Thực Trạng Tổ Chức Thực Hiện Kế Hoạch Dạy Học Môn Tiếng Việt Theo Chương

kế hoạch thực hiện và khâu triển khai các kế hoạch đã được xây dựng. Kết quả cho thấy:

Thứ nhất, trong khâu quản lý chỉ đạo giáo viên, tổ chuyên môn xây dựng kế hoạch dạy học môn Tiếng Việt nhà trường đã làm tốt được việc xây dựng kế hoạch dạy học môn Tiếng Việt theo từng năm học, chiếm 75,47%. Những việc được đánh giá là đã làm khá tốt như: Xác định rõ mục tiêu của dạy học môn Tiếng Việt; Xây dựng nội dung môn Tiếng Việt phù hợp với mục tiêu; Phân bổ nguồn lực cụ thể cho từng hoạt động; Hướng dẫn các tổ chuyên môn lập kế hoạch dạy học môn Tiếng Việt; Phê duyệt kế hoạch dạy học môn Tiếng Việt của tổ chuyên môn; Hướng dẫn giáo viên xây dựng kế hoạch môn Tiếng Việt theo chương trình giáo dục phổ thông mới. Kết quả khảo sát cũng thể hiện cả cán bộ quản lý và giáo viên đều đồng ý với việc mà hiệu trưởng làm tương đối hiệu quả, đó là có hướng dẫn các tổ chuyên môn, giáo viên lập kế hoạch và phê duyệt kế hoạch. Điều này cho thấy hiệu trưởng đã quan tâm đến công tác lập kế hoạch và quản lý kế hoạch của đội ngũ cán bộ và giáo viên của mình.

Tuy nhiên, trong quá trình quản lý việc xây dựng kế hoạch dạy học môn Tiếng Việt cũng gặp phải những khó khăn và hạn chế nhất định. Chẳng hạn như: Huy động các lực lượng tham gia xây dựng kế hoạch có điểm trung bình 2,33; Phê duyệt kế hoạch dạy học môn Tiếng Việt của giáo viên, có điểm trung bình 2,32; Xác định biện pháp và cách thức thực hiện các hoạt động thiết thực, với điểm trung bình chỉ 2,26. Việc huy động các lực lượng cùng tham gia xây dựng kế hoạch ở các trường còn hạn chế. Khi xây dựng kế hoạch tổ chức dạy học môn Tiếng Việt còn thiếu tính sáng tạo, mang tính máy móc chưa có sự linh hoạt. Đặc biệt là sự đổi mới qua từng năm học. Điều này cũng dẫn đến việc các tổ chuyên môn và giáo viên xây dựng kế hoạch chưa hiệu quả.

Ngoài ra, việc phân bổ nguồn lực, sắp xếp tiến độ thực thi, xác định biện pháp, xác định tính khả thi của từng biện pháp... cũng chưa thực sự được đầu tư. Thực tế nhiều nhà trường khi thực hiện chưa thật sự bám sát vào thời gian, nguồn nhân lực, biện pháp đưa ra mới theo chủ quan của cá nhân, chưa bám sát vào thực tế của nhà trường.

2.4.2. Thực trạng tổ chức thực hiện kế hoạch dạy học môn Tiếng Việt theo chương trình giáo dục phổ thông mới tại trường tiểu học huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh

Sau khi tiến hành lập kế hoạch dạy học môn Tiếng Việt, cần có sự quản lý việc thực hiện kế hoạch đó như thế nào? Kết quả đánh giá được thể hiện thông qua bảng số liệu sau:

Bảng 2.9. Kết quả đánh giá tổ chức thực hiện kế hoạch dạy học môn Tiếng Việt tại các trường tiểu học huyện Vân Đồn

Nội dung điều tra	Mức độ thực hiện			Điểm TB	Xếp loại
Nội dung điều tra	Tốt	TB	DTB	Điểm TB	Xếp loại
1	Công tác chỉ đạo, kiểm tra việc thực hiện kế hoạch dạy học môn Tiếng Việt của cán bộ quản lý	75	23	8	2.63	T
2	Giáo viên thực hiện kế hoạch dạy học môn Tiếng Việt	70	29	7	2.59	T
3	Giáo viên áp dụng các phương pháp và hình thức dạy học theo hướng phát triển năng lực, phẩm chất của học sinh	70	24	12	2.55	T
4	Học sinh tích cực tham gia các hoạt động học tập	62	30	14	2.45	T
5	Phối hợp các lực lượng trong và ngoài trường để thực hiện kế hoạch dạy học	62	32	12	2.47	T
Trung bình trung					2.54	T

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 107 trang tài liệu này.

(Nguồn: Tổng hợp từ các phiếu điều tra)

Công tác tổ chức thực hiện kế hoạch đã được các quản lý, giáo viên thực hiện nghiêm túc; điều đó thể hiện mức độ thực hiện “Tốt” ở cả 5 nội dung đều được đánh giá từ 58,49% đến 70,75%. Trong đó nội dung công tác chỉ đạo, kiểm tra việc thực hiện kế hoạch dạy học môn Tiếng Việt của cán bộ quản lý được cán bộ và giáo viên đánh giá Tốt chiếm tỉ lệ 70,75% cao nhất trong các nội dung tổ chức thực hiện.

Trong công tác dạy học, giáo viên đã luôn đổi mới phương pháp dạy học, tuy nhiên ở nội dung 4 về học sinh tích cực tham gia các hoạt động học tập được đánh giá Dưới trung bình chiếm 13,21%; qua đó cho thấy việc tham gia các hoạt động của học sinh vẫn chưa hoàn thành mục tiêu của bài học.

Ngoài ra, việc huy động các lực lượng giáo dục khác như: cơ quan, tổ chức, đoàn thể,... trên địa bàn nhà trường đóng còn gặp những khó khăn nhất định, cũng đã có sự tham gia nhưng chưa nhiều hoặc chưa hiệu quả.

Trao đổi thêm về Hoạt động phối hợp các lực lượng trong và ngoài trường để thực hiện kế hoạch dạy học, cô giáo V.T.T.H-Hiệu trưởng Trường Tiểu học Đài Xuyên cho biết thêm: xã Đài Xuyên là một xã khó khăn của huyện, công tác phối hợp với phụ huynh học sinh luôn nhận được sử ủng hộ của phụ huynh cũng như sự quan tâm của các đoàn thể chính trị trên địa bàn xã; hàng năm có các hoạt động lớn của trường đều nhận được sự quan tâm, giúp đỡ, tham gia một cách tích cực.

2.4.3. Thực trạng chỉ đạo việc thực hiện kế hoạch dạy học môn Tiếng Việt theo chương trình giáo dục phổ thông mới ở trường tiểu học

Để thực hiện kế hoạch dạy học môn Tiếng Việt diễn ra có kết quả cần có sự chỉ đạo, giám sát việc thực hiện môn học đó cho học sinh. Đánh giá hiệu quả của việc chỉ đạo thực hiện kế hoạch dạy học môn Tiếng Việt ở các trường Tiểu học trên địa bàn huyện Vân Đồn được thể hiện trong bảng dưới đây:

Bảng 2.10. Kết quả đánh giá công tác chỉ đạo việc thực hiện kế hoạch dạy học môn Tiếng Việt theo chương trình giáo dục phổ thông mới ở trường tiểu học

Nội dung điều tra

Mức độ thực hiện

Điểm TB

Xếp loại

Tốt

DTB

Chỉ đạo tổ chuyên môn, giáo viên nghiên cứu chương trình, sách giáo khoa môn Tiếng Việt, xây dựng kế

hoạch dạy học cho môn học

2.52

Chỉ đạo giáo viên đổi mới phương

pháp và hình thức tổ chức dạy học trong môn Tiếng Việt

2.45

Chỉ đạo thực hiện có hiệu quả nội

dung, chương trình môn Tiếng Việt

2.47

Chỉ đạo giáo viên thực hiện nghiêm túc việc nhận xét đánh giá kết quả

dạy học môn Tiếng Việt

2.44

Trung bình trung

2.47

(Nguồn: Tổng hợp từ các phiếu điều tra)

Kết quả khảo sát cho thấy, hầu hết các nội dung chỉ đạo thực hiện kế hoạch dạy học môn Tiếng Việt đã được quan tâm, tuy nhiên mức độ “Tốt” chiếm tỉ lệ vẫn

chưa cao. Có 2/6 nội dung được đánh giá mức độ Tốt là: Chỉ đạo tổ chuyên môn, giáo viên nghiên cứu chương trình, sách giáo khoa môn Tiếng Việt, xây dựng kế hoạch dạy học cho môn học (Tốt = 61,38%); Chỉ đạo thực hiện có hiệu quả nội dung, chương trình môn Tiếng Việt (Tốt = 60,32%).

Trong quá trình quản lý việc chỉ đạo thực hiện kế hoạch dạy học môn Tiếng Việt cho học sinh ở các trường Tiểu học trên địa bàn, cán bộ quản lý còn gặp hạn chế trong Chỉ đạo giáo viên thực hiện đổi mới phương pháp và đa dạng hóa các hình thức tổ chức dạy học (DTB = 13,21%). Bởi vì một số giáo viên chưa mạnh dạn, đổi mới các phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực; các giờ lên lớp giáo viên vẫn quyen với cách dạy truyền thống. Để thực hiện tốt điều này cần tới vai trò lớn của đội ngũ giáo viên, cán bộ nhà trường trong việc tiếp nhận chỉ đạo và thực hiện đúng với yêu cầu của cấp quản lý.

2.4.4. Thực trạng kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động dạy của giáo viên và hoạt động học môn Tiếng Việt của học sinh

Để biết được việc tổ chức hoạt động dạy học môn Tiếng Việt ở mức độ nào thì cần có sự theo dõi, giám sát nhất là trong việc kiểm tra, đánh giá việc thực hiện dạy và học môn Tiếng Việt cho học sinh ở mỗi nhà trường. Tìm hiểu hiệu quả quản lý việc kiểm tra, đánh giá tôi thu được kết quả như sau:

Bảng 2.11. Kết quả thực trạng kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động dạy của giáo viên và hoạt động học môn Tiếng Việt của học sinh

Nội dung điều tra

Mức độ thực hiện

Điểm TB

Xếp loại

Tốt

DTB

Hướng dẫn giáo viên đánh giá kết quả giáo dục dựa trên mức độ đạt được của học sinh so với yêu cầu về

phẩm chất và năng lực

2,46

Chỉ đạo giáo viên thực hiện đánh giá

học sinh về các: mặt nhận thức, thái độ, kĩ năng, đóng góp của học sinh

2,29

Chỉ đạo giáo viên đánh giá kết quả giáo dục học sinh trên cả hai loại

thông tin: định tính và định lượng

2,25

Chỉ đạo giáo viên sử dụng đa dạng các hình thức đánh giá kết quả giáo

dục của học sinh

2,47

Chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm thực hiện tổng hợp kết quả đánh giá kết

quả giáo dục của học sinh

2,64

Trung bình trung

2.42

(Nguồn: Tổng hợp từ các phiếu điều tra)

Bảng 2.11 cho thấy, các nội dung được khảo sát thì việc quản lý giáo viên chủ nhiệm thực hiện tổng hợp kết quả đánh giá kết quả giáo dục của học sinh được cho là Tốt với điểm trung bình 2,64. Theo đó, sau khi thực hiện môn Tiếng Việt thì việc tổng hợp kết quả giáo dục của học sinh là do giáo viên chủ nhiệm phụ trách. Kết quả tổng hợp sẽ được lưu giữ trong hồ sơ hoặc sổ theo dõi học sinh. Giáo viên chủ nhiệm sẽ chịu trách nhiệm trước tổ chuyên môn và hiệu trưởng nhà trường về những kết quả đánh giá mà mình đã tổng hợp.

Bên cạnh đó, công tác quản lý việc kiểm tra, đánh giá môn Tiếng Việt cho học sinh còn được thể hiện ở việc hướng dẫn giáo viên đánh giá kết quả giáo dục dựa trên mức độ đạt được của học sinh so với yêu cầu về phẩm chất và năng lực và

Sử dụng đa dạng các hình thức đánh giá kết quả giáo dục của học sinh một cách có hiệu quả. Kết quả khảo sát cho thấy hai nội dung này cũng được đánh giá ở mức Tốt với điểm trung bình từ 2,46 đến 2,47. Môn Tiếng Việt trong chương trình giáo dục phổ thông mới đã nêu rõ những yêu cầu về phẩm chất và năng lực cần đạt của học sinh. Do đó, căn cứ trên các yêu cầu đó để người giáo viên xem xét và xác định các tiêu chí để đánh giá học sinh một cách chính xác nhất. Đây cũng là cơ sở để các đối tượng tham gia đánh giá như học sinh, cha mẹ học sinh, giáo viên... đánh giá đúng kết quả giáo dục khi thực hiện dạy học môn Tiếng Viể của học sinh. Việc đánh giá dưới nhiều hình thức như: Tự đánh giá, đánh giá đồng đẳng, đánh giá của cha mẹ học sinh, đánh giá của giáo viên.

Có hai nội dung trong quản lý kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục trong môn Tiếng Việt cho học sinh còn thực hiện ở mức Trung bình là Đánh giá kết quả giáo dục học sinh trên cả hai loại thông tin: định tính và định lượng và Thực hiện đánh giá học sinh về các: mặt nhận thức, thái độ, kĩ năng, đóng góp của học sinh với điểm trung bình 2,29 và 2,25. Chẳng hạn trong cứ liệu đánh giá thì việc thu thập thông tin định tính nhiều khi còn chưa được khách quan, nguồn nhận xét còn không được kịp thời. Còn những thông tin định lượng thì dễ xác định hơn vì có bài kiểm tra.

Trao đổi thêm với chúng tôi, cô giáo B.T.TH-Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học Thị Trấn cho biết: Đối với hoạt động chỉ đạo giáo viên thực hiện đánh giá học sinh về các: mặt nhận thức, thái độ, kĩ năng, đóng góp của học sinh; ban đầu các thầy cô còn lúng túng vì trước kia quyen với việc kiểm tra cho điểm theo yêu cầu kiến thức, nay trong quá trình dạy phải đánh giá thường xuyên qua các hoạt động học. Trên cơ sở đó nhà trường đã tổ chức chuyên đề về thực hiện đánh giá học sinh theo hướng tiếp cận năng lực, phẩm chất; qua đó giáo viên trong trường cơ bản đã vận dụng tốt việc đánh giá học sinh qua các hoạt động học.

Như vậy, trong việc quản lý kiểm tra, đánh giá môn Tiếng Việt cho học sinh mặc dù có sự chênh lệch về tính hiệu quả ở các nội dung được khảo sát nhưng nhìn chung hiệu quả quản lý vẫn chưa cao, còn nhiều vấn đề khó khăn cần có thời gian để tháo gỡ và đánh giá chính xác hơn.

2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Việt theo chương trình giáo dục phổ thông mới trong các trường Tiểu học huyện Vân Đồn

Để tìm hiểu mức độ ảnh hưởng của các yếu tố chủ quan và khách quan tới quản lý dạy học môn Tiếng Việt theo CT GDPTM ở các trường Tiểu học huyện Vân Đồn, tác giả cũng tiến hành khảo sát các đối tượng tham gia phỏng vấn là cán bộ quản lý, giáo viên các trường tiểu học. Với câu hỏi 3 mức độ, mỗi biện pháp được trả lời “Không Ảnh hưởng”, “Ảnh hưởng trung bình”, “Ảnh hưởng”,. Kết quả khảo sát được tổng hợp tại bảng số liệu dưới đây:

Bảng 2.12. Thực trạng mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến quản lý hoạt động dạy môn Tiếng Việt trong các trường tiểu học ở huyện Vân Đồn‌

Yếu tố

Mức độ

ĐTB

Thứ bậc

Ảnh hưởng

Không ảnh

hưởng

Nhận thức của các lực lượng giáo

dục trong và ngoài nhà trường

2,51

Phẩm chất, năng lực trình độ

của nhà quản lý

2,61

Chương trình, nội dung giáo

dục phổ thông mới

2,50

Điều kiện về số lượng, cơ cấu, chất lượng đội ngũ giáo viên và

học sinh

2,55

Điều kiện cơ sở vật chất để phục

vụ tổ chức dạy học môn Tiếng Việt

2,45

Nhận thức, tâm lý của phụ huynh và xã hội về hoạt động dạy học theo định hướng phát

triển năng lực học sinh

2,43

(Nguồn: Tổng hợp từ các phiếu điều tra)

Trong số các yếu tố ảnh hưởng đến việc quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Việt cho học sinh Tiểu học trên địa bàn huyện Vân Đồn, yếu tố ảnh hưởng lớn nhất là Phẩm chất, năng lực trình độ của nhà quản lý với điểm trung bình = 2.61.

Xếp thứ 2, 3 và 4 là các yếu tố như: Điều kiện về số lượng, cơ cấu, chất lượng đội ngũ giáo viên và học sinh; Nhận thức của các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường, chương trình, nội dung giáo dục phổ thông mới với điểm trung bình = 2,55; 2,51 và 2,50. Sự chênh lệch giữa ba yếu tố này là không đáng kể, điều này cũng khẳng định việc ban hành chương trình giáo dục phổ thông nói chung và chương trình môn Tiếng Việt nói riêng cần được rõ ràng, cụ thể bằng các văn bản, quy định, hướng dẫn thực hiện. Tuy nhiên, việc vận dụng cần căn cứ vào tình hình thực tế của địa phương cũng như thực tế của mỗi nhà trường.

Điều kiện cơ sở vật chất để phục vụ tổ chức dạy học môn Tiếng Việt cũng là yếu tố ảnh hưởng khá nhiều đến việc tổ chức và quản lý dạy học môn Tiếng Việt cho học sinh tiểu học, với điểm trung bình = 2,45.

Bên cạnh đó, nhận thức, tâm lý của phụ huynh và xã hội về hoạt động dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh cũng được sự quan tâm, với điểm trung bình = 2,43.

2.6. Đánh giá chung và nguyên nhân của thực trạng

2.6.1. Những mặt đạt được

Đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên trong các trường Tiểu học trên địa bàn huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh có phẩm chất tốt, có năng lực chuyên môn, đạt nhiều thành tích cao trong công tác dạy và học.

Hầu hết cán bộ quản lý và giáo viên các trường tiểu học đều nhận thức đúng về mục tiêu, nội dung chương trình môn Tiếng Việt, sự cần thiết phải thay phương pháp và cách thức tổ chức hoạt động dạy học để thu hút học sinh cũng như phát triển năng lực người học. Đồng thời, trong quá trình thực hiện họ cũng đều nhận thức đúng vai trò của đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên và các lực lượng giáo dục trong nhà trường trong việc tổ chức, quản lý dạy học.