Qua các đối tượng được điều tra công tác phát triển nguồn thu trên địa bàn Quận Ba Đình đánh giá thấp dưới mức trung bình (trên 50% phiếu đánh giá không tốt) ở các chỉ tiêu: Công tác thu hút đầu tư phát triển các lĩnh vực, các ngành SXKD, DV có khả năng thúc đẩy kinh tế địa phương, công tác xây dựng, ban hành cơ chế, chính sách khuyến khích đầu tư, hổ trợ phát triển sản xuất, công tác thực hiện cải cách thủ tục hành chính, công tác phát triển đối tượng nộp ngân sách và quản lý đối tượng nộp ngân sách. Vì vậy, trong thời gian tới UBND Quận Ba Đình xây dựng phương pháp đòn bẩy tài chính với những nội dung cụ thể sau:
- Giao chỉ tiêu phấn đấu cho cơ sở, có tỷ lệ khuyến khích động viên và chi phí hợp lý để tổ chức thực hiện.
- Hằng năm, trích từ 5% đến 6% trên số thu vượt dự toán để phục vụ cho các hoạt động: Tăng cường công tác chỉ đạo các Tổ chức tín dụng trên địa bàn tạo điều kiện cho các doanh nghiệp được vay vốn kịp thời, chỉ đạo các cơ quan chức năng đẩy nhanh tiến độ giải ngân, thanh quyết toán các hạng mục, dự án cho bên thi công đúng thời hạn, tạo điều kiện để NNT thực hiện nghĩa vụ đối với NSNN.
Kết quả khảo sát đối tượng nộp NSNN cũng cho thấy, quy trình nộp thu NSNN trên địa bàn quận Ba Đình tương đối rõ ràng (trên 70% người được khảo sát đồng ý) và đối tượng nộp NSNN hiểu rõ nghĩa vụ của mình đối với NSNN (trên 80% người được khảo sát đồng ý).
2.2.3. Về quyết toán
Quyết toán NSNN nói chung, quyết toán thu NSNN nói riêng là một nội dung quan trọng trong công tác quản lý NSNN. Số liệu quyết toán, các nội dung thu trong báo cáo quyết toán là cơ sở quan trọng để Nhà nước, chính quyền địa phương các cấp đánh giá lại công tác thu và cũng để cho người dân biết về việc đóng góp hàng năm của họ vào ngân sách là bao nhiêu. Đồng thời là cơ sở cho việc lập dự toán các năm tiếp theo. Hiện nay, quyết toán ngân sách được thực hiện theo Thông tư số 108/2008/TT-BTC của Bộ Tài chính ngày 18/11/2008 về việc hướng dẫn xử lý ngân sách cuối năm và lập báo cáo quyết toán NSNN hàng năm. Thời gian qua
công tác quyết toán thu NSNN của quận Ba Đình luôn thực hiện đầy đủ, phản ánh đúng số thu, theo đúng những quy định của Luật NSNN và các cơ quan cấp trên. Công tác quyết toán thu NSNN của quận được thực hiện theo trình tự sau:
Hết năm ngân sách các đơn vị dự toán, chủ đầu tư thuộc ngân sách cấp quận căn cứ số liệu thực hiện sau khi có xác nhận của KBNN quận lập báo cáo quyết toán trình Phòng Tài chính - Kế hoạch thẩm định, sau khi thẩm định phòng Tài chính - Kế hoạch lập báo cáo quyết toán ngân sách cấp quận. Đối với ngân sách các phường, UBND phường lập báo cáo quyết toán ngân sách phường gửi lên phòng Tài chính - Kế hoạch thực hiện thẩm định để UBND các phường căn cứ trình HĐND cùng cấp phê duyệt. Phòng Tài chính - Kế hoạch căn cứ vào báo cáo quyết toán ngân sách của các cơ quan, đơn vị, chủ đầu tư, các xã, thị trấn và báo cáo quyết toán thu tổng hợp báo cáo quyết toán ngân sách quận để UBND quận trình HĐND quận phê chuẩn và báo cáo Sở Tài chính để thẩm định, tổng hợp vào ngân sách địa phương theo quy định. Quyết toán thu NSNN trên địa bàn quận Ba Đình giai đoạn 2017 – 2019 được thể hiện tại bảng dưới đây:
Bảng 2.7. Quyết toán thu NSNN trên địa bàn quận Ba Đình giai đoạn 2017 – 2019
Nội dung | Năm 2017 | Năm 2018 | Năm 2019 | |||||||
Dự toán | Thực hiện | %TH/DT | Dự toán | Thực hiện | %TH/DT | Dự toán | Thực hiện | %TH/DT | ||
TỔNG THU NS TRÊN ĐỊA BÀN (A+B+C) | 1.687.100 | 2.463.597 | 146,0 | 1.993.800 | 3.258.484 | 163,4 | 3.049.970,0 | 4.565.345 | 149,7 | |
A | Tổng thu cân đối NSNN | 1.685.500 | 2.449.509 | 145,3 | 1.993.800 | 3.244.835 | 162,7 | 3.049.970,0 | 4.549.447 | 149,2 |
I | Thu nội địa | 1.685.500 | 2.130.127 | 126,4 | 1.993.800 | 2.964.326 | 148,7 | 3.049.970,0 | 4.238.065 | 139,0 |
1 | Thu từ khu vực kinh tế quốc doanh | 30 | 22.244 | 74.146,7 | 10 | 27.288 | 272.880,0 | 5,0 | 35.772 | 715.440,0 |
2 | Thu từ doanh nghiệp đầu tư ra nước ngoài | - | 2.604 | - | 2.135 | - | 4.719 | |||
3 | Thu từ doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài | - | 43 | - | 5 | - | 1 | |||
4 | Thu từ khu vực CTN ngoài quốc doanh | 1.129.715 | 1.278.548 | 113,2 | 1.331.850 | 1.434.613 | 107,7 | 1.644.000,0 | 2.214.384 | 134,7 |
Có thể bạn quan tâm!
-
Khái Quát Tình Hình Thu Ngân Sách Nhà Nước Của Quận Ba Đình, Thành Phố Hà Nội Giai Đoạn 2017 – 2019 -
Dự Toán Thu Nsnn Trên Địa Bàn Quận Ba Đình Giai Đoạn 2017-2019 -
Tình Hình Thu Nsnn Trên Địa Bàn Quận Ba Đình Theo Từng Lĩnh Vực -
Ý Thức Của Doanh Nghiệp Và Hộ Kinh Doanh Thực Hiện Nghĩa Vụ Nsnn -
Mục Tiêu Kinh Tế - Xã Hội Và Định Hướng Hoàn Thiện Quản Lý Thu Ngân Sách Nhà Nước Của Quận Ba Đình Đến Năm 2025. -
Giải Pháp Đối Với Tổ Chức Chấp Hành Dự Toán Thu Nsnn
Xem toàn bộ 135 trang tài liệu này.
Thuế sử dụng đất nông nghiệp | - | - | - | - | - | - | ||||
6 | Thuế thu nhập cá nhân | 57.500 | 77.923 | 135,5 | 75.000 | 112.223 | 149,6 | 120.000,0 | 159.419 | 132,8 |
7 | Lệ phí trước bạ | 122.680 | 138.444 | 112,8 | 139.200 | 188.051 | 135,1 | 203.100,0 | 235.035 | 115,7 |
8 | Thuế bảo vệ môi trường | - | 668 | - | - | - | 2.774 | |||
9 | Thu phí và lệ phí | 61.745 | 64.525 | 104,5 | 109.000 | 187.294 | 171,8 | 176.000,0 | 387.054 | 219,9 |
10 | Các khoản thu về nhà, đất | 291.090 | 522.580 | 179,5 | 309.550 | 984.239 | 318,0 | 881.165,0 | 1.165.578 | 132,3 |
11 | Thu tại phường | 5.140 | 6.184 | 120,3 | 5.190 | 4.468 | 86,1 | 3.700,0 | 5.862 | 158,4 |
12 | Thu khác NS | 17.600 | 16.364 | 93,0 | 24.000 | 24.010 | 100,0 | 22.000,0 | 27.467 | 124,9 |
II | Thu hải quan | - | 319.382 | - | 280.509 | - | 311.382 | |||
B | Các khoản thu ngoài cân đối (thu sổ xố kiến thiết, thu từ các khoản huy động đóng góp) | 1.600 | 3.752 | 234,5 | - | 2.483 | - | 3.570 | ||
C | Các khoản thu để lại đơn vị chi qua quản lý ngân sách Nhà nước | - | 10.336 | - | 11.166 | - | 12.328 |
(Nguồn: Báo cáo quyết toán NS quận Ba Đình năm 2017-2019)
Theo bảng trên, tỷ lệ thực hiện so với dự toán thu còn khá cao, giai đoạn 2017- 2019 vượt trung bình gần 57,6% năm. Thực trạng này một phần do chưa tính hết được các nguồn thu trong lập dự toán thu hàng năm.
Nội dung thu tiền qua các năm đều có số dự toán rất thấp so với thực hiện, năm 2017 kết quả thực hiện thu nội địa là 2.130.127 triệu đồng đạt hơn 126,4% dự toán thu (1.685.500 triệu đồng). Đến năm 2018, quận Ba Đình vẫn chưa rút kinh nghiệm nội dung này và tiếp tục có kết quả thực hiện thu nội địa vượt 148,7% so với dự toán (2.964.326 triệu đồng 1.993.800 triệu đồng). Đến năm 2019, tuy đã điều chỉnh nội dung này phù hợp hơn nhưng kết quả thực hiện vẫn còn ở mức 139% (4.238.065 triệu đồng 3.049.970 triệu đồng).
Công tác quyết toán thu ngân sách tại quận Ba Đình đã thực hiện đúng quy định của Nhà nước về quy trình, thủ tục. Tuy nhiên trong triển khai thực hiện vẫn còn những nội dung tồn tại cụ thể:
Thứ nhất, ý nghĩa quyết toán ngân sách đang bị xem nhẹ, chỉ mới đơn thuần tổng hợp các khoản thu ngân sách của một năm. Việc quyết toán nếu vượt kế hoạch đều được đánh giá là thực hiện dự toán tốt nhưng chưa có đánh giá nguyên nhân chênh lệch giữa thực thu với dự toán.
Thứ hai, số liệu về quyết toán thu ngân sách chưa được đánh giá một cách toàn diện và chưa được làm căn cứ để lập kế hoạch của năm tiếp theo. Việc đánh giá các số liệu quyết toán còn chưa chú trọng vào các nội dung thu, chưa chỉ ra các nguyên nhân tăng, giảm thu; chưa đánh giá được cơ cấu thu ngân sách đối với các nội dung thu có phù hợp hay không. Từ việc đánh giá chưa thực sự sâu sát, dẫn đến việc chưa chỉ ra cụ thể các bất cập trong tổ chức quản lý thu để có giải pháp cho các năm tiếp theo thực hiện tốt hơn.
Thứ ba, công tác thẩm tra, phê duyệt quyết toán của HĐND quận chưa thực sự tốt do còn phụ thuộc vào số liệu do UBND các phường trình lên. HĐND quận không tham gia vào các khâu của công tác quyết toán nên nắm bắt chưa cụ thể các nội dung trong báo cáo quyết toán. Năng lực về thẩm định tài chính ngân sách của các đại biểu HĐND chưa cao. Do đó quyết toán thường được phê duyệt ngay khi trình lên và ít khi có điều chỉnh.
Bảng 2.8. Đánh giá công tác quyết toán thu ngân sách nhà nước
Tỷ lệ % | |||||
Rất tốt | Tốt | Khá | Trung bình | Yếu / kém | |
1.Công tác thanh tra, kiểm tra | 35,66% | 39,53% | 19,38% | 3,88% | 1,55% |
2.Báo cáo quyết toán thu đúng theo nội dung dự toán được giao và theo MLNS, có thuyết minh tăng giảm | 38,76% | 43,41% | 12,40% | 4,65% | 0,78% |
(Nguồn: Tổng hợp phiếu điều tra của tác giả)
Theo kết quả đánh giá ở bảng 2.8, công tác quyết toán ngân sách được đánh giá lớn hơn mức trung bình (đánh giá tốt trên 50%) ở tất cả các yếu tố từ công tác thanh tra, kiểm tra; công tác khen thưởng và xử lý vi phạm công tác giám sát thực hiện dự toán, công tác báo cáo quyết toán. Điều này là do công tác quyết toán thu ngân sách tại Quận Ba Đình đã thực hiện đúng theo quy định của nhà nước về quy trình và thủ tục.
2.2.4. Về kiểm soát thu ngân sách
Hoạt động thanh tra, kiểm tra công tác quản lý NSNN nói chung, quản lý thu NSNN nói riêng luôn được Chi cục Thuế quận Ba Đình quan tâm chỉ đạo, được thực hiện thường xuyên trong quản lý thu NSNN, trong đó tập trung vào hoạt động tổ chức thu NSNN.
Hàng năm, UBND quận Ba Đình chỉ đạo và phê duyệt kế hoạch thanh, kiểm tra của các cơ quan chuyên môn trực thuộc quyền quản lý liên quan đến công tác quản lý NSNN như: phòng Tài chính - Kế hoạch tiến hành kiểm tra thu Ngân sách Nhà nước của các đơn vị phòng, ban và các trường học trực thuộc quận quản lý; các phường trên địa bàn. Cơ quan thanh tra quận lập kế hoạch và tiến hành thanh tra theo chuyên đề về chi đầu tư ở một vài dự án cụ thể hoặc thanh tra tổng thể tình hình thu Ngân sách Nhà nước ở một số phường. Chi cục Thuế quận tăng cường kiểm tra các hoạt động thu Ngân sách Nhà nước ở các đơn vị, các doanh nghiệp thuộc quyền hoặc được ủy quyền quản lý. KBNN quận thực hiện kiểm soát các khoản thu chi theo quy định, đồng thời phối hợp với các đoàn thanh tra, kiểm tra, kiểm toán nhà nước cấp trên tiến hành thanh tra, kiểm tra việc quản lý, sử dụng NSNN của các đơn vị dự toán thuộc quận.
Giai đoạn 2017 – 2019 hoạt động thanh tra, kiểm tra thu NSNN đã đạt được những kế quả sau đây:
- Công tác thanh tra, kiểm tra
Hàng năm, Chi cục đã xây dựng kế hoạch kiểm tra trên cơ sở thu thập và phân tích thông tin, lựa chọn các đơn vị có dấu hiệu rủi ro, thất thu, gian lận thuế cao;
thực hiện kiểm tra, xác minh đối với các hộ kinh doanh có đơn xin nghỉ kinh doanh, xử lý kịp thời đối với các hộ vi phạm… Quận Ba Đình đã tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra để đảm bảo động viên đủ số thu vào NSNN, tránh tình trạng thất thoát nguồn thu. Cụ thể, năm 2018 Chi cục Thuế đã thực hiện kiểm tra tại trụ sở 31 doanh nghiệp, truy thu và phạt vào NSNN 1.732,67 triệu đồng. Cũng trong giai đoạn này Chi cục đã thực hiện kiểm tra 100 % hồ sơ khai thuế đều được cơ quan thuế kiểm tra tại bàn.
Công tác kiểm tra hoàn thuế đã được thực hiện đảm bảo đúng quy định về thời gian cũng như trình tự thủ tục góp phần tạo điều kiện cho doanh nghiệp đẩy nhanh tốc độ luân chuyển vốn tạo ra doanh thu. Giai đoạn 2017 – 2019 Chi cục đã làm thủ tục hoàn thuế cho 17 trường hợp, số thuế GTGT đủ điều kiện hoàn là 1.483,52 triệu đồng, số thuế không đủ điều kiện hoàn là 67,41 triệu đồng.
- Công tác quản lý nợ
Giai đoạn 2017 – 2019, Chi cục Thuế thường xuyên chỉ đạo các bộ phận chức năng phối hợp thực hiện trong công tác quản lý nợ thuế, đặc biệt là bộ phận quản lý thu nợ và cưỡng chế nợ thuế phải thường xuyên tăng cường các biện pháp đôn đốc thu nợ thuế và cưỡng chế nợ thuế đối với các trường hợp nợ đọng cố ý trây ỳ, cố tình trốn tránh, dây dưa kéo dài, do đó giai đoạn này Chi cục đã tổ chức thu được bằng biện pháp quản lý thu nợ đạt 4,38 tỷ đồng và đều đạt 3% dưới mức đề ra của Tổng cục thuế và Cục thuế TP. Hà Nội.
Qua các ý kiến được hỏi cho rằng hoạt động thanh, kiểm tra thu nộp NSNN được các cơ quan liên quan thực hiện thường xuyên theo kế hoạch và đột xuất theo nhiệm vụ theo 2 hình thức là thanh, kiểm tra tại bàn và thanh kiểm tra tại trụ sở doanh nghiệp.
Hoạt động thanh kiểm tra đã đạt được những kết quả quan trọng, tuy nhiên theo các ý kiến phỏng vẫn sâu cho rằng hoạt động này thời gian qua vẫn còn một số hạn chế như: công tác thanh, kiểm tra hoạt động quản lý thu NSNN chưa cao, đôi khi vẫn mang tính hình thức, còn tình trạng nể nang trong thực hiện nhiệm vụ; kết
quả thanh, kiểm tra quản lý thu NSNN chưa gắn với chề tài xử lý, chưa sử dụng để tham mưu kịp thời cho lãnh đạo ra quyết định quản lý, điều hành; hoạt động thanh, kiểm tra đôi khi vẫn còn tình trạng chồng chéo, trùng lắp giữa các đơn vị có chức năng thanh tra...
Các ý kiến phỏng vấn sau cho rằng, những hạn chế trên là do một số nguyên nhân như: số lượng người làm công tác thanh, kiểm tra còn thiếu, một số cán bộ chưa có nhiều kinh nghiệm chuyên sâu và thường kiêm nhiệm nhiều công việc khác nhau; kế hoạch thanh, kiểm tra chưa tập trung vào trọng tâm, trọng điểm thanh tra, đặc biệt là các lĩnh vực dễ xảy ra sai phạm, thất thoát; sự phối hợp chưa đồng bộ giữa các đơn vị có chức năng thanh tra dẫn đến thanh tra chồng chéo, trùng lắp; chế tài xử lý vi phạm trong công tác quản lý thu NSNN chưa nghiêm , chưa đảm bảo tính răn đe...
Bảng 2.9. Thống kê số liệu kết quả kiểm tra thuế của NNT tại Quận Ba Đình
Năm 2017 | Năm 2018 | Năm 2019 | So sánh (%) | ||
2018/ 2017 | 2019/ 2018 | ||||
Số DN đã kiểm tra | 46 | 52 | 58 | 13,0 | 11,5 |
Số thuế truy thu | 2.776 | 3.661 | 4.084 | 31,9 | 11,6 |
Số tiền phạt | 994 | 1.646 | 1.973 | 65,6 | 19,9 |
Tổng số tiền truy thu và phạt | 3.710 | 5.307 | 6.057 | 43,0 | 14,1 |
Nguồn: Báo cáo tổng kết nhiệm vụ công tác thuế của chi cục thuế quận Ba Đình
Qua công tác kiểm tra phát hiện được nhiều đơn vị có hành vi trốn thuế, buôn bán hoá đơn phải truy cứu trách nhiệm hình sự, chuyển cơ quan công an tiến hành điều tra xử lý theo đúng quy định của pháp luật. Những đơn vị đã được cơ quan thuế kiểm tra thì ý thức chấp hành pháp luật được cải thiện rõ rệt.
2.3. Phân tích ảnh hưởng của các yếu tố đến quản lý thu ngân sách nhà nước tại quận Ba Đình, thành phố Hà Nội
2.3.1. Chính sách, pháp luật liên quan đến thu NSNN
Về cơ bản, luật thuế, luật NSNN và các văn bản pháp luật về thu NSNN là những lĩnh vực thuộc thẩm quyền nhà nước, của các cơ quan cấp trên, quận không can thiệp được. Trong phạm vi của mình, quận Ba Đình đã chủ động trong phân cấp quản lý nguồn thu theo Nghị quyết của HĐND TP. Hà Nội quy định về phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi và tỷ lệ phần trăm (%) phân chia các khoản thu giữa các cấp ngân sách TP. Hà Nội từ năm 2017 đến năm 2019. Theo quy định này, một số khoản thu ngân sách cấp quận được hưởng 100% như: thu tiền cho thuê đất, tiền cho thuê và tiền bán nhà thuộc sở hữu nhà nước, các khoản phí, lệ phí nộp ngân sách cấp quận theo quy định của pháp luật, thu tiền từ hoạt động sự nghiệp ngân sách cấp quận theo quy định của pháp luật, thu kết dư ngân sách quận… Các khoản thu được phân chia tỷ lệ phần trăm (%) giữa ngân sách cấp quận và ngân sách các phường bao gồm: thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế tiêu thụ đặc biệt, thu khác từ khu vực dịch vụ ngoài quốc doanh; thuế môn bài; thu lệ phí trước bạ; thuế nhà đất; thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản.
Phân cấp nguồn thu và nhiệm vụ chi là vấn đề trọng tâm của cơ chế phân cấp quản lý ngân sách của các cấp chính quyền địa phương. Trên cơ sở đó, quận đã đẩy mạnh phân cấp nguồn thu, các khoản thu mỗi cấp hưởng 100% được coi là nguồn thu chủ yếu của các cấp ngân sách. Trong thời gian tới, quận cần phân cấp mạnh hơn về nguồn thu này cho ngân sách cấp phường để khuyến khích chính quyền các cấp làm chủ ngân sách cấp mình. Nhân tố này có những thay đổi là nguyên nhân gây nên sự biến động lớn tới thu ngân sách quận trong thời gian qua và có xu hướng ngày càng hoàn thiện, tạo hành lang pháp lý chặt chẽ để huy động nguồn tài chính hiệu quả, cũng là căn cứ triển khai công tácthu.
Các chính sách, văn bản pháp luật liên quan đến thu NSNN tại quận Ba Đình bao gồm: