Khái Quát Về Hoạt Động Cho Vay Ủy Thác

khai nhiệm vụ, sớm ổn định bộ máy tổ chức hoạt động có hiệu quả. Đến cuối năm 2020, NHCSXH tỉnh Bắc Ninh có 01 Hội sở chính và 07 Phòng giao dịch huyện, thị; 126 điểm giao dịch xã, phường đã đi vào hoạt động ổn định và phát triển, thực sự là công cụ đắc lực và hiệu quả của cấp ủy, chính quyền các cấp, chuyển tải nguồn vốn ưu đãi của Nhà nước đến 100% xã, phường trên địa bàn để cho vay các đối tượng thụ hưởng kịp thời, nhanh chóng, thuận tiện, an toàn và hiệu quả.

Trong 17 năm ua, được sự quan tâm chỉ đạo và tạo điều kiện của NHCSXH, Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, UBND, BĐD-HĐQT NHCSXH các cấp, sự phối hợp chặt chẽ của các sở, ngành có liên quan và các tổ chức chính trị - xã hội nhận ủy thác, cùng với sự phấn đấu nỗ lực vượt khó của tập thể cán bộ viên chức. Chi nhánh NHCSXH tỉnh Bắc Ninh đã hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, chất lượng tín dụng ngày một nâng cao, vốn tín dụng đến trực tiếp với người dân và phát huy hiệu quả, góp phần thực hiện mục tiêu quốc gia về giảm nghèo, giải quyết việc làm, đảm bảo an sinh xã hội, xây dựng nông thôn mới và phát triển kinh tế xã hội của địa phương.

2.1.2. Mô hình tổ chức

Mô hình tổ chức hoạt động của NHCSXH tỉnh Bắc Ninh đứng đầu là Ban đại diện Hội đồng quản trị gồm các thành viên kiêm nhiệm và chuyên trách thuộc UBND tỉnh và một số tổ chức chính trị - xã hội. Ban đại diện HĐQT gồm có 12 thành viên, trong đó Phó chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh là Trưởng Ban đại diện HĐQT, Giám đốc NHCSXH tỉnh Bắc Ninh, Giám đốc NHNN tỉnh Bắc Ninh, Chánh văn phòng UBND tỉnh, Chủ tịch Các tổ chức Hội, đoàn thể, Chủ tịch Hội phụ nữ, Chủ tịch Hội cựu chiến binh, Bí thư Đoàn thanh niên tỉnh, Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn, Sở Kế hoạch đầu tư, Sở Tài chính và Sở Lao động thương binh xã hội làm uỷ viên.

Ban đại diện HĐQT cấp huyện, thị xã có 205 đồng chí, thành biên Ban đại diện HĐQT cấp huyện, thị xã là chủ tịch UBND các xã 126 đồng chí. Ban đại diện HĐQT có nhiệm vụ tổ chức thực hiện Nghị quyết HĐQT; chỉ đạo

đôn đốc thực hiện kế hoạch, giám sát việc thực hiện cơ chế, chính sách; tham mưu cho chính uyền các cấp tạo điều kiện và giải quyết những khó khăn về hoạt động của NHCSXH. Trong 17 năm ua, Ban đại diện HĐQT các cấp đã thực hiện tốt quy chế hoạt động, chỉ đạo triển khai kịp thời các Chỉ thị, Quyết định của Chính phủ, Nghị quyết của HĐQT NHCSXH về ổn định tổ chức bộ máy, tiếp nhận bàn giao, triển khai các chương trình cho vay; kiến nghị với các cơ uan chức năng tăngcường năng lực tài chính cho NHCSXH tỉnh như cấp đất xây dựng trụ sở,chuyển giao nhà dôi dư, hỗ trợ nguồn vốn, phương tiện làm việc; phân giao chỉ tiêu nguồn vốn cho vay; thực hiện chương trình kiểm tra giám sát. Đồng thời ban hành nhiều văn bản chỉ đạo xử lý các khó khăn vướng mắc trong quá trình hoạt động.

+ Bộ phận điều hành tác nghiệp là nhiệm vụ tổ chức quản lý vốn, tài sản, quản trị, điều hành các hoạt động theo Nghị quyết của HĐQT và chỉ đạo của NHCSXH trung ương, thực hiện đưa vốn tín dụng ưu đãi đến đúng đối tượng thụ hưởng, kiểm tra, giám sát việc chấp hành cơ chế chính sách. Hiện có 01 hội sở tỉnh và 07 phòng giao dịch cấp huyện, thị xã với 114 cán bộ (kể cả hợp đồng lao động có thời hạn). Sau 17 năm hoạt động, đội ng cán bộ đã được tăng cường về số lượng, chất lượng và có sự trưởng thành từ thực tiễn, đáp ứng yêu cầu quản lý biên chế gọn nhẹ đồng thời triển khai kịp thời các chương trình tín dụng ưu đãi, không gây ách tắc, gián đoạn.

+ Bốn tổ chức chính trị xã hội: Hội Nông dân, hội Liên hiệp phụ nữ, hội Cựu chiến binh, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh đã tổ chức chỉ đạo và thựchiện một số nội dung công việc của quy trình cho vay: Thành lập và chỉ đạo hoạt động của tổ TK&VV theo thôn, xóm, hướng dẫn người vay làm hồ sơ, sửdụng vốn vay, kiểm tra giám sát quá trình sử dụng vốn, cùng với NHCSXH đôn đốc thu hồi nợ đến hạn.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 102 trang tài liệu này.

+ Tổ tiết kiệm và vay vốn ở thôn, xóm do các tổ chức chính trị xã hội chỉđạo thành lập và quản lý để thực hiện bình xét công khai các hộ đủ điều kiệnvay vốn, lập danh sách trình UBND xã xác nhận, đề nghị NHCSXH cho

Ban đại diện HĐQT NHCSXH huyện

Ủy ban nhân dân xã, phường,

Ban xóa đói giảm nghèo xã, phường,

Tổ Tiết kiệm và vay vốn

HỘ VAY VỐN

vay;chứng kiến việc giải ngân, đốn đốc hộ vay trả nợ; thu lãi, thu tiền gửi tiết kiệm theo ủy nhiệm của Ngân hàng. Hiện tại c ng như lâu dài tổ TK&VV là cánh tay vươn dài, góp phần quyết định đến chất lượng sử dụng nguồn vốn tín dụng ưu đãi.

Chi nhánh NHCSXH Bắc Ninh

Ban đại diện HĐQT NHCSXH tỉnh

Phòng giao dịch NHCSXH các huyện

Sơ đồ 2.1: Mô hình tổ chức chi nhánh NHCSXH tỉnh Bắc Ninh

Ghi chú: : Quan hệ chỉ đạo

: Phối hợp

: Chế độ báo cáo

(Nguồn : Ngân hàng Chính sách xã hội Bắc Ninh năm 2018)

Chi nhánh NHCSXH tỉnh Bắc Ninh bao gồm Hội sở tỉnh và các Phòng giao dịch NHCSXH huyện, thị xã: Yên Phong, Quế Võ, Gia Bình, Thuận Thành, Lương Tài, Tiên Du, Từ Sơn. Hội sở tỉnh bao gồm Ban lãnh đạo chi nhánh và 05 phòng ban: Phòng Kế hoạch - Nghiệp vụ tín dụng, phòng Kế toán-Ngân uỹ, phòng Kiểm tra kiểm soát nội bộ, Phòng Hành chính-Tổ chức và Phòng Tin học.

Ban Giám đốc gồm có một Giám đốc và hai Phó giám đốc. Giám đốc Ngân hàng là người quản lý và chịu trách nhiệm chung về mọi hoạt động tại Ngân hàng. Phó giám đốc do Giám đốc uỷ quyền và phải chịu trách nhiệm về lĩnh vực họ quản lý trước Giám đốc.

Phòng Kiểm tra kiểm toán nội bộ là phòng nghiệp vụ có chức năng kiểm tra kiểm soát nội bộ các hoạt động của Ngân hàng theo đúng uy định của ngành, pháp luật và của Nhà nước đồng thời là cầu nối cho các đoàn kiểm tra về kiểm tra kiểm toán tại NHCSXH tỉnh Bắc Ninh.

Phòng Kế toán - Ngân quỹ là phòng nghiệp vụ thực hiện các giao dịch với khách hàng, các nghiệp vụ và công việc có liên uan đến công tác tài chính, chi tiêu nội bộ tại Ngân hàng; cung cấp các dịch vụ ngân hàng liên

uan đến nghiệp vụ thanh toán ngân quỹ, xử lý hạch toán kịp thời các nghiệp vụ kinh tế phát sinh; quản lý và chịu trách nhiệm đối với chương trình dữ liệu phần mềm kế toán; quản lý kho quỹ và đảm bảo tuyệt đối an toàn.

Thực hiện lưu trữ chứng từ kế toán theo đúng chế độ, thực hiện báo cáo số liệu kế toán theo yêu cầu của Ban giám đốc hoặc các cơ uan uản lý Nhà nước theo đúng chế độ hiện hành.

Phòng Kế toán có nhiệm vụ xây dựng kế hoạch tài chính trong năm, tổ chức thực hiện công tác kế toán, quyết toán tài chính hàng năm, giám sát và quản lý việc sử dụng nguồn vốn và tài sản của Ngân hàng.

Phòng Kế hoạch - Nghiệp vụ: Thực hiện các nghiệp vụ liên uan đến tín dụng, quản lý các sản phẩm tín dụng phù hợp với chế độ, uy định hiện thời và hướng dẫn của NHCSXH Việt Nam. Thực hiện quản lý nguồn vốn,

phân bổ nguồn vốn tại Ngân hàng. Thực hiện báo các thống kê đối với các cơ uan uản lý Nhà nước.

Phòng Tin học: Đảm bảo cài đặt và vận hành toàn bộ các chương trình phần mềm ứng dụng trong nghiệp vụ ngân hàng. Viết phần mềm ứng dụng phục vụ cho công tác kế toán và điện báo thống kê của Ngân hàng.

Phòng Hành chính - Tổ chức: có nhiệm vụ bố trí sắp xếp lao động, lập kế hoạch tiền lương, đào tạo cán bộ nhân viên c và cán bộ mới tuyển dụng, lập kế hoạch mua sắm trang thiết bị máy móc, thiết bị văn phòng cho hoạt động của các phòng ban.

NHCSXH tỉnh Bắc Ninh có 7 phòng giao dịch NHCSXH huyện, thị thực hiện đầy đủ các dịch vụ của Ngân hàng tại địa phương theo mức phán quyết được giám đốc uỷ quyền.

Từng phòng ban và các PGD NHCSXH huyện, thị trực thuộc có bộ máy quản lý riêng nhưng hoạt động phải đảm bảo thực hiện tốt nhiệm vụ do Ngân hàng giao và phối hợp chặt chẽ với nhau trên một số lĩnh vực để tạo điều kiện cho nhau hoạt động vì mục đích chung của toàn Ngân hàng.

Tại Hội sở tỉnh, ngoài công tác chỉ đạo điều hành chung trong toàn chi nhánh còn thực hiện công tác huy động và cho vay các chương trình tín dụng ưu đãi trên địa bàn Thành phố Bắc Ninh. Do đặc thù hoạt động kinh doanh, chi nhánh NHCSXH tỉnh Bắc Ninh là một đơn vị có mạng lưới hoạt động tương đối rộng khắp, hiện tại chi nhánh có 116 điểm giao dịch lưu động trên địa bàn các xã, phường và 10 điểm giao dịch tại trung tâm. Các điểm giao dịch được thực hiện giao dịch 01 tháng 01 lần tại các trụ sở UBND các xã, phường trên địa bàn toàn tỉnh.

Qua sơ đồ nhận thấy công tác uản lý nguồn vốn tín dụng ưu đãi tại chi nhánh NHCSXH tỉnh Bắc Ninh được phân cấp như sau: Ban đại diện HĐQT NHCSXH tỉnh thực hiện chỉ đạo, phê duyệt chỉ tiêu kế hoạch huy động và phân khai các nguồn vốn tín dụng ưu đãi thông ua chi nhánh NHCSXH tỉnh để thực hiện giao chi tiêu kế hoạch đến cấp Phòng giao dịch huyện và địa bàn

Thành phố. Tiếp đó Ban đại diện NHCSXH cấp huyện thực hiện giao chỉ tiêu kế hoạch về tín dụng ưu đãi đến cấp xã, cấp thôn và thực hiện ủy thác thông

ua các tổ chức hội, các tổ TK&VV đến khách hàng.

2.1.3. Khái quát về hoạt động cho vay ủy thác

Thực hiện Nghị định 78/2002/NĐ-CP ngày 04/10/2002 của Chính phủ

uy định về cho vay đối với hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác, quy trình cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác của NHCSXH không thực hiện cho vay trực tiếp mà thực hiện theo phương thức ủy thác, bao gồm ủy thác cho các tổ chức tín dụng và ủy thác ua các tổ chức chính trị-xã hội.

NHCSXH Việt Nam được thành lập theo Quyết định số 131/2002/QĐ- TTg, ngày 04/10/2002 của Thủ tướng Chính phủ và chính thức khai trương đi vào hoạt động ngày 11/3/2003. Là một ngân hàng thuộc sở hữu nhà nước, mới được thành lập trên cơ sở tổ chức lại Ngân hàng phục vụ người nghèo trước đây thuộc NHNo&PTNT Việt Nam; nên điều kiện về tổ chức màng lưới, con người, cơ sở vật chất kỹ thuật, máy móc, thiết bị và phương tiện làm việc còn nhiều khó khăn, nên bản thân NHCSXH lúc này chưa thể trực tiếp cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác được, vì vậy Tổng giám đốc NHCSXH đã ký kết các văn bản liên tịch với các tổ chức chính trị - xã hội (Hội Nông dân Việt Nam, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Hội Cựu chiến binh, Trung ương Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh) và ký hợp đồng ủy thác cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác với NHNo&PTNT Việt Nam ngày 07/5/2003.

Tổng giám đốc NHCSXH đã ban hành văn bản số 544/NHCS-KH chỉ đạo thực hiện hợp đồng ủy thác cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác. Thực hiện văn bản chỉ đạo của Trung ương, NHCSXH tỉnh Bắc Ninh đã tổ chức ký kết các văn bản liên tịch với các tổ chức chính trị - xã hội (Hội Nông dân tỉnh, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh, Hội Cựu chiến binh tỉnh và Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh Bắc Ninh). Đồng thời bàn bạc cùng với chi nhánh NHNo&PTNT tỉnh Bắc Ninh để ký thỏa thuận ủy thác cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác phù hợp với tình hình thực tế của

địa phương. Trong giai đoạn đầu này, việc cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác được ủy thác toàn bộ cho NHNo&PTNT tỉnh.

Thực tế cho thấy việc ủy thác toàn bộ cho NHNo&PTNT thực hiện cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác bộc lộ nhiều tồn tại và hạn chế như nguồn vốn luôn tồn đọng cao gây lãng phí vốn trong khi người nghèo rất cần vốn, chất lượng tín dụng thấp, nợ uá hạn, nợ xấu chiếm tỷ lệ cao; chi phí ủy thác trả cho NHNo&PTNT lớn, … Vì vậy, NHCSXH Việt Nam đã chỉ đạo các chi nhánh tỉnh, thành phố triển khai mạnh việc ủy thác cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác ua các tổ chức chính trị - xã hội. Ngày 03/7/2004 Tổng giám đốc NHCSXH đã ban hành Văn bản số 1114/NHCS-KHNV “Hướng dẫn nội dung ủy thác cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác giữa NHCSXH với các tổ chức chính trị - xã hội”. NHCSXH Việt Nam đã ký kết các vănbản thỏa thuận với các tổ chức chính trị

- xã hội (Hội Nông dân Việt Nam, Hội LHPN Việt Nam, Hội Cựu chiến binh Việt Nam, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh). Thực hiện văn bản số 1114 (nay đã được thay thế bằng văn bản số 3948/VBTT-NHCS-HPN-HND- HCCB-ĐTNCSHCM ngày 3/12/2014 về việc thực hiện uỷ thác cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác), chi nhánh NHCSXH tỉnh Bắc Ninh đã triển khai ký kết các văn bản thỏa thuận, hợp đồng ủy thác với 4 tổ chức chính trị - xã hội trên ở tỉnh Bắc Ninh và ký kết hợp đồng ủy nhiệm với các tổ tiết kiệm và vay vốn của các tổ chức chính trị - xã hội. Ủy thác cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác ua các tổ chức chính trị -xã hội có ý nghĩa uan trọng, được thể hiện trên các nội dung chủ yếu sau:

Một,phương thức ủy thác này giúp cho NHCSXH Bắc Ninh chủ động trong công tác uản lý vốn và tài sản Nhà nước giao.

Hai, điều kiện uan trọng để thực hiện nguyên tắc “xã hội hóa công tác ngân hàng” nhằm huy động sức mạnh tổng hợp toàn xã hội, góp phần thực hiện chương trình mục tiêu uốc gia về xóa đói giảm nghèo và gải uyết việc làm, được cụ thể hóa trên địa bàn tỉnh.

Ba, giúp cho các tổ chức chính trị-xã hội có thêm điều kiện để thường xuyên tiếp cận với hội viên, với dân, thêm kinh phí hoạt động và thu hút hội viên, góp phần củng cố hệ thống chính trị ở cơ sở, ổn định xã hội.

Bốn, ủy thác cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác qua các tổ chức chính trị-xã hội còn giúp cho NHCSXH tiết giảm được chi phí, từ đó giảm được cấp bù cho Ngân sách Nhà nước.

Chính vì phương thức ủy thác cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác ua các tổ chức chính trị - xã hội có ý nghĩa uan trọng như vậy; nên ngay sau khi văn bản 1114/NHCS-KHNV của Tổng giám đốc được ban hành (nay đã được thay thế bằng văn bản số 3948/VBTT-NHCS-HPN-HND- HCCB-ĐTNCSHCM ngày 3/12/2014 về việc thực hiện uỷ thác cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác), chi nhánh NHCSXH tỉnh Bắc Ninh đã tổ chức cho toàn thể cán bộ nhân viên toàn chi nhánh nghiên cứu, học tập và triển khai đồng bộ từ tỉnh đến huyện, thị xã. Trong tháng 1/2015 Chi nhánh đã cùng với các tổ chức Hội đoàn thể trong tỉnh (Hội Nông dân tỉnh, Hội LHPN tỉnh, Hội Cựu chiến binh tỉnh và Đoàn TNCSHCM tỉnh Bắc Ninh) ký kết văn bản liên tịch về việc cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác và chỉ đạo Phòng giao dịch các huyện, thị ký kết văn bản liên tịch với Hội đoàn thể cấp huyện, hợp đồng ủy thác với Hội đoàn thể cấp xã và hợp đồng ủy nhiệm với các tổ tiết kiệm và vay vốn. Đến nay toàn chi nhánh đã ký kết 48 văn bản liên tịch, văn bản thỏa thuận, 588 hợp đồng ủy thác và 2.880 hợp đồng ủy nhiệm .Trên cơ sở đó NHCSXH tỉnh Bắc Ninh đã cùng với các tổ chức chính trị - xã hội nhận làm ủy thác và các Cấp ủy, chính uyền địa phương chỉ đạo thành lập các tổ tiết kiệm và vay vốn, bình xét hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác đủ điều kiện vay vốn hoàn thiện hồ sơ theo uy trình nghiệp vụ cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác và giải ngân cho vay. Toàn bộ việc cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác bằng nguồn vốn do Hội sở chuyển về được thực hiện ủy thác cho vay ua các tổ chức chính trị, NHNo&PTNT chỉ thực hiện