Phát triển năng lực giao tiếp toán học cho học sinh cuối cấp Tiểu học thông qua dạy học giải toán có lời văn - 24

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

1. Giới thiệu bài (2’)

- GV nêu mục tiêu tiết học và tên bài: Hôm nay chúng ta sẽ được làm quen với số trung bình cộng của nhiều số.

- GV ghi bảng.

- HS chú ý nghe và nêu mục tiêu tiết học và tên bài

- HS ghi vở.

2. Hoạt động tạo hứng thú

(5’)

- GV tổ chức trò chơi:

+ Chia lớp thành 4 nhóm, mỗi nhóm có hai chiếc cốc nhựa trong đó lần lượt đựng 13 và 19 viên bi (có thể thay viên bi bằng que tính, viên sỏi,...).

+ Yêu cầu các nhóm thi nhau xem

- Hs lắng nghe quy tắc trò chơi.

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

nhóm nào nhanh chóng san đều số viên bi sao cho cả hai cốc đều có số bi bằng nhau.

- GV tuyên dương nhóm nào làm

chính xác và nhanh nhất.

- Thực hiện theo yêu cầu của GV.

3. Hoạt động khám

phá

- GV yêu cầu nhóm HS làm đúng và nhanh nhất nêu lại các bước mà nhóm em đã thực hiện để chia đều số bi vào hai cốc.

- Cách làm như trên gọi là tìm số trung bình cộng của hai số 13 và

19. Số 16 được gọi là số trung bình cộng của hai số 13 và 19.

*Bài toán 1: GV yêu cầu học sinh đọc bài toán 1 trong SGK và trả lời các câu hỏi:

- Can thứ nhất có 6 lít dầu, can

- HS nêu lại cách làm.

(HS có thể gộp số viên bi ở

2 cốc lại rồi chia đều ra hoặc có thể san bớt dần từng viên bi từ cốc nhiều sang cốc ít cho đến khi bằng nhau)

- Các nhóm khác nhận xét và bổ sung (nếu cần).

- Bài toán 1: Rót vào can thứ nhất 6l dầu, rót vào can thứ hai 4l dầu. Hỏi nếu số lít dầu đó được rót đều vào hai can thì mỗi can có bao

nhiêu lít dầu?

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

thứ hai có 4 lít dầu, vậy tổng hai can có mấy lít dầu? trung bình mỗi can có mấy lít dầu?

- Số trung bình cộng của 6 và 4 là mấy?

- Dựa vào cách giải thích của bài toán trên em nào có thể nêu cách tìm số trung bình cộng của 6 và 4?

- GV cho HS nêu ý kiến, nếu HS nêu đúng thì GV khẳng định lại, nếu HS không nêu đúng GV hướng dẫn các em nhận xét để rút ra từng bước tìm:

+Bước thứ nhất trong bài toán trên, chúng ta tính gì?

+ Để tính số lít dầu rót đều vào mỗi can, chúng ta làm gì?

+ Như vậy, để tìm số dầu trung bình trong mỗi can chúng ta đã lấy tổng số dầu chia cho số can.

+ Tổng 6 + 4 có mấy số hạng?

+ Để tìm số trung bình cộng của hai số 6 và 4 chúng ta tính tổng của hai số rồi lấy tổng chia cho 2, 2 chính là số các số hạng của tổng

4 + 6.

- Tổng hai can có 10l dầu.

- Mỗi can có 5l dầu.

- Số TBC của 6 và 4 là 5.

- HS suy nghĩ, thảo luận với nhau để tìm câu trả lời theo yêu cầu.

- Tính tổng số dầu của hai can.

- Chia tổng số dầu cho 2.

- Có 2 số hạng.

- Để tìm số trung bình cộng

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

- GV yêu cầu HS phát biểu lại quy tắc tìm số trung bình cộng của hai số.

*Bài toán 2:

- GV yêu cầu HS đọc đề bài toán 2.

- Bài toán cho ta biết những gì?

- Bài toán hỏi gì?

- Em hiểu câu hỏi của bài toán như thế nào?

- GV yêu cầu HS làm bài.

- GV nhận xét bài làm của HS và hỏi: Ba số 25, 27, 32 có trung bình cộng là bao nhiêu?

- Muốn tìm số trung bình cộng của ba số 25,27, 32 ta làm thế nào?

- Hãy tính trung bình cộng của các

của 2 số ta cộng hai số đó lại rồi chia kết quả cho 2.

- HS đọc.

- Số học sinh của ba lớp lần lượt là 25 HS, 27 HS, 32 HS.

- Trung bình mỗi lớp có bao nhiêu họ HS?

- Nếu chia đều số HS cho ba lớp thì mỗi lớp có bao nhiêu HS?

- 1 HS lên bảng làm bài, HS cả lớp làm bài vào nháp.

- Là 28.

- Ta tính tổng của ba số rồi lấy tổng vừa tìm được chia cho 3.

- Trung bình cộng là (32 +

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

số 32, 48, 64, 72.

- GV yêu cầu HS nêu quy tắc chung để tìm số trung bình cộng của nhiều số.

- GV lưu ý HS dạng bài toán tìm số trung bình cộng trong phần câu hỏi của đề bài thường có chữ

trung bình.

48 + 64 + 72): 4 = 54.

- Muốn tìm số trung bình cộng của nhiều số ta tính tổng của các số đó, rồi chia tổng đó cho số các số hạng.

4. Hoạt động thực

hành

Bài 1 (Tr27)

- GV yêu cầu HS đọc đề bài, sau đó tự làm bài.

- GV chữa bài. Lưu ý nhắc HS viết cả câu trả lời và biểu thức tính số trung bình cộng.

- HS đọc yêu cầu

- 4 HS lên bảng làm bài, cả lớp làm vào vở bài tập.

a) Số trung bình công của các số 42 và 52 là:

(42 + 52): 2 = 47

b) Số TBC của các số 36, 42 và 57 là:

(36 + 42 + 57): 3 = 45

c) Số TBC của các số 34, 43, 52 và 39 là: (34+43+52+39): 4 = 42

d) Số TBC của các số 20,

35, 37, 65 và 73 là: