Kinh Nghiệm Quản Lý Nhà Nước Về Đất Đai Ở Một Số Địa Phương Và Bài

Đó là do luật đất đai được xây dựng trong điều kiện kinh tế đang từng bước hoàn thiện, chưa lường trước sự chuyển biến tình hình, vì vậy luật còn quy định chung chung, mặt khác việc thực hiện thực hiện luật còn chậm, thiếu đồng bộ và cụ thể làm cho các cấp lúng túng trong việc thi hành bởi vậy hiệu quả quản lý nhà nước về đất đai vẫn còn thấp. Từ đó có thể thấy yếu tố pháp luật có ảnh hưởng lớn đến công tác quản lý đất đai.

1.3.2.2 Bộ máy tổ chức

Tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về đất đai của chính quyền địa phương có tác động trực tiếp đến việc quản lý đất đai trên địa bàn. Việc bộ máy được tổ chức một cách khoa học theo hướng tinh giản, có sự phân công rõ ràng về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn sẽ tạo hiệu quả trong quản lý, giải quyết vấn đề càng nhanh chóng, thuận lợi. Tuy nhiên, công tác quản lý của cả bộ máy sẽ gặp khó khăn lớn nếu một khâu, một cấp quản lý trong hệ thống không đảm bảo được yêu câu công việc được giao. Vì vậy muốn quản lý hiệu quả, tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về đất đai phải được tổ chức phù hợp về cơ cấu, có sự phân chia trách nhiệm, quyền hạn cụ thể, đồng thời phải có sự hướng dẫn bám sát của các ban ngành chức năng.

1.3.2.3 Năng lực cán bộ

Bên cạnh việc tổ chức bộ máy quản lý, trình độ và đạo đức của đội ngũ cán bộ quản lý cũng ảnh hưởng trực tiếp đến tới công tác quản lý nói chung và quản lý về đất đai nói riêng. Cán bộ quản lý là người trực tiếp tham gia vào các công tác quản lý nhà nước về đất đai ở cấp chính quyền địa phương và cũng là người tiếp xúc trực tiếp với đối tượng sử dụng đất, tiếp thu nguyện vọng của quần chúng nhân dân về các vấn đề liên quan đến đất đai. Vì vậy, xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý có chuyên môn, trình độ và tận tâm với công việc là điều kiện tiên quyết để tạo thuận lợi cho quản lý nhà nước về đất đai ở cấp địa phương.

1.3.1.4 Cơ sở vật chất kỹ thuật

Công tác quản lý nói chung và quản lý đất đai nói riêng phải có cơ sở vật chất kỹ thuật, máy móc hiện đại để đáp ứng cho yêu cầu quản lý hiện nay. Những bảo đảm về điều kiện cơ sở vật chất, kỹ thuật cho hoạt động quản lý nhà nước phụ thuộc

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 118 trang tài liệu này.

một phần vào nhu cầu quản lý, nhưng chủ yếu là trình độ phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia trong từng giai đoạn. Việc đầu tư về tài chính, trang bị cơ sở vật chất, kỹ thuật bảo đảm cho sự vận hành của bộ máy và hoạt động của chế độ công vụ, công chức vừa là điều kiện, vừa là một trong những tiêu chí chủ yếu đánh giá hiệu quả của nền hành chính nói chung và hoạt động quản lý về đất đai nói riêng. Cơ sở vật chất kỹ thuật tốt sẽ tạo nền tảng vững chắc cho các hoạt động quản lý, giúp cho công tác quản lý được thuận lợi hơn.

1.4. Kinh nghiệm quản lý nhà nước về đất đai ở một số địa phương và bài học kinh nghiệm cho huyện Yên ập, tỉnh Phú Thọ

1.4.1. Kinh nghiệm quản lý nhà nước về đất đai của một số địa phương

1.4.1.1. Kinh nghiệm quản lý nhà nước về đất đai của huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ

Huyện Thanh Ba là một huyện miền núi nằm ở phía tây bắc tỉnh Phú Thọ, huyện có vị trí địa lý phía đông giáp huyện Phù Ninh, phía tay giáp huyện Cẩm Khê, phía nam giáp thị xã Phú Thọ và huyện Tam Nông, phía bắc giáp huyện Hạ Hòa và huyện Đoan Hùng. Những năm gần đây, huyện Thanh Ba đã có những bứt phá mạnh mẽ về kinh tế.

Bên cạnh đó, công tác quản lý Nhà nước về đất đai trên địa bàn huyện Thanh Ba cũng đạt được một số thành tựu như:

- Công tác lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và thống kê đất đai hàng năm trên địa bàn huyện được tiến hành thường xuyên theo định kỳ. Số liệu, báo cáo hoàn thiện đúng tiến độ và chính xác giúp cho công tác QLNN về đắt đai được cụ thể hóa và hiệu quả.

- Công tác giao đất, cho thuê đất, công tác giải phóng mặt bằng, giao đất giản dân được quận quan tâm, chỉ đạo sát sao. Rất nhiều dự án trọng điểm đã được thực hiện và hoàn thiện như: Dự án xây dựng khu công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp... Trong nhiều năm qua, huyện Thanh Ba đã bố trí đất đai cho nhiều khu tái định cư, giải phóng được lượng quỹ đất lớn, góp phần thu hút nhiều dự án đầu tư về địa bàn huyện.

- Công tác đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; thống kẽ, kiểm kê đất đai được triển khai tích cực. Hàng năm, công tác cấp GCN đều hoàn thành và vượt chỉ tiêu; công tác thống kê, kiểm kê đất đai thực hiện đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng, góp phần quản lý chặt chẽ Nhà nước về đất đai, nâng cao hiệu quả sử dụng đất.

- Công tác quản lý tài chính về đất đai, quản lý và phát triển thị trường bất động sản, giám sát việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật. UBND huyện Thanh Ba đã thu hút được nhiều dự án đầu tư, số lượng các hồ sơ giao dịch tăng nhiều theo các năm.

- Công tác thanh tra, kiểm tra đất đai, giải quyết các tranh chấp và các khiếu kiện của người dân là nhiệm vụ thường xuyên trong công tác quản lý, UBND huyện Thanh Ba đã thanh tra được nhiều vụ việc sử dụng đất sai mục đích, giải quyết nhiều đơn, thư khiếu kiện của nhân dân.

1.4.1.2. Kinh nghiệm quản lý nhà nước về đất đai của huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ

Trong những năm gần đây, công tác QLNN về đất đai của huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật. Công tác quản lý đất đai đã từng bước đi vào nề nếp từ huyện đến cơ sở. Nguồn tài nguyên đất đai được khai thác có hiệu quả, phù hợp với tiềm năng thế mạnh của huyện, góp phần làm ổn định an minh, chính trị và phát triển kinh tế trong khu vực. Tình hinh về quản lý đất đai của huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ cụ thể như sau:

- UBND huyện Lâm Thao và Phòng Tài nguyên Môi trường huyện đã thực hiện tốt công tác ban hành văn bản quy phạm liên quan đến đất đai và phổ biến giáo dục pháp luật về đất đai. Các văn bản đảm bảo tính pháp lý, kịp thời đáp ứng yêu cầu về chỉ đạo trong công tác quản lý ở địa phương. Cấp huyện, xã, thị trấn đã tổ chức thực hiện văn bản ban hành đúng yêu cầu về nội dung, thời gian và chất lượng theo hướng dẫn.

- Công tác xác định địa giới hành chính, lập và quản lý hồ sơ địa giới hành chính, lập bản đồ hành chính của huyện Lâm Thao đã được thực hiện theo đúng quy

định của Luật Đất đai. Ranh giới hành chính của huyện được xác định rõ ràng cho từng xã, thị trấn riêng biệt, mốc giới ngoài thực địa được định vị cụ thể theo đúng tiêu chuẩn.

- Công tác đo đục, đăng kí đất đai và cấp giấy CNQSDD trên địa bản huyện Lâm Thao đã được tiến hành một cách đồng bộ, đúng trình tự và đảm bảo quyền lợi cho người dân. Trong quả trình triển khai cấp giấy CNQSDĐ, giấy chứng nhận quyềnsở hữu nhà ở, chuyển mục đích sử dụng đất cũng gặp không ít khó khăn đó là: Trên địa bàn huyện luôn có biến động chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ nhóm đất nông nghiệp sang nhóm phi nông nghiệp, cụ thể là đất cho KCN, đất cho trang trại...Nhưng với sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị từ huyện đến cơ sở, đến nay cơ bản hoàn thành việc cấp giấy CNQSDĐ cho các tổ chức, cá nhân, hộ gia định sử dụng đất đúng kế hoạch.

- Công tác quản lý quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất luôn được cải tiến, có sự gắn kết với quy hoạch xây dựng, quy hoạch các ngành, tạo sự hợp lý trong quản lý và sử dụng đất trên địa bàn huyện. Thông qua quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, tải nguyên đất bước đầu đã được đảm bảo sử dụng đúng mục đích, tiết kiệm, hiệu quả, bảo vệ được môi trường; phát huy được nguồn lực đất đai đáp ứng yêu cầu phát triển của địa phương, đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế và các mục tiêu kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, xây dựng nông thôn mới; quỹ đất sản xuất nông nghiệp đã được khoanh định một cách hợp lý theo nguyên tắc bảo vệ nghiêm ngặt quỹ đất chuyên trồng lúa nước, góp phần bảo đảm an ninh lương thực; đóng góp tích cực và hiệu quả trong việc khai thác sử dụng một cách hợp lý, góp phần thực hiện thành công các chi tiêu phát triển kinh tế - xã hội của huyện đã đề ra.

- Đối với kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện đã được các xã, thị trấn tích cực triển khai thực hiện theo quy định pháp luật về đất đai hiện hành, đây là cơ sở để huyện có những đánh giá sát thực tế tình hình quản lý và thực hiện quy hoạch ở từng cấp, từ đó phát hiện và xử lý kịp thời những vi phạm trong quá trình sử dụng đất.

- Huyện đã chỉ đạo và thực hiện đảm bảo tính thống nhất trong công tác giao đất, cho thuê đất và chuyển mục đích sử dụng đất. Đảm bảo sử dụng đất tiết kiệm, hợp lý, có hiệu quả gắn với bảo vệ môi trường chung của địa phương. Phòng Tài nguyên Môi trường huyện đã thực hiện công tác giao đất, cho thuê đất, thu hồi và chuyển mục đích sử dụng đất đúng quy định của pháp luật. Người dân được giao đất yên tâm sản xuất, nâng dần mức thu nhập, ổn định mức sống, chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi; các khu đô thị, khu công nghiệp, dịch vụ phát triển, tạo nên một diện mạo mới, góp phần vào việc giải quyết việc làm cho nhân dân. Đối với những diện tích đất sử dụng kém hiệu quả hoặc vi phạm pháp luật đất đai đã được thu hồi để chuyển sang sử dụng vào mục đích khác nhằm đưa vào khai thác sử dụng đảm bảo từng diện tích đất phải được sử dụng tiết kiệm, hiệu quả. Việc thu hồi đất nông nghiệp để thực hiện dự án ảnh hưởng trực tiếp tới đời sống, thu nhập, nghề nghiệp, sinh hoạt của người dân do vậy công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng luôn được lãnh đạo huyện đặc biệt quan tâm, đảm bảo áp dụng chính sách đúng quy định, đáp ứng được nguyện vọng của đa số người dân.

- Trong những năm gần đãy, quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất trên địa bàn huyện được quan tâm và thực hiện đầy đủ. Chính quyền và người dân đã có tiếng nói chung từ việc tiếp nhận, phổ biến và thi hành Luật Đất đai tại địa phương.

- Phòng TN & MT huyện đã bám sát Nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về quản lý, thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định về đất đai tại các xã, thị trấn của huyện. Việc xử lý vi phạm đất đai tại địa phương có chuyển biến tích cực, công tác giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo có nhiều cố gắng, góp phần ổn định tình hình phát triển kinh tế - xã hội chung của toàn huyện.

1.4.2. Bài học kinh nghiệm cho huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ

Từ kinh nghiệm quản lý nhà nước về đất đai của huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ và huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ, em đã rút ra một số bài học về quản lý đất đai cho Yên Lập như sau:

Một là, chính quyền huyện cần coi trọng công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật về đất đai.

Hai là, QLNN về đất đai là một lĩnh vực phức tạp dễ dẫn đến những sai phạm, cũng như tham nhũng với mức độ lớn. Vì vậy, các cơ quan quản lý Nhà nước về đất đai cần có biện pháp quản lý và giảm sát chặt chẽ.

Ba là, các công cụ phục vụ quản lý phải được thiết lập đầy đủ, chính xác và thường xuyên cập nhật chỉnh lý bổ sung và khai thác có hiệu quả.

Bốn là, nâng cao hiệu quả công tác cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai và hạn chế tiêu cực trong quản lý, sử dụng đất.

Năm là, thực hiện tốt công tác giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, thu hồi đất phải thực hiện theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được phê duyệt Sáu là, công tác kiểm tra, giám sát phải thường xuyên và coi trọng, nhằm phát hiện, ngăn chặn các sai phạm và xử lý kịp thời.

CHƯƠNG 2

PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG QUẢN NH NƯỚC VỀ ĐẤT ĐAI TRÊN ĐỊA B N HUYỆN YÊN ẬP, TỈNH PHÚ THỌ

2.1. Tổng quan về huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ

2.1.1. Quá trình hình thành phát triển huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ

Trước đây, huyện Yên Lập thuộc phủ Quy Hóa, trấn Hưng Hóa (năm 1831 đổi là tỉnh Hưng Hóa), từ năm 1903 thuộc tỉnh Phú Thọ. Theo quyết định số 178-CP ngày 5 tháng 7 năm 1977 của Hội đồng Chính phủ Việt Nam, huyện Yên Lập sáp nhập với huyện Cẩm Khê và 10 xã của huyện Hạ Hoà ở phần hữu ngạn sông Thao (sông Hồng) thành huyện Sông Thao. Ngày 22 tháng 12 năm 1980, Hội đồng Chính phủ tách huyện Sông Thao thành 2 huyện: Yên Lập và Sông Thao. Khi ấy huyện Yên Lập có 17 xã: Mỹ Lung, Mỹ Lương, Lương Sơn, Xuân An, Xuân Viên, Xuân Thủy, Hưng Long, Tân Long, Thượng Long, Nga Hoàng, Trung Sơn, Đồng Thịnh, Phúc Khánh, Ngọc Lập, Ngọc Đồng, Minh Hòa, Đồng Lạc. Trụ sở huyện đóng tại xã Tân Long (nay là thị trấn Yên Lập). Hiện nay, huyện Yên Lập có 17 đơn vị hành chính, bao gồm 01 thị trấn và 16 xã: Mỹ Lung; Mỹ Lương; Lương Sơn; Xuân An; Xuân Viên; Xuân Thủy; Hưng Long; Thượng Long; Nga Hoàng; Trung Sơn; Đồng Thịnh; Phúc Khánh; Ngọc Lập; Ngọc Đồng; Minh Hòa và Đồng Lạc.

2.1.2. Đặc điểm về điều kiện tự nhiên và hành chính

2.1.2.1. Vị trí địa lý và hành chính

Yên Lập là huyện miền núi ở phía Tây Bắc của tỉnh Phú Thọ, cách trung tâm thành phố Việt Trì khoảng 70 km, có toạ độ địa lý từ 21013’ đến 21033’ vĩ độ Bắc và từ 104052’ đến 105010’ kinh độ Đông. Tổng diện tích tự nhiên là 43783,62 ha, với 17 đơn vị hành chính (16 xã và 01 thị trấn) bao gồm các xã: Mỹ Lung, Mỹ Lương, Lương Sơn, Xuân An, Trung Sơn, Xuân Viên, Xuân Thủy, Hưng Long, Thượng Long, Phúc Khánh, Đồng Thịnh, Ngọc Lập, Ngọc Đồng, Minh Hòa, Đồng Lạc và thị trấn Yên Lập. Địa giới hành chính giáp các tỉnh, huyện: Phía Đông giáp huyện Cẩm Khê và huyện Tam Nông (Phú Thọ), phía Tây giáp huyện Văn Chấn (Yên Bái), phía Nam giáp huyện Thanh Sơn, Tân Sơn (Phú Thọ) và phía Bắc giáp

huyện Hạ Hoà (Phú Thọ).

2.1.2.2. Địa hình

Yên Lập là huyện miền núi, địa hình đa dạng và phức tạp, có nhiều dãy núi cao, độ dốc lớn, hệ thống suối, khe, ngòi hẹp và dốc lại phân bố không đều làm cho địa hình bị phân cách mạnh. Địa bàn huyện có thể phân thành 3 tiểu vùng chính.

- Tiểu vùng 1: các xã vùng hạ huyện (vùng thấp): Là vùng địa hình núi thấp, đồi cao gồm các xã Minh Hoà, Đồng Lạc, Ngọc Đồng, Ngọc Lập, Phúc Khánh phù hợp cho phát triển các loại cây công nghiệp lâu năm (chè) và cây nguyên liệu giấy, đồng thời sản xuất chế biến vật liệu xây dựng. Tuy nhiên, do địa hình phân cách nên việc phát triển hệ thống thủy lợi gặp nhiều khó khăn.

- Tiểu vùng 2: Các xã vùng trung huyện (vùng giữa) gồm các xã: Xuân Viên, Xuân Thủy, Hưng Long, Đồng Thịnh, Thương Long và thị trấn Yên Lập. Đây là vùng thung lũng được tạo bởi hai sườn núi cao phía Đông và Tây huyện, đất được hình thành do bồi tụ trong quá trình phong hoá có thành phần cơ giới chủ yếu là đất thịt trung bình và thịt nặng, phù hợp cho phát triển sản xuất cây lương thực (lúa, ngô) theo hướng chuyên canh và thâm canh cao, phát triển những giống lúa chất lượng cao; đồng thời phát triển công nghiệp chế biến nông sản và dịch vụ.

- Tiểu vùng 3: Các xã vùng thượng huyện, gồm các xã Mỹ Lung, Mỹ Lương, Lương Sơn, Xuân An, Nga Hoàng và Trung Sơn. Trong tiểu vùng có một số khoáng sản và một vài điểm danh lam thắng cảnh và di tích lịch sử. Do vậy tiểu vùng này phù hợp với phát triển lâm nghiệp với các loại cây lấy gỗ và cây đặc sản có giá trị kinh tế cao; phát triển cây ăn quả, cây công nghiệp; phát triển dịch vụ du lịch và có thể khai thác quặng sắt ở xã Lương Sơn, Xuân An.

2.1.2.3. Khí hậu, thủy văn và sông ngòi

Yên Lập nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới, nhiệt độ trung bình năm vào khoảng 22,5°C, cao nhất 39°C và thấp nhất 4-5°C. Có hai mùa chính: Mùa đông lạnh và khô hạn, kéo dài từ tháng 11 đến tháng 2 năm sau với nhiệt độ trung bình 14,2°-18°; mùa hè nóng và mưa nhiều, kéo dài từ tháng 6 đến tháng 9 với nhiệt độ trung bình 28-30°C. Lượng mưa trung bình năm là 1.570 mm.