Công Tác Quản Lý Các Hoạt Động Kiểm Tra Chuyên Môn Ở Trường Thcs

Quá trình thực hiện KT, lực lượng KT còn chịu nhiều áp lực từ phía đồng nghiệp là đối tượng KT. Đây cũng là vấn đề đòi hỏi lãnh đạo quản lý GD các cấp cần quan tâm.

Kết quả cho thấy phần lớn GV cho rằng việc chỉ đạo công tác KTCM mặc dù có xây dựng quy định về tiêu chuẩn cán bộ làm công tác KTCM, đã thực hiện hướng dẫn, hỗ trợ, giúp đỡ lực lượng KT trong quá trình thực thi nhiệm vụ, tuy vậy những yếu tố quan trọng của công tác quản lý là xây dựng chính sách thúc đẩy đội ngũ tự bồi dưỡng nghiệp vụ KTCM, quy hoạch đội ngũ KTCM, chưa huy động nhiều nguồn lực hỗ trợ cho hoạt động này, còn bị động trong việc xử lý tình huống xảy ra trong quá trình thực hiện hoạt động KTCM, chưa phát huy hết vai trò của ban chỉ đạo, chưa tạo được sự phối hợp, gắn kết giữa các thành viên Ban KTCM.

Như vậy, để thực hiện hoạt động KTCM có hiệu quả, Phòng GD&ĐT, HT các trường THCS cần xây dựng, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ làm công tác KT và đội ngũ cộng tác viên có phẩm chất, năng lực, đáp ứng đòi hỏi ngày càng cao của thực tiễn giáo dục ở địa phương.

2.6.3. Công tác quản lý các hoạt động kiểm tra chuyên môn ở trường THCS

Để kế hoạch được triển khai thực hiện tốt và đạt hiệu quả cao, HT cần tổ chức chỉ đạo các hoạt động KTCM ở trường THCS. Tác giả tiến hành khảo sát bằng phiếu hỏi về vấn đề này và thu được kết quả như sau:

Bảng 2.17. Thực trạng công tác quản lý hoạt động KTCM ở trường THCS huyện Lục Nam

Tiêu chí

Mức độ thực hiện										Điểm TB	Mức độ
Kém		Yếu		TB		Khá		Tốt
SL	%	SL	%	SL	%	SL	%	SL	%
Ra các quyết định về KT	0	0	18	7,2	171	68,4	45	18,0	16	6,4	3,24	TB
Tổ chức quán triệt kế hoạch KT, quy chế	0	0	57	22,8	133	53,2	42	16,8	18	7,2	3,08	TB
Căn cứ nhiệm vụ được giao, từng thành viên…	0	0	59	23,6	148	59,2	33	13,2	10	4,0	2,98	TB
Ban KTCM nên công khai các chuẩn KT...	0	0	73	29,2	136	54,4	32	12,8	9	3,6	2,91	TB
Tạo điều kiện thuận lợi cho cán bộ, thành viên	0	0	123	49,2	90	36,0	27	10,8	10	4,0	2,7	TB
Hướng dẫn, động viên, giúp đỡ lực lượng…	0	0	129	51,6	85	34,0	27	10,8	9	3,6	2,66	TB
Sử dụng và phối hợp các phương pháp,…	0	0	127	50,8	80	32,0	29	11,6	14	5,6	2,72	TB
Tổ chức KT các hoạt động của Tổ...	0	0	66	26,4	127	50,8	40	16,0	17	6,8	3,03	TB

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 129 trang tài liệu này.

Thực trạng công tác quản lý các hoạt động KTCM tại các trường THCS huyện Lục Nam được đánh giá ở mức độ TB với ĐTB=2,92. Cụ thể từng nội dung như sau:

Qua kết quả khảo sát, có thể thấy công việc được thực hiện tốt hơn là “Ra các quyết định về KT (quyết định thành lập ban KT, xác định nội dung, phương pháp, hình thức KT…) và phân công đội ngũ” (Có ĐTB=3,24). Trong quá trình tổ chức, chỉ đạo công tác KTCM, HT các trường THCS luôn quan tâm đến việc lựa chọn thành viên Ban KTCM đồng thời chỉ đạo việc phân công hợp lý cho đội ngũ thực hiện công tác KTCM, thể hiện ở các nội dung như phân công phụ trách mảng KTCM đúng với CM, đúng với nhiệm vụ chính được giao từ đầu năm học của người làm công tác KTCM. Bên cạnh đó, bộ phận CM đã xem xét, phân công công việc, sắp xếp thời khóa biểu, thời gian hợp lý để đội ngũ làm công tác KTCM có điều kiện thuận lợi để tập trung tốt cho công việc. Tuy nhiên nội dung này được ghi nhận chưa cao.

Nội dung “Tạo điều kiện thuận lợi cho cán bộ, thành viên làm công tác KTCM thực hiện tốt kế hoạch KT, thường xuyên thực hiện tự KT” và “Sử dụng và phối hợp các phương pháp, hình thức KT đối với mỗi nội dung KT cụ thể” được đánh giá thấp (có ĐTB=2,7 và 2,72). Điều này thể hiện việc cụ thể hóa các văn bản chỉ đạo của cấp trên về hoạt động KTCM để xây dựng cơ chế thuận lợi cho cán bộ KT và nâng cao năng lực KT cho đội ngũ này còn hạn chế.

Bên cạnh những biến số phân tích ở trên thì các biến số còn lại đều có kết quả khảo sát đạt mức TB. Qua đó ta thấy việc tổ chức quán triệt kế hoạch KT, quy chế của Ban KTCM chỉ được ghi nhận ở mức TB, việc công khai các chuẩn kiểm tra còn chưa cụ thể và khoa học, việc hướng dẫn, động viên, giúp đỡ lực lượng kiểm tra hoàn thành các nhiệm vụ kiểm tra, đánh giá, tư vấn, thúc đẩy còn được ghi nhận ở mức thấp (ĐTB=2,66) cùng với đó là việc tổ chức KT các tổ, nhóm CM còn thực hiện chưa tốt. Các yếu tố trên đã làm cho “Thực trạng công tác quản lý các hoạt động KTCM tại các trường THCS huyện Lục Nam” được đánh giá ở mức độ trung bình.

Để biến quá trình KTCM thành tự KTCM của các bộ phận, cá nhân thì cần phải nỗ lực nhiều. Hiện tại mới chỉ dừng lại ở mức độ khi tần xuất KTCM được tăng cường thì các cá nhân, tổ chức có khuynh hướng đẩy mạnh tự KTCM để đáp ứng yêu cầu của công tác KTCM của nhà trường. Sau khi kết thúc các đợt KTCM, công việc thông thường lại quay trở lại trạng thái cũ mà chưa có sự thay đổi, chưa duy trì được việc tự KTCM thường xuyên.

Như vậy, kết quả thực hiện công tác quản lý hoạt động KTCM trường THCS đã tập trung làm khá tốt việc: Quyết định thành lập Ban KT, xác định nội dung, phương pháp, hình thức và phân công đội ngũ. Tuy nhiên, việc xây dựng các chuẩn đánh giá công việc làm cơ sở thực hiện KTCM chỉ đạo, thúc đẩy tự KTCM, đánh giá của các cá nhân, bộ phận trong trường vẫn còn nhiều hạn chế, bấp cập, nghiệp vụ KT của cán bộ kiểm tra còn nhiều hạn chế nên việc sử dụng và phối hợp các phương pháp, hình thức KT đối với mỗi nội dung KT cụ thể còn nhiều hạn chế.

2.6.4. Công tác sử dụng kết quả kiểm tra chuyên môn để cải tiến, nâng cao hiệu quả công tác ở trường THCS hiện nay

Khảo sát về việc sử dụng kết quả KTCM để cải tiến, nâng cao hiệu quả công tác ở trường THCS hiện nay, tác giả thu được kết quả như sau:

Bảng 2.18. Sử dụng kết quả KTCM để cải tiến, nâng cao hiệu quả công tác

Tiêu chí

Mức độ thực hiện

Điểm

Mức độ

Kém

Yếu

Khá

Tốt

Tổng kết, đánh giá công tác KTCM để xây

…

5,2

36,0

114

45,6

13,2

3,67

Khá

Công khai kết quả

KTCM

4,4

11,2

124

49,6

34,8

4,15

Khá

Sử dụng kết quả

KTCM để tạo sự chuyển biến…

7,2

147

58,8

28,0

6,0

3,33

Sử dụng số liệu, kết luận, đánh giá KTCM

để…

19,2

130

52,0

23,6

5,2

3,15

Sử dụng kết quả KTCM để thay đổi bộ

máy…

37,6

102

40,8

14,0

7,6

2,92

Sử dụng kết quả

KTCM để thay đổi…

102

40,8

35,6

16,4

7,2

2,9

Sử dụng kết quả

KTCM để quản lý học sinh

107

42,8

38,0

14,0

5,2

2,82

Sử dụng kết quả KTCM để xây dựng

môi trường

112

44,8

36,8

12,0

6,4

2,8

Điều chỉnh hoạt động

KTCM trên cơ sở…

124

49,6

34,4

10,0

6,0

2,72

Kết quả khảo sát cho thấy, công tác tổng kết, đánh giá, điều chỉnh hoạt động KTCM tại các trường THCS huyện Lục Nam được đánh giá mức độ TB với ĐTB=3,16. Cụ thể các nội dung như sau:

Việc “Công khai kết quả KTCM” được đánh giá là thực hiện mức độ khá với ĐTB=4,15. Đa số các nhà trường đều định kì họp đầu tháng để đánh giá tổng kết và triển khai công việc, xác định rõ các nội dung cần đánh giá. Trong đó luôn có đánh giá về công tác KTCM, những trường hợp sai lệch được phát hiện trong KTCM sẽ được công khai trước hội đồng để thông báo, nhắc nhở chung cho toàn thể đội ngũ với mục đích tránh lặp lại những sai lệch tương tự. Bên cạnh đó, người CBQL cũng phân tích những nguyên nhân để có hướng khắc phục kịp thời và công khái kết quả.Việc làm này đã giúp cho công tác điều chỉnh của KTCM được phát huy. Tuy nhiên, theo ý kiến của các thầy cô là CBQL, việc xác định tiêu chuẩn, tiêu chí, công cụ đánh giá cần dựa vào thực tế của trường.

Khảo sát ý kiến đánh giá về nội dung “Tổng kết, đánh giá công tác KTCM để xây dựng kế hoạch triển khai phù hợp hơn cho năm học tiếp theo” đạt được kết quả khá với ĐTB=3,67. Như đã phân tích trên, cuối năm học các nhà trường đều được yêu cầu báo cáo tổng kết, đánh giá công tác KTCM về Phòng GD&ĐT một cách cụ thể, chi tiết. Điều này cũng thúc đẩy người HT ở trường học quan tâm thực hiện tốt việc tổng kết đánh giá, và quan trọng là rút ra kinh nghiệm trong công tác triển khai thực hiện để phục vụ cho việc xây dựng kế hoạch triển khai phù hợp ở các năm tiếp theo.

Việc HT các trường THCS “Sử dụng kết quả KTCM để tạo sự chuyển biến trong nhận thức và hành động của đội ngũ” chỉ được đánh giá TB với ĐTB=3,33

Trao đổi với CBQL, GV các trường THCS cho thấy, sau khi có kết quả KTCM, các bộ phận theo quy định sẽ tư vấn, giúp đỡ cho người được KT điều chỉnh các sai lệch. Có thể thấy, trong thực tế, do việc xây dựng kế hoạch công việc còn chồng chéo, số lượng công việc trong nhà trường giải quyết rất nhiều, nên một bộ phận công việc hậu KTCM, giám sát công tác điều chỉnh sau KTCM chưa được thực hiện triệt để, việc

“Sử dụng kết quả KTCM để tạo sự chuyển biến trong nhận thức và hành động của đội ngũ” chưa được thực hiện tốt ở các trường. Đây là một trong những nội dung làm giảm hiệu lực của công tác KTCM, cần được HT các trường quan tâm chỉ đạo kịp thời.

Vấn đề điều chỉnh hoạt động KTCM là hết sức quan trọng song nội dung “Điều chỉnh hoạt động KTCM trên cơ sở nghiên cứu kinh nghiệm thực tế” được đánh giá thấp nhất với ĐTB=2,72.

Qua trao đổi với các thầy cô là CBQL ở nhà trường, công việc “Điều chỉnh hoạt động KTCM trên cơ sở nghiên cứu kinh nghiệm thực tế” nói riêng là một công việc cũng còn khá mới mẻ trong nhà trường. Vì vậy cần tăng cường nâng cao kiến thức, kinh nghiệm công tác này để góp phần thực hiện tốt việc đổi mới, nâng cao chất lượng toàn diện trong nhà trường.

Ngoài ra, các nội dung “Sử dụng kết quả KTCM để xây dựng môi trường sư phạm trong nhà trường” và “Sử dụng kết quả KTCM để thay đổi phương pháp dạy và học” được đánh giá ở mức TB với ĐTB lần lượt là 2,8 và 2,9. Đây là vấn đề đáng được BGH các nhà trường quan tâm trong thời gian tới.

Như vậy, “Việc sử dụng kết quả KTCM để cải tiến, nâng cao hiệu quả công tác tại các trường THCS huyện Lục Nam” mới chỉ đạt hiệu quả khiêm tốn (ĐTB=3,16). Bên cạnh những yếu tố đã làm khá thì còn một số yếu tố cốt lõi chưa được thực hiện tốt với ĐTB lần lượt là 2,72; 2,8; 2,82; 2,9; 2,92; 3,15; 3,33 (bảng 2.18). Đây là vấn đề cần được HT các trường THCS huyện Lục Nam quan tâm và thay đổi tích cực nhằm nâng cao chất lượng giáo dục của đơn vị.

2.6.5. Thực trạng yếu tố ảnh hưởng tới quản lý hoạt động KTCM ở các trường THCS huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang

Khảo sát thực tế thông qua phiếu hỏi với 7 yếu tố ảnh hưởng trên 250 CBQL và GV các trường THCS huyện Lục Nam về “Các yếu tố ảnh hưởng tới quản lý hoạt động KTCM ở các trường THCS huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang ” thu được kết quả thể hiện trong bảng 2.19 dưới đây:

Bảng 2.19. Thực trạng yếu tố ảnh hưởng tới quản lý hoạt động KTCM ở các trường THCS huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang‌

Tiêu chí

Các mức độ ảnh hưởng

Điểm

Mức độ

Ảnh hưởng

rất ít

Ít ảnh hưởng

Ảnh hưởng

mạnh

Ảnh hưởng

rất mạnh

Các chủ trương, chính sách, văn bản

….

0,8

17,6

110

44,0

37,6

4,18

Ảnh hưởng mạnh

Năng lực quản lý của hiệu trưởng

0,0

5,2

14,8

200

80,0

4,75

Ảnh hưởng rất

mạnh

Sự phối hợp của

các bộ phận liên quan

0,8

21,6

128

51,2

26,0

4,03

Ảnh hưởng mạnh

Nội dung, phương pháp, hình thức

KTCM

0,0

20,4

132

52,8

26,8

4,06

Ảnh hưởng mạnh

Tinh thần trách nhiệm, tính tích cực…

0,4

16,0

23,6

150

60,0

4,43

Ảnh hưởng rất

mạnh

Điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị...

0,4

13,2

28,4

145

58,0

4,44

Ảnh hưởng rất

mạnh

Các yếu tố khác..

153

61,2

30,8

6,0

1,6

0,4

1,49

Hoàn toàn không ảnh

hưởng

Kết quả khảo sát cho thấy, các yếu tố trên đều có ảnh hưởng và ảnh hưởng rất mạnh đến quản lý hoạt động KTCM tại các trường THCS huyện Lục Nam. Cụ thể như sau:

Ảnh hưởng lớn nhất đến thực trạng quản lý hoạt động KTCM ở các trường THCS huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang là: “Năng lực quản lý của HT” có ĐTB=4,75

sau đó là “Điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị, kinh phí phục vụ cho việc tổ chức KTCM trường học” có ĐTB=4,44 và “Tinh thần trách nhiệm, tính tích cực chủ động của CBQL, GV và HS trong việc thực hiện KTCM” có ĐTB=4,43. Cũng như nhận thức về tầm quan trọng của hoạt động KTCM đã phân tích ở đầu chương 2 thì năng lực quản lý của HT được đánh giá là ảnh hưởng rất mạnh đến quản lý hoạt động KTCM. Ngoài ra tinh thần trách nhiệm của CBQL, điều kiện cơ sở vật chất, kinh phí phục vụ cho việc tổ chức KTCM, cán bộ trực tiếp làm công tác KTCM và tính chủ động tích cực của GV là đối tượng tiếp nhận KT cũng được ghi nhận là ảnh hưởng rất mạnh. Qua khảo sát bằng cách phỏng vấn trực tiếp, đa số GV còn cho rằng yếu tố “con người”, bao gồm cái “tâm” và cái “tầm” của người quản lý và chủ thể thực hiện trực tiếp là yếu tố quan trọng góp phần cho chỉ đạo hoạt động KTCM đạt hiệu quả.

Tiếp đến là hai nội dung “Các chủ trương, chính sách, văn bản quy định về KTCM trường học” được đánh giá ở mức “Ảnh hưởng mạnh” với ĐTB= 4,18. Thực tế, để quản lý hoạt động KTCM trong trường THCS có hiệu quả thì đòi hỏi phải có “Các chủ trương, chính sách, văn bản quy định...” cụ thể về KTCM được các cấp ban hành, từ đó CBQL các nhà trường xây dựng kế hoạch cụ thể và chỉ đạo thực hiện phù hợp với tình hình của đơn vị.

Các yếu tố “Sự phối hợp của các bộ phận liên quan”; “Nội dung, phương pháp, hình thức KTCM” được đánh giá là “Ảnh hưởng mạnh” đến quản lý hoạt động KTCM. Thực tế ta thấy rằng, nếu nâng cao được năng lực quản lý của HT và tinh thần trách nhiệm của CBQL, cán bộ KT, GV, HS thì các yếu tố có mức “Ảnh hưởng mạnh” nêu trên có thể khắc phục dễ dàng. Ngoài các yếu tố nêu trên thì “Các yếu tố khác...” được đánh giá là “Hoàn toàn không ảnh hưởng”.

Như vậy, để thực hiện và quản lý hoạt động KTCM tại các trường THCS đòi hỏi những điều kiện thích hợp về tổ chức, quản lý, lực lượng, phương tiện, cơ sở vật chất... Bên cạnh đó, cần có các chính sách riêng nhằm khen thưởng, động viên GV đạt thành tích cao, hay các chính sách đãi ngộ đặc thù cho GV tham gia tích cực hoạt động KTCM. Kết quả nghiên cứu trên sẽ là cơ sở để xây dựng biện pháp thực hiện ở chương 3 của đề tài.

2.6.6. Kết quả đánh giá thực trạng quản lý hoạt động kiểm tra chuyên môn ở các trường THCS huyện Lục Nam

Bảng 2.20. Kết quả đánh giá thực trạng quản lý hoạt động KTCM ở các trường THCS huyện Lục Nam‌

Nội dung

Điểm nhỏ nhât	Điểm lớn nhất	TB	Diễn giải
Xây dựng kế hoạch kiểm tra	2,00	5,00	3,04	TB
Tổ chức bộ máy KTCM	2,00	5,00	2,87	TB
Quản lý các hoạt động KTCM	2,00	5,00	2,91	TB
Sử dụng kết quả để cải tiến…	2,00	5,00	3,16	TB
Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động KTCM	2,71	5,00	3,91	Ảnh hưởng mạnh

Có thể thấy từ bảng 2.20 rằng trong 5 nội dung đánh giá thực trạng quản lý hoạt động KTCM thì có 4 nội dung được đánh giá ở mức TB và các yếu tố ảnh hưởng được ghi nhận ở mức “Ảnh hưởng mạnh”. Trong đó: Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động KTCM với ĐTB=3,91 (Ảnh hưởng mạnh).

Như vậy, bên cạnh những kết quả tích cực đã đạt được trong công tác quản lý hoạt động KTCM theo phân tích ở trên thì thực trạng quản lý hoạt động KTCM tại các trường THCS huyện Lục Nam được đánh giá ở mức TB đồng thời việc xác định các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý các hoạt động KTCM là “Ảnh hưởng mạnh”. Đây là cơ sở để tác giả đề xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý các hoạt động KTCM được trình bày ở chương 3.

2.7. Phân tích sự đánh giá khác nhau giữa các đối tượng được khảo sát về nhận thức, thực trạng và quản lý hoạt động KTCM ở các trường THCS huyện Lục Nam

Để có cơ sở xây dựng và đề xuất các giải pháp nâng cao công tác KTCM ở các trường THCS huyện Lục Nam, tác giả tiến hành phân tích phương sai sâu, thực chất là tìm trong các nhóm đối tượng điều tra (theo 2 yếu tố là vị trí công tác và địa phương nơi công tác) để tìm hiểu xem có sự khác nhau về nhận thức, về đánh giá thực trạng thực hiện và thực trạng công tác quản lý hoạt động KTCM giữa Ban