Kiểm soát ô nhiễm nước biển ven bờ tỉnh Thái Bình - Thực trạng và giải pháp

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

TRUNG TÂM NGHIÊN CỨU TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG

VŨ HẢI ĐĂNG

KIỂM SOÁT Ô NHIỄM NƯỚC BIỂN VEN BỜ

TỈNH THÁI BÌNH: THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP

Chuyên ngành: Môi trường và phát triển bền vững (Chương trình đào tạo thí điểm)

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Vũ Quyết Thắng

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn với đề tài: “Kiểm soát ô nhiễm nước biển ven bờ tỉnh Thái Bình: Thực trạng và giải pháp‟‟ là công trình nghiên cứu của riêng cá nhân tôi và chưa được công bố trong bất kỳ công trình nào.

Hà Nội, ngày 05 tháng 5 năm 2016

Tác giả luận văn

Vũ Hải Đăng

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn chân thành và sâu sắc tới PGS.TS. Vũ Quyết Thắng, người đã tận tình hướng dẫn tôi hoàn thành luận văn này.

Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy, cô trong trung tâm nghiên cứu tài nguyên và môi trường, trường Đại học Quốc gia Hà Nội đã truyền đạt cho tôi kiến thức trong suốt các năm học cao học.

Tôi xin chân thành cảm ơn cán bộ, công chức, viên chức của Sở Tài nguyên và Môi trường và một số cơ quan, đơn vị, cá nhân đã tạo điều kiện cho tôi tiến hành thu thập thông tin, thực nghiệm trong thời gian làm luận văn.

MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT i

DANH MỤC CÁC BẢNG ii

DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ iii

MỞ ĐẦU 1

CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN 2

1.1. Ô nhiễm và kiểm soát ô nhiễm nước biển ven bờ 2

1.1.1. Trên thế giới 2

1.1.2. Tại Việt Nam 3

1.1.3. Kiểm soát ô nhiêm môi trường tại Việt Nam 6

1.2. Điều kiện tự nhiên - kinh tế xã hội khu vực nghiên cứu 7

1.2.1. Vị trí địa lý 7

1.2.2. Địa chất, địa hình, địa mạo và mạng lưới thủy văn vùng ven biển tỉnh Thái Bình. 7

1.2.3. Khí tượng, thủy văn, hải văn và thủy triều vùng ven biển 8

1.2.4. Tài nguyên thiên nhiên 10

1.2.5. Đặc điểm kinh tế - xã hội 14

CHƯƠNG 2. ĐỐI TƯỢNG, MỤC TIÊU, 18

NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 18

2.1. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu 18

2.1.1. Phạm vi nghiên cứu 18

2.1.2. Đối tượng nghiên cứu 19

2.2. Mục tiêu nghiên cứu 19

2.3. Nội dung nghiên cứu 19

2.4. Phương pháp nghiên cứu 20

2.4.1. Phương pháp luận 20

2.4.2. Phương pháp nghiên cứu 20

CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 23

3.1. Các hoạt động có nguy cơ gây ô nhiễm nước biển ven bờ tỉnh Thái Bình 23

3.1.1. Nước thải sinh hoạt từ các khu dân cư 25

3.1.2. Nước thải y tế 26

3.1.3. Nước thải công nghiệp 26

3.1.4. Nước thải từ các làng nghề 27

3.1.5. Nước thải từ sản xuất nông nghiệp 28

3.1.6. Nước thải từ hoạt động chăn nuôi 28

3.1.7. Về Nuôi trồng thủy hải sản 29

3.1.8. Chất thải từ hoạt động giao thông 31

3.1.9. Kết quả quan trắc phân tích hàng năm tại các Sông 366

3.2. Hiện trạng và diễn biến chất lượng nước biển ven bờ tỉnh Thái Bình 36

3.2.1. Diễn biến pH 38

3.2.2. Ô nhiễm dầu 40

3.2.3. Diễn biến hàm lượng măng gan (Mn), sắt (Fe) 42

3.2.4. Hàm lượng chất rắn lơ lửng(TSS), nhu cầu ô xy hóa hóa học (COD) 43

3.2.5. Các kim loại nặng 45

3.2.6. Coliform 46

3.2.7. Trầm tích môi trường nước biển ven bờ Thái Bình 47

3.2.8. Nước biển ngoài xa cách bờ 20km 48

3.3. Dư báo xu hướng biến đổi chất lượng nước biển ven bờ tỉnh Thái Bình 51

3.3.1. Các áp lực do phát triển đối với môi trường vùng ven bờ biển Thái Bình trong tương lai 51

3.3.2. Dự báo xu hướng biến đổi chất lượng nước biển ven bờ tỉnh Thái Bình ..53

3.4. Hiện trạng kiểm soát ô nhiễm nước biển ven bờ tỉnh Thái Bình 54

3.4.1. Hệ thống chính sách, pháp luật BVMT ở địa phương 54

3.4.2. Tổ chức quản lý môi trường 56

3.4.3. Về các hoạt động giám sát, quan trắc, cảnh báo ô nhiễm môi trường 57

3.4.4. Về nguồn lực 58

3.4.5. Về mặt tài chính, đầu tư cho công tác bảo vệ môi trường 59

3.5. Đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả kiểm soát ô nhiễm nước biển ven bờ tỉnh Thái Bình 59

3.5.1. Về mặt thể chế chính sách 59

3.5.2. Hoàn thiện cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý môi trường 60

3.5.3. Kiểm soát nguồn gây ô nhiễm môi trườngnước phát sinh từ sản xuất nông nghiệp, khai thác, nuôi trồng, chế biến thuỷ sản, làng nghề 61

3.5.4. Hoạt động thanh tra, kiểm tra, kiểm soát ô nhiễm, quản lý chất thải 62

3.5.5. Giải pháp về tài chính 64

3.5.6. Tuyên truyền, phố biến pháp luật về bảo vệ môi trường biển 65

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 66

KẾT LUẬN 66

KHUYẾN NGHỊ 67

TÀI LIỆU THAM KHẢO 69

PHỤ LỤC 71

Phụ lục 1. Phiếu điều tra công tác bảo vệ môi trường nước biển tỉnh Thái Bình (dành cho người dân sống trên tàu/thuyền) 71

Phụ lục 2. Phiếu điều tra công tác bảo vệ môi trường nước biển tỉnh 73

Phụ lục 3. Danh mục các cơ sở điều tra 75

Phụ lục 4. Địa điểm khảo sát 28 người dân, 20 chủ tàu/thuyền, 77

Phụ lục 5. Các hình ảnh khảo sát và lấy mẫu nước biển ven bờ, trầm tích 78

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT

STT

Ký hiệu	Nguyên nghĩa
1	BOD	Biochemical Oxygen Demand - Nhu cầu oxi sinh hoá
2	BQL	Ban quản lý
3	BVMT	Bảo vệ môi trường
4	CCN	Cụm công nghiệp
5	COD	Chemical Oxygen Deman - Nhu cầu ôxi hoá học
6	DO	Dissolved Oxygen - Oxi hoà tan.
7	GHCP	Giới hạn cho phép
8	HĐND	Hội đồng nhân dân
9	KCN	Khu công nghiệp
10	QCVN	Quy chuẩn Việt Nam
11	TCVN	Tiêu chuẩn Việt Nam
12	TNMT	Tài nguyên-Môi trường
13	TSS	Total Suspended Solid - Tổng chất rắn lơ lửng.
14	UBND	Uỷ ban nhân dân
15	UNESCO	Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hiệp quốc