Thế chấp quyền sử dụng đất để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự

đảm trong trường hợp này theo hướng: Khi xử lý quyền sử dụng đất để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự thì những nghĩa vụ dân sự được bảo đảm bằng tài sản trên đất đó cũng coi là đến hạn và tài sản trên đất cũng phải được xử lý. Các nghĩa vụ dân sự được ưu tiên thanh toán từ số tiền bán tài sản bảo đảm tương ứng. Ngược lại, khi xử lý tài sản bảo đảm là nhà ở, công trình xây dựng thì phải xử lý cả quyền sử dụng đất đối với đất chứa đựng tài sản đó. Mọi nghĩa vụ được bảo đảm bởi hai tài sản này đều coi là đến hạn. Mặt khác, việc xử lý đồng thời cả quyền sử dụng đất và tài sản trên đất phải có quy định rõ ràng về việc xác định giá trị cho từng loại tài sản, để bảo đảm đúng quyền lợi của các bên trong các giao dịch bảo đảm.

Bên cạnh đó, cần năng cao năng lực của đội ngũ Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân. Đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật nói chung, pháp luật về thế chấp tài sản nói riêng.

KẾT LUẬN

Đảm bảo các quyền lợi chính đáng của các chủ thể trong giao lưu dân sự luôn là vấn đề được đặt ra hàng đầu của các chủ thể. Để làm được điều đó, cần thiết phải có những biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ. Pháp luật nói chung và pháp luật về thế chấp nói riêng luôn đóng vai trò quan trọng trong các giao lưu dân sự - kinh tế nhằm bảo đảm cho sự ổn định của các quan hệ cũng như quyền và lợi ích hợp pháp của các chủ thể tham gia quan hệ. Là một đối tượng đặc biệt, quyền sử dụng đất cũng là một tài sản của người dân, do đó, các chủ thể có quyền sử dụng tài sản của mình để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ, các chủ thể cũng có quyền nhận bảo đảm thực hiện nghĩa vụ bằng quyền sử dụng đất.

Trên cơ sở nghiên cứu những vấn đề mang tính lý luận, nghiên cứu pháp luật hiện hành về thế chấp quyền sử dụng đất để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự, luận văn đã chỉ ra những tiến bộ của pháp luật từ khi có Luật Đất đai năm 2003 và Bộ luật Dân sự năm 2005 ra đời, đặc biệt là sự hoàn thiện pháp luật về thế chấp tài sản thực hiện nghĩa vụ dân sự. Luận văn đã chỉ ra những quy định về biện pháp thế chấp của Bộ luật Dân sự năm 2005 tăng cường hơn quyền tự chủ, tự do cam kết thỏa thuận của các bên. Từ đó các bên có khả năng xử lý linh hoạt tình huống phát sinh trên thực tế. Các bên có thể thỏa thuận về phạm vi bảo đảm thực hiện nghĩa vụ, có thể thế chấp tài sản bảo đảm thực hiện nghĩa vụ hiện tại và nghĩa vụ trong tương lai...

Luận văn cũng đã chỉ ra một số tồn tại, một số hạn chế nhất định của pháp luật hiện hành như: Những mâu thuẫn của pháp luật giữa Luật Đất đai năm 2003 và Bộ luật Dân sự năm 2005; về việc xác định nghĩa vụ được bảo đảm bằng thế chấp quyền sử dụng đất, về việc xác định đối tượng của thế chấp quyền sử dụng đất, về chủ thể của thế chấp, về việc xác định mục đích của thế chấp hiện nay chủ yếu là bảo đảm cho nghĩa vụ trả nợ theo hợp đồng

vay tiền, về những khó khăn, trở ngại trong việc công chứng và đăng ký thế chấp, về xử lý tài sản thế chấp.

Qua nghiên cứu những vấn đề về lý luận, các quy định của pháp luật hiện hành, kế thừa những nghiên cứu, đề xuất của các nhà nghiên cứu trước đây, luận văn đã rút ra được một số kiến nghị nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam về thế chấp quyền sử dụng đất để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự như: mục đích thế chấp quyền sử dụng đất không nên chỉ tập trung vào bảo đảm tiền vay như hiện nay; cần có quy định rõ ràng trong việc xác định nghĩa vụ được bảo đảm; cần có quy định xác định đối tượng bảo đảm; cần có quy định đảm bảo quyền tự do, tự nguyện của chủ thể thế chấp quyền sử dụng đất trong việc xác định giá trị quyền sử dụng đất thế chấp; cần có những quy định về việc giao quyền sử dụng đã thế chấp cho bên nhận thế chấp khi xử lý tài sản thế chấp...

Đây là một vấn đề vừa sâu, vừa rộng, lại mang tính thực tiễn cao, trong thời gian cũng như phạm vi có giới hạn, luận văn không thể tránh khỏi một số những sai sót. Tác giả mong muốn có những đóng góp của các thầy, các nhà nghiên cứu để tiếp tục hoàn thiện hoặc nâng nghiên cứu này lên mức độ cao hơn.