Áp dụng phong tục, tập quán về hôn nhân và gia đình đối với đồng bào dân tộc thiểu số theo quy định của pháp luật Việt Nam

KẾT LUẬN

Trong những năm gần đây, Đảng và Nhà nước ta đã có nhiều chính sách nhằm nâng cao dân trí, vận động đồng bào xóa bỏ những hủ tục lỗi thời, lạc hậu, tạo sự chuyển biến đáng kể trong đời sống đồng bào các dân tộc thiểu số.

Trong lĩnh vực HN&GĐ, đặc biệt là HN&GĐ đối với đồng bào các dân tộc thiểu số cũng được nhìn nhận và quan tâm ngày càng sâu sát. Hiện nay, ở một số vùng, miền các hủ tục lạc hậu, không phù hợp với lợi ích của nhân dân và sự phát triển chung của xã hội đã và đang bị đẩy lùi, loại bỏ. Một bộ phận đồng bào dân tộc thiểu số đã phần nào nắm được chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước nên đã có sự chuyển biến trong nhận thức. Những quy định của pháp luật được chấp nhận, tuân thủ, trở thành quy tắc xử sự trong đời sống của một bộ phận đồng bào các dân tộc thiểu số. Do vậy, ở một chừng mực nhất định các phong tục, tập quán cũng có sự thay đổi tương đối phù hợp với những quy định của pháp luật. Tuy nhiên, sự tiến bộ trong nhận thức và thực hiện theo những quy định của pháp luật còn nhiều hạn chế. Đại đa số đồng bào dân tộc thiểu số sống chủ yếu bằng nông nghiệp và dựa vào thiên nhiên, trình độ canh tác lạc hậu, trình độ dân trí thấp nên trong đời sống của đồng bào hầu như vẫn tuân theo những phong tục, tập quán có sẵn. Do vậy, trong đời sống của các dân tộc thiểu số vẫn còn duy trì những phong tục, tập quán lạc hậu.

Trong điều kiện phát triển của xã hội nước ta hiện nay, để phát huy hiệu quả thi hành Luật HN&GĐ trên địa bàn của đồng bào các dân tộc thiểu số cần phải tính đến những yếu tố đặc trưng của từng tộc người như đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội, sự tồn tại và tác động của phong tục, tập quán, vai trò của già làng, trưởng bản… để có các biện pháp tác động linh hoạt, mềm dẻo đối với từng vùng dân cư, dân tộc khác nhau nhằm đạt được hiệu quả cao nhất.

Tuy nhiên, trên thực tế để tìm điểm tiếp cận, giao diện với phong tục, tập quán về HN&GĐ, nhằm làm cho pháp luật về HN&GĐ dễ dàng đi vào

đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số thì cần phải giải quyết được những vấn đề cơ bản sau đây:

- Về lập pháp: Nhà nước cần tổng kết, đánh giá việc thực hiện pháp luật về HN&GĐ đối với nhóm chủ thể là đồng bào các dân tộc thiểu số. Trên cơ sở đó, có hướng sửa đổi, bổ sung Luật HN&GĐ nói chung, NĐ32 quy định việc áp dụng Luật HN&GĐ đối với đồng bào các dân tộc thiểu số.

- Về thi hành pháp luật: Củng cố và phát triển đội ngũ cán bộ làm công tác thi hành pháp luật, quan tâm đào tạo đội ngũ cán bộ là người dân tộc thiểu số; Nâng cao năng lực, trách nhiệm của các cơ quan Nhà nước, các tổ chức xã hội và cán bộ làm việc trong các cơ quan, tổ chức này trong việc thực hiện đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật để nâng cao ý thức pháp luật cho đồng bào các dân tộc thiểu số.

Trên đây là những kết luận rút ra từ quá trình nghiên cứu đề tài: "Áp dụng phong tục, tập quán về hôn nhân và gia đình đối với đồng bào dân tộc thiểu số theo quy định của pháp luật Việt Nam". Kết quả nghiên cứu khẳng định vị trí, vai trò của phong tục, tập quán về HN&GĐ là hết sức cần thiết trong việc "hỗ trợ" Luật HN&GĐ điều chỉnh các quan hệ HN&GĐ đối với nhóm chủ thể đặc thù là đồng bào các dân tộc thiểu số sinh sống ở khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa, tạo điều kiện thuận lợi cho pháp luật HN&GĐ dễ dàng đi vào đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số, góp phần hạn chế và đi đến chấm dứt tình trạng tảo hôn, cưỡng ép kết hôn, vi phạm chế độ hôn nhân một vợ, một chồng, chung sống không đăng ký kết hôn… nhằm nâng cao hiệu quả thi hành Luật HN&GĐ Việt Nam.