Quản lý nhà nước đối với hoạt động bán hàng qua các sàn giao dịch thương mại điện tử ở Việt Nam

người tiêu dùng, xây dựng tập quán mua sắm tiên tiến nhờ ứng dụng TMĐT như: tuần lễ mua sắm trực tuyến, chương trình bình chọn Website TMĐT uy tín v.v...

Triển khai các hoạt động giới thiệu về ứng dụng TMĐT theo từng ngành sản xuất và dịch vụ như nông sản, thủy sản, cơ khí, điện tử, phân phối, quảng cáo, du lịch, giải trí; chú trọng tới hoạt động quảng bá các DN điển hình thành công trong ứng dụng và cung cấp dịch vụ TMĐT.

Xây dựng các chương trình tập huấn cán bộ quản lý kinh tế ở Trung ương và địa phương và các chương trình bồi dưỡng chuyên sâu cho đội ngũ cán bộ chuyên trách về TMĐT.

Phổ biến, tuyên truyền về lợi ích và kỹ năng ứng dụng TMĐT cho DN, người tiêu dùng các ngành sản xuất và dịch vụ chính; quảng bá các DN điển hình thành công trong ứng dụng cung cấp dịch vụ TMĐT.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền phổ biến kiến thức về thanh toán điện tử; nâng cao nhận thức để thay đổi hành vi thanh toán thông qua vận động, phổ biến cho người sử dụng thẻ, đơn vị chấp nhận thanh toán, tăng cường đào tạo kỹ năng cho cán bộ cung ứng dịch vụ thanh toán điện tử.

Nhằm bảo vệ lợi ích hợp pháp của nhà sản xuất cũng như quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng, góp phần đưa hoạt động kinh doanh TMĐT được ổn định, thời gian qua, Cục QLTT luôn chú trọng đến công tác kiểm tra, kiểm soát trong lĩnh vực này.

Đơn vị đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật trong hoạt động TMĐT; phối hợp giữa các lực lượng chức năng trong công tác chia sẻ, trao đổi thông tin để kịp thời đấu tranh ngăn chặn, xử lý các hành vi vi phạm trong lĩnh vực MTĐT trên địa bàn…

3.3.6. Hoàn thiện bộ máy QLNNvề các hoạt động bán hàng qua các sàn giao dịch TMĐT

3.3.6.1. Thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về thương mại điện tử

Trong thời gian tới cần đẩy mạnh hoạt động tranh tra, tăng cường tần suất thanh tra về TMĐT với các nội dung chủ yếu sau:

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 79 trang tài liệu này.

Thứ nhất: thanh tra việc cung cấp thông tin trên trang thông tin điện tử bán hàng: Thông tin về thương nhân/người sở hữu website;

Thông tin về hàng hóa, dịch vụ, điều kiện giao dịch, thủ tục giải quyết tranh chấp và bồi thường thiệt hại; Thông tin về các trường hợp người tiêu dùng có quyền hủy bỏ, sửa đổi thỏa thuận trên trang thông tin điện tử bán hàng; Phương thức thanh toán, giá cả, vận chuyển và giao nhận… Thông tin hướng dẫn giao kết hợp đồng trên môi trường mạng;

Việc bảo đảm cho người tiêu dùng khả năng lưu trữ và tái tạo được các thông tin về điều kiện hợp đồng.

Thứ hai, thanh tra việc giao kết hợp đồng trên trang thông tin điện tử bán hàng, nội dung thanh tra bao gồm: Quy trình giao kết hợp đồng giữa thương nhân và khách hàng trên trang thông tin điện tử bán hàng; Cơ chế cho phép khách hàng rà soát, bổ sung, sửa đổi và xác nhận nội dung giao dịch trước khi sử dụng chức năng đặt hàng trực tuyến để thực hiện việc giao kết hợp đồng; Những thông tin được cung cấp trong trả lời đề nghị giao kết hợp đồng của khách hàng; Việc phân định trách nhiệm giữa thương nhân và chủ sở hữu website trong quá trình giao kết hợp đồng với khách hàng (Trường hợp thương nhân bán hàng khác với chủ sở hữu website); Thời hạn trả lời đề nghị giao kết hợp đồng của khách hàng.

Thứ ba, thanh tra việc sử dụng chữ ký điện tử trong hoạt động TMĐT, nội dung thanh tra bao gồm: việc xin chứng thư số; việc sử dụng chữ ký số có phù hợp với các quy định của pháp luật hay không.

Thứ tư, thanh tra việc thu thập, bảo vệ và sử dụng thông tin cá nhân trong hoạt động TMĐT, nội dung thanh tra bao gồm: mục đích, hoạt động thu thập thông tin cá nhân của DN; chính sách bảo vệ thông tin cá nhân của khách hàng; việc xin ý kiến đồng ý của khách hàng trước khi thu thập và sử dụng thông tin cá nhân.

Thứ năm, thanh tra việc giải quyết tranh chấp, khiếu nại của khách hàng, bao gồm các nội dung: Số vụ tranh chấp, khiếu nại của khách hàng liên quan đến giao dịch TMĐT;Số vụ đã giải quyết, mức bồi thường thiệt hại; Số vụ tồn đọng, lý do.

3.3.6.2. Thành lập thanh tra chuyên ngành thương mại điện tử

Thực tiễn triển khai TMĐT giai đoạn vừa qua cho thấy cho đến nay vẫn chưa có một đơn vị chuyên ngành thực hiện công tác thanh tra trong lĩnh vực TMĐT. Hiện nay Cục TMĐT & CNTT thuộc Bộ công thương phải kết hợp với thanh tra của Bộ Thông tin và Truyền thông để thực hiện thanh tra trong lĩnh vực này. Do đó trong thời gian tới cần nhanh chóng thành lập Ban thanh tra TMĐ trực thuộc Cục TMĐT & CNTT để trực tiếp thực hiện hoạt động thanh tra chuyên ngành về TMĐT.

Ở cấp địa phương, cần khẩn trương xây dựng bộ phận chuyên trách về TMĐT trực thuộc Sở công thương các Tỉnh, bộ phận này có trách nhiệm trực tiếp kiểm tra, giám sát các hoạt động TMĐT ở địa phương.

3.4. Những vấn đề đặt ra cần tiếp tục nghiên cứu

Đề tài chỉ dừng lại ở góc độ nghiên cứu lý luận, thực tiễn từ đó đưa ra đánh giá, giải pháp nhằm hoàn thiện và nâng cao hiệu quả QLNN đối với hoạt động bán hàng qua các sàn giao dịch TMĐT của Việt Nam, chưa thể bao quát toàn bộ được vấn đề đặt ra.

Thứ nhất, khóa luận chưa nêu ra được các chỉ tiêu cụ thể để đánh giá được toàn diện hoạt động QLNN đối với các hoạt động bán hàng qua các sàn giao dịch TMĐT tại Việt Nam, mà chỉ thông qua những cơ chế, chính sách đánh giá thực trạng QLNN đối với hoạt động bán hàng qua các sàn giao dịch TMĐT.

Thứ hai, các nghiên cứu trên chưa đưa ra được phương pháp cụ thể để đánh giá các nội dung QLNN đối với hoạt động bán hàng qua các sàn giao dịch TMĐT.

Thứ ba, cho đến nay các điều kiện về môi trường quốc tế, môi trường quốc gia cũng như những xu thế mới của TMĐT đã có nhiều thay đổi cùng với sự phát triển chung của khoa học kĩ thuật và kinh tế thế giới. Do đó, các hoạt động bán hàng qua các sàn giao dịch TMĐT cũng bị ảnh hưởng, các tác động của QLNN đối với bán hàng qua các sàn giao dịch TMĐT cũng cần phải được xem xét trong các điều kiện mới.

Thứ ba, các nghiên cứu trên chưa đưa ra được phương pháp cụ thể để đánh giá các nội dung QLNN đối với hoạt động bán hàng qua các sàn giao dịch TMĐT.

KẾT LUẬN

Nội dung khóa luận: “Quản lý nhà nước đối với hoạt động bán hàng qua các sàn giao dịch TMĐT ở Việt Nam” đã đáp ứng được phần nào nhu cầu cả về mặt lý luận và thực tiễn trong QLNN đối với hoạt động bán hàng qua các sàn giao dịch thương mại điện tử ở Việt Nam TMĐT. Trong phạm vi nghiên cứu có giới hạn, khóa luận đã đạt được một số mục tiêu sau:

Thứ nhất, hệ thống hoá được những vấn đề lý luận cơ bản về QLNN đối với hoạt động bán hàng qua các sàn giao dịch thương mại điện tử ở Việt Nam như khái niệm, mục tiêu, nội dung QLNN đối với hoạt động bán hàng qua các sàn giao dịch TMĐT

Thứ hai, phân tích thực trạng QLNN đối với hoạt động bán hàng qua các sàn giao dịch TMĐT ở Việt Nam trong giai đoạn vừa qua và xu hướng phát triển của TMĐT trên thế giới. Khóa luận tiến hành đánh giá việc thực hiện các nội dung QLNN đối với hoạt động bán hàng qua các sàn giao dịch TMĐT ở Việt Nam để từ đó nêu rõ những thành tựu đã đạt được, các tồn tại yếu kém cần khắc phục trong QLNN đối với hoạt động bán hàng qua các sàn giao dịch TMĐT.

Thứ ba, đề xuất được một số các giải pháp nhằm hoàn thiện và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước đối với hoạt động bán hàng qua các sàn giao dịch TMĐT, các giải pháp chủ yếu bao gồm:

(i) Xây dựng chiến lược phát triển TMĐT quốc gia nhằm tạo ra các định hướng lâu dài cho phát triển TMĐT ở Việt Nam từ đó phát triển các hoạt động bán hàng qua các sàn giao dịch TMĐT

(ii) Hoàn thiện các chính sách TMĐT như: chính sách thương nhân; chính sách thuế trong TMĐT; chính sách bảo vệ người tiêu dùng; chính sách tạo nguồn nhân lực.

(iii) Hoàn thiện pháp luật về TMĐT trong đó tập trung vào các nội dung từ đó điều chỉnh các đối tượng quản lý của Nhà nước về hoạt động bán hàng qua các sàn giao dịch TMĐT

(iv) Tăng cường hoạt động đào tạo về TMĐT, công nhận chuyên ngành TMĐT là một chuyên ngành chính thức trong hệ thống giáo dục quốc gia.

(v) Tăng cường hoạt động thanh tra, kiểm tra về TMĐT, thành lập thanh tra chuyên ngành về TMĐT

Bên cạnh những mục tiêu đạt được, khóa luận còn chưa thể đưa ra các tiêu chí, phương pháp cụ thể để đánh giá hoạt động QLNN đối với hoạt động bán hàng qua các sàn

giao dịch TMĐT, chưa thể đánh giá một cách tổng quan trong điều kiện thị trường có nhiều biến đổi.

Nội dung nghiên cứu và khuôn khổ khá rộng trong khi đó trình độ còn hạn chế do đó khó tránh khỏi thiếu sót, rất mong nhận được sự đóng góp của các thầy, cô đến để khóa luận được hoàn thiện hơn.

Một lần nữa em xin cảm ơn sự giúp đỡ của Nhà trường, của giáo viên hướng dẫn và của đơn vị thực tập đã giúp em hoàn thành khóa luận tốt nghiệp này.

Em xin chân thành cảm ơn!

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tài liệu tiếng việt

1. Hà Văn Sự (2021), Nguyên lý Quản lý kinh tế, Nhà xuất bản Hà Nội.

2. Thân Danh Phúc (2011), Giáo trình QLNN về thương mại Việt Nam, Trường Đại học Thương Mại, Hà Nội

3. Thân Danh Phúc (2015), Quản lý Nhà nước về kinh tế, Nhà xuất bản Thống kê, Hà Nội.

4. Ngọc Anh (2020), iPrice Group: Tổng kết Thương Mại Điện Tử Việt Nam năm 2020 hướng đến 2021, truy cập ngày 20/12/2020 <https://advertisingvietnam.com/iprice-group-tong-ket-thuong-mai-dien-tu-viet-nam-nam-2020-huong-den-2021-p16303>

5. Bản đồ thương mại điện tử Việt Nam, https://iprice.vn/insights/mapofecommerce/

6. Nguyễn Duy Thanh (2020), Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về hoạt động bán hàng trên website TMĐT tại Việt Nam, truy cập ngày 20 tháng 12 năm 2021, https://vpluatsutranluat.vn/phap-ly/nang-cao-hieu-qua-quan-ly-nha-nuoc-ve-hoat- dong-ban-hang-tren-website-thuong-mai-dien-tu-o-viet-nam

7. Sách trắng Thương mại điện tử 2020, 2021.

8. Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Chính phủ phê duyệt Kế hoạch tổng thể phát triển thương mại điện tử quốc gia giai đoạn 2021-2025, truy cập ngày 20 tháng 12 năm 2021 https://vecom.vn/chinh-phu-phe-duyet-ke-hoach-tong-the-phat-trien- thuong-mai-dien-tu-quoc-gia-giai-doan-2021-2025

9. Thủy Diệu (2021), Quy mô thương mại điện tử Việt Nam tăng rất nhanh, tới 2025 ước đạt 52 tỷ USD, truy cập ngày 20 tháng 12 năm 2021 https://vneconomy.vn/quy-mo-thuong-mai-dien-tu-viet-nam-tang-rat-nhanh-toi-2025-uoc-dat-52-ty-usd- 645865.htm

10. ThS. Nguyễn Thị Phương Thảo (2021), Thúc đẩy phát triển thị trường thương mại điện tử, truy cập ngày 20 tháng 12 năm 2021, http://consosukien.vn/thuc-day-phat- trien-thi-truong-thuong-mai-dien-tu.htm

11. Nghị định số 85/2021/NĐ-CP của Chính phủ : Sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 52/2013/NĐ-CP ngày 16 tháng 5 năm 2013 của Chính phủ về thương mại điện tử

12. Nghị định số 98/2020/NĐ-CP của Chính phủ ngày 28/09/2021 : Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng

13. Chỉ thị 21/CT-TTG ngày 09/09/2020: Chỉ thị về tăng cường phòng ngừa, xử lý hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản

14. Quyết định 645/QĐ-TTg ngày 19/05/2020: Quyết định Phê duyệt Kế hoạch tổng thể phát triển thương mại điện tử giai đoạn 2021-2025

15. Thông tư 21/2018/TT-BCT: Thông tư sửa đổi một số điều của Thông tư số 47/2014/TT-BCT ngày 05/12/2014 của BCT quy định về quản lý website TMĐT và Thông tư số 59/2015/TT-BCT ngày 31/12/2015 của BCT quy định về quản lý hoạt động TMĐT qua ứng dụng trên thiết bị di động

16. Thông tư 59/2015/TT-BCT: Thông tư số 59/2015/TT-BCT ngày 31 tháng 12 năm 2015 của Bộ trưởng Bộ Công Thương quy định về quản lý hoạt động thương mại điện tử qua ứng dụng trên thiết bị di động

Tài liệu tiếng anh

1. Michael Keenan (2021), Global Ecommerce Explained: Stats and Trends to Watch in 2021, 13/05/2021, https://www.shopify.com/enterprise/global-ecommerce- statistics

2. E-commerce trends around the world, https://bciglobal.com/en/e-commerce-trends- around-the-world

3. Global Business-to-Business E-commerce Market Size, Share & Trends Analysis Report by Deployment Model (Intermediary-oriented, Supplier-oriented), by Application, by Region, and Segment Forecasts, 2021-2028, https://www.researchandmarkets.com/reports/5028717/global-business-to-business- e-commerce-market

4. Lobel Trong Thuy Tran(20210, Journal of Retailing and Consumer Services, Managing the effectiveness of e-commerce platforms in a pandemic, truy cập ngày 20tháng12năm2021,<https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0969698920312959#!>