Chất lượng cho vay hộ nghèo tại Ngân hàng chính sách xã hội Việt Nam - Chi nhánh Thái Nguyên

nhân, tổ chức có thành tích xuất sắc trong hoạt động của NHCSXH trên địa bàn, thi đua chào mừng những ngày lễ lớn của đất nước, của tỉnh, của ngành và của đơn vị.

Thường xuyên theo dõi, tổng hợp, những điển hình tiên tiến, những tấm gương tiêu xuất sắc có thành tích cao trong uản lý nguồn vốn tín dụng chính sách, hộ vay vốn thoát nghèo vươn lên làm giàu đề nghị khen thưởng đồng thời kiên uyết đấu tranh với những biểu hiện tiêu cực, có hình thức kỷ luật đối với những cá nhân, tổ chức cố tình làm trái uy trình, lợi dụng chiếm dụng vốn.

3.2.5. Tăng cường công tác kiểm tra giám sát

Do hiện nay, phương thức cho vay uỷ thác qua các tổ chức chính trị - xã hội là chủ yếu, vì vậy nếu không thực hiện công tác kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ và thường xuyên tình hình sử dụng vốn vay của hộ nghèo sẽ dẫn tới tình trạng vốn vay bị sử dụng sai mục đích, dẫn đến thâm hụt nguồn vốn ưu đãi của Chính phủ.

Do đặc điểm của hoạt động cho vay đối với hộ nghèo có đối tượng vay vốn tập trung rải rác ở các vùng nông thôn là chủ yếu, mục đích sử dụng vốn đa dạng nên công tác kiểm tra, kiểm soát rất phức tạp và mất nhiều thời gian. Tuy nhiên việc làm này là cần thiết để đảm bảo vốn vay được sử dụng đúng mục đích, phát hiện ra những sai phạm và có biện pháp xử lý kịp thời, đồng thời có thể tìm ra những bất hợp lý của chính sách tín dụng ưu đãi để điều chỉnh cho phù hợp. Do vậy, cần phải tăng cường công tác kiểm tra, giám sát đối với hoạt động của các tổ chức chính trị - xã hội nhận dịch vụ ủy thác, các Tổ tiết kiệm và vay vốn.

Giải pháp này tạo tiền đề cho sự phát triển của Ngân hàng, giúp cho Ngân hàng ngăn chặn kịp thời việc sử dụng lãng phí, sai mục đích của các hộ vay. Ngoài ra, giúp cho Ngân hàng có thể phát hiện ra những khuyết điểm, sai phạm trong công tác cho vay để từ đó có những biện pháp khắc phục thiết thực hơn.

Biện pháp cơ bản là tiến hành công tác kiểm tra kiểm soát theo chuyên đề, theo kế hoạch kiểm tra điểm hoặc kiểm tra đột xuất để kịp thời phát hiện những sai phạm và có biện pháp xử lý, chấn chỉnh những thiếu sót trong quy trình, thủ tục cho vay. Phối hợp, đôn đốc các tổ chức hội tích cực tham gia kiểm tra vốn vay, nhắc nhở người vay trả nợ, lãi đúng hạn, phát hiện và thông báo cho ngân hàng biết những trường hợp sử

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 101 trang tài liệu này.

dụng vốn vay sai mục đích đểngân hàng có biện pháp xử lý. Nâng cao vai trò, trách nhiệm của tổ chức hội trong việc kiểm tra vốn vay, đảm bảo việc kiểm tra phải kịp thời và có chất lượng.

Chương trình vốn vay tín dụng chính sách nhằm hướng tới mục đích là đem lại những lợi ích thiết thực đến các hộ mới thoát nghèo và các đối tượng chính sách khác, đảm bảo an sinh xã hội, giữ vững ổn định chính trị, an ninh trật tự trên địa bàn tỉnh. Do đó, để đảm bảo việc vay vốn và sử dụng nguồn vốn tín dụng chính sách hiệu uả, đúng mục đích và đúng đối tượng.

Theo đó, UBND tỉnh cần chỉ đạo UBND các huyện, thị xã, thành phố; các Hội: Nông dân, Phụ nữ, Cựu chiến binh tỉnh; Tỉnh đoàn và Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh tăng cường công tác kiểm tra, giám sát vốn vay tín dụng chính sách trên địa bàn, đảm bảo việc vay vốn được giải ngân đến đúng đối tượng và sử dụng vốn đúng mục đích; tránh trường hợp vay vốn sử dụng sai mục đích dẫn đến tình trạng khiếu nại, thắc mắc; đẩy nhanh công tác tuyên truyền, phổ biến về chính sách, pháp luật không những cho các hộ mới thoát nghèo, đối tượng chính sách mà còn cho các cán bộ tín dụng nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong công tác vay vốn tín dụng chính sách.

Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát hoạt động cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác (cả nước, trong và sau khi cho vay), bảo đảm vốn vay đến đúng đối tượng và phát huy hiệu uả cao nhất. Cụ thể:

Trước khi cho vay: Cần nắm danh sách hộ nghèo tại địa phương, điều tra nắm bắt thông tin về hộ nghèo, thẩm định các điều kiện nay vốn để từ đó lập thủ tục vay hoặc từ chối vay.

Trong khi vay: Giải ngân vốn vay, giám sát uá trình sử dụng vốn của các hộ

vay.

Sau khi cho vay: Kiểm tra việc sử dụng vốn vay của các hộ vay, đôn đốc họ

vay trả lại, trả gốc khi đến hạn và xử lý nợ vay nếu xảy ra nợ uá hạn.

Ngân hàng cần tiếp tục tham mưu cho cấp ủy, chính uyền địa phương các cấp trong việc triển khai thực hiện tốt Chỉ thị số 40-CT/TW và Quyết định số 401/QĐ-

TTg của Thủ tướng Chính phủ. Thường xuyên báo cáo, tham mưu cho các cơ uan Đảng và Nhà nước về hoạt động tín dụng chính sách xã hội. Tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu uả các chương trình tín dụng chính sách, đáp ứng nhu cầu vay vốn của hộ mới thoát nghèo và các đối tượng chính sách khác. Tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát nội bộ, chủ động thực hiện việc huy động, uản lý và sử dụng vốn có hiệu uả. Chú trọng chất lượng tín dụng, nhất là sau ngày giao dịch hàng tháng tại xã thì NHCSXH sẽ báo cáo cho Đảng ủy, UBND cấp xã về kết uả đạt được, đánh giá chất lượng ủy thác của từng hội, đoàn thể nhận ủy thác, từng ấp và từng tổ tiết kiệm và vay vốn để ua đó tham mưu Thường trực Đảng ủy xã chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, tồn tại. Tiếp tục duy trì và nâng cao chất lượng, hiệu uả hoạt động của các điểm giao dịch tại các xã, phường, thị trấn để tạo điều kiện thuận lợi, kịp thời cho các hộ gia đình thực hiện các uy trình, thủ tục vay vốn và trả nợ, trả lãi tiền vay. Phối hợp hiệu uả giữa hoạt động tín dụng chính sách với các hoạt động khuyến công, khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư, hỗ trợ kỹ thuật, chuyển giao công nghệ, tiêu thụ sản phẩm.

Đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát để hoạt động của Ngân hàng Chính sách Xã hội tỉnh tiếp tục đúng định hướng, nâng cao hiệu quả sử dụng nguốn vốn vay, thời gian ua Ban Đại diện Hội đồng quản trị (HĐQT) Ngân hàng Chính sách Xã hội tỉnh bám sát các chương trình phát triển kinh tế - xã hội địa phương, tranh thủ tối đa nguồn vốn từ Trung ương để giải ngân đúng đối tượng, góp phần thực hiện mục tiêu xóa đói giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội.

3.2.6.Tăng cường hiện đại hóa cơ sở vật chất và đạo tạo cán bộ của Ngân hàng

Thứ nhất, hiện đại hóa hệ thống ngân hàng chính sách xã hội.

Khi đi giao dịch xã, Kế toán phải xuất dữ liệu đi xã vào máy tính xách tay, sau khi giao dịch xong lại xuất file về trung tâm. Hệ cơ sở dữ liệu Foxpro hiện nay đã tương đối lạc hậu, không đáp ứng được yêu cầu công việc của ngành Ngân hàng nói chung và hệ thống NHCSXH nói riêng vốn rất phức tạp do thực hiện nhiều chương trình cho vay khác nhau. Mặt khác, dữ liệu báo cáo thống kê còn nhiều sai sót dẫn đến không thực hiện đầy đủ, chính xác nhất các chỉ tiêu báo cáo thống kê phục vụ

cho hoạt động. Do vây hiện đại hóa, đồng bộ số liệu giữa các chương trình giao dịch tại trung tâm, giao dịch xã và chương trình thông tin báo cáo là một đòi hỏi tất yếu để phục vụ tốt nhất cho hoạt động NHCSXH, tiết giảm thời gian, chi phí và tăng năng suất lao động cho cán bộ nhân viên.

Thứ hai, đào tạo cán bộ của NHCSXH tỉnh Thái Nguyên

Đối với cán bộ NHCSXH ngoài kiến thức chuyên môn nghiệp vụ giỏi phải có chuyên môn về SXKD, để giúp hộ nghèo sử dụng vốn đúng mục đích và có hiệu

uả, tư vấn cho khách hàng của mình nên vay vốn để làm gì? Số tiền vay bao nhiêu?...

Coi trọng công tác đào tạo cán bộ ngân hàng, làm cho tất cả cán bộ nhân viên ngân hàng đều tinh thông nghiệp vụ, nắm vững các chủ trương của Đảng và nhà nước về tín dụng chính sách. Hàng tuần, vào chiều thứ 5 cán bộ NHCSXH học nghiệp vụ, hàng uý tập huấn các nghiệp vụ như: Tín dụng, kế toán, kiểm tra, tin học.

Thường xuyên phát động những đợt thi đua ngắn ngày, dài ngày tạo không khí làm việc hăng say trong toàn chi nhánh, biểu dương, khen thưởng kịp thời những cá nhân, tổ chức có thành tích xuất sắc trong hoạt động của NHCSXH trên địa bàn, thi đua chào mừng những ngày lễ lớn của đất nước, của tỉnh, của ngành và của đơn vị.

3.3. Một số kiến nghị

3.3.1. Đối với Chính phủ

Theo uy định hiện nay nước ta đang áp dụng chuẩn nghèo cho giai đoạn 5 năm (từ 2019- 2020), song dưới do tình hình biến động của nền kinh tế, giá cả tăng, lạm phát thì chuẩn nghèo cần được điều chỉnh linh hoạt hơn. Do đó, để nhiều người

dân nghèo được thụ hưởng nhiều hơn chính sách ưu đãi của nhà nước, trong dài hạn chuẩn nghèo có thể điều chỉnh theo từng năm thay cho từng giai đoạn như hiện nay. Về lãi suất cho vay: Lãi suất cho vay hiện nay của hộ nghèo là 0,55%/tháng, thấp hơn nhiều so với mức huy động bình uân và gần bằng 1/2 so với lãi suất cho vay tại các Ngân hàng thương mại hiện nay, mức lãi suất thấp sẽ không khuyến khích người vay trong việc hoàn trả, dễ dẫn đến tình trạng sử dụng vốn sai mục đích, vay rồi lại gửi tiền hoặc cho vay lại với mức lãi suất cao hơn; tạo gánh nặng cho Chính phủ trong việc cấp bù lãi suất cho NHCSXH, bao cấp của Chính phủ không phải là một hình thức trợ giúp đáng tin cậy. Nó chỉ thể hiện tính nhận đạo và không phải là một hình thức đầu tư tạo thu nhập. Nên nâng mức vốn vay, lãi suất và

thời hạn cho vay.

Xử lý kịp thời các khoản nợ bị rủi ro do nguyên nhân khách quan cho khách hàng vay vốn.

Nhà nước cần xây dựng, phát triển đồng bộ cơ sở hạ tầng, chú trọng nâng cao trình độ dân trí, trình độ sản xuất kinh doanh của hộ nghèo

Tiếp tục chỉ đạo cấp uỷ, chính uyền địa phương các cấp, thực hiện nghiêm túc việc bình xét hộ nghèo từng năm; việc bình xét phải thực hiện công khai, dân chủ, đúng với thực tế. Tránh tình trạng như hiện nay, hầu hết các địa phương số hộ nghèo có tên trong danh sách ít hơn nhiều so với hộ nghèo thực tế. Nhà nước cần xây dựng, phát triển đồng bộ cơ sở hạ tầng, chú trọng nâng cao trình độ dân trí, trình độ sản xuất kinh doanh của hộ nghèo

Để công cuộc xoá đói giảm nghèo thực sự có ý nghĩa và đạt được những kết

uả to lớn thì đòi hỏi các hộ nghèo cần nhận thức được tầm uan trọng của thoát nghèo đối với gia đình họ, đối với các thế hệ mai sau và đối với xã hội. Tuy nhiên, hiện còn rất nhiều hộ không muốn thoát nghèo, từ đó dẫn đến vốn vay được sử dụng để tiêu dùng chứ không nhằm mục đích tăng thu nhập. Thực tế, các hộ có trình độ học vấn cao có ý thức thoát nghèo và nỗ lực thoát nghèo hơn nhiều so với các hộ có trình độ học vấn thấp. Hơn nữa, trong nền kinh tế thị trường, trình độ sản xuất kinh doanh đóng vai trò uan trọng uyết định hiệu uả của uá trình sản xuất. Hộ nghèo

có được vốn là uan trọng, nhưng xét trên giác độ hiệu uả sử dụng vốn và bảo toàn vốn thì việc trang bị cho hộ nghèo kiến thức trong sử dụng vốn có tính chất uyết định.

Việc đào tạo, nâng cao trình độ dân trí cho hộ nghèo phải được thực hiện trên

uy mô uốc gia. Chính phủ cần xây dựng và có sự chỉ đạo đồng bộ các chương trình, mục tiêu về giáo dục đào tạo. Học vấn thấp là phổ biến trong cộng đồng hộ nghèo, đặc biệt là các trẻ em nghèo. Do vậy, chương trình của Chính phủ phải đặc biệt uan tâm đến bộ phận trẻ em nghèo. Để khuyến khích trẻ em đi học, phải tác động đến các hộ nhận thức được đây chính là cách duy nhất để con em họ thoát nghèo trong tương lai. Chính phủ có hỗ trợ nhất định để hộ nghèo có thể chấp nhận được các chi phí giáo dục. Đồng thời, tạo cơ hội cho hộ nghèo tiếp thu kiến thức mới về kỹ thuật, công nghệ, dự báo thị trường.

3.3.2.Đối với Ngân hành chính sách xã hội Việt Nam

Thái Nguyên là một tỉnh công nghiệp, mật độ dân số đông và mức thu nhập thuộc vào diện cao so với cả nước. Để đảm bảo uá trình phát triển kinh tế không bị mất cân bằng, đảm bảo an sinh xã hội, trong 5 năm ua chi nhánh đã nhận được sự

uan tâm rất lớn của NHCSXH Việt Nam về việc hỗ trợ nguồn vốn cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác. Tuy nhiên, hiện nay nhu cầu về nguồn vốn vẫn rất bức xúc, đề nghị NHCSXH Việt Nam tiếp tục uan tâm tạo điều kiện tăng thêm nguồn vốn, để NHCSXH tỉnh Thái Nguyên thực hiện tốt hơn nhiệm vụ cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác trên địa bàn.

Sớm triển khai chuẩn hóa dữ liệu, chuyển đổi phần mềm giao dịch mới đáp ứng kịp thời cho hoạt động NHCSXH trước đòi hòi ngày càng gắt gao của công cuộc Công nghiệp hóa- Hiện đại hóa đất nước.

3.3.3. Đối với cấp ủy Đảng, Chính quyền địa phương các cấp tại tỉnh Thái Nguyên

Đề nghị cấp ủy Đảng, chính uyền địa phương các cấp tiếp tục uan tâm tạo điều kiện để NHCSXH hoạt động có hiệu uả. Tiếp tục chỉ đạo thực hiện Chỉ thị số

09/2004/CT-TTg, ngày 16/3/2004 của Thủ Tướng Chính phủ về việc nâng cao năng lực và hiệu uả hoạt động của NHCSXH. Đề nghị UBND tỉnh Thái Nguyên chỉ đạosở Lao động, Tài Chính hàng năm trích ngân sách địa phương từ nguồn tăng thu, tiết kiệm chi để làm nguồn vốn cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác trên địa bàn.

Đề nghị UBND tỉnh hỗ trợ kinh phí để mua sắm công cụ, phương tiện phục vụ hoạt động của NHCSXH. Tạo điều kiện giao đất cho Phòng giao dịch NHCSXH các huyện, thị trong tỉnh (đến nay toàn tỉnh vẫn còn 1Phòng giao dịch huyện chưa có trụ sở làm việc, vẫn phải đi thuê, điều kiện làm việc rất hạn chế).

Chỉ đạo các dự án vay vốn hỗ trợ từ các tổ chức xã hội, tổ chức phi chính phủ…chuyển về NHCSXH thống nhất uản lý và cho vay.

Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát đối với hoạt động cho vay của NHCSXH, để đồng vốn tín dụng chính sách đến đúng đối tượng thụ hưởng, hộ vay sử dụng đúng mục đích và có hiệu uả cao.

Làm tốt hơn nữa công tác phê duyệt cho vay để tín dụng đối với hộ nghèo và các đối tượng chính sách trên địa bàn đi đúng hướng, đạt hiệu uả cao nhất. Chỉ đạo, giám sát Hội đoàn thể và Ban uản lý tổ tiết kiệm và vay vốn, giảm thiểu những sai sót trong bình xét đối tượng, mục đích sử dụng vốn vay tại địa phương. Là cấp có uyền xử lý những cá nhân, tổ chức cố tình làm sai: xâm tiêu, chiếm dụng vốn, sử dụng vốn không đúng mục đích xin vay, uá hạn do lười lao động, chây ỳ gây thất thoát vốn của nhà nước.

Xử lý kịp thời, kiên uyết đối với những tổ chức, cá nhân chiếm dụng vốn hoặc lợi dụng nguồn vốn ưu đãi để kinh doanh kiếm lời.

Thường xuyên mở các lớp tập huấn chuyển giao kỹ thuật mới trong SXKD, để hộ nghèo tham gia học tập, nhằm góp phần nâng cao hiệu uả SXKD cho hộ nghèo.

3.3.4. Kiến nghị với các tổ chức Hội nhận ủy thác

Đề nghị các tổ chức hội nhận uỷ thác của NHCSXH cho vay hộ nghèo có chương trình kiểm tra, giám sát đối với các tổ chức chính trị - xã hội cấp cơ sở trong việc thực hiện hợp đồng dịch vụ uỷ thác. Làm tốt hơn nữa công tác tập huấn nghiệp

vụ vay vốn cho Hội đoàn thể cấp dưới, Ban uản lý Tổ tiết kiệm và vay vốn, công tác đào tạo nghề nghiệp; phương thức lồng ghép các chương trình kinh tế, văn hoá xã hội với chương trình tín dụng; tổ chức tổng hợp thông tin theo ngành dọc, sơ kết, tổng kết phong trào để động viên kịp thời gương người tốt việc tốt và có giải pháp chỉ đạo đủ mạnh, giáo dục, răn đe những việc làm cố ý xâm tiêu vốn tín dụng.

3.3.5 Đối với hộ nghèo

Hộ nghèo cần có sự hiểu biết về vốn tín dụng chính sách, đây là một chương trình lớn của Đảng, Nhà nước nhằm giúp người nghèo có vốn sản xuất, cải thiện đời sống, nâng cao dân trí và từng bước vươn lên thoát nghèo. Đồng thời hộ nghèo vay vốn NHCSXH cần có nhận thức đúng về vốn tín dụng chính sách, đây là nguồn vốn ưu đãi, không phải là nguồn vốn cấp phát, mà cần phải được hoàn trả để nhiều người nghèo có cơ hội được vay vốn hơn nữa.

Hộ nghèo cần có khuyến khích con em mình đi học, nâng cao trình độ, đồng thời hộ nghèo cần tham gia tiếp thu kiến thức mới về kỹ thuật, công nghệ, dự báo thị trường thông ua các chương trình khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư được tổ chức bởi cơ uan đoàn thể tại địa phương. Có như vậy, việc sử dụng vốn vay ngân hàng mới phát huy hiệu uả cao.