Đăng ký bất động sản theo pháp luật Việt Nam

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI KHOA LUẬT

LÃ THỊ ANH HOA

ĐĂNG KÝ BẤT ĐỘNG SẢN THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

HÀ NỘI - 2013

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI KHOA LUẬT

LÃ THỊ ANH HOA

ĐĂNG KÝ BẤT ĐỘNG SẢN THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM

Chuyên ngành : Luật dân sự và tố tụng dân sự

Mã số : 60 38 01 03

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

Người hướng dẫn khoa học: GS.TSKH Đào Trí Úc

HÀ NỘI - 2013

Lời cam đoan

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi. Các số liệu, ví dụ và trích dẫn trong luận văn đảm bảo độ tin cậy, chính xác và trung thực. Những kết luận khoa học của luận văn chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác.

Tác giả luận văn

Lã Thị Anh Hoa

MỤC LỤC

	Trang
	Trang phụ bìa
	Lời cam đoan
	Mục lục
	MỞ ĐẦU	1
	Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ ĐĂNG KÝ BẤT ĐỘNG SẢN	7
1.1.	Khái niệm chung về đăng ký bất động sản	7
1.1.1.	Khái niệm bất động sản	7
1.1.2.	Khái niệm đăng ký bất động sản	11
1.1.3.	Mục đích của đăng ký bất động sản	14
1.1.4.	Ý nghĩa và vai trò của đăng ký bất động sản	17
1.2.	Pháp luật về đăng ký bất động sản theo pháp luật một số quốc gia	20
1.2.1.	Đăng ký bất động sản theo pháp luật Nhật Bản	20
1.2.2.	Đăng ký bất động sản theo pháp luật Liên bang Nga	22
1.2.3.	Đăng ký bất động sản theo pháp luật Thụy Điển	24
1.3.	Khái quát về đăng ký bất động sản theo pháp luật Việt Nam qua các thời kỳ	26
1.3.1.	Giai đoạn trước năm 1975	26
1.3.2.	Giai đoạn từ năm 1975 đến năm 1995	27
1.3.3.	Giai đoạn từ năm 1995 đến năm 2005	27
1.3.4.	Giai đoạn từ năm 2005 đến nay	29
	Chương 2: PHÁP LUẬT VÀ ÁP DỤNG PHÁP LUẬT VỀ ĐĂNG KÝ BẤT ĐỘNG SẢN Ở VIỆT NAM	31
2.1.	Quy định của pháp luật việt nam hiện hành về đăng ký bất động sản	31

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 106 trang tài liệu này.

2.1.1.

Nhận xét chung về pháp luật đăng ký bất động sản của Việt Nam hiện nay	31
2.1.2.	Quy định về một số hoạt động đăng ký bất động sản cụ thể	35
2.1.2.1.	Đăng ký quyền sử dụng đất	35
2.1.2.2.	Đăng ký quyền sở hữu nhà ở, công trình xây dựng và các tài sản gắn liền với đất khác	39
2.1.2.3.	Đăng ký giao dịch về quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất	44
2.2.	Những vấn đề về áp dụng pháp luật đăng ký bất động sản	47
2.2.1.	Về tính hệ thống và thống nhất trong quy định pháp luật về đăng ký bất động sản	48
2.2.2.	Tính thống nhất trong cách hiểu về bản chất và giá trị pháp lý của hoạt động đăng ký bất động sản	49
2.2.3.	Về tính công khai, minh bạch thông tin về bất động sản	52
2.2.4.	Về nội dung đăng ký bất động sản	54
2.2.5.	Về mô hình cơ quan đăng ký bất động sản	63
2.3.	Một số nhận xét chủ yếu	67
	Chương 3: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT ĐĂNG KÝ BẤT ĐỘNG SẢN Ở VIỆT NAM	70
3.1.	Phương hướng hoàn thiện pháp luật đăng ký bất động sản	70
3.1.1.	Tiếp tục thể chế hóa đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước	70
3.1.2.	Kết hợp vai trò của Nhà nước trong hoạt động đăng ký bất động sản với việc tôn trọng quyền tự định đoạt của chủ thể có quyền tài sản	71
3.1.3.	Bảo đảm tính đồng bộ của các quy định hiện hành, gắn với mục tiêu cải cách hành chính	72
3.1.4.	Bảo đảm công khai, minh bạch tình trạng pháp lý của bất động sản	73

3.1.5.

Xây dựng thủ tục đăng ký bất động sản đơn giản, dễ áp dụng, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân	74
3.1.6.	Tham khảo có chọn lọc kinh nghiệm của các quốc gia trên thế giới nhằm hoàn thiện pháp luật đăng ký bất động sản	74
3.2.	Các giải pháp hoàn thiện pháp luật về đăng ký bất động sản	75
3.2.1.	Sửa đổi và hoàn thiện một số quy định của pháp luật hiện hành về đăng ký bất động sản	75
3.2.1.1.	Đối với Bộ luật dân sự	75
3.2.1.2.	Đối với các văn bản pháp luật chuyên ngành	78
3.2.2.	Xây dựng văn bản pháp lý chuyên ngành về đăng ký bất động sản	80
3.2.2.1.	Mục tiêu của Luật đăng ký bất động sản	81
3.2.2.2.	Xác định rõ các đối tượng là bất động sản phải đăng ký	82
3.2.2.3.	Thống nhất về giá trị pháp lý của đăng ký bất động sản	84
3.2.2.4.	Tiến tới thống nhất một loại Giấy chứng nhận cho quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất	85
3.2.2.5.	Xây dựng hệ thống cơ quan đăng ký bất động sản thống nhất, phân định rõ chức năng quản lý nhà nước về bất động sản và chức năng của cơ quan đăng ký	86
3.2.2.6.	Xây dựng cơ chế phối hợp, trao đổi thông tin giữa cơ quan chuyên môn với nhau	88
3.2.2.7.	Nâng cao trách nhiệm cung cấp thông tin về bất động sản cho mọi cá nhân, tổ chức có nhu cầu	89
3.2.2.8.	Đơn giản hóa trình tự, thủ tục đăng ký trong các quy định của Luật Đăng ký bất động sản	90
	KẾT LUẬN	92
	DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO	93

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài

Đất đai là tài nguyên thiên nhiên, tài sản quốc gia quý giá và có vai trò quan trọng trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Đó là tài nguyên vô cùng quý giá, là tư liệu sản xuất đặc biệt, là thành phần quan trọng của môi trường sống, là địa bàn để phân bố các khu dân cư, xây dựng các cơ sở kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh.

Hệ thống quản lý đất đai chặt chẽ và chính sách đất đai phù hợp sẽ tác động tích cực đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Trong đó hoạt động đăng ký bất động sản là công cụ cốt lõi, thiết thực của hệ thống quản lý đất đai và bất động sản, là phương tiện hữu ích giúp công tác này được thực hiện có hiệu quả, điều tiết hoạt động của thị trường bất động sản và là công cụ không thể thiếu được để xác định các nguồn thu từ đất đai và tài sản gắn liền với đất. Phát triển và quản lý tốt các thông tin và hoạt động liên quan đến bất động sản, đặc biệt là đất đai là điều kiện quan trọng để sử dụng có hiệu quả nguồn tài nguyên quý giá của đất nước.

Chính do tầm quan trọng đó mà trong thời gian qua đã có một số công trình đề cập đến hệ thống đăng ký đất đai và bất động sản ở các góc độ và mức độ chi tiết khác nhau. Đặc biệt là việc năm 2008, Bộ Tư pháp, Bộ Tài nguyên và Môi trường và Bộ Xây dựng đã họp bàn về việc xây dựng Dự thảo Luật đăng ký bất động sản và lấy ý kiến của các chuyên gia. Các chuyên gia, các nhà nghiên cứu cũng đã có nhiều công trình nghiên cứu và xây dựng ý kiến đóng góp cho dự thảo. Tuy nhiên, đến nay, việc trình Quốc hội thông qua vẫn còn gặp nhiều vướng mắc.

Trên thực tế, hệ thống pháp luật về đăng ký bất động sản của nước ta còn thiếu và chưa thống nhất. Mặt khác, pháp luật chưa phân biệt đăng ký bất

động sản hay đăng ký quyền đối với bất động sản nên thẩm quyền của cơ quan đăng ký nhà nước trong việc xác định tài sản và đăng ký giao dịch về tài sản chưa được xác định cụ thể. Đề tài "Đăng ký bất động sản theo pháp luật Việt Nam" của luận văn thạc sĩ Luật học thuộc chuyên ngành Luật dân sự và tố tụng dân sự, mã số 60.38.01.03 góp phần làm sáng tỏ những vấn đề lý luận của các quy định pháp luật điều chỉnh vấn đề đăng ký bất động theo quy định của pháp luật hiện hành. Đồng thời qua phân tích, nghiên cứu thực tiễn áp dụng pháp luật phát hiện và chỉ rõ những điểm còn bất cập, vướng mắc, chưa thống nhất của các quy định pháp luật điều chỉnh vấn đề này. Từ đó đưa ra những kiến nghị nhằm bổ sung, hoàn thiện các quy định của pháp luật đăng ký bất động sản tại Việt Nam hiện nay.

2. Tình hình nghiên cứu đề tài

2.1. Tình hình nghiên cứu trong nước

Nhận thấy tầm quan trọng của vấn đề đăng ký bất động sản hiện nay, nhiều nhà nghiên cứu đã quan tâm đến vấn đề này và có nhiều công trình nghiên cứu tiếp cận ở nhiều góc độ khác nhau. Một số công trình nghiên cứu tiêu biểu có thể kể đến như:

- TS. Nguyễn Minh Tuấn, "Đăng ký bất động sản - Những vấn đề lý luận và thực tiễn", Nxb Chính trị quốc gia, 2011;

- TS. Nguyễn Minh Tuấn, "Đăng ký bất động sản - những vấn đề lý luận và thực tiễn", Đề tài nghiên cứu khoa học cấp trường (Trường Đại học Luật Hà Nội), 2010;

- Bùi Thị Liên, "Đăng ký bất động sản - một số vấn đề lý luận và thực tiễn", Khóa luận tốt nghiệp (Trường Đại học Luật Hà Nội), 2010;

- TS. Nguyễn Ngọc Điện, "Đăng ký bất động sản và vấn đề xác lập, công nhận các quyền liên quan đến bất động sản", Kỷ yếu Hội thảo: Pháp luật về đăng ký bất động sản, Hà Nội, 2007.