cây hồng đất nước, em ơi

càng sương giá lạnh, càng ngời sắc

xuân !

Cây hồng - tr.473

- sương giá

- sắc xuân

126


127

Đất nước cả hai miền giục giã Một mùa hoa trái mới tới gần

- Xin gửi miền Nam khúc hát xuân

Xin gửi miền Nam - tr.477


tr.478

- mùa hoa trái

- khúc hát xuân

128

- Chúng muốn đốt ta thành tro bụi

Việt Nam máu và hoa - tr.490

- tro bụi


Ta hóa vàng nhân phẩm lương tâm


- vàng nhân phẩm

129

Chúng muốn ta bán mình ô nhục


- sen


Ta làm sen thơm ngát giữa đầm


- mưa nắng

130

- Dẫu mưa nắng, trái đất tròn vẫn đẹp


- máu và hoa

131

- Việt Nam ơi, máu và hoa ấy



132

Có đủ mai sau, thắm những ngày



133

Ngôi sao chân lí của đời

Nước non ngàn dặm -Tr. 500

- ngôi sao chân lí

134

Việt Nam, vàng của lòng người


- vàng của lòng


hôm nay


người

135

Tổ Quốc cho ta dòng sữa tự hào

Toàn thắng về ta - Tr.515

- dòng sữa tự hào

136

Thời đại cho ta ánh sao trí tuệ


- ánh sao trí tuệ

137

- Từ tro bụi, ta lại xây dựng mới

Vui thế, hôm nay - Tr.52 - 523

- tro bụi

138

- Xin dâng lên Bác một mùa hoa


- mùa hoa

139

Đâu phải đường xanh. Đường qua

Với Đảng, mùa xuân -Tr. 525

- đường xanh

140

máu lửa


- máu đỏ thành hoa

141

Năm mươi năm, máu đỏ thành hoa



142

- Dù ai quay hướng đổi dòng

Đảng và thơ - tr.586

- quay hướng đổi

143

Con thuyền ta, với cờ hồng, cứ đi


dòng




- con thuyền

144

Dập dồn gió bắc, gió tây

Phút giây - Tr.536 - 537

- gió bắc, gió tây

145

Sóng to biển cả một tay chống chèo


- sóng to biển cả


Vẫn là ta đó giữa đời


- chiếc gương

146

Long lanh một chiếc gương soi




nhân tình



147

- Nếu chậm mùa xuân ấy, em ơi!

Một nhành xuân - tr.544- 45

- mùa xuân


- Ôi Tổ Quốc


- ngọn đuốc

148

Tự hào thay ngọn đuốc


- nhành xuân


Và trẻ mãi, mỗi người



149

Một nhành xuân, của Đảng





150

151

152

- Ôi ! Phải chi đâu những lá vàng

Còn rơi, mà nghẽn lối xuân sang ?

- Cho những mùa xuân sáng Lạc Hồng

Bài thơ đang viết - Tr.547

- lá vàng

- nghẽn lối xuân

- mùa xuân

153

- Dòng đời cứ chảy, tan bèo bọt

Thế trận lòng dân dậy tiếng kèn !

Đêm cuối năm - Tr.548

- bèo bọt

154

155

- Việc đời sóng lớn, gió to

Lái cho vững lái, chèo cho mạnh chèo

Ngày và đêm - Tr.553

- sóng lớn, gió to

156

157

-Một tấm lòng son quyết giữ gìn

-Độc lập, tự do vàng quý nhất

Ngẫu hứng - tr.557

- tấm lòng son

- vàng


158

Cùng nhau xây dựng mùa xuân

cuộc đời

Xtalingrat anh hùng - tr.560

- mùa xuân


159

- Ôi, sống làm sao nếu chẳng yêu Hoa chưa nở sáng đã tàn chiều

Gửi theo anh Xuân Diệu - Tr.561

- nở sáng

- tàn chiều


- Nhen nhóm lửa giữa trời mưa bão

Nhớ về Anh - tr.577

- Lửa

- mưa bão

160

- Thuyền con vượt sóng không nghiêng ngả

Đảng và thơ - Tr.586

thuyền con

161

162

- Dẫu còn đêm tối rừng gai góc Đốt lửa lên cho sáng lối đời !

Lạc đường - Tr.589

- đêm tối

- rừng gai góc

- đốt lửa

163

Bánh đời của cháu còn to lắm Nhớ để ăn chung bạn một bàn

Cái bánh đời - Tr.591

bánh đời

164

Mai sau, những cánh đồng thơ lớn

Chắc có tro Anh bón sắc hồng

Hôn anh - Tr.592

cánh đồng thơ lớn

165

Sợ chi khúc khuỷu đường muôn dặm

Ta vẫn là ta, ta với ta !

Bảy mươi - Tr.594

- khúc khuỷu

- đường muôn dặm

166

Mừng thế kỉ hai mươi mốt đến Cho sáng bừng mặt đất, ánh bình minh

Chào xuân 2000 - Tr.599

ánh bình minh

167

168

169

170

171

Mới bình minh đó, đã hoàng hôn Đang nụ cười tươi bỗng lệ tuôn Đời thường sớm nắng chiều mưa vậy

Một tiếng đờn -Tr.600

- bình minh

- hoàng hôn

- nụ cười

- lệ

172

- Em ơi, đời mấy gió mưa

Tình ta vẫn mới như vừa bén duyên

Mới - tr.614

gió mưa




173

- Con tằm rút ruột, im hơi

Mà nên tấm lụa cho đời, đó em !

Tằm tơ Bảo Lộc - tr.622

tấm lụa

174

- Ôi cuộc đời vô giá

Có một ngày như thế - tr.

- gai lửa

- mùa hoa

175

Gai lửa nở mùa hoa

626

176

Sợi ngang sợi dọc

Chị bí thư nhà máy - Tr. 628

- sợi ngang

- sợi dọc

177

Dệt sao nên chữ "đồng" !


178

Từ đất bùn và từ máu

Hiên ngang Cu Ba - tr.632

đất bùn

179

lửa


máu lửa

180

Thiên đường máu, từ tay bầy quỷ dữ

Chân lí vẫn xanh tươi - tr.634

thiên đường máu

181

Đợi gì xuân đến ? Ta cùng bạn

Xuân đang ở đâu…- tr.637

- xuân

182

Nắng tự lòng ta, cứ ấm dần


- nắng

183

- Biển đời sóng gió, mấy thân nổi chìm

Xuân hành 92 - Tr.638

- biển đời sóng gió

184

- Ai thương một đóa hoa tàn


- đóa hoa tàn

185

- Vượt bao ghềnh thác, đường xa


- ghềnh thác

186




187

-Giữa cuồng phong, nghiêng ngửa

Ta lại đi - Tr.639

- cuồng phong


nửa cơ đồ


- hương thơm -

188

189

190

- Cuộc sống đâu chỉ hương thơm chim hót ?

- Bão giông qua, trời đất lại tươi màu


chim hót

- bão giông


191

Vẫn là Anh, người thợ Ba Son

Hồng ngọc của tâm hồn đất nước

Trưa tháng 4, Sài Gòn - Tr.

645

hồng ngọc

192

Tình nghĩa cũng theo thời lạnh ấm

Chân trời mới - tr.652

bạc vàng

193

Bạc vàng đo giá trị, sang hèn ?



194

Muôn đời trời đất tặng mùa xuân

Xin sáng lòng ta một chữ nhân

Duyên thầm - tr.655

mùa xuân

195

- Và dinh lũy hòa bình cũng chìm trong máu lửa

- Bình minh dậy xóa hoàng hôn thế kỉ

Người đứng đó, Lê Nin -

- máu lửa

196

tr.662 - 663

- Bình minh

197


- hoàng hôn thế kỉ


198

Không làm nên núi thì nên đá

Lót dặm đường xa, đỡ bụi lầm

Huế lại huy hoàng - tr.665

lót dặm đường xa

199

Bỗng nổi cuồng phong lộn đất trời

Thăm Bác, chiêu đông - tr.

- mặt trời

200

Chân lí, mặt trời soi sáng mãi

669

- bóng mây

201

Lỗi lầm, âu cũng bóng mây qua





202

Gọi là chút lửa qua đêm

Cùng miền trung và quê hương - tr.723

lửa

203

204

Bạc vàng đâu dễ mua nhân nghĩa ? Hạnh phúc, đây xuân của mọi người !

Mùa xuân mới -Tr.671

- bạc vàng

- xuân

205

206

Như huyền thoại, từ tro tàn, máu chảy

Phượng hoàng vươn cánh dậy, hồi sinh

Cho xuân hạnh phúc đến muôn người ! - Tr.674

- tro tàn, máu chảy

- phượng hoàng

207

Lòng ta, lò lửa đỏ

Vẫn niềm tin sôi sục

Thăm trường nguyễn Thái Bình -Tr.701

lò lửa đỏ

208

- Đã lên thuyền, hướng không lay chuyển

Vạn Xuân -Tr.703

- thuyền

209

- Rác rưởi, thì cùng nhau quét dọn


- rác rưởi

210

Lẽ nào cỏ dại lại là hoa ?


- cỏ dại

211



- hoa

212

Bình minh dậy với mặt trời chân lí

Chào mừng năm 2000 ! -

- mặt trời chân lí

213

Nhưng sen thơm vẫn nở giữa bùn

tr.724

- sen thơm

214

đen


- bùn đen

215





3. Ẩn dụ cách thức


STT

Câu thơ

Bài thơ - trang

Từ ngữ

1

Em đi với chiếc thuyền không

Tiếng hát sông Hương

- chiếc thuyền

2

Khi mô vô bến rời dòng dâm ô

- tr.32

không




- vô bến




- rời dòng dâm ô

3

Mỗi thây rơi sẽ là một nhịp cầu

Hãy đứng dậy - tr.43

- nhịp cầu

4

Cho ta bước tới cõi đời cao rộng


- cõi đời cao




rộng

5

Tưởng là hoa lại liền cành

Hỡi ôi chăn gối tan tành mộng êm

Chị là người mẹ - tr.267

hoa lại liền cành

6

Sống làm quả bom nổ

Phạm Hồng Thái - tr.274

quả bom nổ

7

Lê nin, ấy là lò thép chảy

Với Lê nin - Tr.288

- lò thép chảy

8

Lê Nin, ấy là nguồn điện lực


- nguồn điện lực

9

Cho ta được làm kho mìn nổ

Có thể nào yên - tr.345

- kho mìn nổ

10

Đèo Hải Vân, quật đổ quân thù


- cây chông

11

Cho ta được làm cây chông miệng hố




Đâm chết bầy giặc bố chiến khu






12

Đường vui không đợi mùa trăng Ta đi, làm ánh sao băng giữa trời

Đường vào - tr.386

ánh sao băng

13

Thuyền bơi có lái qua mưa gió Không lái thuyền trôi, lạc bến bờ

Chuyện thơ - Tr.406

thuyền bơi có lái

14

Nếu được làm hạt giống để mùa sau


- hạt giống

15

Nếu lịch sử chọn ta làm điểm tựa


- điểm tựa

16

Vui gì hơn làm người lính đi đầu

Chào xuân 67 - tr.409

- người lính

17

Trong đêm tối tim ta làm ngọn lửa


đi đầu




- ngọn lửa

18

Cả đất trời vào xuân cùng ta đồng khởi Cho những mùa gặt lớn mai sau

Với Đảng, mùa xuân - tr.527

mùa gặt lớn

19

Nếu là con chim, chiếc lá

Một khúc ca xuân - tr.532

- con chim phải hót

- chiếc lá phải xanh

- vay - trả

20

Thì con chim phải hót, chiếc lá


21

phải xanh


22

Lẽ nào vay mà không trả


23

Sống là cho, đâu chỉ nhận riêng mình


24

- 50 năm

Một nhành xuân - tr.544

- đêm hóa trăng


Đêm hóa trăng rằm


rằm

25

tỏ mặt người, mặt đất


- lá rụng

26

- Một lá rụng lại trăm mầm lộc mới


mầm lộc mới


27

Xôn xao máy động vang rừng núi

Rẽ sóng tàu ra nắng đại dương

Bài thơ đang viết - tr.547

rẽ sóng tàu ra

28

Dẫu còn sương giá đanh thêm mạ

Xuân đấy - tr.556

- sương giá

29

Cho lúa xuân thêm sắc mượt mà


- sắc mượt mà

30

Biên cương nổi gió

Nhớ về Anh - tr.578

nổi gió


31

Đàn chim én báo mùa xuân tới

Vượt trùng dương sóng lớn, đường xa

Chân trời mới - tr.653

vượt trùng dương

32

Được làm cây lúa vàng thơm hát

Tiếng còi xa - tr.667

- câylúavàngthơm

33

Làm tiếng chim thanh hót sớm chiều


- tiếng chim

34

Làm hàng gạch lát đường thơm mát


- hànggạch lát đường

35

Đã nghe giống mới đầy sinh lực

Mùa xuân mới - tr.670

- giống mới

36

Đang cựa mầm non dưới tuyết dày


- cựa mầm non

37

Cho nhựa sống mùa xuân này nảy lộc

Cho xuân hạnh phúc đến muôn người - tr.676

nhựa sống mùa xuân

38

Phượng rồng bay trừ ngay rắn độc

Chào xuân 99 - tr.705

- phượng rồng

39

Hạnh phúc chung xã hội người hiền


- rắn độc


4. Ẩn dụ tượng trưng


STT

Câu thơ

Bài thơ - trang

Từ ngữ

1

Mầm hận ấy trong lồng xương ống máu

Đi đi em - tr.27

mầm hận

2

Và đây anh cả một khối căm hờn

Hai cái chết - tr.41

khối căm hờn

3

Ý chết đã phơi vàng héo úa

Dửng dưng - tr.45

ý chết

4

Hãy về đây trong đáy giếng hồn tôi

Lao Bảo - tr.47

đáy giếng hồn tôi

5

Gân thêm săn và máu hận thêm hồng

Ý xuân - tr.54

máu hận thêm hồng

6

Cả tương lai ngào ngạt vị thơm bùi

Nhớ người - tr.76

tương lai ngào ngạt

7

Dậy lên, hỡi những linh hồn thép

Dậy lên thanh niên - tr.95

linh hồn thép

8

Trong lòng anh hun lại khối căm hờn

Châu Ro - tr.115

khối căm hờn

9

Trên đầu bay, thác lửa hờn căm !

Hoan hô chiếnsĩĐiện Biên-tr.229

thác lửa hờn căm

10

Nghìn mảnh tương lai về phấp phới

Quê mẹ - tr.253

mảnh tương lai

11

Căm thù cháy mãi trong tim

Chị là người mẹ - tr.268

- căm thù

- cháy

12

Hãy rèn luyện những tâm hồn gang thép

Trước KRem- Lin - tr.284

tâm hồn gang thép

13

Phải đâu tim cứng thành khuôn dấu

Chuyện thơ - tr.406

tim cứng

14

Hàng hóa lương tâm cũng thiếu thừa

Tâm sự - tr.411

hàng hóa lương tâm

15

Tắm gội lòng ta chẳng bao giờ cạn

Tuổi 25 - tr.464

tắm gội lòng ta

16

Tất cả đồi nho không làm nên một cốc rượu vui

Ron, hoàng hôn - tr. 482

cốc rượu vui

17

Vui sâu thẳm từ nghìn xưa gốc rễ

Ca vui - tr.554

vui sâu thẳm

18

Cây đời chung đang lớn lên nhanh

Nhớ về Anh - tr.583

cây đời

19

Tương lai nảy mầm non từ hiện tại

Nhớ về Anh - tr.583

tương lai nẩy mầm

20

Bánh đời của cháu còn to lắm

Cái bánh đời - tr 591

bánh đời

21

Một đời thơ những vấn vương lẽ đời

Nhớ Chế Lan Viên - tr.598

đời thơ

22

Bến vui đang đợi người đi tới

Anh sáo mù - tr.602

bến vui

23

Đời mới giang tay mở cửa

Chị và em - tr.606

đời mới

24

Chớ vội cười, chân lí vẫn xanh tươi

Chân lí vẫn xanh tươi - tr.635

chân lí vẫn xanh tươi

25

26

- Đời đâu phải thị trường nhân phẩm

- Ta sẽ đến, những chân trời mới

Chân trời mới - tr.652

thị trường nhân phẩm


Biển mênh mông, ai đến trước ai ? Đã lên thuyền, hướng không thay đổi

Vạn xuân - tr.703

- iển

- thuyền

27

Nhạt lương tâm, lạnh ngắt đồng tiền

Chào xuân 99 - tr.704

nhạt lương tâm

28

Tự sức ta với trí tuệ và tinh thần gang thép

Cùng miền Trung và quê hương - tr..726

tinh thần gang thép

Xem tất cả 134 trang.

Ngày đăng: 26/04/2022
Trang chủ Tài liệu miễn phí