Ảnh hưởng của bất đối xứng thông tin trong hoạt động tín dụng doanh nghiệp tại Ngân hàng TMCP Á Châu

Việc xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp làm cơ sở cho việc phân loại và giám sát danh mục tín dụng đều nhằm đạt tới 4 mục đích chủ yếu sau :

(1) Cho phép có một nhận định cụ thể về danh mục tín dụng của ngân hàng;

(2) Phát hiện sớm các khoản tín dụng có khả năng bị tổn thất hay đi chệch hướng khỏi chính sách tín dụng của ngân hàng;

(3) Có một chính sách định giá tín dụng chính xác hơn;

(4) Xác định rò khi nào cần sự giám sát hoặc có các hoạt động điều chỉnh khoản tín dụng và ngược lại;

3.2.2 Nâng cao sự phối hợp của các cơ quan chức năng trong quá trình hoạt động

Một hệ thống đăng ký quyền sở hữu tài sản rò ràng là vô cùng quan trọng cho phát nền kinh tế nói chung, hoạt động tín dụng ngân hàng nói riêng. Nếu tất cả các tài sản được đăng ký và xác nhận quyền sở hữu, thì người chủ sở hữu tài sản đó có thể đem tài sản này thế chấp, cầm cố vay vốn ngân hàng. Hay nói cách khác, nếu tất cả các tài sản (nhất là các bất động sản) được đăng ký quyền sở hữu (hay quyền sử dụng) khi đó mới thực sự là tài sản, nếu không chỉ là một công cụ của người có nó vì việc chuyển nhượng, thế chấp, cầm cố sẽ gặp nhiều khó khăn hơn.

Hiện nay, việc đăng ký tài sản đã có quy định, nhưng nhìn chung việc thực hiện chưa được triệt để và rộng khắp. Nguyên nhân của vấn đề này là do thực tế khách quan có rất nhiều loại tài sản không thực hiện đúng các trình tự, thủ tục và không có đầy đủ các giấy tờ cần thiết nên việc đăng ký chứng nhận quyền sở hữu là rất khó. Đặc biệt là các bất động sản tại khu vực nông thôn, rất nhiều hộ làm nhà tự phát mà không có bất kỳ một giấy tờ nào. Đối với những loại này, chỉ là những công cụ, phương tiện phục vụ cho cuộc sống hàng ngày của người dân mà rất khó biến thành tài sản đưa vào chu chuyển trong nền kinh tế.

Việc phối hợp giữa các cơ quan chức năng trong quá trình hoạt động và chia sẻ thông tin giữa các cơ quan chức năng sẽ giúp cho việc giải quyết các thủ tục hành chính được nhanh gọn, giảm chi phí giao dịch cho doanh nghiệp và ngân hàng. Đơn cử như hoạt động đăng ký giao dịch bảo đảm, việc thiếu liên kết về thông tin giữa

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 104 trang tài liệu này.

các cơ quan chức năng cùng với thái độ bất hợp tác của các cán bộ thừa hành đã làm nản lòng không ít doanh nghiệp. Vì vậy, xây dựng và phát triển công nghệ để đảm bảo sự tích hợp thông tin như hệ thống thông tin đăng ký kinh doanh của cơ quan đăng ký kinh doanh, thông tin đăng ký sở hữu tài sản, đăng ký giao dịch bảo đảm…

3.2.3 Xây dựng một hệ thống pháp luật minh bạch và hiệu quả

Tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật cũng là một đòi hỏi cấp bách. Nhà nước phải không ngừng tạo ra môi trường pháp lý lành mạnh để khuyến khích sản xuất kinh doanh, tạo hành lang pháp lý vững chắc để các thành phần kinh tế yên tâm bỏ vốn ra đầu tư. Bên cạnh đó, Nhà nước cũng cần tiếp tục hoàn thiện, đổi mới môi trường kinh tế, coi đó là giải pháp tổng thể và cơ bản nhất trong quá trình đổi mới mọi lĩnh vực kinh doanh nói chung và lĩnh vực kinh doanh tiền tệ nói riêng, chẳng hạn như:

- Trong việc ban hành và thực hiện các cơ chế chính sách pháp luật cần nắm bắt nhanh và kịp thời mọi sự phát triển của nền kinh tế xã hội, cần phải thu thập ý kiến đầy đủ, khách quan từ các cơ quan ban ngành, doanh nghiệp để đảm bảo việc thực thi được chính xác, hiệu quả, công bằng và phù hợp với điều kiện thực tế;

- Hoàn thiện hơn nữa các quy định pháp lý liên quan đến đảm bảo tiền vay, làm thế nào để trong trường hợp ngân hàng đã thực hiện đúng các quy định về thế chấp, cầm cố tài sản khi cho vay thì khi xử lý nợ, ngân hàng được toàn quyền trong việc thanh lý tài sản nhận làm đảm bảo đó để thu nợ nhằm khắc phục các khó khăn về quy trình, thủ tục và thời gian xử lý tài sản đảm bảo thu hồi vốn vay như hiện nay.

- Thúc đẩy thị trường tài chính, trước hết là thị trường liên ngân hàng và thị trường tiền tệ nhằm xác định khuôn khổ hoạt động của các ngân hàng, tạo thêm nhiều cơ hội đầu tư nhằm phân tán rủi ro, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn và đa dạng hóa các công cụ thanh toán nhằm giảm thiểu rủi ro trong hoạt động ngân hàng.

- Hoàn thiện cơ sở hạ tầng kỹ thuật như hệ thống thông tin, kiểm toán, kế toán theo chuẩn mực quốc tế,… để thúc đẩy nền kinh tế phát triển ổn định, tạo điều kiện cho

hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp nói chung và ngân hàng thương mại nói riêng phát triển an toàn, bền vững và hội nhập quốc tế.

Đặc biệt, Việt Nam đang trong quá trình chuyển đổi nền kinh tế và từng bước hội nhập vào nền kinh tế toàn cầu. Một đòi hỏi tất yếu cho sự phát triển kinh tế là nó phải được phát triển trong một môi trường thể chế có tính hỗ trợ cao, một hệ thống pháp lý nhằm duy trì, các nguyên tắc và các cam kết trong mọi giao dịch kinh tế. Pháp luật về thuế ở Việt Nam đang là một tồn tại lớn. Hiện tượng nhiều hệ thống sổ sách nhằm trốn thuế, lách luật có thể khắc phục khi các quy định pháp luật về thuế, các chế tài xử lý vi phạm được quy định chặt chẽ, nghiêm minh và một hệ thống cơ quan thuế được quản lý và kiểm soát tránh những hiện tượng tiêu cực xảy ra tràn lan. Các quy định về quyền sở hữu trí tuệ, đối với nhiều người dân Việt Nam vẫn còn là một khái niệm xa lạ, việc xây dựng và nâng nhận thức của nhân dân về pháp luật sở hữu trí tuệ, sẽ buộc các doanh nghiệp phải ý thức hơn trong việc xây dựng và bảo vệ thương hiệu của mình, tạo nên văn hóa kinh doanh văn hoá doanh nghiệp. Đây sẽ chính là những tín hiệu tốt nhằm giảm thiểu chi phí thông tin cho ngân hàng trong quá trình thẩm định, đánh giá khách hàng.

3.3 Về phía các công ty

Các công ty tìm cách để đưa thông tin đến ngân hàng, có nhiều cách phát tín hiệu như phát triển thương hiệu, tham gia xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp tham gia các cuộc bình chọn của các tổ chức uy tín như hàng Việt Nam chất lượng cao của Báo Sài Gòn Tiếp Thị, Sao vàng đất Việt, ...

Ngoài ra, công ty nên công bố thông tin của mình một cách minh bạch. Tính minh bạch không chỉ giới hạn trong việc kiểm toán báo cáo tài chính của doanh nghiệp. Nói đến tính minh bạch - trước hết người ta thường nói đến tính minh bạch trong việc quản trị công ty, doanh nghiệp. Việc minh bạch trong hoạt động quản trị sẽ đảm bảo cho doanh nghiệp hoạt động ổn định và tăng trưởng vững chắc. Một doanh nghiệp có hệ thống quản trị tốt và minh bạch bao giờ cũng có các chính sách quản trị rủi ro thích hợp.

Việc minh bạch thông tin sẽ làm cho các thủ tục vay vốn tại ngân hàng được giải quyết nhanh chóng, thậm chí việc vay vốn này sẽ làm cho doanh nghiệp không cần phải có biện pháp bảo đảm cho khoản vay của mình.

Tóm lại: sự minh bạch của doanh nghiệp là cơ sở quan trọng để phát triển bền vững, làm gia tăng giá trị của các doanh nghiệp nói chung. Muốn phát triển mạnh và bền vững, doanh nghiệp cũng như ngân hàng đều cần phải đề cao tính minh bạch. Hệ thống kế toán – kiểm toán là công cụ không thể thiếu để thực hiện việc minh bạch trong quản lý công ty. Các công ty kiểm toán luôn trợ giúp để doanh nghiệp có hệ thống quản trị minh bạch – không chỉ trong phạm vi quản lý tài chính kế toán. Thông qua quá trình kiểm toán đưa ra các khuyến nghị về quản trị công ty, quản trị rủi ro, hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ.. giúp doanh nghiệp điều chỉnh kịp thời các tồn tại, hoàn thiện hệ thống quản trị - hướng tới việc tăng cường tính

công khai minh bạch.

Tính minh bạch – một yêu cầu quan trọng trong Chuẩn mực kế toán quốc tế về báo cáo tài chính. Mục đích của các báo cáo tài chính là cung cấp thông tin tài chính của đơn vị lập báo cáo cho các đới tượng có nhu cầu sử dụng. Tính minh bạch của các báo cáo tài chính được đảm bảo thông qua việc công bố đầy đủ và có thuyết minh rò ràng về những thông tin hữu ích, cần thiết cho việc ra quyết định kinh tế của nhiều đối tượng sử dụng thông tin.

Báo cáo tài chính càng đầy đủ thông tin càng tốt, nhưng việc cung cấp thông tin cũng tốn kém. Vì vậy, lợi ích cuối cùng của tính minh bạch cao hơn nữa cần phải tính toán kỹ lưỡng.

Việc áp dụng các chuẩn mực kế toán được quốc tế chấp nhận là một biện pháp cần thiết để tạo tính minh bạch và giải thích đúng đắn các báo cáo tài chính. Thông tin trên báo cáo phải đảm bảo độ tin cậy, chú trọng nội dung hơn hình thức, trung lập, thận trọng và hoàn chỉnh. Thông tin phái được trình bày một cách nhất quán giữa các thời kỳ và giữa các đơn vị để giúp cho người sử dụng có thể đưa ra các đánh giá, so sánh quan trọng. Hơn nữa, thông tin phải dễ hiểu đối với người sử dụng (có sự hiểu biết nhất định về kinh tế, kinh doanh và kế toán).

Kết luận chương 3:

Chương 3 đã dựa trên những thực trạng, và hậu quả của bất đối xứng thông tin trong hoạt động tín dụng doanh nghiệp tại Ngân hàng TMCP Á Châu để đưa ra những kiến nghị làm giảm ảnh hưởng của hiện tượng trên.

Đặc biệt, nhấn mạnh các biện pháp giảm ảnh hưởng của bất đối xứng thông tin có vai trò rất quan trọng trong việc quản lý rủi ro tín dụng của Ngân hàng TMCP Á Châu.

Tóm lại, để thị trường tín dụng cũng như thị trường tài chính ngân hàng phát triển an toàn hiệu quả thì bên có nhiều thông tin có thể phát tín hiệu đến những bên ít thông tin một cách trung thực và tin cậy. Ngược lại bên có ít thông tin cũng có thể tự cải thiện tình trạng của mình thông qua cơ chế sàng lọc để chọn ra những khách hàng thực sự tốt.

KẾT LUẬN

Hoạt động tín dụng là một trong những hoạt động đem lại phần lớn lợi nhuận cho các ngân hàng thương mại. Với tư cách là một thực thể kinh doanh, mục tiêu tối đa hóa lợi nhuận là mục tiêu hàng đầu của các ngân hàng. Và trong quá trình theo đuổi mục tiêu tối đa hóa lợi nhuận của mình, thông qua hoạt động tín dụng, các ngân hàng chuyển nguồn vốn nhàn rỗi đến tay các cá nhân, doanh nghiệp để sản xuất, kinh doanh. Hoạt động tín dụng giờ đây không còn đơn thuần là hoạt động tạo lợi nhuận của ngân hàng mà đã trở thành hoạt động cung cấp và phân bổ nguồn lực khan hiếm trong nền kinh tế, từ đó tạo ra của cải vật chất cho xã hội.

Tuy nhiên, việc cấp vốn cho ai, giám sát sử dụng vốn như thế nào cho có hiệu quả đang gặp phải khó khăn do vấn đề bất cân xứng thông tin còn tồn tại. chỉ khi nào giải quyết được hai hệ quả của bất cân xứng thông tin là lựa chọn bất lợi và tâm lý ỷ lại thì nguồn vốn mới “tìm” được đúng đối tượng và mới được sử dụng một cách có hiệu quả.

Giải quyết vấn đề bất cân xứng thông tin trong hoạt động tín dụng của các ngân hàng thương mại Việt Nam đòi hỏi phải có sự hợp tác từ cả phía ngân hàng và người đi vay trong môi trường thông tin mà Nhà nước quản lý. Chỉ khi đó, bất cân xứng thông tin mới được giải quyết triệt để, hiệu quả đầu tư mới được cải thiện.

---  ---

Xem toàn bộ nội dung bài viết ᛨ