Tình Hình Quản Lý Và Sử Dụng Đất Đai Của Quận Nam Từ Liêm.

củng cố phát triển. Những điều kiện như vậy tạo thuận lợi cho sự phát triển bền vững của quận hiện tại và trong tương lai.‌

Nhưng hệ thống cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội ở nhiều điểm dân cư còn chưa hoàn thiện, thiếu đồng bộ hoặc quá cũ; tình trạng thiếu điện, thiếu nước sạch vẫn xẩy ra ở một số nơi gây khó khăn cho việc tổ chức sản xuất và đời sống của người dân trong quận.

Quận Nam Từ Liêm đang trong quá trình đô thị hóa cao, tỉ lệ dân số cơ học tăng nhanh, điều này tạo sức ép tới môi trường, chất lượng cuộc sống, quỹ đất hiện có,... Do đó, công tác quy hoạch cần phải được cân nhắc đúng đắn, có định hướng dài hạn nhằm giải quyết tốt các vấn đề trên.

2.2. Tình hình quản lý và sử dụng đất đai của quận Nam Từ Liêm.

2.2.1 Khái quát tình hình quản lý nhà nước về đất đai

Luật đất đai năm 2013 có hiệu lực và đi vào đời sống kinh tế xã hội của người dân, Luật đã có tác động tích cực trong quản lý, khai thác sử dụng nguồn tài nguyên đất.

Việc thực hiện các nội dung quản lý Nhà nước về đất đai trên địa bàn thành phố trong những năm qua đạt được một số kết quả sau:

2.2.1.1. Việc tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý, sử dụng đất

Thực hiện Luật Đất đai năm 2013, Nghị định số 43/2014/NĐ – CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai và các văn bản hướng dẫn thi hành của Bộ Tài nguyên và Môi trường, UBND thành phố Hà Nội, quận đã sớm triển khai tập huấn những nội dung cơ bản của Luật và Nghị định của Chính phủ cho cán bộ chủ chốt của các ban, ngành, đoàn thể, UBND các phường trên địa bàn. Ban hành các văn bản chỉ đạo và thực hiện việc tuyên truyền trên phương tiện thông tin đại chúng để cán bộ và người dân có thể nắm bắt kịp thời các chính sách của Nhà nước liên quan đến đất đai. Do vậy, công tác quản lý đất đai trên địa bàn quận tiếp tục được củng cố, cơ bản hoàn thành những nhiệm vụ và kế hoạch đề ra theo đúng quy định của pháp luật.

2.2.1.2 Công tác xác lập, quản lý địa giới hành chính

Quận Nam Từ Liêm đã hoàn thành việc phân định ranh giới hành chính huyện với các quận, huyện lân cận, phân định ranh giới giữa các phường trên địa bàn quận,

lập lại hồ sơ và chôn mốc giới. UBND quận đã chỉ đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường kết hợp với các ngành có liên quan tiến hành xác định ranh giới, mốc giới cụ thể cho cấp phường. Đến nay, 10 đơn vị hành chính phường trong quận đều đã có bản đồ địa giới hành chính theo Chỉ thị 364 của Thủ tướng Chính phủ với các đường ranh giới, mốc giới được xác định rõ ràng.

2.2.1.3 Công tác khảo sát, đo đạc lập bản đồ

Ngày 27/12/2013, Thủ tướng ký ban hành Nghị quyết về việc điều chỉnh địa giới hành chính huyện Từ Liêm để thành lập thành 02 quận: quận Nam Từ Liêm và quận Bắc Từ Liêm.

Giai đoạn 2014 – 2017, thành phố Hà Nội đã triển khai dự án lập hồ sơ địa chính tổng thể Vlap trên toàn địa bàn thành phố, dự án xây dựng hồ sơ địa chính tổng thể quận Nam Từ Liêm đã được bắt đầu tiến hành thực hiện trong năm 2016, trong đó có công tác đo đạc bản đồ địa chính chính quy, cấp giấy chứng nhận, lập hồ sơ địa chính điện tử.

2.2.1.4. Công tác quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất

Thực hiện kế hoạch số 44/KH – UBND ngày 01/4/2009 của UBND thành phố Hà Nội về việc “Triển khai công tác lập Quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2011 – 2015) của thành phố Hà Nội và các quận trực thuộc” và Nghị quyết số 06/NQ-CP ngày 09 tháng 01 năm 2013 của Chính phủ về quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm kỳ đầu (2011-2015) của thành phố Hà Nội. Đến nay quận Nam Từ Liêm và 10 phường đã có quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm kỳ đầu (2011 – 2015). Công tác lập kế hoạch sử dụng đất hàng năm của quận được thực hiện từ năm 2015 theo đúng quy định của luật đất đai 2013.

2.2.1.5. Công tác giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng

đất

Thực hiện Nghị định 64/CP, Nghị định 88/CP, Nghị định 60/CP về giao đất, Nghị

định 85/CP và Chỉ thị 245/TTg về cho thuê đất,... Công tác thu hồi đất giải phóng mặt bằng, tái định cư trên địa bàn huyện Từ Liêm cũ thực hiện theo đúng các quy định, trình tự, thủ tục của Chính phủ, Thành Phố và các văn bản hướng dẫn của các Sở, ban ngành.

* Công tác giao đất tái định cư

- Tổng số khu đất dự kiến bố trí tái định cư trên địa bàn quận Nam Từ Liêm là 09 khu. Cụ thể:

+ 04 khu đã hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng và xây dựng hạ tầng kỹ thuật, đủ điều kiện giao đất tái định cư cho các hộ gia đình cá nhân với tổng diện tích là 143.133m2.

+ 02 khu đất đang triển khai công tác giải phóng mặt bằng và xây dựng hạ tầng kỹ thuật với tổng diện tích đất phục vụ tái định cư là 6.954m2.

+ 03 khu đất UBND quận đang đề xuất UBND Thành phố cho ý kiến để thực hiện công tác chuẩn bị lập dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật các khu tái định cư với tổng diện tích 30.463m2 tại các ô đất thuộc quy hoạch chi tiết 1/500.

Ngoài 09 khu đất nêu trên, UBND quận sẽ tiếp tục nghiên cứu đề xuất vị trí để xây dựng hạ tầng kỹ thuật các khu tái định cư phù hợp quy hoạch để đảm bảo đủ quỹ đất tái định cư phục vụ công tác GPMB trên địa bàn quận.

* Công tác giao đất dịch vụ:

Hiện nay, trên địa bàn quận có 399 hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi trên 30% diện tích đất nông nghiệp để thực hiện dự án đầu tư thuộc đối tượng được giao đất dịch vụ nhưng chưa được giao đất.

* Công tác quản lý sử dụng đất, xử lý vi phạm về đất đai, trật tự xây dựng

Trong giai đoạn chuẩn bị cho việc điều chỉnh địa giới hành chính huyện Từ Liêm cũ để thành lập 02 quận và 23 phường, UBND huyện Từ Liêm cũ đã ban hành Chỉ thị số 383/CT-UBND ngày 29/11/2013, Kế hoạch 389/KH-UBND ngày 06/12/2013 về tăng cường công tác quản lý đất đai, trật tự xây dựng trên địa bàn huyện.

Từ ngày 01/4/2014 quận Nam Từ Liêm đi vào hoạt động, việc tăng cường công tác quản lý đất đai, TTXD trên địa bàn quận được Quận ủy, UBND quận chỉ đạo quyết liệt. Ngày 02/4/2014 Quận ủy Nam Từ Liêm đã ban hành Chỉ thị số 01-CT/QU về việc lãnh đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ chủ yếu trước mắt năm 2014; Ngày 08/4/2014 UBND quận có Kế hoạch số 22/KH-UBND về việc tiếp tục thực hiện “Năm trật tự và văn minh đô thị 2014” trên địa bàn quận, trong đó đều xác định công tác quản lý đất đai, TTXD là nhiệm vụ trọng tâm lãnh đạo, chỉ đạo của quận.

Hàng năm, UBND quận xây dựng kế hoạch triển khai nhiệm vụ công tác quản lý Nhà nước về đất đai, tài nguyên môi trường, đề ra kế hoạch, mục tiêu cụ thể phải thực hiện trong năm như chỉ tiêu cấp GCN quyền sử dụng đất, tỷ lệ giải quyết đơn thư,

tiến độ giải phóng mặt bằng các dự án trọng điểm (Ví dụ như Kế hoạch 17/KH-UBND (năm 2013) về việc rà soát các trường hợp chưa được đăng ký đất đai, cấp Giấy chứng nhận lần đầu; Kế hoạch 235/KH-UBND (năm 2013); về việc rà soát các trường hợp đủ điều kiện xét đăng ký đất đai, cấp Giấy chứng nhận lần đầu, đề xuất chỉ tiêu thực hiện cấp Giấy chứng nhận cho các trường hợp nêu trên; Kế hoạch 68/KH-UBND (năm 2014) về việc rà soát các trường hợp sử dụng đất vi phạm, không đúng mục đích trên địa bàn quận; Kế hoạch 132/KH-UBND về việc rà soát quỹ đất nông nghiệp xen kẹt và đề xuất phương hướng sử dụng đất hiệu quả; Kế hoạch số 323/KH-UBND (ngày 29/12/2017) về việc thực hiện công tác quản lý Nhà nước về đất đai trên địa bàn quận Nam Từ Liêm năm 2018...). Mỗi nhiệm vụ cụ thể, UBND quận lại xây dựng kế hoạch, Chỉ thị và các văn bản hướng dẫn, văn bản đôn đốc để các phòng, ban chuyên môn và các xã, thị trấn và quận hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Việc tập trung xử lý vi phạm được UBND quận chỉ đạo thực hiện với 3 tiêu chí: phát hiện 100% các trường hợp vi phạm, 100% trường hợp phát hiện được lập hồ sơ, 100% các trường hợp vi phạm được xử lý đúng hạn theo quy định của pháp luật. Bên cạnh đó, phải tập trung rà soát hồ sơ, thống kê, kiểm tra thực tế các trường hợp vi phạm tồn tại cũ để xử lý dứt điểm.

Sau gần nhiều tháng tập trung thực hiện, Tổ công tác liên ngành của UBND quận đã hoạt động hiệu quả, tích cực; Công tác quản lý đất đai, ngăn chặn và xử lý vi phạm về đất đai, trật tự xây dựng trên địa bàn quận đã có sự chuyển biến tích cực, ngăn chặn và xử lý kịp thời các vi phạm mới phát sinh giữ vững an ninh, ổn định trật tự xã hội.

Ngoài việc phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời các vi phạm mới phát sinh, trong thời gian hoạt động, Tổ công tác liên ngành cùng UBND các phường tăng cường xử lý các vi phạm cũ còn tồn tại, dần xử lý triệt để các vi phạm về đất đai, trật tự xây dựng trên địa bàn quận.

- Từ ngày 01/01/2018 đến ngày 31/12/2018, toàn quận đã phát hiện 151 trường hợp vi phạm, bao gồm:

+ 133 trường hợp vi phạm về đất đai, trong đó có 61 trường hợp lấn chiếm đất công với diện tích 2.529m2, 72 trường hợp sử dụng đất sai mục đích với diện tích 3.347m2.

+ 18 trường hợp vi phạm về trật tự xây dựng với diện tích 1.056m2.

Kết quả xử lý: đã lập 76 biên bản vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai, trật

tự xây dựng, ban hành 47 quyết định xử phạt và quyết định đình chỉ công trình vi phạm, ban hành 16 quyết định cưỡng chế vi phạm.

2.2.1.6. Đăng ký quyền sử dụng đất, lập và quản lý hồ sơ địa chính, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Chỉ tiêu cấp giấy chứng nhận giao thực hiện trong năm 2018 là: 1.300, trong đó: Giấy chứng nhận khu dân cư cần cấp là 519 Giấy; Giấy chứng nhận cấp trong các dự án và cấp cho người mua nhà theo Nghị định 61/CP (nay là Nghị định 34/CP) là 781 Giấy.

Tính đến ngày 15/8/2018 trên địa bàn quận Nam Từ Liêm đã cấp được 1.491 giấy chứng nhận, trong đó: 334 giấy chứng nhận lần đầu và 1.157 giấy chứng nhận cấp cho các trường hợp đăng ký biến động.

Song song với việc cấp GCNQSDĐ cho các trường hợp đủ điều kiện, UBND quận đã rà soát được hơn 21.000 trường hợp sử dụng đất chưa được cấp Giấy chứng nhận (trong đó có khoảng 6.000 trường hợp đã kê khai và khoảng 15.000 trường hợp chưa kê khai). UBND quận tiếp tục triển khai cho kê khai bổ sung, phân loại hồ sơ đã kê khai theo từng tiêu chí. Các trường hợp đủ điều kiện, quận xây dựng kế hoạch cụ thể để cấp trong năm 2019, 2020; Các trường hợp vướng mắc, huyện chủ động xin ý kiến Thành phố tháo gỡ cho quận.

Đồng thời, quận và các phường rất chú trọng thực hiện việc đăng ký quyền sử dụng đất, củng cố và lập hồ sơ địa chính. Các loại sổ như: sổ mục kê, sổ địa chính, sổ đăng ký biến động về đất đai… đã được lập và cập nhật thường xuyên ở cấp huyện và cấp xã; Bản đồ địa chính được số hóa và biên tập, cập nhật thường xuyên những biến động về ranh giới thửa, chủ sử dụng đất; Các phần mềm ứng dụng trong việc luân chuyển, xử lý, chỉnh lý, lưu giữ hồ sơ thực hiện quyền của người sử dụng đất được sử dụng tiện ích, đem lại hiệu quả cao trong việc quản lý.

2.2.1.7. Công tác thống kê, kiểm kê đất đai, lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất

Đến tháng 7 năm 2019, quận Nam Từ Liêm đã thực hiện xong công tác kiểm kê đất đai, xây dựng bản đồ hiện trạng sử dụng đất năm 2019 theo đúng quy định. Phòng Tài nguyên và Môi trường đã tổ chức triển khai, hướng dẫn đôn đốc các xã, thị trấn thực hiện kiểm kê đất đai theo đúng quy định của Luật Đất đai, nhìn chung các kỳ kiểm kê đất đai, xây dựng bản đồ hiện trạng sử dụng đất đều thực hiện tốt theo quy định.

2.2.1.8. Công tác quản lý tài chính về đất đai

Công tác quản lý tài chính về đất đai được triển khai thực hiện theo đúng quy định của pháp luật. Quận đã thực hiện tốt việc quản lý thu, chi ngân sách như: tiền sử dụng đất, thuế thu nhập từ quyền bất động sản, lệ phí trước bạ,…

2.2.1.9. Quản lý, giám sát việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng

đất

Trước đây, công tác quản lý giám sát thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử

dụng đất chưa được quan tâm đúng mức, nhiều giao dịch dân sự diễn ra dưới dạng trao tay, giao dịch ngầm, nhà nước không quản lý được. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến kết quả thực hiện một số nhiệm vụ quản lý nhà nước về đất đai chưa cao.

Nếu như trước đây khi người dân thực hiện các quyền chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế,…không phải xuất trình biên lai nộp thuế phi nông nghiệp hàng năm thì từ năm 2012 người dân buộc phải hoàn thành thuế phi nông nghiệp mới được thực hiện các quyền của người sử dụng đất.

2.2.1.10. Công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về đất đai và xử lý vi phạm pháp luật về đất đai

Công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định về đất đai luôn được quan tâm, phòng TN&MT chủ động xây dựng kế hoạch. Đồng thời, phối hợp với các ngành liên quan và các phường triển khai thanh tra, kiểm tra công tác quản lý sử dụng đất đai trên địa bàn quận. Cùng với thanh tra thường xuyên, hoạt động thanh tra theo các chuyên đề dưới sự chỉ đạo của Quận ủy, UBND quận Từ Liêm được thực hiện kịp thời; đặc biệt là thanh tra các nội dung về giao đất, cho thuê đất, sử dụng đất, quản lý mặt bằng đất canh tác.

Trong thời gian qua UBND quận kết hợp với các cơ quan liên quan tổ chức thanh tra kiểm tra một số nội dung như: Phối hợp với Sở Tài nguyên Môi trường Hà Nội thanh tra các dự án có đất để hoang hóa chậm đưa đất vào sử dụng báo cáo UBND thành phố xử lý theo quy định; Thực hiện các cuộc kiểm tra, thanh tra về đất đai đối với các tổ chức sử dụng đất và UBND cấp phường; kiểm tra việc lấn chiếm đất công, xây dựng công trình trên đất nông nghiệp.

Các vi phạm như sử dụng đất không đúng mục đích hoặc không sử dụng; xây dựng nhà trái phép; đề nghị kỷ luật các cán bộ các cấp và doanh nghiệp có sai phạm trong quản lý sử dụng đất đai.

2.2.1.11. Công tác thanh tra, giải quyết đơn thư, khiếu nại tố cáo

Công tác tiếp dân, giải quyết các khiếu nại, tố cáo được tiến hành nghiêm túc theo quy định. Trong giai đoạn 2015 - 2019, số lượng đơn thư gửi đến UBND quận Nam Từ Liêm tăng nhiều qua các năm. UBND quận Nam Từ Liêm thường xuyên quan tâm chỉ đạo các phòng ban tham mưu giải quyết. Đặc biệt các đơn thư liên quan đến đất đai phòng Tài nguyên và Môi trường đã nỗ lực phân tích, xử lý, giải thích và ra nhiều quyết định giải quyết ổn thỏa các trường hợp tranh chấp, khiếu kiện về đất đai. Kết quả đã giải quyết được 65% -70% tổng số đơn thư khiếu nại.

2.2.1.12. Quản lý các hoạt động dịch vụ công về đất đai

Trước năm 2003, trong tổ chức bộ máy quản lý Nhà nước về đất đai ở Từ Liêm chưa có đơn vị nào có chức năng chuyên về hoạt động dịch vụ công trong lĩnh vực đất đai. Thực hiện Luật Đất đai năm 2003, ngày 1/4/2005 UBND huyện đã thành lập Văn phòng đăng ký đất và nhà. Thực hiện cơ chế “một cửa”, đồng thời ban hành quy trình thực hiện các thủ tục hành chính liên quan đến nhà và đất như: chuyển quyền, bảo lãnh, thế chấp, xóa nợ, cấp đổi giấy chứng nhận…

Ngày 8/6/2005, Văn phòng chính thức đi vào hoạt động, điều chỉnh công khai các thủ tục về nhà, đất, ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý đăng ký, thế chấp, bảo lãnh quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất.

Sau gần 13 năm hoạt động, Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất (nay là Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai quận Nam Từ Liêm) đã giúp cho UBND quận giải quyết nhiều công việc trọng điểm về đất như: cấp GCN QSDĐ, giải quyết việc thực hiện quyền của người sử dụng đất, thống kê, kiểm kê đất đai… Công tác thống kê, kiểm kê đất đai luôn hoàn thành chính xác, đúng tiến độ; Công tác giải quyết việc thực hiện quyền của người sử dụng đất được giải quyết khá triệt để, kịp thời. Số lượng hồ sơ giao dịch mỗi năm giải quyết đạt 95% - 96%; Công tác cấp GCNQSDĐ được đôn đốc sát sao, hàng năm đều hoàn thành và vượt chỉ tiêu cấp giấy. [15]

2.2.2. Hiện trạng sử dụng đất của quận Nam Từ Liêm năm 2018

Bảng 2. 1: Hiện trạng sử dụng đất quận Nam Từ Liêm năm 2018

STT

Loại đất	Mã	Diện tích (ha)	Cơ cấu (%)
I	Tổng diện tích đất của ĐVHC		3.219,27	100
1	Đất nông nghiệp	NNP	797,60	24,76
1.1	Đất sản xuất nông nghiệp	SXN

Đất trồng cây hàng năm	CHN	-
1.1.1.1	Đất trồng lúa	LUA	164,22	5,10
1.1.1.2	Đất trồng cây hàng năm khác	HNK	489,62	15,21
1.1.2	Đất trồng cây lâu năm	CLN	80,26	2,49
1.3	Đất nuôi trồng thủy sản	NTS	58,10	1,80
1.4	Đất làm muối	LMU	-
1.5	Đất nông nghiệp khác	NKH	5,40	0,17
2	Đất phi nông nghiệp	PNN	2.421,67	75,22
2.1	Đất ở	OCT	817,82
2.1.1	Đất ở tại nông thôn	ONT	-
2.1.2	Đất ở tại đô thị	ODT	817,82	25,40
2.2	Đất chuyên dùng	CDG	1.408,94
2.2.1	Đất xây dựng trụ sở cơ quan	TSC	50,62	1,57
2.2.2	Đất quốc phòng	CQP	135,33	4,20
2.2.3	Đất an ninh	CAN	39,59	1,23
2.2.4	Đất xây dựng công trình sự nghiệp	DSN	23,59	0,73
2.2.5	Đất phát triển hạ tầng cấp Quốc gia, cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã	DHT	952,36	29,58
2.2.6	Đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp	SKC	158,34	4,92
2.2.7	Đất có mục địch công cộng	CCC	49,11	1,53
2.3	Đất cơ sở tôn giáo	TON	12,80	0,40
2.4	Đất cơ sở tín ngưỡng	TIN	9,76	0,30
2.5	Đất làm nghĩa trang, nghĩa địa, nhà tang lễ, NHT	NTD	41,35	1,28
2.6	Đất sông, ngòi, kênh, rạch, suối	SON	49,43	1,54
2.7	Đất có mặt nước chuyên dùng	MNC	50,02	1,55
2.8	Đất phi nông nghiệp khác	PNK	31,55	0,98
3	Đất chưa sử dụng	CSD	-	-