phương pháp đo lường khác nhau (BIA, SA, AMA) đối với cho từng lĩnh vực kinh doanh để đánh giá, đo lường và QTRRHĐ hiệu quả tương tự như Ngân hàng Karafarin. Trong quá trình đó, Agribank cần tích lũy số liệu đủ lớn để chuyển dần sang áp dụng phương pháp AMA để đo lường RRHĐ nhằm giảm thiểu vốn trong tính toán, dự phòng RRHĐ cho Agribank.
Với những thách thức trong triển khai Basel II, Agribank cần chủ động xây dựng kế hoạch thực hiện chi tiết, cụ thể, có lộ trình thực hiện nhằm đảm bảo cách tiếp cận hiệu quả nhất theo từng trụ cột của Basel II trên nguyên tắc tận dụng triệt để nguồn lực sẵn có, tranh thủ sự hỗ trợ từ bên ngoài, tiết kiệm chi phí và phù hợp với đặc thù về mô hình tổ chức và hoạt động hiện tại của Agribank - ngân hàng có vai trò quan trọng nhất trong phát triển nông nghiệp, nông thôn và lớn nhất về tổng tài sản, tổng nguồn vốn, mạng lưới, số lượng lao động, khách hàng
3.2.2. Kiện toàn mô hình tổ chức quản trị rủi ro hoạt động
Hiện tại, mô hình QTRRHĐ còn phân tán ở nhiều đầu mối kiểm soát và báo cáo, mô hình QTRRHĐ của Agribank không tập trung. Để đáp ứng được yêu cầu của Basel II trong QTRRHĐ, Agribank cần triển khai các giải pháp sau:
- Hoàn thiện mô hình QTRRHĐ của Agribank theo hướng tập trung một đầu mối QTRRHĐ trên cơ sơ thành lập Phòng Quản lý RRHĐ là bộ máy chuyên môn thuộc Khối Quản lý RR tại Trụ sở chính. Phòng quản lý RRHĐ thực hiện đầy đủ chức năng, nhiệm vụ tuyến bảo vệ thứ hai, đề xuất, tham mưu cho HĐTV, Tổng giám đốc ban hành chiến lược, quy định quản lý RRHĐ, kế hoạch kinh doanh liên tục (BCP), sổ tay tổn thất trong hệ thống Agribank, theo dõi, đánh giá và báo cáo QTRRHĐ định kỳ hàng tháng, quý, năm. Lãnh đạo thuộc Phòng quản lý RRHĐ không tham gia các hội đồng phê duyệt, quyết định có rủi ro đảm bảo độc lập, tách bạch giữa hai tuyến bảo vệ trong quản trị rủi ro. Để nâng cao công tác nhận diện RRHĐ, HĐTV và BĐH cần giao cho Phòng quản lý RRHĐ nguồn lực và thẩm quyền tương xứng. Khi được hỗ trợ những nguồn lực phù hợp về nhân sự, tài chính, hệ thống công cụ hỗ trợ, các cán bộ tham gia QTRRHĐ sẽ có đủ đầu vào cần thiết để xây dựng và triển khai các hoạt động QTRRHĐ hiệu quả. Cùng với năng lực nội tại này, QTRRHĐ có đủ thẩm quyền để
yêu cầu các đơn vị kinh doanh và tác nghiệp tuân thủ quy định, quy trình QTRRHĐ như: báo cáo đầy đủ các sự kiện RRHĐ phát sinh cho Phòng QTRRHĐ, thực hiện các khuyến nghị và tư vấn của Phòng quản lý RRHĐ để kiểm soát rủi ro, tuân thủ thời hạn các hành động giảm thiểu RRHĐ đã cam kết, sử dụng các báo cáo và cảnh báo của QTRRHĐ trong quá trình triển khai các sản phẩm, quy trình và hệ thống,...
- Theo Phụ lục VII mô hình QTRRHĐ đề xuất gồm 3 tuyến bảo vệ và cần có sự trao đổi, liên hệ thường xuyên giữa các tuyến bảo vệ:
+ Tuyến bảo vệ thứ nhất - đối tượng trực tiếp chịu RRHĐ. Tuyến bảo vệ thứ nhất bao gồm các ban/phòng, trung tâm tại Trụ sở chính (trừ Trung tâm Quản lý rủi ro, Ban Kiểm tra, giám sát nội bộ, Ban Pháp chế và Kiểm soát Tuân thủ và Bộ phận Kiểm toán nội bộ), chi nhánh loại I, loại II và phòng giao dịch, các công ty con.
+ Tuyến bảo vệ thứ hai - đơn vị kiểm soát và giám sát RRHĐ là Khối Quản trị rủi ro của Agribank, gồm: Phó tổng giám đốc phụ trách khối quản trị rủi ro; Mảng rủi ro tín dụng và tập trung do Trung tâm Quản trị rủi ro đầu mối; Mảng RRHĐ do Phòng quản lý RRHĐ làm đầu mối.
+ Tuyến bảo vệ thứ ba - đơn vị đảm bảo tính độc lập và hiệu lực của khung QTRRHĐ chính là Bộ phận Kiểm toán nội bộ. Bộ phận Kiểm toán nội bộ có vai trò kiểm toán độc lập việc tuân thủ của khung QTRRHĐ, đánh giá hiệu quả của hệ thống, đưa ra các yêu cầu, kiến nghị về thực hiện khung QTRRHĐ.
Agribank cần hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ của các đơn vị, bộ phận tham gia QTRRHĐ tại Agribank theo Bảng 3.1:
Bảng 3.1. Đề xuất chức năng, nhiệm vụ của các đơn vị, bộ phận ở Agribank trong QTRRHĐ
Cấp/ Đơn vị | Nhiệm vụ | |
1. | Hội đồng thành viên | a) Ban hành, sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế chính sách, quy chế, quy định thuộc thẩm quyền của HĐTV về quản lý RRHĐ theo quy định của pháp luật, NHNN và Agribank. |
Có thể bạn quan tâm!
- Kết Quả Khảo Sát Về Các Công Cụ Qtrrhđ Của Agribank
- Giải Pháp Tăng Cường Quản Trị Rủi Ro Hoạt Động Tại Agribank Theo Chuẩn Basel Ii
- Định Hướng Quản Trị Rủi Ro Hoạt Động Hướng Đến Đạt Chuẩn Basel Ii
- Nâng Cao Hiệu Quả Kiểm Toán Của Kiểm Toán Nội Bộ
- Xây Dựng Hệ Thống Văn Bản Và Hành Lang Pháp Lý Về Qtrrhđ
- Quản trị rủi ro hoạt động tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam theo chuẩn Basel II 1681478248 - 21
Xem toàn bộ 214 trang tài liệu này.
Cấp/ Đơn vị | Nhiệm vụ | |
b) Giám sát TGĐ trên cơ sở đề xuất, tham mưu của UBQLRR trong việc: - Tổ chức thực hiện chính sách quản lý RRHĐ, công tác quản lý RRHĐ; - Xử lý, khắc phục các tồn tại, hạn chế về công tác quản lý RRHĐ trên cơ sở yêu cầu, kiến nghị của NHNN, Ban Kiểm soát, các tổ chức kiểm toán độc lập, cơ quan chức năng khác; - Tổ chức thực hiện các nội dung khác về quản lý RRHĐ do HĐTV quy định trong từng thời kỳ. | ||
2. | Ban Kiểm soát | Giám sát việc tuân thủ các quy định của pháp luật và Điều lệ của Agribank trong việc quản trị, điều hành của Agribank. Đồng thời chịu trách nhiệm trước chủ sở hữu trong việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao; thẩm định báo cáo tài chính 06 tháng đầu năm và hàng năm của Agribank, thẩm định báo cáo khác theo yêu cầu của chủ sở hữu; kiểm tra sổ kế toán, các tài liệu khác và công việc quản lý, điều hành hoạt động của Agribank; thực hiện nhiệm vụ giám sát của quản lý cấp cao đối với Bộ phận Kiểm toán nội bộ; ban hành định kỳ quy định nội bộ của Ban Kiểm soát và các bộ phận trực thuộc; thực hiện chức năng kiểm toán nội bộ. |
3. | Tổng giám đốc | a) Giám sát các cá nhân, bộ phận trên cơ sở đề xuất, tham mưu của HĐRR trong việc: - Tổ chức thực hiện chính sách quản lý RRHĐ nhằm hướng dẫn thực hiện nhận dạng, đo lường, theo dõi, kiểm soát và báo cáo RRHĐ; - Ban hành, điều chỉnh hạn mức RRHĐ; phân bổ hạn mức rủi ro RRHĐ; chỉ đạo các biện pháp xử lý trong trường hợp vi phạm hạn |
Cấp/ Đơn vị | Nhiệm vụ | |
mức RRHĐ; - Tổ chức thực hiện chỉ đạo của HĐTV về xử lý, khắc phục tồn tại, hạn chế của công tác quản lý RRHĐ theo kiến nghị của NHNN, Ban Kiểm soát, Kiểm toán độc lập và các cơ quan chức năng khác; - Kiểm tra, đánh giá về quản lý RRHĐ; báo cáo công tác quản lý RRHĐ và đề xuất HĐTV các biện pháp xử lý, khắc phục; - Phê duyệt/ quyết định các kế hoạch giảm thiểu RRHĐ. b) Ban hành, sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế các văn bản hướng dẫn về công tác quản lý RRHĐ. | ||
4. | Ủy ban quản lý rủi ro | a) Tham mưu, giúp việc cho HĐTV ban hành, sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế chính sách, quy chế, quy định thuộc thẩm quyền của HĐTV về quản lý RRHĐ theo quy định của pháp luật, NHNN và Agribank. b) Tham mưu cho HĐTV thực hiện giám sát TGĐ tổ chức thực hiện chính sách quản lý RRHĐ, báo cáo định kỳ QTRRHĐ. |
5. | Hội đồng rủi ro | - Giám sát việc triển khai các hoạt động quản trị rủi ro, trong đó có RRHĐ của các đơn vị trên toàn Agribank theo mô hình khung đã được phê duyệt; - Rà soát và đưa ra các phản hồi về tính họp lý của Chính sách vả cấu trúc quản trị rủi ro theo đề xuất của ban/phòng/nhóm QTRRHĐ trước khi trình ủy ban Quản trị rủi ro xem xét; - Soát xét, phản hồi và phê duyệt (cấp phê duyệt đầu tiên) khung QTRRHĐ và phương pháp luận trong từng cấu phần chính; - Rà soát và đưa ra các phản hồi đối vớỉ các phương pháp xác định; đánh giá; kiểm soát và quản trị; giám sát và báo cáo RRHĐ |
Cấp/ Đơn vị | Nhiệm vụ | |
đang thực hiện tại các đơn vị; - Giám sát mức độ chấp nhận trong KVRR của Agríbank đồng thời đưa ra những phản hồi đối với các kế hoạch phòng ngừa; - Phối hợp với BĐH giám sát các kế hoạch hành động giảm thiểu rủi rơ để đảm bảo các đơn vị thực hiện theo đúng kế hoạch đã được thống nhất; - Đề xuất cơ chế báo cáo đối với các thông tin rủi ro quan trọng lên Ủy ban Quản lý rủi ro để giải quyết các vấn đề liên quan đến định hướng, chiến lược hoặc các thông tin cần cho quá trình ra quyết định của HĐTV. | ||
6. | Phòng QLRRHĐ | - Xây dựng và duy trì khung quản trị rủi ro, rà soát, kiểm tra phương pháp được các đơn vị áp đụng trong quá trinh triển khai ba công cụ QTRRHĐ; - Phối hợp với các đơn vị liên quan để thu thập và chia sẻ thông tin nhằm nâng cao hiệu quả quản trị hoạt động trên toàn hệ thống; - Thực hiện chế độ báo cáo theo quy định cùa Agribank. - Tổng hợp, phân tích và cung cấp kịp thời các thông tin hồ sơ rủi ro (bao gồm các rủi ro trọng yếu, các rủi ro mới phát sinh, các khuyến nghị về kế hoạch giảm thiểu rủi ro), sự biến động của các chỉ tiêu RRHĐ và thông tin về các sự kiện tổn thất đã xảy ra ở từng đơn vị; - Tổ chức đào tạo, tập huấn và tư vấn các nội dung liên quan đến quy trình QTRRHĐ; - Có trách nhiệm nâng cao nhận thức về QTRRHĐ cho nhân viên trên toàn Agribank thông qua các phương tiện truyền thông nội bộ, các hội thảo và xây dựng kế hoạch hàng năm cho nhiệm vụ |
Cấp/ Đơn vị | Nhiệm vụ | |
này nhằm thúc đẩy sự phát triển văn hóa QTRRHĐ trong Agribank. - Quản trị các văn bản liên quan đến chiến lược và KVRR hoạt động, cấu trúc quản trị, chính sách, quy trình QTRRHĐ và đo lường mức vốn dự phòng. Cụ thể: + Nghiên cứu, phát triển mô hình khung QTRRHĐ và các phương pháp luận QTRRHĐ phù hợp với sự thay đổi của Agribank và ngành ngân hàng; + Đánh giá hiệu quả áp dụng các văn bản liên quan đến QTRRHĐ định kỳ hàng năm. + Duy trì, hướng dẫn và đề xuất sửa đổi, bổ sung các văn bản liên quan đến QTRRHĐ phù hợp với Agribank trong từng thời kỳ. - Tổng hợp báo cáo trên cấp độ toàn hệ thống Agribank, cụ thể: + Xây dựng báo cáo tổng hợp trên cơ sở các thông tin thu thập được từ các đơn vị. Nội dung và mẫu biểu báo cáo được thống nhất theo từng công cụ trong sổ tay quy trình hướng dẫn và theo yêu cầu của ban lãnh đạo; + Cập nhật các mẫu báo cáo và phối hợp với phòng/nhóm/tổ Thu thập thông tin RRHĐ để triển khai yêu cầu báo cáo tại các đơn vị; + Cung cấp báo cáo tổng hợp cho HĐTV, Ban Kiểm soát, BĐH, Ủy ban Quản lý rủi ro, Hội đồng rủi ro. | ||
7. | Các đơn vị khác (trừ Kiểm toán nội bộ) | - Thực thi quy trình QTRRHĐ bao gồm: Xác định rủi ro; đánh giá rủi ro; kiểm soát và quản trị rủi ro; giám sát và báo cáo rủi ro tại đơn vị; đảm bảo tuân thủ phương pháp luận trong chính sách và sổ tay quy trình QTRRHĐ; - Triển khai các hoạt động kinh doanh và nghiệp vụ hỗ trợ trong |
Cấp/ Đơn vị | Nhiệm vụ | |
ngưỡng chấp nhận theo KVRR; - Xây dựng và giám sát hồ sơ RRHĐ của đơn vị và các kế hoạch hành động giảm thiểu/khắc phục rủi ro; - Lãnh đạo đơn vị có trách nhiệm phân công và hỗ trợ Phòng QTRRHĐ thực hiện nhiệm vụ theo quyền hạn và trách nhiệm của kiểm tra, kiểm tra nội bộ được quy định cụ thể trong các cơ chế, chính sách của Agribank. | ||
8. | Bộ phận QLRRHĐ tại Văn phòng đại diện và các Chi nhánh loại I | - Phối hợp triển khai, thu thập đầy đủ các thông tin cần thiết được sử dụng để đánh giá RRHĐ tại đơn vị; - Tư vấn và hỗ trợ đơn vị trong công tác giám sát RRHĐ; - Tư vấn và hỗ trợ đơn vị trong quá trình đánh giá rủi ro và điền thông tin vào các mẫu biểu, mẫu báo cáo được cung cấp bởi Phòng QTRRHĐ; - Giám sát và phối hợp với các bên liên quan trong quá trình thực hiện các kế hoạch giảm thiểu rủi ro; - Cung cấp các thông tin RRHĐ cho Phòng QTRRHĐ. |
9. | Trung tâm công nghệ thông tin | Đầu mối, phối hợp với Phòng QTRRHĐ trong việc xây dựng, triển khai và duy trì hệ thống công nghệ hỗ trợ cho việc sử dụng các công cụ QTRRHĐ tại các đơn vị và trên toàn hệ thống; hỗ trợ việc tính toán vốn dự phòng RRHĐ cho Agribank. |
Nguồn: Tổng hợp của tác giả, 2021
3.2.3. Hoàn thiện quy trình tổ chức thực hiện quản trị rủi ro hoạt động theo chuẩn Basel II
3.2.3.1. Nhận diện RRHĐ
Việc nhận diện RRHĐ chưa có sự trao đổi thường xuyên giữa lớp phòng vệ thứ 1 và lớp phòng vệ thứ 2, chẳng hạn vẫn còn tồn tại cơ chế thông tin chưa đảm bảo
minh bạch, một số vụ việc RRHĐ phát sinh, chi nhánh tự xử lý kín trong nội bộ, không kịp thời báo cáo Tổng giám đốc (qua Ban Kiểm tra, giám sát nội bộ). Kết quả phân tích ở Chương 2 cho thấy Agribank chưa sử dụng công cụ hỗ trợ để các đơn vị thực hiện nhận diện RRHĐ đối với từng mảng hoạt động tại mỗi đơn vị kinh doanh, chưa áp dụng các công cụ để quản lý RRHĐ; chưa xây dựng ngưỡng chấp nhận RRHĐ cho các hoạt động kinh doanh có rủi ro cao. Do đó, Agribank cần thuê đơn vị xây dựng giải pháp, công cụ quản lý RRHĐ thu thập sự kiện tổn thất (LDC): Các dữ liệu tổn thất được thu thập và khai báo trong hệ thống với các thông tin chi tiết như mô tả, thời gian, địa điểm, nguyên nhân, dữ liệu tổn thất, các khôi phục. Agribank là NHTM Nhà nước có quy mô tương đồng như BIDV, do đó nên nghiên cứu phân loại các sự kiện tổn thất tương tự như BIDV để phân tích, theo dõi. Sự kiện RRHĐ được phân loại sự kiện tổn thất (Phụ lục III) hoặc theo lĩnh vực kinh doanh (Phụ lục IV). Trong đó quy định rõ trách nhiệm, tần suất của từng tuyến bảo vệ trong báo cáo, thu thập các sự kiện tổn thất. Các tổn thất thực tế, tổn thất có khả năng xảy ra phải được báo cáo khi sự kiện xảy ra hoặc được phát hiện. RRHĐ được chia theo 7 nhóm sự kiện rủi ro và xếp theo từng cấp độ, mỗi nhóm lại được phân thành các hạng theo cấp độ 2, trong từng hạng được chi tiết, cụ thể hóa ở cấp độ 3. Nghiên cứu cấp độ 3 cho thấy có những hành vi chi tiết, cụ thể được gắn với lỗi cố ý hoặc vô ý, có những hành vi là vi phạm pháp luật, quy chế, quy trình nghiệp vụ, có những hành vi tuy không tính thành thiệt hại cụ thể, nhưng lại có ảnh hưởng nhất định đến hoạt động kinh doanh bình thường của ngân hàng, cũng cần được cảnh báo, xử lý. Do đó, trong quá trình xử lý RRHĐ, có sự kiện rủi ro cần bộ máy kiểm soát, kiểm toán làm rõ, đề xuất các hình thức xử lý, nhưng cũng có những lỗi chỉ cần theo dõi, thống kê để đánh giá rủi ro.
3.2.3.2. Đánh giá, đo lường RRHĐ
Sau khi nhận diện được rủi ro, thu thập được sự kiện tổn thất, Agribank cần đánh giá, đo lường RRHĐ, phân loại rủi ro theo mức độ rủi ro và tần suất xảy ra để sắp xếp theo 5 mức độ: Rất cao, cao, trung bình, thấp và rất thấp.