Quản trị học - 1

MỤC LỤC

CHƯƠNG 1. ĐẠI CƯƠNG VỀ QUẢN TRỊ HỌC 1

1.1. ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG NGHIÊN CỨU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU QUẢN TRỊ HỌC 1

1.1.1. Đối tượng nghiên cứu của quản trị học 1

1.1.2. Nội dung của nghiên cứu của quản trị học 1

1.1.2.1. Cơ sở lý luận và phương pháp luận của khoa học quản trị 1

1.1.2.2. Quá trình ra quyết định quản trị và đảm bảo thông tin cho các quyết định... 1 1.1.2.3. Các chức năng quản trị 1

1.1.2.4. Đổi mới hoạt động quản trị tổ chức 2

1.1.3. Các phương pháp nghiên cứu quản trị học 2

1.2. TỔ CHỨC VÀ CÁC HOẠT ĐỘNG CƠ BẢN CỦA TỔ CHỨC 2

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 216 trang tài liệu này.

1.2.1. Khái niệm và những đặc điểm cơ bản của tổ chức 2

1.2.1.1. Khái niệm 2

Quản trị học - 1

1.2.1.2. Những đặc điểm cơ bản của tổ chức 3

1.2.2. Các hoạt động cơ bản của tổ chức 3

1.3. QUẢN TRỊ 4

1.3.1. Khái niệm quản trị 4

1.3.2. Bản chất của quản trị 7

1.3.2.1. Phương diện tổ chức - kỹ thuật của quản trị 7

1.3.2.2. Phương diện kinh tế - xã hội của quản trị 8

1.4. VAI TRÒ VÀ CHỨC NĂNG CỦA QUẢN TRỊ 8

1.4.1. Vai trò 8

1.4.2. Các chức năng quản trị 9

1.4.2.1. Các chức năng quản trị phân theo quá trình quản trị 9

1.4.2.2. Các chức năng quản trị phân theo hoạt động của tổ chức 10

1.4.2.3. Tính thống nhất của các hoạt động quản trị - ma trận các chức năng quản trị trong tổ chức 10

1.5. QUẢN TRỊ LÀ MỘT KHOA HỌC, MỘT NGHỆ THUẬT, MỘT NGHỀ 11

1.5.1. Quản trị là một khoa học 11

1.5.2. Quản trị là nghệ thuật 11

1.5.3. Quản trị là một nghề (nghề quản trị) 11

1.6. VẬN DỤNG CÁC QUY LUẬT VÀ NGUYÊN TẮC TRONG QUẢN TRỊ 12

1.6.1. Vận dụng các quy luật trong quản trị 12

1.6.1.1. Khái niệm 12

1.6.1.2. Đặc điểm của các quy luật 12

1.6.1.3. Cơ chế sử dụng các quy luật 12

1.6.1.4. Phân loại các quy luật 12

1.6.2. Vận dụng các nguyên tắc trong quản trị 16

1.6.2.1. Khái niệm các nguyên tắc trong quản trị 16

1.6.2.2. Vị trí của các nguyên tắc 16

1.6.2.3. Căn cứ hình thành nguyên tắc 17

1.6.2.4. Các nguyên tắc quản trị cơ bản 17

1.6.2.5. Vận dụng nguyên tắc trong quản trị 18

1.7. NHÀ QUẢN TRỊ 18

1.7.1. Khái niệm nhà quản trị 19

1.7.2. Cấp bậc nhà quản trị 19

1.7.2.1. Nhà quản trị cao cấp 20

1.7.2.2. Nhà quản trị cấp trung gian 20

1.7.2.3. Nhà quản trị cấp cơ sở 20

1.7.3. Vai trò của nhà quản trị 21

1.7.3.1. Vai trò quan hệ với con người 22

1.7.3.2. Vai trò thông tin 22

1.7.3.3. Vai trò quyết định 22

1.7.4. Những yêu cầu đối với nhà quản trị 23

1.7.4.1. Kỹ năng quản trị 23

1.7.4.2. Phẩm chất cá nhân 25

BÀI ĐỌC THÊM 26

CÂU HỎI ÔN TẬP 29

BÀI TẬP TÌNH HUỐNG 29

CHƯƠNG 2. MÔI TRƯỜNG QUẢN TRỊ 32

2.1. KHÁI QUÁT VỀ MÔI TRƯỜNG QUẢN TRỊ 32

2.1.1. Khái niệm môi trường quản trị 32

2.1.2. Phân loại môi trường quản trị 33

2.1.2.1. Nhóm yếu tố môi trường vĩ mô 34

2.1.2.2. Nhóm yếu tố môi trường vi mô 34

2.2. ẢNH HƯỞNG CỦA MÔI TRƯỜNG ĐỐI VỚI TỔ CHỨC 35

2.2.1. Những yếu tố môi trường vĩ mô 35

2.2.1.1. Yếu tố môi trường kinh tế vĩ mô 35

2.2.1.2. Yếu tố môi trường văn hóa - xã hội 37

2.2.1.3. Các yếu tố chính trị, pháp luật, lãnh đạo và quản lý của Nhà nước 41

2.2.1.4. Yếu tố tiến bộ khoa học - kỹ thuật và công nghệ 42

2.2.1.5. Yếu tố thiên nhiên 43

2.2.2. Những yếu tố môi trường vi mô 44

2.2.2.1. Các yếu tố môi trường vi mô bên ngoài tổ chức 44

2.2.2.2 Các yếu tố môi trường nội bộ 48

2.3. CÁC GIẢI PHÁP QUẢN TRỊ BẤT TRẮC CỦA YẾU TỐ MÔI TRƯỜNG 48

2.3.1. Dùng đệm 48

2.3.2. San bằng 48

2.3.3. Tiên đoán 49

2.3.4. Cấp hạn chế 49

2.3.5. Hợp đồng 49

2.3.6. Kết nạp 49

2.3.7. Liên kết 49

2.3.8. Qua trung gian 50

2.3.9. Quảng cáo 50

CÂU HỎI ÔN TẬP 51

BÀI TẬP TÌNH HUỐNG 51

CHƯƠNG 3. THÔNG TIN VÀ QUYẾT ĐỊNH QUẢN TRỊ 55

3.1. THÔNG TIN TRONG QUẢN TRỊ 55

3.1.1. Thông tin và quá trình thông tin 55

3.1.1.1. Khái niệm thông tin 55

3.1.1.2. Quá trình thông tin 56

3.1.2. Thông tin quản trị 57

3.1.2.1. Khái niệm thông tin quản trị 57

3.1.2.2. Vai trò của thông tin quản trị 58

3.1.2.3. Phân loại thông tin quản trị 59

3.1.2.4. Yêu cầu đối với thông tin quản trị 60

3.1.2.5. Nội dung của thông tin quản trị 60

3.1.3. Tổ chức hệ thống thông tin quản trị 61

3.1.3.1. Sự cần thiết phải tổ chức hệ thống thông tin quản trị 61

3.1.3.2. Khái niệm, chức năng của hệ thống thông tin quản trị 61

3.1.3.3. Phân loại hệ thống thông tin quản trị 62

3.1.3.4. Nguyên tắc xây dựng hệ thống thông tin 63

3.2. QUYẾT ĐỊNH QUẢN TRỊ 64

3.2.1. Khái niệm, đặc điểm, phân loại quyết định quản trị 64

3.2.1.1. Khái niệm quyết định quản trị 64

3.2.1.2. Đặc điểm của quyết định quản trị 65

3.2.1.3. Phân loại quyết định quản trị 65

3.2.2. Yêu cầu và nguyên tắc khi đề ra quyết định quản trị 67

3.2.2.1. Yêu cầu đối với quyết định quản trị 67

3.2.2.2. Nguyên tắc ra quyết định quản trị 68

3.2.3. Tiến trình ra quyết định 69

3.2.3.1 Xác định vấn đề 69

3.2.3.2. Xác định các tiêu chuẩn của quyết định 69

3.2.3.3. Lượng hóa các tiêu chuẩn 70

3.2.3.4. Xây dựng các phương án 70

3.2.3.5. Đánh giá các phương án 70

3.2.3.6. Lựa chọn phương án tối ưu 70

3.2.3.7. Tổ chức thực hiện quyết định 70

3.2.3.8. Đánh giá tính hiệu quả của quyết định 71

3.2.4. Phương pháp ra quyết định quản trị 71

3.2.4.1. Tổng quan về phương pháp ra quyết định 71

3.2.4.2. Phương pháp cá nhân ra quyết định 71

3.2.4.3. Phương pháp ra quyết định tập thể 72

3.2.4.4. Phương pháp định lượng toán học 72

3.2.4.5. Phương pháp ngoại cảm 72

CÂU HỎI ÔN TẬP 73

BÀI TẬP TÌNH HUỐNG 73

CHƯƠNG 4. CHỨC NĂNG LẬP KẾ HOẠCH 75

4.1. TỔNG QUAN VỀ LẬP KẾ HOẠCH 75

4.1.1. Khái niệm và vai trò của lập kế hoạch 75

4.1.1.1. Khái niệm 75

4.1.1.2. Vai trò 75

4.1.2. Phân loại kế hoạch 75

4.1.2.1. Theo cấp kế hoạch 75

4.1.2.2. Theo hình thức thể hiện 76

4.1.2.3. Theo thời gian thực hiện kế hoạch 77

4.1.3. Những nhân tố ảnh hưởng đến lập kế hoạch 78

4.1.3.1. Yếu tố con người 78

4.1.3.2. Tiến bộ khoa học kỹ thuật 78

4.1.3.3. Yếu tố cơ sở vật chất 78

4.1.3.4. Yếu tố tổ chức quản lý 79

4.1.3.5. Yếu tố môi trường 79

4.1.3.6. Mô hình tổ chức lập kế hoạch 79

4.1.3.7. Phân quyền lập kế hoạch 79

4.1.4. Mục tiêu trong lập kế hoạch 80

4.1.4.1. Khái niệm và phân loại mục tiêu 80

4.1.4.2. Vai trò của mục tiêu 81

4.1.4.3. Quản trị theo mục tiêu 81

4.1.5. Quá trình lập kế hoạch 83

4.2. LẬP KẾ HOẠCH CHIẾN LƯỢC 84

4.2.1. Khái niệm 84

4.2.2. Quản trị chiến lược 84

4.2.2.1. Khái niệm 84

4.2.2.2. Quá trình quản trị chiến lược 84

4.2.3. Lập kế hoạch chiến lược ở các cấp 86

4.2.3.1. Chiến lược cấp tổ chức 86

4.2.3.2. Chiến lược cấp ngành 86

4.2.3.3. Chiến lược cấp chức năng 87

4.2.4. Các công cụ lập kế hoạch chiến lược 87

4.2.41. Mô hình năm lực lượng cạnh tranh của M.Porter 87

4.2.4.2. Ma trận SWOT 90

4.2.4.3. Ma trận BCG 91

4.2.4.4. Chuỗi giá trị 93

4.3. LẬP KẾ HOẠCH TÁC NGHIỆP 93

4.3.1. Quản trị tác nghiệp 93

4.3.1.1. Khái niệm và vai trò của quản trị tác nghiệp 93

4.3.1.2. Nội dung của quản trị tác nghiệp 94

4.3.2. Lập kế hoạch tác nghiệp trong tổ chức 95

CÂU HỎI ÔN TẬP 98

BÀI TẬP TÌNH HUỐNG 98

CHƯƠNG 5. CHỨC NĂNG TỔ CHỨC 106

5.1. KHÁI QUÁT VỀ CHỨC NĂNG TỔ CHỨC 106

5.1.1. Khái niệm chức năng tổ chức 106

5.1.2. Mục tiêu của chức năng tổ chức 106

5.1.3. Tầm hạn quản trị 107

5.2. CƠ CẤU TỔ CHỨC VÀ CÁC THUỘC TÍNH 109

5.2.1. Cơ cấu tổ chức 109

5.2.2. Các thuộc tính của cơ cấu tổ chức 110

5.2.2.1. Chuyên môn hóa công việc 110

5.2.2.2. Phân chia tổ chức thành các bộ phận và các mô hình tổ chức bộ phận 110

5.2.2.3. Mối quan hệ quyền hạn trong tổ chức 118

5.2.2.4. Phân bổ quyền hạn giữa các cấp quản trị - tập trung và phân quyền trong quản trị tổ chức 121

5.2.2.5. Phối hợp các bộ phận của tổ chức 122

5.3. THIẾT KẾ CƠ CẤU TỔ CHỨC 123

5.3.1. Các kiểu cơ cấu tổ chức 123

5.3.1.1. Theo phương thức hình thành các bộ phận 123

5.3.1.2. Theo các mối quan hệ quyền hạn được sử dụng 123

5.3.1.3. Theo số cấp quản trị 124

5.3.1.4. Theo quan điểm tổng hợp 124

5.3.2. Những yêu cầu đối với cơ cấu tổ chức 124

5.3.3. Những nguyên tắc tổ chức 125

5.3.4. Những yếu tố ảnh hưởng đến cơ cấu tổ chức 125

5.3.4.1. Chiến lược 125

5.3.4.2. Công nghệ 126

5.3.4.3. Thái độ của lãnh đạo cấp cao và năng lực đội ngũ nhân lực 126

5.3.4.4. Môi trường 127

5.3.5. Quá trình thiết kế tổ chức 127

5.3.5.1. Nghiên cứu và dự báo các yếu tố ảnh hưởng lên cơ cấu tổ chức 128

5.3.5.2. Chuyên môn hóa công việc (hay phân chia công việc) 128

5.3.5.3. Xây dựng các bộ phận và phân hệ của cơ cấu 129

5.3.5.4. Thể chế hóa cơ cấu tổ chức 130

BÀI ĐỌC THÊM 133

CÂU HỎI ÔN TẬP 137

BÀI TẬP TÌNH HUỐNG 137

CHƯƠNG 6. CHỨC NĂNG LÃNH ĐẠO 142

6.1. LÃNH ĐẠO VÀ CÁC CĂN CỨ ĐỂ LÃNH ĐẠO TRONG QUẢN TRỊ 142

6.1.1. Khái niệm và đặc điểm của lãnh đạo 142

6.1.1.1. Khái niệm 142

6.1.1.2. Đặc điểm 142

6.1.2. Lãnh đạo và quản trị 143

6.1.3. Kỹ năng lãnh đạo 143

6.1.3.1. Kỹ năng lãnh đạo theo phương thức làm việc với con người 144

6.1.3.2. Kỹ năng lãnh đạo theo phương thức suy nghĩ và hành động 144

6.1.4. Nội dung lãnh đạo 144

6.1.4.1. Hiểu rò con người trong hệ thống 144

6.1.4.2. Đưa ra các quyết định lãnh đạo thích hợp 145

6.1.4.3. Xây dựng nhóm làm việc 145

6.1.4.4. Dự kiến tình huống và tìm cách ứng xử tốt 145

6.1.4.5. Giao tiếp và đàm phán 145

6.2. CÁC PHƯƠNG PHÁP LÃNH ĐẠO CON NGƯỜI 146

6.2.1. Khái niệm, yêu cầu và đặc điểm của các phương pháp lãnh đạo con người 146

6.2.1.1. Khái niệm 146

6.2.1.2. Yêu cầu 146

6.2.1.3. Đăc điểm 146

6.2.2. Nhu cầu và động cơ làm việc của con người 147

6.2.2.1. Nhu cầu 147

6.2.2.2. Động cơ làm việc 147

6.2.3. Một số học thuyết về nhu cầu và động cơ hoạt động của con người 149

6.2.3.1. Học thuyết phân cấp nhu cầu của Abraham Maslow (1908-1970) 149

6.2.3.2. Học thuyết về động cơ của F. Herzberg 150

6.2.3.3. Học thuyết động cơ Victor. H. Room 151

6.2.3.4. Học thuyết về động cơ của David. C Mc. Celland 151

6.2.3.5. Học thuyết của Arch Patton về các động cơ trong quản trị 152

6.2.3.6. Học thuyết E.R.G 152

6.2.3.7. Mô hình động cơ thúc đẩy của Porter và Lawler 153

6.2.3.8. Học thuyết về sự công bằng 154

6.2.4. Phong cách lãnh đạo 154

6.2.4.1. Khái niệm 154

6.2.4.2. Các phong cách lãnh đạo 154

6.2.5. Các phương pháp lãnh đạo thường dùng và hình thức thực hiện 159

6.2.5.1. Các phương pháp lãnh đạo thường dùng 159

6.2.5.2. Các hình thức thực hiện các phương pháp lãnh đạo 161

6.3. NHÓM VÀ LÃNH ĐẠO THEO NHÓM 162

6.3.1. Nhóm và sự hình thành nhóm 162

6.3.1.1. Nhóm 162

6.3.1.2. Tính khách quan của sự hình thành nhóm 163

6.3.2. Các đặc điểm thường gặp của nhóm 163

6.3.2.1. Lan truyền tâm lý 163

6.3.2.2. Tâm trạng nhóm 164

6.3.2.3. Bầu không khí tâm lý trong nhóm 164

6.3.2.4. Hành vi của nhóm 164

6.3.3. Lãnh đạo theo nhóm 165

6.3.3.1. Khái niệm 165

6.3.3.2. Nguyên tắc lãnh đạo theo nhóm 166

6.4. GIAO TIẾP VÀ ĐÀM PHÁN TRONG LÃNH ĐẠO 166

6.4.1. Tình huống và nguyên tắc xử lý 166

6.4.1.1. Khái niệm tình huống trong lãnh đạo 166

6.4.1.2. Nguyên tắc xử lý tình huống 166

6.4.2. Giao tiếp và đặc điểm của giao tiếp 167

6.4.2.1. Khái niệm giao tiếp 167

6.4.2.2. Đặc điểm của giao tiếp 167

6.4.3. Đàm phán trong lãnh đạo 168

6.4.3.1. Khái niệm 168

6.4.3.2. Yêu cầu của đàm phán 168

6.4.3.3. Các yếu tố cần lưu ý trong đàm phán 168

6.4.3.4. Nguyên tắc đàm phán 169

BÀI ĐỌC THÊM 170

CÂU HỎI ÔN TẬP 175

BÀI TẬP TÌNH HUỐNG 176

CHƯƠNG 7. CHỨC NĂNG KIỂM TRA 179

7.1. KHÁI NIỆM VÀ VAI TRÒ CỦA KIỂM TRA 179

7.1.1.Khái niệm và bản chất 179

7.1.1.1. Khái niệm 179

7.1.1.2. Bản chất 179

7.1.2. Vai trò của kiểm tra 182

7.2. NỘI DUNG VÀ MỨC ĐỘ KIỂM TRA 183

7.2.1. Nội dung kiểm tra 183

7.2.2. Yêu cầu đối với hệ thống kiểm tra 183

7.2.2.1. Hệ thống kiểm tra cần được thiết kế theo các kế hoạch 183

7.2.2.2. Kiểm tra phải mang tính đồng bộ 184

7.2.2.3. Kiểm tra phải công khai, chính xác và khách quan 184

7.2.2.4. Kiểm tra cần phù hợp với tổ chức và con người trong hệ thống 184

7.2.2.5. Kiểm tra cần phải linh hoạt và có độ đa dạng hợp lý 185

7.2.2.6. Kiểm tra cần phải hiệu quả 185

7.2.2.7. Kiểm tra có trọng điểm 185

7.2.2.8. Địa điểm kiểm tra 185

7.2.3. Các chủ thể kiểm tra 186

7.2.3.1. Kiểm tra của Hội đồng quản trị 186

7.2.3.2. Kiểm tra của Ban kiểm soát 186

7.2.3.3. Kiểm tra của giám đốc doanh nghiệp 187

7.2.3.4. Kiểm tra của hội viên (những người chủ sở hữu) 188

7.2.3.5. Kiểm tra của người làm công 188

7.3. QUÁ TRÌNH KIỂM TRA 188

7.3. 1. Xây dựng hệ thống các tiêu chuẩn 189

7.3.1.1. Khái niệm tiêu chuẩn kiểm tra 189

7.3.1.2. Các dạng tiêu chuẩn kiểm tra 189

7.3.2. Đo lường và đánh giá sự thực hiện 190

7.3.2.1. Đo lượng sự thực hiện 190

7.3.2.2 Đánh giá sự thực hiện các hoạt động 191

7.3.3. Điều chỉnh hoạt động 191

7.3.4. Các hình thức và kỹ thuật kiểm tra 192

7.3.4.1. Các hình thức kiểm tra 192

7.3.4.2. Các kỹ thuật kiểm tra 193

CÂU HỎI ÔN TẬP 196

BÀI TẬP TÌNH HUỐNG 196

TÀI LIỆU THAM KHẢO 202

..... Xem trang tiếp theo?
⇦ Trang trước - Trang tiếp theo ⇨

Ngày đăng: 16/07/2022