Hạn Chế Và Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo Của Đề Tài

riêng, bằng cách tăng năng lực tài chính hoặc thông qua việc sáp nhập giữa các DNKT nhỏ và vừa, mở rộng quan hệ hợp tác dưới hình thức trở thành Thành viên của các Hãng kiểm toán quốc tế, Hãng Hiệp hội kiểm toán quốc tế, Đại diện liên lạc của Hãng kiểm toán quốc tế; Qua đó, mở rộng thị trường, thị phần, phát triển đội ngũ KTV, nâng cao trình độ quản lý và nghiệp vụ kiểm toán, tiếp cận công nghệ tiên tiến.

5.2.5. Giá phí

Trước sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt cũng như đơn vị được kiểm toán chưa thực sự ý thức hết vai trò quan trọng của hoạt động kiểm toán khiến giá trị hợp đồng kiểm toán thường thấp hơn so với yêu cầu đặt ra. Thêm vào đó, giá phí kiểm toán cũng là một trong những vấn đề đạo đức có khả năng dẫn đến nguy cơ tư lợi, ảnh hưởng đến tính độc lập của KTV và công ty kiểm toán độc lập trên địa bàn tỉnh Bình Dương. Tuy nhiên hầu hết các công ty vừa và nhỏ nói chung và các công ty kiểm toán độc lập tại Bình Dương nói riêng chưa quy định khung giá phí mà thỏa thuận theo từng lần với khách hàng nên tùy tiện tăng giảm phí. Vì vậy, giá phí là vấn đề khá phức tạp để tự bản thân công ty kiểm toán độc lập trên địa bàn tỉnh Bình Dương ý thức được việc cân đối giá phí. Với nhân tố này, tác giả đề xuất một số các khuyến nghị như sau:

- Các công ty kiểm toán độc lập trên địa bàn tỉnh Bình Dương phải xây dựng và có phương pháp xác định giá phí khoa học, chặt chẽ. Giá phí phải xuất phát từ thực tế khối lượng công việc kiểm toán, thời gian và chi phí kiểm toán cần thiết, tính phức tạp của công việc và rủi ro có thể xảy ra; đồng thời nên tham khảo mức phí của các công ty kiểm toán độc lập trên địa bàn tỉnh Bình Dương khác để xác định mức phí phù hợp;

- Khách hàng không phải ai cũng mong muốn một dịch vụ giá thấp với chất lượng không tốt. Đặc biệt, những khách hàng có quy mô lớn, họ rất quan trọng danh tiếng, vì vậy yêu cầu đầu tiên là chất lượng kiểm toán phải thật sự đảm bảo cho dù giá có cao hơn. Do đó, các công ty kiểm toán độc lập trên địa bàn tỉnh Bình Dương

có đưa ra giá thấp hơn để lấy được hợp đồng, nhưng bắt buộc phải đảm bảo thực hiện đầy đủ các thủ tục kiểm toán cần thiết theo yêu cầu của cuộc kiểm toán.

5.2.6. Kiểm soát chất lượng bên trong

Tăng cường công tác KSCL bên trong: Bên cạnh sự phối hợp đồng bộ giữa Bộ Tài chính và VACPA, cần có sự hỗ trợ rất lớn từ phía các công ty kiểm toán độc lập nói chung và các công ty trên địa bàn tỉnh Bình Dương. Bởi lẽ, chất lượng kiểm toán sẽ không được đảm bảo nếu các chính sách, quy định không được các công ty kiểm toán độc lập nói chung hay các công ty trên địa bàn tỉnh Bình Dương thực hiện tốt. Do vậy, vai trò của các CTKT trong việc nâng cao chất lượng KTĐL chiếm một vai trò rất quan trọng. Do đó các CTKT cần thực hiện tốt các công việc sau:

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 187 trang tài liệu này.

- Kiểm soát ký kết hợp đồng kiểm toán:

+ Công ty kiểm toán độc lập trên địa bàn tỉnh Bình Dương cần ban hành quy trình kiểm soát chất lượng như quy định về các cấp soát xét hồ sơ, thời hạn soát xét...Đặc biệt là giữa CTKT và các chi nhánh trực thuộc công ty cần ban hành thống nhất biểu mẫu hợp đồng kiểm toán, báo cáo kiểm toán, quy trình kiểm toán và các tài liệu khác có liên quan. Thêm vào đó, các công ty kiểm toán độc lập trên địa bàn tỉnh Bình Dương cần thực hiện đầy đủ việc ký kết hợp đồng với các dịch vụ đã cung cấp. Nội dung hợp đồng phải đảm bảo tuân thủ quy định của Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam 210 (VSA 210) và ngày ký hợp đồng phải trước khi thực hiện kiểm toán.

+ Ngoài ra, các công ty kiểm toán độc lập trên địa bàn tỉnh Bình Dương cần mở sổ theo dõi hợp đồng kinh tế (theo số hợp đồng, ngày tháng năm, tên khách hàng, nội dung dịch vụ, mức giá phí...) để tăng cường côngtác quản lý khách hàng, theo dõi các loại hình dịch vụ cung cấp cho cùng một khách hàng để tránh vi phạm các quy định về tính độc lập.

+ Các công ty kiểm toán độc lập trên địa bàn tỉnh Bình Dương nên hạn chế việc ký hợp đồng kiểm toán BCTC sau ngày kết thúc năm tài chính. Trường hợp phải ký hợp đồng sau ngày kết thúc năm tài chính thì cần cân nhắc tính thêm phí

kiểm toán để thực hiện đầy đủ thủ tục kiểm kê bổ sung, tránh việc đưa ra ý kiến ngoại trừ trong khi không nỗ lực thực hiện các thủ tục thay thế.

- Kiểm soát quy trình thực hiện kiểm toán:

+ Quy trình kiểm toán phải dựa trên đánh giá rủi ro, tìm hiểu một các kỹ lưỡng quy trình kinh doanh, quy trình kiểm soát nội bộ để thiết kế các thủ tục kiểm toán cho phù hợp; cần tìm hiểu về hàng tồn kho, tài sản cố định, để thực hiện, chứng kiến kiểm kê một cách hiệu quả; thực hiện gửi thư xác nhận đạt tỷ lệ cao, đúng quy trình; tập trung vào các vùng có rủi ro, dễ gian lận như: doanh thu, giá vốn - giá thành, các khoản dự phòng, các ước tính kế toán, giao dịch với các bên liên quan. Sử dụng Thư giải trình một cách có hiệu quả để bổ sung cho quá trình thu thập bằng chứng kiểm toán và bảo vệ KTV khi có rủi ro xảy ra. Khi kiểm toán, cần tìm hiểu quy trình đặc thù chi phối đến hoạt động kinh doanh của khách hàng và xem xét sự tuân thủ pháp luật. Trong quá trình kiểm toán nếu phát hiện hành vi không tuân thủ pháp luật và các quy định có liên quan đến BCTC được kiểm toán cũng với việc ghi ý kiến trên báo cáo kiểm toán, phát hành Thư quản lý, thông báo cho Bản giám đốc và thông báo cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

+ Đối với các công ty kiểm toán độc lập trên địa bàn tỉnh Bình Dương áp dụng chương trình kiểm toán mẫu do VACPA ban hành, Ban giám đốc cần đầu tư thời gian, nghiên cứu một cách kỹ lưỡng yêu cầu của chuẩn mực, nội dung, cách thực hiện, tính logic, quan hệ bổ sung cho nhau của từng mẫu biểu để phục vụ cho quá trình xét đoán, thu thập bằng chứng kiểm toán, cần có hướng dẫn riêng của công ty, phát triển chương trình này cho phù hợp với từng đối tượng khách hàng, tránh tình trạng chỉ áp dụng mang tính hình thức không phục vụ cho hoạt động chuyên môn, nghề nghiệp.

+ Ngoài ra, đối với một số khách hàng có quy mô, cấu trúc phức tạp, rủi ro cao cần phải thực hiện nhiều thủ tục kiểm toán hơn thì các công ty nên cân nhắc đàm phán phí kiểm toán cho phù hợp nhằm thực hiện đầy đủ thủ tục kiểm toán theo yêu cầu của chuẩn mực.

- Kiểm tra trình bày báo cáo kiểm toán: Các công ty kiểm toán độc lập trên địa bàn tỉnh Bình Dương cần có một mẫu báo cáo kiểm toán chuẩn về nội dung và hình thức đối với từng loại hình khách hàng khác nhau để tránh các sai sót về lỗi chính tả, lỗi phông chữ, lỗi in ấn xảy ra khi phát hành báo cáo kiểm toán.

- Soát xét lưu hồ sơ kiểm toán:

+ Hồ sơ kiểm toán cần được lưu trữ, quản lý tập trung, có quy định về bảo mật thông tin, hạn chế sự truy cập hồ sơ của các đối tượng không có thẩm quyền. Tất cả tài liệu, bằng chứng kiểm toán phải được lưu trong hồ sơ kiểm toán nhằm tránh tình trạng khi kiểm tra mới bổ sung.

+ Căn cứ chuẩn mực kiểm toán Việt Nam số 230 (VSA 230) yêu cầu: “Kiểm toán viên phải thu thập và lưu trong hồ sơ kiểm toán mọi tài liệu, thông tin cần thiết liên quan đến cuộc kiếm toán đủ đê làm cơ sở cho việc hình thành ý kiến kiêm toán của mình và chứng minh răng cuộc kiêm toán đã được thực hiện theo đúng các Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam (hoặc Chuẩn mực kiểm toán quốc tế được chấp nhận)”. Do đó các công ty kiểm toán độc lập trên địa bàn tỉnh Bình Dương cần lưu trữ đầy đủ hồ sơ kiểm toán nhằm:Lưu trữ những bằng chứng thu được trong quá trình thực hiện kiểm toán và làm cơ sở cho việc đưa ra ý kiến của KTV; Trợ giúp cho việc kiểm tra, soát xét và đánh giá chất lượng công việc kiểm toán; Trợ giúp cho việc xử lý các phát sinh sau cuộc kiểm toán.

- Giám sát tuân thủ nguyên tắc nghề nghiệp: để nâng cao chất lượng kiểm toán cũng như làm cơ sở cho việc kiểm soát chất lượng, các CTKT cần chú trọng đến việc cụ thể hóa các yêu cầu của chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp mà KTV cần thuân thủ thông qua các quy định của công ty và chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp. Đầu năm và trong từng cuộc kiểm toán các CTKT phải yêu cầu toàn bộ thành viên nhóm kiểm toán ký cam kết về tính độc lập trước khi tham gia cuộc kiểm toán, đặc biệt đối với các thành viên tham gia chứng kiến kiểm kê.

5.2.7. Tính chuyên sâu trong các lĩnh vực kiểm toán

Về tính chuyên sâu trong các lĩnh vực kiểm toán, tác giả đề xuất một số các khuyến nghị như sau:

- Phân nhóm khách hàng theo các ngành nghề khác nhau (như sản xuất, dịch vụ, nông nghiệp, tài chính, du lịch...) và phân bổ cho các nhóm kiểm toán phù hợp với đặc thù của các nhóm khách hàng này. Để tăng kiến thức đa dạng cho các KTV, sau vài năm các nhóm kiểm toán viên sẽ được chuyển sang phụ trách cho các nhóm khách hàng ở các lĩnh vực khác nhau.

- Khuyến khích nhân viên trau dồi kiến thức không chỉ về chuyên môn mà còn cần học hỏi các kiến thức ở các lĩnh vực khác như: kiến thức marketing, bán hàng, quản lý doanh nghiệp... để có thể tư vấn cho khách hàng giúp cải thiện tình hình kinh doanh.

5.2.8. Dịch vụ phi kiểm toán

Luật kiểm toán độc lập không cho phép một DNKT cung cấp nhiều dịch vụ cho khách hàng, nếu các dịch vụ đó ảnh hưởng đến tính độc lập. Tuy nhiên, theo kết quả nghiên cứu ở Chương 4, ta thấy dịch vụ phi kiểm toán góp phần làm tăng kiến thức của KTV về khách hàng, qua đó làm tăng khả năng phát hiện sai sót trên BCTC và cải thiện CLKT. Vì vậy, để đảm bảo tính độc lập các DNKT nên tách biệt hai nhóm cung cấp dịch vụ phi kiểm toán và kiểm toán. Bên cạnh đó, nội bộ DNKT cần thiết lập và duy trì dữ liệu theo dõi dịch vụ kiểm toán và phi kiểm toán cho các khách hàng, trước mỗi năm kiểm toán đều phải kiểm tra tính độc lập của cuộc kiểm toán.

5.3. Hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo của đề tài

- Thứ nhất, tác giả sử dụng phương pháp lấy mẫu thuận tiện để chọn mẫu khảo sát phục vụ cho nghiên cứu, đây là phương pháp chọn mẫu phi xác suất. Phương pháp này chỉ chọn các đối tượng mà tác giả có thể tiếp cận dễ dàng, điều này đã làm hạn chế cho nghiên cứu vì kết quả nghiên cứu không tổng quát hóa cho đám đông.

- Thứ hai, do thời gian nghiên cứu có giới hạn nên tác giả chỉ khảo sát ý kiến của 276 đối tượng khảo sát, mặc dù kích thước mẫu là phù hợp với các kinh nghiệm chọn mẫu của các chuyên gia, tuy nhiên so với tổng thể thì kích thước này vẫn còn tương đối nhỏ, do đó chưa thể phản ánh đầy đủ và chính xác những ảnh hưởng của các nhân tố đến chất lượng dịch vụ kiểm toán Báo cáo tài chính của các công ty kiểm toán độc lập trên địa bàn tỉnh Bình Dương.

- Thứ ba, luận văn chỉ mới nhận dạng được 08 nhân tố có ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ kiểm toán Báo cáo tài chính của các công ty kiểm toán độc lập trên địa bàn tỉnh Bình Dương. Trong khi kết quả hồi quy cho thấy R2 hiệu chỉnh = 0.648 chứng tỏ mô hình chỉ giải thích được 64.8% sự thay đổi của chất lượng dịch vụ kiểm toán Báo cáo tài chính của các công ty kiểm toán độc lập trên địa bàn tỉnh Bình Dương là do sự ảnh hưởng của 08 nhân tố là: Quy mô; Giá phí; Nhiệm kỳ kiểm toán; Dịch vụ phi kiểm toán; Tính chuyên sâu trong các lĩnh vực kiểm toán; Kiểm

soát chất lượng bên trong; Năng lực nghề nghiệp của kiểm toán viên; Thuộc tính của cá nhân của kiểm toán viên và còn 35,2% sự thay đổi của chất lượng dịch vụ kiểm toán Báo cáo tài chính của các công ty kiểm toán độc lập trên địa bàn tỉnh Bình Dương là do ảnh hưởng của các nhân tố khác nhưng chưa được nghiên cứu trong luận văn này. Do vậy, nghiên cứu tiếp theo cần tìm ra các nhân tố khác có ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ kiểm toán Báo cáo tài chính của các công ty kiểm toán độc lập trên địa bàn tỉnh Bình Dương, mở rộng mô hình nghiên cứu từ đó nâng cao mức độ giải thích của mô hình các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ kiểm toán Báo cáo tài chính của các công ty kiểm toán độc lập trên địa bàn tỉnh Bình Dương.

KẾT LUẬN CHƯƠNG 5

Trong chương này, tác giả đưa ra các kết luận thu được từ nghiên cứu, từ đó đưa ra các khuyến nghị tập trung vào các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ kiểm toán Báo cáo tài chính của các công ty kiểm toán độc lập trên địa bàn tỉnh Bình Dương gồm Thuộc tính cá nhân của kiểm toán viên; Nhiệm kỳ kiểm toán; Năng lực nghề nghiệp của kiểm toán viên; Quy mô; Giá phí; Kiểm soát chất lượng bên trong; Tính chuyên sâu trong các lĩnh vực kiểm toán; Dịch vụ phi kiểm toán. Với mỗi nhân tố tương ứng, tác giả đưa ra từng khuyến nghị cụ thể liên quan đến từng nhân tố nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ kiểm toán Báo cáo tài chính của các công ty kiểm toán độc lập trên địa bàn tỉnh Bình Dương. Cuối cùng, nhằm đẩy mạnh việc nghiên cứu cho đề tài liên quan đếnchất lượng dịch vụ kiểm toán Báo cáo tài chính của các công ty kiểm toán độc lập trên địa bàn tỉnh Bình Dương, tác giả cũng chỉ ra những hạn chế trong đề tài và đưa ra các hướng nghiên cứu tiếp theo.

KẾT LUẬN CHUNG

Để thực hiện nghiên cứu, trước hết tác giả trình bày các công trình nghiên cứu trong và ngoài nước có liên quan đến chất lượng kiểm toán. Qua lược khảo các nghiên cứu trước có thể nhận thấy rằng, đề tài nghiên cứu về chất lượng kiểm toán nói chung và chất lượng kiểm toán báo cáo tài chính nói riêng đã được nhiều tác giả trong và ngoài nước lựa chọn nghiên cứu, qua đó đã khái quát hóa được bức tranh toàn cảnh về các nghiên cứu liên quan đến CLKT và các nhân tố cũng như sự tác động của các nhân tố đó đến CLKT.

Tiếp theo nghiên cứu trình bày hệ thống cơ sở lý thuyết có liên quan đến Kiểm toán độc lập, kiểm toán BCTC và chất lượng kiểm toán của công ty kiểm toán. Trong đó, tác giả đã tập trung việc phân tích Khuôn mẫu IAASB (2014) để làm rõ vai trò và tầm quan trọng của CLKT. Bên cạnh đó, tác giả cũng trình bày mối quan hệ giữa các Lý thuyết ủy nhiệm, Lý thuyết Cung cầu với nhu cầu về CLKT và các nhân tố tác động đến CLKT của DNKT. Bên cạnh đó tác giả cũng trình bày những nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính của các công ty kiểm toán độc lập gồm: (1) Quy mô; (2) Nhiệm kỳ kiểm toán; (3) Giá phí kiểm toán; (4) Phạm vi dịch vụ phi kiểm toán; (5) Tính chuyên sâu trongcác lĩnh vực kiểm toán; (6) Kiểm soát chất lượng bên trong; (7) Năng lực nghề nghiệp của KTV; (8) Thuộc tính cá nhân của KTV.

Thông qua phương pháp nghiên cứu định tính và định lượng, kết quả của nghiên cứu nêu rõ có 8 nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính của các công ty kiểm toán độc lập trên địa bàn tỉnh Bình Dương. Mỗi một nhân tố có mức độ tác động đến chất lượng dịch vụ kiểm toán Báo cáo tài chính của các công ty kiểm toán độc lập trên địa bàn tỉnh Bình Dương và được sắp xếp theo trật tự từ cao xuống thấp như sau: Thuộc tính cá nhân của kiểm toán viên; Nhiệm kỳ kiểm toán; Năng lực nghề nghiệp của kiểm toán viên; Quy mô; Giá phí; Kiểm soát chất lượng bên trong; Tính chuyên sâu trong các lĩnh vực kiểm toán; Dịch vụ phi kiểm toán.