Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Môn Tiếng Việt Ở Các Trường Ptdt Bán Trú Tiểu

Cả hai hoạt động nêu trên được học sinh thực hiện trong giờ học một cách linh hoạt và theo nhiều hình thức khác nhau: Đó là cách thức làm việc tư duy một cách độc lập, làm việc theo nhóm, làm việc cả lớp. Trong trường hợp mà học sinh làm bài tập đề ra là những câu hỏi rất cụ thể, học sinh sẽ thực hiện làm việc độc lập. Trong trường hợp câu hỏi, bài tập tương đối trìu tượng hoặc đòi hỏi sự khái quát nhất định thì làm việc theo nhóm là cách thực hiện phù hợp nhất. Hình thức làm việc chung theo lớp được thực hiện ở các khâu giới thiệu bài, củng cố bài, nêu những cau hỏi không yêu cầu phải tư duy, suy nghĩ lâu hoặc để học sinh trình bày kết quả.

1.4. Quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Việt ở các trường PTDT Bán trú tiểu học

1.4.1. Mục đích, ý nghĩa của Quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Việt ở các trường PTDT Bán trú tiểu học

Quản lý việc dạy học môn Tiếng Việt ở các trường Phổ thông dân tộc bán trú tiểu học nhằm mục đích tạo dựng một môi trường và những điều kiện thuận lợi cho các trường tiểu học này thực hiện tốt các nội dung quản lý để đạt được mục tiêu nâng cao chất lượng dạy học nói chung và đáp ứng yêu cầu tăng cường Tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số nói riêng và học sinh các trường PTDT Bán trú Tiểu học nói riêng.

Quản lý dạy học môn tiếng Việt cho học sinh trường PTDT Bán trú Tiểu học ngoài quản lý việc dạy của giáo viên và việc học Tiếng Việt củ học sinh như đối với các trường tiểu học bình thường, cần phải quan tâm thêm các vấn đề:

* Quản lý giáo viên giảng dạy môn Tiếng Việt cho học sinh PTDT Bán trú tiểu học

Tiếng Việt là ngôn ngữ thứ hai của học sinh các trường PTDT Bán trú tiểu học do vậy mà việc thực hiện nội dung này trước hết cần quan tâm đến vấn đề bồi dưỡng khả năng giảng dạy Tiếng Việt cho học sinh trường PTDT Bán trú tiểu học, cho đội ngũ giáo viên và chỉ đạo tích cực tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh. Tạo môi trường thuận lợi cho các em học tập tốt môn Tiếng Việt.

Quản lý giáo viên dạy học môn Tiếng Việt cho học sinh PTDT Bán trú tiểu học là quản lý năng lực dạy ngôn ngữ của giáo viên thông qua các môn học của chương trình tiểu học, quản lý năng lực hướng dẫn học sinh ứng dụng tiếng Việt vào cuộc sống, quản lý việc học tập tiếng dân tộc thiểu số của giáo viên...

* Quản lý việc học tập Tiếng Việt của học sinh các trường PTDT Bán trú tiểu học là hoạt động quản lý bao gồm các việc quản lý và các vấn đề quản lý sau:

- Tinh thần và thái độ học tập môn tiếng Việt của học sinh trong các trường PTDT Bán trú tiểu học.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 127 trang tài liệu này.

- Tác động của môn tiếng Việt với các môn học khác.

- Khả năng nói Tiếng Việt, và điều kiện học tập tiếng Việt của học sinh.

- Ảnh hưởng của việc nói tiếng dân tộc thiểu số ở gia đình việc học tập tiếng Việt của học sinh.

- Sự phối hợp các lực lượng trong việc quản lý học tập tiếng Việt của học sinh...

Từ đó đưa ra các biện pháp quản lý phù hợp để nâng cao chất lượng dạy học Tiếng Việt cho học sinh các trường PTDT Bán trú Tiểu học.

Quản lý việc sử dụng sách đọc thêm, thiết bị dạy học môn tiếng Việt.

Tóm lại: Mục đích của việc quản lý dạy học môn Tiếng Việt cho học sinh các trường PTDT Bán trú tiểu học là: Nhằm nâng cao và tăng cường khả năng sử dụng Tiếng Việt cho các em học sinh trường PTDT Bán trú tiểu học và các em học sinh dân tộc thiểu số. Nâng cao chất lượng dạy học môn Tiếng Việt và nâng cao chất lượng đội ngũ. Nhằm thực hiện một cách thống nhất, đúng đắn khoa học và chính xác mục tiêu giáo dục nói chung và mục tiêu dạy học môn tiếng Việt trong các trường PTDT Bán trú tiểu học nói riêng giúp các em chủ động tiếp cận, nắm vững nội dung kiến thức môn Tiếng Việt từ đó các em mạnh dạn, tự tin trong giao tiếp, hợp tác và có những ứng xử chuẩn mực trong quá trình học tập cũng như trong cuộc sống.

1.4.2. Vai trò của hiệu trưởng trong Quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Việt ở các trường PTDT Bán trú tiểu học

Điều lệ trường tiểu học chương II Điều 18 quy định rõ: Hiệu trưởng trường tiểu học có nhiệm vụ và quyền hạn sau:

- Xây dựng quy hoạch phát triển nhà trường: lập kế hoạch và tổ chức thực hiện kế hoạch dạy học, giáo dục từng năm học.

- Thành lập các tổ chuyên môn, tổ văn phòng; bổ nhiệm tổ trưởng, tổ phó. Đề xuất các thành viên của hội đồng nhà trường trình cấp thẩm quyền quyết định.

- Phân công, quản lý, đánh giá, xếp loại; tham gia quá trình tuyển dụng, thuyên chuyển, khen thưởng, thi hành kỷ luật đối với giáo viên, nhân viên theo quy định.

- Quản lý hành chính: quản lý sử dụng có hiệu quả các nguồn tài chính, tài sản của nhà trường.

- Quản lý học sinh và tổ chức các hoạt động giáo dục của nhà trường.

- Dự các lớp bồi dưỡng chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ quản lý, tham gia giảng dạy bình quân 2 tiết trong tuần, được hưởng phụ cấp và các chính sách ưu đãi theo quy định.

- Thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở và tạo điều kiện cho các tổ chức chính trị xã hội trong nhà trường hoạt động.

- Thực hiện xã hội hóa giáo dục, phát huy vai trò của nhà trường đối với cộng đồng.

- Tổ chức các hoạt động và các hình thức thi đua để bồi dưỡng thái độ, kiến thức, kĩ năng nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên, tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên được bồi dưỡng thường xuyên.

- Quản lý nguồn nhân lực bằng cách chăm lo đời sống và phân công nhiệm vụ cho giáo viên, nhân viên một cách hợp lí.

- Đảm bảo sự liên lạc giữa nhà trường với chính quyền địa phương.

- Chủ động phối hợp thường xuyên và chặt chẽ với gia đình và ban đại diện cha mẹ học sinh.

1.4.3. Nội dung Quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Việt ở các trường PTDT Bán trú tiểu học

Nội dung quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Việt của hiệu trưởng trường tiểu học là: Quản lí mục tiêu, kế hoạch dạy học môn Tiếng Việt, quản lý việc thực hiện chương trình dạy học môn Tiếng Việt; quản lý hoạt động dạy

học môn tiếng Việt của giáo viên, quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Việt của học sinh; quản lý kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy của giáo viên; quản lý việc giáo viên kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh.

1.4.3.1. Quản lý thực hiện mục tiêu, nội dung, chương trình dạy học môn Tiếng Việt cho học sinh tiểu học

* Mục tiêu quản lý dạy học môn Tiếng Việt:

Mục tiêu giáo dục của mỗi cấp học, ngành dọc được quy định tại Luật Giáo dục và các quy định của chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương. Nhà quản lý căn cứ sự chỉ đạo thực hiện mục tiêu của các cấp lãnh đạo, căn cứ đặc điểm tình hình của đơn vị mình để xây dựng kế hoạch thực hiện mục tiêu; quản lý kế hoạch thực hiện mục tiêu; điều chỉnh kế hoạch thực hiện mục tiêu khi cần thiết; đánh giá sơ kết, tổng kết thực hiện mục tiêu theo từng giai đoạn.

* Nội dung quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Việt:

Xây dựng kế hoạch giảng dạy là một nhiệm vụ quan trọng giúp người giáo viên xác định mục tiêu công tác giảng dạy trong năm học, cụ thể là chỉ tiêu của lớp, của môn học mà họ được giao phụ trách giảng dạy, đồng thời tìm ra các biện pháp để đạt mục tiêu đề ra. khi xây dựng giáo viên kế hoạch, giáo viên căn cứ vào chương trình dạy học và văn bản mang tính pháp lệnh của Nhà nước do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành quy định nội dung, cấu trúc, thời gian, số tiết... cho từng môn học cụ thể. Kế hoạch chương trình được thảo luận, bàn bạc và thống nhất thực hiện ở tổ chuyên môn. Đây là cơ sở pháp lý để hiệu trưởng quản lý giám sát việc thực hiện chương trình của giáo viên.

Quản lý mục tiêu dạy dạy học môn Tiếng Việt chính là quản lý việc giáo viên xác định mục tiêu dạy học, môn học được thể hiện trong giáo án bài soạn của giáo viên. Việc xác định mục tiêu từng bài học cần căn cứ trên mục tiêu của môn Tiếng Việt ở 3 nội dung: Kĩ năng, kiến thức, thái độ đó là:

Hình thành và phát triển ở học sinh các kĩ năng sử dụng Tiếng Việt (nghe, nói, đọc, viết) để học tập và giao tiếp trong các môi trường hoạt động

của lứa tuổi. Thông qua việc dạy học và học Tiếng Việt góp phần rèn luyện các thao tác của tư duy.

Cung cấp cho học sinh những kiến thức từ đơn giản của Tiếng Việt và những hiểu biết ban đầu từ đơn giản về xã hội, tự nhiên và con người, về văn hóa, văn học của Việt Nam và nước ngoài.

Bồi dưỡng tình yêu quê hương, đất nước và hình thành thói quen giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt, góp phần hình thành nhân cách của con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

* Quản lý việc thực hiện chương trình dạy học môn Tiếng Việt:

Chương trình dạy học là văn bản pháp lệnh của Nhà nước do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành, quy định nội dung, phương pháp, hình thức dạy học các môn, thời gian dạy học từng môn nhằm thực hiện yêu càu, mục tiêu giáo dục của cấp học. Là căn cứ pháp lý để các cấp quản lý tiến hành và chỉ đạo, giám sát hoạt động dạy học của các trường. Đây là căn cứ pháp lý để hiệu trưởng quản lý giáo viên theo yêu cầu của Bộ Giáo dục và đào tạo đã đề ra cho từng cấp học.

Muốn quản lý tốt việc thực hiện chương trình dạy học môn Tiếng Việt, hiệu trưởng phải nắm vững chương trình các phân môn theo yêu cầu của Bộ Giáo dục và Đào tạo, quán triệt cho giáo viên phải tuân thủ một cách nghiêm túc, không được tùy tiện thay đổi, làm sai lệch chương trình. Quản lý việc thực hiện chương trình môn học là quản lý việc dạy đúng, dạy đủ các phân môn theo yêu cầu, quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Để hoạt động dạy học đạt được mục tiêu dạy học đã đề ra thì hiệu trưởng phải nắm vững và làm cho toàn thể giáo viên cùng nắm vững các vấn đề sau:

- Những nguyên tắc cấu tạo chương trình dạy học bậc tiểu học.

- Những nguyên tắc cấu tạo chương trình dạy học môn Tiếng Việt, nội dung và phạm vi kiến thức của từng phân môn trong môn Tiếng Việt.

- Phương pháp dạy học đặc trưng của từng phân môn và hình thức tổ chức dạy học của từng môn học, bài học.

- Đảm bảo thực hiện đúng, đủ phân phối chương trình về số tiết, về thời gian, về trình tự, nghiêm cấm việc cắt xén chương trình.

Có nắm vững chương trình dạy học giáo viên mới có cơ sở thực hiện tốt các khâu trong quá trình dạy học: Xây dựng kế hoạch bài dạy, lên lớp, tổ chức thực hành, ôn tập, kiểm tra, cho điểm. Nắm vững chương trình dạy học giáo viên mới chủ động xây dựng kế hoạch, nghiên cứu tài liệu và tổ chức hiệu quả trong giờ lên lớp, mới có khả năng đổi mới về phương pháp, khai thác tốt mọi điều kiện chuẩn bị cho hoạt động dạy học môn Tiếng Việt đạt hiệu quả.

1.4.3.2. Quản lý hoạt động dạy của giáo viên dạy học môn Tiếng Việt cho học sinh tiểu học

Dạy học là một công việc đòi hỏi sự sáng tạo nhằm làm cho chương trình phù hợp với thực tiễn người học.Thực tiễn dạy học rất phong phú và quá trình dạy học diễn ra trong những điều kiện khác nhau. Để làm cho chương trình sách giáo khoa phù hợp với học sinh theo xu hướng đổi mới, đòi hỏi sự tham gia của đội ngũ giáo viên một cách có trách nhiệm và thật vững về chuyên môn. Sản phẩm của quá trình dạy học đạt chất lượng cao hay thấp, phụ thuộc rất lớn vào phẩm chất, năng lực của người thầy. Do đó, để quản lý hoạt động dạy học của giáo viên một cách hiệu quả đòi hỏi hiệu trưởng cần phải:

- Quản lý thực hiện chương trình:

Hiệu trưởng cần chỉ đạo cho giáo viên nghiên cứu kĩ chương trình, kế hoạch dạy học, sự điều chỉnh hàng năm của Bộ giáo dục và Đào tạo. Trong đó nghiên cứu kĩ các vấn đề như mục tiêu giáo dục, mục tiêu môn học, Nội dung chương trình, thời lượng học tập, thời gian thực hiện, phương pháp dạy học, phương tiện dạy học, đổi mới kiểm tra đánh giá, nội dung dạy học các vấn đề của địa phương cũng cần được nghiên cứu kĩ. Đồng thời chỉ đạo hướng dẫn cho giáo viên nghiên cứu kĩ sách giáo khoa môn tiếng Việt ở khối lớp mình phụ trách, hiểu được ý đồ của người viết trong từng bài, các vấn đề tích hợp, xác định các kiến thức trọng tâm, các kĩ năng, xác định phương pháp dạy học từng phân môn.

- Quản lý giờ lên lớp:

Quản lý giờ lên lớp là biện pháp quản lý trực tiếp của hiệu trưởng. hiểu trưởng cần xây dựng thời khóa biểu một cách khoa học, hợp lý để quản lý giờ lên lớp, thời khóa biểu có vai trò duy trì nề nếp dạy học, diều khiển nhịp điệu dạy học trong ngày, trong tuần, điều tiết giờ lên lớp của giáo viên.

Ban giám hiệu, tổ chuyên môn cần dự giờ đủ và vượt quy định nhằm nắm bắt tình hình lên lớp của giáo viên, trên cơ sở tiêu chuẩn đánh giá một giờ dạy mà góp ý rút kinh nghiệm cho giáo viên.

- Quản lý thiết kế bài dạy và chuẩn bị giờ lên lớp:

Trên cơ sở hướng dẫn của phòng Giáo dục và Đào tạo, các trường cần cho giáo viên soạn bài đúng mẫu, đúng những yêu cầu của đổi mới cách dạy, cách học, đúng đặc trưng phân môn. Tất cả các dạng bài, kiểu bài cần được soạn mẫu, được giảng thử và rút kinh nghiệm.

Thiết kế bài dạy là khâu chuẩn bị quan trọng nhất của giáo viên cho giờ lên lớp. Tuy không thể dự kiến hết các tình huống trong quá trình lên lớp nhưng thiết kế bài dạy thực sự là kết quả lao động sáng tạo của giáo viên. Nó thể hiện sự đầu tư và suy nghĩ, lựa chọn của giáo viên về nội dung, phương pháp, hình thức, quy trình lên lớp phù hợp với đối tượng học sinh và phù hợp với chương trình. Việc thiết kế bài dạy còn là sự chuẩn bị các thiết bị dạy học trước giờ lên lớp.

Để thiết kế bài dạy, chuẩn bị lên lớp của giáo viên được thực hiện theo một kế hoạch đồng bộ, thống nhất và có hiệu quả, hiệu trưởng cần hướng dẫn giáo viên lập kế hoạch bài dạy, chỉ đạo tổ chuyên môn trao đổi phương pháp giảng dạy từng bài, đặc biệt là đối với những bài khó, xá định bổ sung tài liệu cho bài giảng, những điều kiện vật chất, trang thiết bị, phương tiện dạy học đảm bảo cho giờ dạy đạt kết quả cao.

Để quản lý tốt việc thiết kế bài dạy và chuẩn bị giờ lên lớp, hiệu trưởng phải chú ý tới một số công việc cụ thể sau:

+ Hướng đẫn các quy định và yêu cầu về thiết kế bài dạy và chuẩn bị đồ dùng dạy học.

+ Cung cấp tài liệu phân phối chương trình của Bộ Giáo dục và Đào tạo, sách giáo khoa, tài liệu tham khảo, phương tiện phục vụ giảng dạy.

+ Hướng dẫn giáo viên lập kế hoạch thiết kế bài dạy. Kế hoạch này căn cứ vào phân phối chương trình, bảo đảm sự thống nhất chung trong toàn trường.

+ Hướng dẫn giáo viên sử dụng sách giáo khoa, tài liệu hướng dẫn học, sách giáo viên, thiết kế bài dạy mẫu trong thiết kế bài dạy.

+ Hướng dẫn các tổ chuyên môn trong các nhà trường thống nhất nội dung và hình thức thiết kế bài dạy, nội dung, phương pháp,và hình thức tổ chức lớp học. Đưa việc lập kế hoạch bài dạy, chuẩn bị giờ lên lớp của giáo viên vào nề nếp, nghiêm túc và đảm bảo chất lượng, khuyến khích sự sáng tạo của giáo viên.

+ Tổ chức, chỉ đạo chuyên môn kiểm tra việc thiết kế bài dạy và chuẩn bị giờ lên lớp của giáo viên. Phân công trách nhiệm cụ thể cho tưởng chuyên môn của từng khối trong việc kiểm tra theo dõi, nắm tình hình việc thiết kế bài dạy của giáo viên.

Việc kiểm tra này có thể tiến hành thường xuyên và theo kế hoạch đã định trước, hoặc có thể đột xuất. Đặc biệt là chú ý tới việc đổi mới phương pháp dạy học, thông qua việc thiết kế bài dạy, việc kiểm tra luôn gắn liền với việc nhận xét, đánh giá và rút kinh nghiệm, đề xuất và những biện pháp điều chỉnh cho phù hợp với xu thế dạy học hiện đại.

+ Quản lý việc tổ chức và hướng dẫn học sinh học tập:

Hoạt động dạy học ở các trường PTDT Bán trú tiểu học là một hoạt động cơ bản được thực hiện chủ yếu bằng giờ dạy trên lớp với những giờ lên lớp và hệ thống bài học.

Giờ lên lớp giữ một vai trò quan trọng và là yếu tố quyết định đến mục tiêu và chất lượng dạy học, chính vì điều đó mà đòi hỏi nhà quản lý và giáo viên chủ thể trực tiếp giảng dạy phải có sự tập trung, nhiệt huyết, nghiên cứu, tìm tòi để nâng cao chất lượng giờ lên lớp.

Nhiệm vụ cơ bản của một người giáo viên khi lên lớp là thực hiện một cách nghiêm túc giờ giấc dạy học bên cạnh đó đòi hỏi người giáo viên cũng