Quản lý nhà nước đối với hoạt động khai thác than trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI

---------------------------

TRẦN NGỌC DUYÊN

QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC THAN TRÊN ĐỊA BÀN

TỈNH QUẢNG NINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

HÀ NỘI, NĂM 2021

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI

---------------------------

TRẦN NGỌC DUYÊN

QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC THAN TRÊN ĐỊA BÀN

TỈNH QUẢNG NINH

CHUYÊN NGÀNH : QUẢN LÝ KINH TẾ MÃ SỐ : 8310110

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. DƯƠNG HOÀNG ANH

HÀ NỘI, NĂM 2021

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan Luận văn “Quản lý nhà nước đối với hoạt động khai thác than trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh” là công trình nghiên cứu khoa học của tôi. Các số liệu sử dụng phân tích trong luận văn được trích dẫn theo quy định và có nguồn gốc rõ ràng. Kết quả nghiên cứu trong luận văn chưa được công bố tại bất kỳ công trình nào khác. Nếu sai tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm.

Hà Nội, ngày 06 tháng 12 năm 2021

Tác giả luận văn

Trần Ngọc Duyên

LỜI CẢM ƠN

Trong suốt thời gian nghiên cứu và học tập tại Trường Đại học Thương mại, dưới sự hướng dẫn tận tình của các thầy cô, tôi đã nghiên cứu và tiếp thu được nhiều kiến thức bổ ích để vận dụng vào công việc hiện tại, nâng cao trình độ năng lực của bản thân.

Trong quá trình thực hiện luận văn “Quản lý nhà nước đối với hoạt động khai thác than trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh” tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến: Phòng Quản lý Sau đại học - Trường Đại học Thương mại; các thầy cô đã tham gia giảng dạy, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập; các chuyên viên Phòng Kinh tế - Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh; Phòng Tài nguyên nước, Khoáng sản và biến đổi khí hậu, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ninh; bạn bè và gia đình đã giúp đỡ, động viên, tạo điều kiện cho tôi trong quá trình học tập và hoàn thành bản luận văn này. Đặc biệt, tôi xin cảm ơn giáo viên hướng dẫn TS. Dương Hoàng Anh đã tận tình hướng dẫn và giúp đỡ về mọi mặt trong quá trình thực hiện luận văn.

Dù đã có nhiều cố gắng nhưng do giới hạn về trình độ nghiên cứu, giới hạn về tài liệu nên luận văn không tránh khỏi những thiếu sót. Kính mong nhận được sự góp ý, chỉ bảo của các thầy cô giáo và những người quan tâm.

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN i

LỜI CẢM ƠN ii

MỤC LỤC iii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT vi

DANH MỤC BẢNG, HÌNH VẼ vii

PHẦN MỞ ĐẦU 1

1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU 1

2. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI 2

3. MỤC TIÊU VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI 5

4. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI 5

5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI 6

6. NHỮNG ĐÓNG GÓP VỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI 8

7. KẾT CẤU CỦA ĐỀ TÀI 9

Chương 1: MỘT SỐ CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC KHOÁNG SẢN TRÊN ĐỊA BÀN CẤP TỈNH 10

1.1. KHAI THÁC KHOÁNG SẢN VÀ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC KHOÁNG SẢN 10

1.1.1. Khoáng sản 10

1.1.2. Hoạt động khai thác khoáng sản 11

1.1.3. Quản lý nhà nước đối với hoạt động khai thác khoáng sản 16

1.2. NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC KHOÁNG SẢN TRÊN ĐỊA BÀN CẤP TỈNH 21

1.2.1. Nguyên tắc quản lý nhà nước địa phương đối với hoạt động khai thác khoáng sản 21

1.2.2. Nội dung và tiêu chí đánh giá quản lý nhà nước đối với hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh 24

1.2.3. Công cụ quản lý nhà nước về khai thác khoáng sản 34

1.3. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC KHOÁNG SẢN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH 36

1.3.1. Nhân tố khách quan 36

1.3.2. Nhân tố chủ quan 37

1.4. KINH NGHIỆM TRONG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỚI HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC KHOÁNG SẢN CỦA MỘT SỐ ĐỊA PHƯƠNG VÀ BÀI HỌC RÚT RA CHO TỈNH QUẢNG NINH 39

1.4.1. Kinh nghiệm trong quản lý nhà nước với hoạt động khai thác khoáng sản của một số địa phương 39

1.4.2. Bài học rút ra cho tỉnh Quảng Ninh 44

Chương 2: PHÂN TÍCH VÀ ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC THAN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG NINH 46

2.1. KHÁI QUÁT TIỀM NĂNG VÀ HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC THAN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG NINH 46

2.1.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội tỉnh Quảng Ninh 46

2.1.2. Tiềm năng tài nguyên than trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh 49

2.1.3. Thực trạng hoạt động khai thác than trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2017-2021 51

2.2. PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC THAN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG NINH 54

2.2.1. Ban hành, thực thi chính sách, pháp luật đối với hoạt động khai thác than 54

2.2.2. Xây dựng và thực hiện quy hoạch, kế hoạch hoạt động khai thác than 62

2.2.3. Tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về khai thác than trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh 65

2.2.4. Thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động khai thác than trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh 67

2.3. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC THAN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG NINH 69

2.3.1. Kết quả đạt được 69

2.3.2. Những hạn chế tồn tại và nguyên nhân 71

Chương 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC THAN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG NINH ĐẾN NĂM 2025 VÀ NHỮNG NĂM TIẾP THEO 74

3.1. DỰ BÁO VỀ HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC THAN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG NINH 74

3.2. MỤC TIÊU VÀ ĐỊNH HƯỚNG TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC THAN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG NINH ĐẾN NĂM 2025 VÀ NHỮNG NĂM TIẾP THEO 75

3.2.1. Mục tiêu của công tác quản lý nhà nước về khai thác than của tỉnh Quảng Ninh 75

3.2.2. Định hướng tăng cường quản lý nhà nước đối với hoạt động khai thác than của tỉnh Quảng Ninh đến năm 2025 và những năm tiếp theo 76

3.3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC THAN CỦA TỈNH QUẢNG NINH ĐẾN NĂM 2025 VÀ NHỮNG NĂM TIẾP THEO 78

3.3.1. Ban hành và thực thi hiệu quả chính sách pháp luật đối với hoạt động khai thác than 78

3.3.2. Xây dựng và thực hiện quy hoạch, kế hoạch hoạt động khai thác than 80

3.3.3. Hoàn thiện tổ chức bộ máy quản lý nhà nước đối với hoạt động khai thác than 82

3.3.4. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động khai thác than 83

3.3.5. Các giải pháp khác 83

3.4. MỘT SỐ KIẾN NGHỊ 84

3.4.1. Kiến nghị với Chính phủ 84

3.4.2. Kiến nghị với Bộ Tài nguyên và Môi trường 85

KẾT LUẬN VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ CẦN TIẾP TỤC NGHIÊN CỨU 86

TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Từ viết tắt

Nghĩa đầy đủ
CP	Cổ phần
KT-XH	Kinh tế - xã hội
QLNN	Quản lý nhà nước
TKV	Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam
TN&MT	Tài nguyên và môi trường
UBND	Ủy ban nhân dân