Giảm Thiểu Ô Nhiễm Môi Trường Không Khí; Môi Trường Nước; Đất

hoang dã, nhất là nhóm chim quy tụ, cùng với việc bảo vệ nghiêm ngặt đã góp phần phục hồi khu hệ động vật hoang dã nơi đây.

Giá trị của khu vực: Đây là vùng “Đồng Tháp Mười thu nhỏ” với những bản sắc riêng.

Rừng tràm Gáo Giồng không chỉ đóng vai trò điều tiết dòng chảy của lũ mà còn tạo không khí trong lành cho cả khu vực. Tuy nhiên, ở đây lại có mối đe dọa rất lớn là cháy rừng và sự xâm lấn của cây Mai dương.

Đây cũng là điểm quần cư then chốt trong hành lang di cư, nơi sinh sống của nhiều loài thực động vật đặc trưng của vùng Đồng Tháp Mười.

Là một mô hình thành công của tỉnh Đồng Tháp trong việc phục hồi hệ sinh thái rừng tràm và quần thể động vật hoang dã. Sự đa dạng và phong phú của các loài động vật hoang dã, nhất là chim đang có chiều hướng gia tăng.

Là một trong những điểm du lịch sinh thái chính của tỉnh Đồng Tháp, nơi nghỉ ngơi của cộng đồng dân cư địa phương.

Là nơi có văn hóa ẩm thực riêng của đồng bằng sông Cửu Long.

Khu di tích Gò Tháp :

Khu di tích Gò Tháp có diện tích 320 ha thuộc huyện Tháp Mười, tỉnh Đồng Tháp, cách thành phố Cao Lãnh 43km về phía đông bắc. Quần thể di tích Gò Tháp gồm có 5 di tích tiêu biểu: Gò Tháp Mười, tháp Cổ Tự, mộ và đền thờ cụ Đốc Binh Kiều, gò Minh Sư, miếu bà Chúa Xứ. Nơi đây còn phát hiện được nhiều di vật văn hóa cổ của các cư dân cổ (cách đây khoảng 2000 năm), đặc biệt là các di vật văn hóa thuộc nền văn minh Óc Eo.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 159 trang tài liệu này.

Hiện nay, ngành du lịch Đồng Tháp đang triển khai dự án xây dựng công trình bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị lịch sử và khảo cổ Gò Tháp (di tích cấp quốc gia đặc biệt) thành Trung tâm lịch sử - văn hóa ở Đồng Tháp Mười với mức đầu tư trên 114 tỷ đồng, nhằm phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu, tham quan du lịch; bảo tồn và phát huy các giá trị lịch sử, văn hóa góp phần giáo dục truyền thống lịch sử văn hóa.

Giá trị của khu vực: Là điểm du lịch quan trọng trong tỉnh Đồng Tháp, hiện là nơi ưu tiên có dự án phát triển du lịch.

Là khu vực được qui hoạch để bảo tồn các loài cây dược liệu của đồng bằng sông Cửu Long và một số thảo dược của Việt Nam.

Là nơi có di tích của nền văn hóa Óc Eo lâu đời và nhiều di tích văn hóa khác.

Là nơi có điều kiện thổ nhưỡng phù hợp cho các loài cây gỗ bản địa của vùng Đông Nam Bộ.

Làng hoa kiểng Sa Đéc :

Làng hoa kiểng Sa Đéc nằm trên địa phận thị xã Sa Đéc, rộng khoảng 60 ha với khoảng 600 – 3600 lao động chuyên trồng hoa và cây cảnh. Trong mấy năm gần đây, diện tích trồng hoa kiểng ở Sa Đéc ngày càng tăng nhanh, hiện đã lên đến 177 ha với sản lượng trên 10 triệu chậu các loại; bình quân mỗi năm tăng 10 ha.

Làng hoa kiểng Sa Đéc có hơn 1000 chủng loại hoa, nhưng trong đó có trên 460 loại có thể làm thuốc trị bệnh. Làng hoa hiện nay còn lưu giữ được trên 50 giống hoa hồng như hồng nhung đỏ thắm, hồng Grada, hồng Cleopatre, hồng Korokit, hồng Masseille, hồng Elizabet, hồng Comfidence, hồng Maccasa, …

Năm 2009, làng hoa kiểng Sa Đéc cung cấp không chỉ cho thị trường trongnước mà còn xuất khẩu ra nước ngoài từ 6 – 8 triệu giỏ hoa và hơn 20.000 chậu kiểng các loại. Hiện nay, làng hoa đang phát triển khá ổn định, năm 2010 đã phát triển thêm khoảng 300 ha trồng hoa kiểng.

Giá trị của khu vực: Nơi đây là một trong những trung tâm hoa kiểng của miền Nam.

Là một trong những điểm phát triển đa dạng sinh học trong tỉnh Đồng Tháp và của đồng bằng sông Cửu Long, bên cạnh các vườn hoa ở Đà Lạt. Nhiều giống cây cảnh bản địa và ngoại lai đã được nhân rộng và phát triển nhanh về số loài và giống theo từng năm.

Là điểm du lịch nổi tiếng thu hút khách du lịch của tỉnh cũng như của cả đồng bằng sông Cửu Long với những nét hết sức độc đáo.

Ở đây còn có kiểu vườn hoa đặc sắc, là vườn hoa nằm trên vùng đất ngập nước định kỳ

Hành lang thực vật tự nhiên ven sông rạch:

Đây cũng là một trong những khu hệ sinh thái đặc biệt tạo nên cảnh quan đặc trưng của một vùng đồng bằng sông nước Cửu Long, hấp dẫn du khách đến với những kỳ thú ven các con sông như sông Tiền, sông Hậu, sông Sở Thượng, sông Sở Hạ, kênh Trung Ương, kênh 28 – Phước Xuyên. Chính mạng lưới hành lang thực vật dọc theo sông, kênh rạch nội đồng giữ vai trò rất lớn trong hành lang di cư của các loài động thực vật trên cạn và dưới nước. Đồng thời góp phần gia tăng mảng xanh và độ che phủ xanh của tỉnh, điều hòa nhiệt độ và tạo môi trường không khí trong lành.

2.3.3.2. Giảm thiểu ô nhiễm môi trường

2.3.3.2.1. Giảm thiểu ô nhiễm môi trường không khí; môi trường nước; đất

Đồng Tháp là một tỉnh với lợi thế về sản xuất nông nghiệp, đang trên con đường thực hiện công nghiệp hóa – hiện đại hóa nhằm đáp ứng yêu cầu, mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân. Nếu so về lợi thế thì du lịch có nhiều hạn chế, tuy nhiên đây là xu thế tất yếu nhằm thỏa mãn nhu cầu của con người. Hoạt động du lịch của tỉnh trong thời gian qua đang trên con đường phát triển; nhận được sự quan tâm đầu tư từ các cấp quản lí, lãnh đạo mang lại những hiệu quả đáng kể trong các nguồn lợi của tỉnh. Tuy nhiên, những hoạt động đó lại có những ảnh hưởng nhất định đến môi trường, tác động đến môi trường. Mặc dù ảnh hưởng đó chưa để lại những hậu quả nghiêm trọng và có những biểu hiện rõ nhưng đó cũng là điểm đáng lưu ý trong quá trình phát triển du lịch bền vững của tỉnh, đòi hỏi cần có biện pháp hợp lí và hữu hiệu nhằm bảo vệ môi trường du lịch nói riêng và môi trường sống nói chung.

Môi trường không khí

Vấn đề ô nhiễm không khí trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp mang tính cục bộ, thường xảy ra ở một số vị trí đặc trưng ảnh hưởng bởi hoạt động giao thông và hoạt động sản xuất (chủ yếu các làng nghề). Chất lượng môi trường không khí đang diễn

biến theo chiều hướng suy giảm cục bộ chủ yếu do hàm lượng bụi vượt quá qui chuẩn kĩ thuật quốc gia về môi trường 05:2009/BTNMT, mặt khác còn do hàm lượng các khí SO2, NO2, CO trong không khí cũng có xu hướng gia tăng mặc dù các mẫu phân tích còn nằm trong mức qui chuẩn cho phép. Nguyên nhân chính là do hoạt động giao thông vân tải trên địa bàn tỉnh làm tăng phát sinh bụi và nguồn khí thải động cơ, trong đó có cả các phương tiện phục vụ du lịch. Tuy nhiên, hoạt động của các phương tiện thì ảnh hưởng không đáng kể đến môi trường không khí của tỉnh.

Theo dự báo thì diễn biến chất lượng không khí thời kì 2011 – 2020 trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp sẽ tiếp tục bị suy giảm với qui mô phổ biến rộng hơn do áp lực phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh sẽ tăng lên cao.

Môi trường nước

- Môi trường nước mặt: Qua kết quả quan trắc chất lượng nước mặt của tỉnh nhận thấy môi trường nước mặt Đồng Tháp trong 5 năm (2005 – 2009) đã bị ô nhiễm hữu cơ, biểu hiện qua hàm lượng BOD, COD, SS và Coliform đều vượt chuẩn nhiều lần. Đây là hậu quả của việc xả thải nước trực tiếp chưa qua xử lí hoặc có xử lí nhưng chưa đạt tiêu chuẩn xả thải vào các nguồn nước mặt cũng như các nguồn nước khác.

Ô nhiễm các hợp chất hữu cơ là tình trạng phổ biến trên tất cả các vực nước mặt của tỉnh. Trên các nhánh sông chính, sông Tiền, sông Hậu cũng như trên các kênh rạch thì chỉ tiêu COD và BOD5 đều vượt tiêu chuẩn 2 – 15 lần, COD dao động trong khoảng 16 – 222 mg/L, BOD5 dao động khoảng 8 – 74 mg/L. Xu hướng chung là hạ nguồn thì tình trạng ô nhiễm nặng hơn thượng nguồn và trên các con kênh nồng độ cũng cao hơn trên các nhánh sông.

Ô nhiễm các chất dinh dưỡng cũng đang diễn ra trên các nguồn nước mặt do nhiều nguyên nhân như nước thải sinh hoạt, nước thải các ngành công nghiệp (chủ yếu là các ngành chế biến thủy sản và các sản phẩm từ nông nghiệp), các làng nghề (nuôi heo, làm bột, …) đều là những loại nước thải có nồng độ các chất hữu cơ cao.

Nhìn chung, môi trường nước mặt Đồng Tháp bị ô nhiễm hữu cơ cao nhưng chất lượng nước đang dẩn được cải thiện, đây là tín hiệu đáng mừng và đạt được do ý thức bảo vệ môi trường của người dân được nâng cao và công tác bảo vệ môi trường của chính quyền địa phương được đầu tư đúng mức. Trong đó thì các tác động từ hoạt động du lịch đến môi trường nước là chưa đáng kể.

- Môi trường nước ngầm: Các nguồn nước ngầm trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp đều có dấu hiệu nhiễm bẩn vi sinh. Đây là biểu hiện của hiện tượng nhiễm bẩn từ nguồn nước mặt, đất và trực tiếp từ nước thải nhiễm bẩn vi sinh. Giá trị này đặc biệt ở huyện Tân Hồng, có vị trí cao gấp qui chuẩn đến 800 lần. Giá trị này đang có xu hướng giảm qua các năm, tuy nhiên đó vẫn là vấn đề chung của nước ngầm trên địa bàn tỉnh. Đây cũng là vấn đề đáng lo ngại vì nguồn cung cấp nước sinh hoạt chủ yếu là nguồn nước ngầm.

Môi trường đất

Qua kết quả quan trắc chất lượng đất thì môi trường đất Đồng Tháp dường như chưa bị ảnh hưởng nhiều; trong đó các thông số phân tích đất nông nghiệp, đất khu vực dân cư, đất các khu công nghiệp và bùn trên địa bàn tỉnh đều thỏa mãn qui chuẩn kĩ thuật quốc gia về môi trường 03:2008/BTNMT.

2.3.3.2.2. Ứng phó với biến đổi khí hậu

Biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến lĩnh vực du lịch của tỉnh thông qua lượng khách du lịch đến và lưu trú trên địa bàn tỉnh và cơ sở vật chất ngành du lịch. Biến đổi khí hậu làm thaay đổi đặc thù về khí hậu, thời tiết làm cho cơ sở hạ tầng và vật chất nhanh chóng xuống cấp và kinh phí duy tu, bảo dưỡng sẽ phát sinh cao hơn và thường xuyên hơn. Đây là một ảnh hưởng rất lớn đối với tỉ trọng đóng góp của ngành vào kinh tế chung của tỉnh.

Ngoài ra, diện tích ngập lụt do mực nước dâng sẽ làm giảm đi diện tích các khu du lịch, khu vui chơi, giải trí. Do đó, việc bố trí và tôn tạo lại cảnh quan, phân khu chức năng, tổ chức lại mạng lưới các tuyến du lịch sẽ mất nhiều thời gian và tiền của. Một tác động không nhỏ là chi phí cho các tour du lịch sinh thái chắc chắn sẽ tăng lên do phải bù đắp vào công tác bảo tồn cơ sở vật chất và chi phí dịch vụ

gắn liền với khu du lịch sinh thái, sẽ làm giảm khả năng cạnh tranh và thu hút khách du lịch.

Vấn đề đặt ra là đòi hỏi phải nhanh chóng cần có những biện pháp nhằm khắc phục những hậu quả và ứng phó với biến đổi khí hậu. Đây không phải là công việc của bất cứ ngành kinh tế nào có thể giải quyết được mà cần có sự hợp tác của tất cả các ngành, các địa phương, các khu vực, các quốc gia và của toàn thế giới.

2.4. Tiểu kết chương 2‌

Đồng Tháp, tuy là một tỉnh nông nghiệp với nhiều lợi thế và luôn chiếm tỉ trọng rất cao trong GDP của tỉnh (49,04% năm 2010), nhưng trong quá trình phát triển vẫn đang hòa cùng xu thế chung, đó là chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế sang tăng tỉ trọng của ngành công nghiệp và dịch vụ. Trong đó, ngành du lịch là một trong những mà hiện nay đang rất được quan tâm và đầu tư để phát triển.

Tiềm năng du lịch của Đồng Tháp tuy đơn giản và không quá giàu có như một số tỉnh lân cận như An Giang, Cần Thơ, Vĩnh Long, … nhưng cũng khá phong phú và đa dạng. Nơi đây như còn lưu giữ nét đẹp hoang sơ của vùng tự nhiên sông nước kết hợp với những truyền thống văn hóa cách mạng khá đặc sắc đã tạo những nét riêng của tỉnh. Các loại hình du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, tham quan, học tập, nghiên cứu các di tích văn hóa - lịch sử - cách mạng, du lịch mùa nước nổi rất đặc trưng, … khá phát triển. Kết hợp với đó là các sản phẩm du lịch khá đặc sắc như các món ẩm thực sông nước, cây trái sum suê, một số làng nghề với sản phẩm đặc trưng, … đã tạo nên một lợi thế cho việc phát triển du lịch Đồng Tháp.

Tuy nhiên, tiềm năng này vẫn chưa được khai thác đúng mức, thêm vào đó là những ảnh hưởng tiêu cực trong quá trình khai thác, đặc biệt là những ảnh hưởng làm nguy hại đến môi trường tự nhiên và môi trường xã hội của tỉnh làm ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của tỉnh nói chung và của cả hoạt động du lịch nói riêng.

Hoạt động du lịch của tỉnh trong thời gian qua, tuy đã đạt được những thành tựu đáng kể nhưng vẫn còn rất thấp, trong đó phải kể đến các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển du lịch Đồng Tháp, bao gồm:

Những nhân tố du lịch bền vững: Theo nghiên cứu thì các yếu tố tác động đến du lịch phần lớn là những nhân tố động nên rất khó có thể đánh giá được sự bền vững của chúng theo thời gian. Tuy nhiên, sự phát triển của du lịch Đồng Tháp trong thời gian qua có thể đánh giá các yếu tố sau là bền vững, bao gồm là các nhân tố tài nguyên du lịch (tài nguyên tự nhiên và tài nguyên nhân văn), hệ thống khách sạn phục vụ du lịch. Nguyên nhân là do các nhân tố tài nguyên, đây là cơ sở để phát triển du lịch; thì nhìn chung đã được khai thác, giữ gìn, tôn tạo, phát huy khá tốt. Còn hệ thống khách sạn thì hiện nay được đánh giá là một trong những lợi thế của tỉnh trong phục vụ du lịch nói riêng và phát triển du lịch nói riêng và trong thời gian đã được xây dựng đầu tư, nâng cấp và mở rộng.

Những nhân tố chưa bền vững: Cũng theo lí luận trên thì một số nhân tố được đánh giá là chưa bền vững trong thời gian qua là: nguồn lao động, doanh thu, số du khách đến Đồng Tháp, đặc biệt là khách quốc tế, sản phẩm du lịch, vấn đề quảng bá du lịch, … Đây là những nhân tố có nhiều biến động trong quá trình khai thác du lịch của tỉnh tring thời gian quan. Nguyên nhân chủ yếu đó là do sự hạn chế về cơ sở hạ tầng, vật chất kĩ thuật chưa đáp ứng được nhu cầu, chưa có sự đầu tư mang tính chuyên nghiệp và bền vững, nguồn nhân lực còn yếu kém mà phần lớn là chưa qua đào tạo, sản phẩm du lịch chưa đa dạng, hấp hẫn, quảng bá du lịch chưa chuyên nghiệp, chưa huy động được nguồnvốn đầu tư; trong đó nguyên nhân chủ yếu vẫn là sự chậm đổi mới, thiếu tập trung, chưa có bước đột phá trong công tác quản lí, điều hành.

Vì vậy, phát triển du lịch bền vững tỉnh Đồng Tháp thì vấn đề đặt ra là cần nhanh chóng có những định hướng, giải pháp hữu hiệu nhằm khai thác có hiệu quả tiềm năng du lịch sẵn có, kết hợp hiệu quả kinh doanh du lịch với lợi ích văn hóa – xã hội và vấn đề bảo vệ môi trường, nâng cao hiệu quả kinh doanh du lịch mà vẫn đảm bảo phát triển bền vững, có những đóng góp đáng kể và từng bước trở thành kinh tế quan trọng trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh theo hướng bền vững.

CHƯƠNG 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DU LỊCH BỀN VỮNG TỈNH ĐỒNG THÁP ĐẾN NĂM 2020‌

3.1. Định hướng phát triển du lịch Đồng Tháp đến năm 2020‌

3.1.1. Cơ sở để xây dựng định hướng‌

3.1.1.1. Mục tiêu phát triển

Mục tiêu kinh tế

Quy hoạch phát triển du lịch là nhằm khai thác có hiệu quả các tiểm năng của Đồng Tháp, để nhanh chóng phát triển ngành du lịch thành ngành kinh tế quan trọng, tăng cường thu hút khách, nâng cao nguồn thu nhập từ du lịch, góp phần làm chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tăng tỷ trọng ngành du lịch vào tổng GDP của tỉnh, tạo môi trường thuận lợi cho đầu tư, tạo ra nhiều công ăn việc làm cho người lao động, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân.

Mục tiêu về văn hóa xã hội:

Yếu tố quan trọng để thu hút khách du lịch là nền văn hóa mang đậm bản sắc dân tộc. Do vậy đinh hướng phát triển du lịch phải mang được nội dung khuyến khích việc bảo tồn và phát huy giá trị của nền văn hóa dân tộc. Vì vậy phát triển du lịch cần đẩy mạnh giao lưu giữa các vùng, các miền trong cả nước và quốc tế để đáp ứng nhu cầu nghĩ ngơi tham quan du lịch của nhân dân, góp phần cải thiện, nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần cho nhân dân trong tỉnh và trong vùng nói chung.

Mục tiêu hỗ trợ:

Thông qua việc quy hoạch, cung cấp các thông tin, tư liệu, những định hướng chiến lược cơ bản để giúp các cơ quan quản lí nhà nước lập kế hoạch chỉ đạo tổ chức và quản lí phát triển vùng, lãnh thổ một cách hiệu quả.

3.1.1.2. Quan điểm phát triển

Phát triển du lịch Đồng Tháp với vai trò một ngành kinh tế quan trọng để đẩy mạnh quyền chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tạo điều kiện để các ngành kinh tế khác phát triển, góp phần thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa.