Sự Ổn Định Về Kinh Tế Chính Trị

Đối với hoạt động môi giới, kỹ năng của người môi giới sẽ có ảnh hưởng quyết định tới sự thành công, thu hút khách hàng đến với CTCK, qua đó tác động tới sự phát triển hoạt động môi giới của CTCK. Một CTCK có đội ngũ nhân viên môi giới năng động, hiểu biết khách hàng sẽ có được thị phần cao về số lượng tài khoản nhà đầu tư mở và giao dịch tại công ty.

Như vậy có thể thấy, trong bất kỳ hoạt động nào của CTCK cũng đều cần tới một đội ngũ nhân viên có trình độ chuyên môn cũng như kinh nghiệm thực tế trong lĩnh vực chứng khoán nói riêng và trong lĩnh vực ngân hàng tài chính nói chung.

Tóm lại, trong tất cả các lĩnh vực con người là yếu tố then chốt quyết định tới thành công của mọi doanh nghiệp, CTCK cũng không là ngoại lệ. Nhưng do đặc thù trong lĩnh vực kinh doanh chứng khoán thì yêu cầu về trình độ chuyên môn của các nhân viên hành nghề lại càng đòi hỏi cao hơn. Các CTCK có điều kiện tiếp cận và áp dụng công nghệ như nhau nhưng CTCK nào có đội ngũ nhân viên có trình độ chuyên môn cao hơn sẽ dành được thị phần nhiều hơn và có điều kiện để phát triển các hoạt động của mình hơn.

1.4.2. Các nhân tố khách quan

1.4.2.1. Sự ổn định về kinh tế chính trị

Đây là điều kiện quan trọng đầu tiên cho bất cứ một hoạt động nào diễn ra trong nền kinh tế. Với môi trường chính trị ổn định sẽ tạo sự yên tâm đầu tư của các nhà đầu tư cũng như sự yên tâm tiến hành sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp. Môi trường chính trị ổn định là điều kiện để Chính phủ ban hành được các chính sách có liên quan đến các ngành nghề trong đó có ngành chứng khoán cũng như hoạch định chiến lược phát triển kinh tế xã hội trong một khoảng thời gian. Nhờ đó tạo ra động lực thúc đẩy đầu tư trong toàn bộ

nền kinh tế. Đó cũng chính là điều kiện để các CTCK phát triển hơn nữa các hoạt động của mình nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng.

Sự ổn định về kinh tế giúp cho các doanh nghiệp mở rộng qui mô sản xuất, góp phần tăng cung hàng hoá trên TTCK. Việc Chính phủ tạo ra và duy trì một nền kinh tế vĩ mô ổn định là điều kiện tất yếu, cần phải đảm bảo cho cơ chế giá cả không bị bóp méo và có điều kiện ổn định, thuận lợi về tài chính và tiền tệ. Có như vậy mới khuyến khích được các thành phần trong nền kinh tế tiến hành kinh doanh và thu hút được sự quan tâm của các nhà đầu tư không những trong nước mà còn cả nhà đầu tư nước ngoài.

1.4.2.2. Sự phát triển của thị trường chứng khoán:

Là nhân tố có tác động trực tiếp tới sự phát triển hoạt động của các CTCK. Sự phát triển ở đây bao hàm phát triển cả về hàng hoá trên thị trường và sự tham gia đông đảo của các nhà đầu tư. TTCK phát triển tất yếu sẽ nảy sinh ra các loại hàng hoá mới làm đa dạng về chủng loại cho các nhà đầu tư có thể lựa chọn đầu tư, ví dụ như option, future, repo…, đó chính là điều kiện để các CTCK phát triển các hoạt động của mình nhằm đáp ứng yêu cầu đầu tư của khách hàng. Khi thị trường phát triển, có nghĩa là sự tham gia của các nhà đầu tư cũng tăng lên, nhu cầu về đầu tư cũng được đa dạng hoá, nhu cầu sử dụng các dịch vụ từ phía CTCK cũng tăng lên; các doanh nghiệp cũng có nhu cầu phát hành chứng khoán và tư vấn về tài chính… và đây chính là điều kiện tốt để các CTCK không ngừng phát triển, mở rộng phạm vi hoạt động của mình.

Sự phát triển của TTCK không chỉ dừng lại trong phạm vi quốc gia mà nó sẽ vươn ra thế giới. Lúc đó, các CTCK không chỉ còn hoạt động trong nước mà cũng sẽ mở rộng ra thị trường thế giới bằng cách mở văn phòng đại diện, thành lập chi nhánh hoặc liên doanh liên kết với CTCK nước ngoài. Như vậy, các hoạt động nghiệp vụ của CTCK càng có cơ hội phát triển.

1.4.2.3. Hệ thống luật pháp và môi trường pháp lý:

Là một nhân tố quan trọng ảnh hưởng tới hoạt động của các doanh nghiệp nói chung và hoạt động của CTCK nói riêng trong một quốc gia cũng như trên phạm vi quốc tế. Hệ thống luật pháp có ý nghĩa quyết định trong việc hạn chế hoặc cần thúc đẩy và khuyến khích phát triển trong lĩnh vực nào đó. Hệ thống luật pháp điều chỉnh các quan hệ kinh tế ở đây không chỉ là hệ thống luật pháp của nước sở tại mà còn là hệ thống luật pháp quốc tế khi mà hoạt động của các CTCK không dừng lại ở phạm vi quốc gia. Với một hệ thống pháp luật chặt chẽ sẽ tạo ra môi trường cạnh tranh lành mạnh, công bằng giữa các CTCK, thúc đẩy các CTCK phát triển.

Môi trường pháp lý thông thoáng sẽ tạo điều kiện cho các doanh nghiệp nói chung và cho các CTCK nói riêng phát triển hoạt động của mình. Các CTCK hoạt động ngoài việc chịu sự điều tiết bởi các luật có liên quan còn phải tuân thủ theo các qui định của luật chuyên ngành - luật chứng khoán và thị trường chứng khoán. Do đó, sự thống nhất giữa các luật hiện hành là yêu cầu tất yếu cho mọi hoạt động. Vì vậy, môi trường pháp lý cũng sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới sự phát triển hoạt động của các CTCK.

Các chính sách phát triển thị trường sẽ có những tác động nhất định tới quyết định của các đầu tư hoặc sẽ tiếp tục tham gia hoặc sẽ rút lui khỏi thị trường. Điều này sẽ ảnh hưởng tới hoạt động của các CTCK. Nếu một chính sách có lợi, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư sẽ thu hút được các nhà đầu tư tham gia thị trường, từ đó các CTCK có điều kiện phát triển các hoạt động của mình. Ngược lại, một chính sách bất lợi, hạn chế sự phát triển của thị trường sẽ có ảnh hưởng tiêu cực tới hoạt động của các CTCK trên thị trường

1.4.2.4. Sự cạnh tranh giữa các công ty chứng khoán

Hoạt động trong nền kinh tế thị trường các doanh nghiệp đều phải chấp nhận sự cạnh tranh, các CTCK cũng vậy. Qua quá trình cạnh tranh, các CTCK yếu kém sẽ bị đào thải hoặc bị sáp nhập vào một CTCK khác mạnh hơn. Các CTCK phải nhận thức được mức độ cạnh tranh và xác định được vị thế của mình trên thị trường để từ đó có hướng đi cũng như có những giải pháp thích hợp. Do vậy, để có thể đứng vững trên thị trường và phát triển buộc các CTCK phải không ngừng đổi mới, phát triển các hoạt động của mình.

1.4.2.5. Khách hàng

Khách hàng của CTCK chính là các chủ thể tham gia TTCK, với tư cách là người đại diện cho nguồn cung và cầu chứng khoán. TTCK hoạt động tuân thủ theo nguyên tắc trung gian vì vậy khách hàng của CTCK tham gia giao dịch trên thị trường đều phải thông qua CTCK. Khách hàng của CTCK rất đa dạng và có nhiều nhu cầu khác nhau. Vì vậy, để phát triển hoạt động của mình CTCK cần phải phân loại nhóm khách hàng, thông thường khách hàng của CTCK được chia thành hai nhóm cơ bản: khách hàng là doanh nghiệp - đại diện cho nguồn cung chứng khoán và khách hàng là các nhà đầu tư - đại diện cho bên cầu về chứng khoán.

* Khách hàng là doanh nghiệp: Trong quá trình hoạt động kinh doanh các doanh nghiệp đều có nhu cầu tăng thêm vốn để đầu tư mở rộng sản xuất. Việc huy động vốn này sẽ trở nên thuận tiện, nhanh gọn đối với các doanh nghiệp khi họ nhờ tới sự trợ giúp của các CTCK trong việc phân phối chứng khoán tới tay các nhà đầu tư - những người có nhu cầu đầu tư.

Các doanh nghiệp không chỉ nhờ CTCK trong quá trình phát hành mà còn cần tới sự giúp đỡ của CTCK trong việc tư vấn về các vấn đề liên quan tới tài

chính của doanh nghiệp như: tái cơ cấu vốn; tách, nhập doanh nghiệp; niêm yết… hay nhờ CTCK quản lý danh sách cổ đông, chi trả hộ tiền lãi, cổ tức cho các nhà đầu tư khi đến hạn

Ngoài doanh nghiệp cần tới CTCK trong quá trình phát hành thì một chủ thể nữa cũng cần tới sự trợ giúp của CTCK đó là Chính phủ. Khi Chính phủ huy động vốn từ dân chúng ngoài kênh bán lẻ, Chính phủ cũng thông qua các CTCK để bao tiêu số trái phiếu cần phát hành.

* Khách hàng là nhà đầu tư: là những người thông qua CTCK để tiến hành mua và bán chứng khoán cho chính mình. Ngoài ra những nhà đầu tư này còn muốn CTCK nhận hộ tiền lãi, cổ tức mà nhà phát hành thanh toán khi đến hạn. Đối với những nhà đầu tư do thời gian không có hoặc chưa có kinh nghiệm trong kinh doanh chứng khoán, họ có thể uỷ quyền cho CTCK tiến hành kinh doanh chứng khoán theo hợp đồng được ký kết.

Như vậy khách hàng của CTCK chính là một trong những nhân tố tác động tới sự phát triển hoạt động của CTCK. Để đáp ứng tốt các nhu cầu của các khách hàng khác nhau buộc các CTCK phải thường xuyên tìm hiểu nhu cầu khách hàng và đưa ra các dịch vụ hoàn hảo nhất với giá cả phù hợp nhất.





Tóm lại, trong chương 1, những vấn đề lý luận cơ bản về hoạt động của CTCK đã được luận giải, đó là: sự ra đời của CTCK, đặc điểm của CTCK và các cách phân loại CTCK trên những giác độ khác nhau. Đồng thời, luận án cũng đề cập khá chi tiết về các hoạt động cơ bản của CTCK, qua đó khẳng

định được vai trò quan trọng của CTCK trên thị trường. Quan trọng hơn khái niệm và các chỉ tiêu phản ánh sự phát triển hoạt động của CTCK đã được trình bày rõ ràng trong luận án.

Sự phát triển hoạt động của CTCK bị ảnh hưởng bởi nhiều nhân tố. Do vậy, các nhân tố ảnh hưởng tới sự phát triển hoạt động của CTCK cũng được phân tích một cách toàn diện, đó là nhân tố chủ quan và nhân tố khách quan.

Tác động của các nhân tố tới sự phát triển hoạt động của CTCK sẽ được nghiên cứu cụ thể thông qua thực trạng phát triển hoạt động của các CTCK ở Việt nam.

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC CÔNG TY CHỨNG KHOÁN Ở VIỆT NAM

2.1. Khái quát về các công ty chứng khoán ở Việt nam

2.1.1. Khái quát về thị trường chứng khoán Việt nam

Ở Việt nam, sự hình thành và phát triển hoạt động của CTCK gắn liền với sự ra đời và phát triển của TTCK. Điều đó có nghĩa khi thị trường thực hiện phiên giao dịch đầu tiên là đã có sự hiện diện của các CTCK đảm đương vai trò trung gian trong việc thực hiện yêu cầu mua bán chứng khoán của nhà đầu tư. TTCK Việt nam chính thức được khai trương vào ngày 20/7/2000 và ngày 28/7/2000 phiên giao dịch chứng khoán đầu tiên được thực hiện. Vào những ngày đầu mới thành lập, TTCK Việt nam mới chỉ có 2 công ty niêm yết và 2 CTCK tham gia thị trường. Sau hơn 7 năm hoạt động, TTCK Việt nam đã có sự phát triển nhất định về số lượng hàng hóa niêm yết trên thị trường, về sự tham gia của các nhà đầu tư cũng như sự phát triển của các tổ chức trung gian là CTCK.

Một trong những nguyên nhân dẫn tới sự sôi động của thị trường là sự tham gia của các nhà đầu tư. Số lượng các nhà đầu tư tham gia TTCK ngày càng tăng, điều này thể hiện thông qua số lượng tài khoản các nhà đầu tư mở tại các CTCK tăng qua các năm.

Bảng 2.1: Số tài khoản mở tại các CTCK (thời điểm cuối năm)

Đơn vị: tài khoản

2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007
Nhà đầu tư cá nhân	2959	8703	13.485	16.285	21.394	30.963	75.658	327.940
Nhà đầu tư có tổ chức	38	71	122	157	194	278	526	560
Tổng	2997	8774	13.607	16.486	21.588	31.241	76.184	328.500
Tỷ lệ nhà đầu tư có tổ chức (%)	1,26	0,81	0,9	0,95	0,9	0,89	0,61	0,17
Nhà ĐTNN	-	-	44	60	207	427	958	8.683
Tỷ lệ % nhà ĐTNN	-	-	0,32	,036	0,96	1,37	1,26	2,64