Thi hành án phạt tiền từ thực tiễn quận 2, thành phố Hồ Chí Minh

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM

HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

----------

KHƯU ĐỖ HẢI THANH

THI HÀNH ÁN PHẠT TIỀN TỪ THỰC TIỄN QUẬN 2, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Ngành: Luật hình sự và tố tụng hình sự Mã số : 8.38.01.04

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 73 trang tài liệu này.

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC PGS. TS. NGUYỄN ĐỨC PHÚC

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn đề tài “Thi hành án phạt tiền từ thực tiễn Quận 2, Thành phố Hồ Chí Minh” là công trình nghiên cứu cá nhân của tôi. Mọi số liệu sử dụng trong luận văn và kết quả nghiên cứu do tôi tự tìm hiểu và tổng hợp một cách trung thực, có nguồn gốc rò ràng. Tôi xin chịu trách nhiệm về lời cam đoan này.

Người cam đoan

Khưu Đỗ Hải Thanh

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU 1

Chương 1 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ THI HÀNH ÁN PHẠT TIỀN 5

1.1 Khái quát về Hình phạt tiền 5

1.2 Khái niệm, đặc điểm và vai trò của Thi hành án phạt tiền 12

1.3 Trình tự, thủ tục Thi hành án phạt tiền 14

1.4 Hình thức nộp tiền phạt trong Thi hành án phạt tiền 21

Chương 2 THỰC TRẠNG CÔNG TÁC THI HÀNH ÁN PHẠT TIỀN TẠI QUẬN 2, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 26

2.1 Tổng quan về tình hình thi hành án phạt tiền tại Quận 2, Thành

phố Hồ Chí Minh 26

2.2 Thực tiễn thi hành án phạt tiền tại Quận 2, Thành phố Hồ Chí Minh 28

Chương 3 CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CỦA CÔNG TÁC THI HÀNH ÁN PHẠT TIỀN TẠI QUẬN 2, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 48

3.1 Điều chỉnh lại một số quy định trong công tác thi hành án 48

3.2 Nâng cao vị thế, vai trò của cơ quan THADS trong công tác thi hành án

phạt tiền 54

3.3 Việc áp dụng hình phạt tiền của Tòa án nhân dân 55

3.4 Công tác phối hợp giữa Thi hành án dân sự với các cơ quan ban ngành 57

KẾT LUẬN 62

TÀI LIỆU THAM KHẢO 64

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

BLHS Bộ luật hình sự

LTHADS Luật thi hành án dân sự

THADS Thi hành án dân sự

THAHS Thi hành án hình sự

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU

Bảng 1.1 So sánh giữa hình phạt chính và hình phạt bổ sung 5

Bảng 1.2 Sự khác nhau giữa hình phạt tiền và hình phạt tịch thu tài sản 10

Bảng 1.3 Sự khác nhau giữa hình phạt tiền và biện pháp tư pháp tịch thu vật,

tiền trực tiếp liên quan đến tội phạm 11

Biểu 2.1 Số liệu về việc thi hành án phạt tiền tại Quận 2 28

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Hình phạt tiền là hình phạt tước đi một phần quyền lợi về vật chất của người phạm tội, có khả năng tác động trực tiếp và mạnh mẽ đến kinh tế của người bị kết án. Hình phạt tiền đã được quy định rất sớm trong pháp luật hình sự ở Việt Nam và dần hoàn thiện trong các quy định của pháp luật hình sự trong mỗi thời kỳ nhằm đảm bảo sự phù hợp với tình hình phát triển của đất nước. Hiện nay, BLHS 2015 sửa đổi, bổ sung 2017 đã có những sửa đổi, bổ sung về hình phạt tiền để tạo điều kiện cho các cơ quan áp dụng pháp luật nhằm đấu tranh và phòng chống tội phạm.

Theo đó, chúng ta nhận thấy được tầm quan trọng của hình phạt tiền trong việc đấu tranh và phòng chóng tội phạm nên việc thi hành án hình phạt tiền lại càng có ý nghĩa hơn. Tuy nhiên, việc thi hành án về hình phạt tiền hiện nay chưa được các cơ quan THADS thực hiện một cách quyết liệt dẫn đến án tồn động về thi hành án hình phạt tiền trên thực tế vẫn còn rất nhiều. Để việc thi hành án hình phạt tiền được các cơ quan THADS chú trọng hơn và thực sự đi vào cuộc sống thì cần phải có những điều về chỉnh từng bước sao cho phù hợp hơn với điều kiện kinh tế. Ngoài ra, việc điều chỉnh các văn bản hướng dẫn luật phải được thực hiện một cách đồng bộ và cụ thể hơn đối với công tác thi hành án phạt tiền trên thực tế.

Vì lý do trên, nên tác giả đã lựa chọn đề tài “Thi hành án phạt tiền từ thực tiễn tại Quận 2, Thành phố Hồ Chí Minh” để làm luận văn tốt nghiệp của mình. Thông qua đó sẽ phân tích rò về vấn đề thi hành hình phạt tiền tại Quận 2, nêu lên những mặt tốt, tích cực đã có, những hạn chế, tiêu cực còn tồn động và đề xuất phương hướng nâng cao việc thi hành án phạt tiền tại Quận 2, Thành phố Hồ Chí Minh.

2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài

Thi hành án không còn là vấn đề quá xa lạ với các nhà làm luật cũng như các nhà nghiên cứu khoa học, đã có nhiều công trình nghiên cứu về THADS như: Luận văn thạc sĩ luật học của tác giả Nguyễn Thị Mai (2016) về “Thực tiễn THADS ở Tỉnh Ninh Bình”; Luận văn thạc sĩ luật học của tác giả Đỗ Thị Lý (2010) về “Thực tiễn THADS ở Tỉnh Thái Bình”; Luận văn thạc sĩ luật học của tác giả Trần Mạnh Quân (2013) về “Hoàn thiện pháp LTHADS ở Việt Nam hiện nay”; Luận văn thạc sĩ luật học của tác giả Vũ Văn Tuyên (2015) về “ Nâng cao hiệu quả thi hành án ở Thái Bình”; Tạp chí Khoa học kiểm sát (2021) của tác giả Dương Quỳnh Hoa về “Mốt số vấn đề cưỡng chế kê biên, xử lý tài sản của người phải thi hành án”

Ngoài ra, một số công trình nghiên cứu về hình phạt tiền như: Luận văn thạc sĩ luật học của Đinh Văn Khuyến (2020) về “Áp dụng hình phạt tiền theo luật hình sự Việt Nam từ thực tiễn tỉnh Bắc Ninh”; Luận văn thạc sĩ luật học của Trần Minh Tấn (2020) về “Hình phạt tiền từ thực tiễn tỉnh Đồng Nai”.

Những công trình nghiên cứu trên là khối lượng kiến thức, thông tin lớn và cần thiết cho đề tài này, đây là nguồn tài liệu tham khảo quý báu để giúp tác giả trong suốt quá trình nghiên cứu về đề tài “Thi hành án phạt tiền từ thực tiễn tại Quận 2, Thành phố Hồ Chí Minh” sẽ đi sâu phân tích về thi hành án phạt tiền tại thực tiễn một địa phương cụ thể là Quận 2, Thành phố Hồ Chí Minh.

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

3.1. Mục đích nghiên cứu

Nghiên cứu, đánh giá thực tiễn công tác thi hành án phạt tiền ở Quận 2, Thành phố Hồ Chí Minh bằng việc bằng việc phân tích làm rò những hạn chế còn tồn tại và hạn chế xung quanh việc áp dụng các quy định về thi hành án phạt tiền một cách cụ thể và rò ràng, để bảo đảm quá trình thi hành án phạt tiền được thực hiện một cách nghiêm túc nhất.

3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu:

Để đạt được các mục đích trên cần thực hiện việc nghiên cứu một cách có hệ thống một số vấn đề lý luận về thi hành án phạt tiền trong THADS. Bên cạnh đó, đề xuất những định hướng và giải pháp hoàn thiện các quy định về thi hành án phạt tiền theo quy định của pháp luật hiện hành và nâng cao hiệu quả thi hành án phạt tiền.

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

4.1. Đối tượng nghiên cứu

Các quy định về THADS trong pháp luật thi hành án hiện hành về thi hành án phạt tiền và thực tiễn công tác thi hành án phạt tiền tại Quận 2, Thành phố Hồ Chí Minh.

4.2. Phạm vi nghiên cứu

Luận văn chỉ tập trung nghiên cứu những vấn đề về thi hành án phạt tiền trong THADS và thực tiễn thi hành án phạt tiền tại Quận 2, Thành phố Hồ Chí Minh, trên cơ sở đó kiến nghị một số giải pháp để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc khi thi hành án phạt tiền tại Quận 2.

5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu:

5.1. Cơ sở lý luận

Luận văn được nghiên cứu dựa trên lý luận của chủ nghĩa Mác- Lê nin đó là phương pháp duy vật biện chứng và phương pháp luận duy vật lịch sử. Cùng với các phương pháp trên, tác giả đã sử dụng các phương pháp thu thập thông tin, số liệu; phương pháp phân tích, tổng hợp và nghiên cứu thực tiễn. Đây là các phương pháp được sử dụng chủ yếu trong quá trình thực hiên đề tài.

5.2. Phương pháp nghiên cứu

Phương pháp thu thập thông tin chủ yếu được thực hiện qua hệ thống Công báo, các trang Web của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Đồng thời thông qua các báo cáo, phần mềm thụ lý thi hành án của Chi cục THADS