Phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào hiện nay

quan trọng, giữ vị trí trung tâm giúp nước CHDCND Lào tận dụng được các ưu thế, cũng như thúc đẩy thu hút khách du lịch nước ngoài, qua đó giúp tăng trưởng kinh tế du lịch bền vững.

Tuy vậy, mặc dù đất nước Lào có tiềm năng về phát triển du lịch nhưng việc phát huy nhân tố con người, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ ngành du lịch vẫn chưa được thực hiện một cách có hiệu quả cao. Nguồn nhân lực hoạt động trong ngành du lịch của Lào tuy đông, nhưng trình độ chuyên môn chưa cao, chưa đáp ứng kịp thời yêu cầu của khách du lịch, đặc biệt là du khách quốc tế. Nhiều đơn vị lữ hành trong nước vẫn không cạnh tranh được các công ty du lịch đa quốc gia hoặc công ty du lịch có vốn đầu tư nước ngoài, về cả trình độ chuyên môn lẫn năng lực cạnh tranh. Tỉ lệ nhân lực du lịch được đào tạo bài bản trong thời gian qua mặc dù có tăng lên, nhưng nhân lực chưa được đào tạo bài bản vẫn còn cao. Bên cạnh đó, tính cân đối trong nhân lực chưa phù hợp, thể hiện qua việc còn có sự mất cân đối trong cơ cấu nhân lực theo ngành nghề, lĩnh vực, cấp độ chuyên môn nghiệp vụ, mất cân đối về quy mô, số lượng và chất lượng nhân lực du lịch giữa các địa phương, vùng miền. Đồng thời, vấn đề xây dựng quy hoạch khai thác tài nguyên du lịch còn chưa tương xứng với tiềm năng và lợi thế, chẳng hạn như nhiều khu du lịch đưa vào khai thác không hiệu quả, nhiều nơi có tiềm năng du lịch nhưng chưa được đầu tư khai thác, việc khai thác tài nguyên du lịch còn cẩu thả và thiếu sự quản lý của cơ quan chính quyền; do vậy, dẫn đến tình trạng các tài nguyên du lịch bị suy kiệt, không phát huy được tiềm năng vốn có.

Mặt khác, những vấn đề về đạo đức nghề nghiệp, tính chuyên nghiệp và tính nhạy cảm của người làm du lịch vẫn còn nhiều bất cập. Việc tiếp cận với cuộc cách mạng công nghệ lần thứ tư của các cơ sở đào tạo, đơn vị sử dụng lao động và bản thân người lao động còn hạn chế; từ đó, ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nhân lực du lịch nói chung, cũng như phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào nói riêng. Đặc biệt, hiện nay dịch bệnh Covid-19 đang ảnh hưởng lớn đến ngành kinh tế du lịch của tất cả các nước trên thế giới, và cũng đang tác động mạnh đến việc thu hút khách du lịch nước ngoài trong các hoạt động của ngành du lịch của CHDCND Lào, Chính phủ Lào và các bộ ngành liên quan thời gian qua đã hợp tác chặt chẽ với các nước ASEAN và các đối tác

trong việc thực hiện chiến lược phục hồi phát triển du lịch trong thời gian tới. Điều này đặt ra đòi hỏi cấp bách cần phải có sự phối hợp đồng bộ giữa Bộ Thông tin, Văn hóa và Du lịch với các ngành liên quan trong việc tổng kết, đánh giá, đưa ra được giải pháp phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch nhằm phục hồi kinh tế du lịch và phát triển ngành du lịch theo hướng bền vững trong thời gian tới.

Xuất phát từ những lý do này, tôi chọn đề tài: "Phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào hiện nay" làm nội dung nghiên cứu của luận án Tiến sĩ Triết học của mình.

2. Mục đích và nhiệm vụ

2.1. Mục đích

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 193 trang tài liệu này.

Trên cơ sở nghiên cứu một số vấn đề lý luận chung về phát huy nhân tố con người và khảo sát thực trạng phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào hiện nay, luận án đề xuất một số nhóm giải pháp chủ yếu phát huy hiệu quả nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào thời gian tới.

2.2. Nhiệm vụ

Để đạt được mục đích trên, luận án có các nhiệm vụ sau:

Thứ nhất, tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận án.

Thứ hai, phân tích làm rõ một số vấn đề lý luận chung về phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào..

Thứ ba, khảo sát thực trạng phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào hiện nay.

Thứ tư, đề xuất một số nhóm giải pháp chủ yếu phát huy hiệu quả nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào thời gian tới.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

3.1. Đối tượng nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu của luận án là: Phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào hiện nay.

3.2. Phạm vi nghiên cứu

- Phạm vi không gian: Luận án nghiên cứu vấn đề phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào.

- Phạm vi thời gian: Luận án nghiên cứu phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào từ năm 2011 đến nay.

- Phạm vi đối tượng khảo sát: Luận án tập trung khảo sát những người trong độ tuổi lao động, tham gia vào quá trình phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào hiện nay.

- Luận án chủ yếu tập trung nghiên cứu nội dung phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào. Do phạm vi của vấn đề nghiên cứu khá rộng, nghiên cứu sinh khó tiếp cận được nhiều tài liệu cần thiết liên quan đến chủ thể và phương thức phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào, do vậy các nội dung mà đề tài nghiên cứu thực hiện sẽ không đi sâu vào chủ thể và phương thức phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào. Nội dung luận án sẽ chủ yếu tập trung làm rõ 3 vấn đề chính của phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở nước CHDCND Lào, đó là: đào tạo, bồi dưỡng nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở nước CHDCND Lào; sử dụng nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở nước CHDCND Lào và tạo môi trường thích hợp cho nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở nước CHDCND Lào, để từ đó bước đầu đề xuất nhóm giải pháp chủ yếu nhằm phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào thời gian tới.

4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu

4.1. Cơ sở lý luận

Luận án được thực hiện trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Chủ tịch Kaysone Phomvihane, các quan điểm, đường lối của Đảng NDCM Lào, chính sách của Nhà nước CHDCND Lào về vấn đề con người, phát huy nhân tố con người và kế thừa những kết quả nghiên cứu của các công trình đã công bố liên quan đến đề tài luận án.

4.2. Phương pháp nghiên cứu

Luận án được thực hiện trên cơ sở vận dụng phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử; kết hợp với các phương pháp cụ thể như: phương pháp tổng kết thực tiễn và nghiên cứu tài liệu, phương pháp phân tích và tổng hợp, phương pháp logic và lịch sử, phương pháp thống kê, phương pháp so sánh, phương pháp quan sát, phương pháp phỏng vấn sâu... ngoài ra, luận

án còn sử dụng kết quả nghiên cứu điều tra xã hội học của các công trình đã công bố ở trong nước có liên quan đến đề tài.

5. Đóng góp về mặt khoa học của luận án

- Luận án góp phần phân tích cơ sở lý luận của việc phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào. Trong đó luận án đã làm rõ quan niệm về nhân tố con người, nội dung phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào, vai trò phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào và những nhân tố khách quan, chủ quan tác động đến phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào.

- Luận án góp phần khảo sát thực trạng phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào thời gian qua (từ năm 2011 đến nay) qua việc khái quát chung về phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào, phân tích thành tựu về công tác đào tạo, bồi dưỡng nhân tố con người; sử dụng nhân tố con người và tạo môi trường tích hợi cho nhân tố con người. Đồng thời, luận án làm rõ một số hạn chế cũng như phân tích nguyên nhân của các hạn chế để làm cơ sở để đề xuất các giải pháp phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch.

- Luận án đề xuất một số nhóm giải pháp chủ yếu nhằm phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào thời gian tới như giải pháp về nâng cao nhận thức của hệ thống chính trị, toàn xã hội; nâng cao hiệu quả công tác đào tạo, bồi dưỡng, tạo môi trường, sử dụng hiệu quả, hợp lý nhân tố con người và nâng cao ý thức rèn luyện của những người làm việc trong ngành du lịch.

6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án

- Luận án góp phần luận chứng dưới góc độ lý luận về việc phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào.

- Những kết quả nghiên cứu của luận án góp phần làm phong phú thêm những tài liệu tham khảo cho các hoạt động nghiên cứu, giảng dạy và học tập về phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào.

- Những luận điểm cơ bản của luận án góp phần đề xuất những giải pháp nhằm phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào thời gian tới.

7. Kết cấu của luận án

Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, nội dung của luận án gồm 4 chương, 15 tiết.

Chương 1

TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI

1.1. CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ NHÂN TỐ CON NGƯỜI

1.1.1. Các công trình nghiên cứu ở Việt Nam

Trần Thị Thủy, Nhân tố con người và những biện pháp nhằm phát huy nhân tố con người trong điều kiện đổi mới ở Việt Nam hiện nay [43]. Luận án của tác giả Trần Thị Thủy đã làm rõ các nội dung về: (1) Những vấn đề lý luận về nhân tố con người qua việc phân tích vấn đề con người trong mối quan hệ với nhân tố con người; nhân tố con người trong mối quan hệ với vấn đề phát huy nhân tố con người; (2) Vấn đề nhân tố con người ở Việt Nam hiện nay qua việc phân tích ba nội dung về nhân tố con người Việt Nam với tư cách là chủ thể tổng hợp của sự phát triển xã hội; nhân tố con người Việt Nam với tư cách là nguồn lực quyết định thắng lợi của sự nghiệp CNH - HĐH đất nước; nhân tố con người Việt Nam với tư cách là nhân cách - giá trị văn hóa cao nhất, là mục tiêu của sự phát triển kinh tế - xã hội;

(3) Vấn đề phát huy nhân tố con người trong sự nghiệp CNH - HĐH đất nước với việc làm rõ nội dung về thực chất và nội dung của vấn đề phát huy nhân tố con người trong sự nghiệp phát triển xã hội; vấn đề phát huy nhân tố con người Việt Nam trong quá trình thực hiện đường lối đổi mới theo định hướng XHCN và những biện pháp nhằm phát huy nhân tố con người ở Việt Nam trong sự nghiệp CNH - HĐH đất nước như: đổi mới ý thức hệ, tư duy của người lao động; kết hợp hài hòa nhu cầu lợi ích cá nhân và nhu cầu lợi ích xã hội; chú trọng tới các điều kiện hoạt động và tạo cơ hội cho mọi người; nâng cao trình độ tay nghề cho người lao động.

Nguyễn Thị Phi Yến, Tìm hiểu vai trò quản lý nhà nước đối với việc phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế [56]. Cuốn sách được kết cấu làm 3 chương, bàn về các nội dung cụ thể như: (1) Mối quan hệ giữa quản lý nhà nước với việc phát huy nhân tố con người trong quá trình phát triển kinh tế qua việc phân tích các nội dung về nhân tố con người và các yếu tố ảnh hưởng đến việc phát huy nhân tố con người như tính chất và trạng thái của thể chế chính trị, nền kinh tế, trình độ học vấn và văn hóa chung trong xã hội, trình độ xã hội hóa, dân chủ hóa về thông tin, trình độ giao lưu và hội nhập quốc tế, năng lực phẩm chất của người quản lý;

làm rõ vấn đề và nội dung quản lý nhà nước với việc phát huy nhân tố con người trong quá trình phát triển kinh tế, như phát huy và sử dụng đúng đắn hệ thống động lực nhằm khai thác tính tích cực của nhân tố con người; xây dựng và hoàn thiện thể chế tổ chức và phương thức quản lý nhà nước để phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế; (2) Phân tích vai trò quản lý nhà nước đối với việc phát huy nhân tố con người thông qua cơ chế quản lý kinh tế trong quá trình phát triển kinh tế ở Việt Nam thời gian qua. Ngoài ra, tác giả đã làm rõ một số vấn đề đặt ra trong quá trình hình thành cơ chế quản lý mới, như phân phối chưa công bằng dẫn đến rối loạn lợi ích của người lao động; tình trạng thụ động, ỷ lại của người lao động vẫn chưa được khắc phục một cách cơ bản; tình trạng đối xử tùy tiện với người lao động có chiều hướng gia tăng; tình trạng cục bộ, bản vị, chia rẽ trong quan hệ tập thể vẫn còn tồn tại; tình trạng tham nhũng ở một số bộ phận cán bộ vẫn chưa được đẩy lùi triệt để; (3) Làm rõ nguyên tắc định hướng công tác quản lý vĩ mô của nhà nước nhằm phát huy nhân tố con người trong quá trình phát triển kinh tế như cần phải coi nhân tố con người là nguồn lực quan trọng nhất; tạo điều kiện cho người lao động tham gia quản lý nhà nước, khuyến khích tính chủ động và sáng tạo của con người. Và đề xuất một số giải pháp nhằm tiếp tục phát huy nhân tố con người trong quá trình phát triển kinh tế, trong đó bao gồm các giải pháp về kiện toàn hợp lý tổ chức bộ máy nhà nước và nâng cao phẩm chất, năng lực của đội ngũ cán bộ; quan tâm đúng mức lợi ích kinh tế hợp pháp của người lao động, thực hiện dân chủ hóa đời sống kinh tế; phát triển giáo dục, đào tạo nâng cao mặt bằng dân trí và xây dựng môi trường hoạt động thuận lợi cho sự phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế.

Lê Quang Hoan, Tư tưởng Hồ Chí Minh về con người với việc phát huy nhân tố con người trong công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở Việt Nam hiện nay [14]. Các nội dung trong luận án của tác giả Lê Quang Hoan hướng tới việc làm rõ những vấn đề sau đây: (1) Khái niệm con người và nhân tố con người trong tư tưởng Hồ Chí Minh, nguồn gốc và quá trình hình thành, phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh về con người. Theo tư tưởng Hồ Chí Minh thì nhân tố con người được hiểu là “hệ thống các thuộc tính, đặc trưng quy định vai trò chủ thể (cá nhân, tập thể, cộng đồng) tích cực, chủ động, sáng tạo của con người, bao gồm một chỉnh thể thống nhất giữa mặt hoạt động với tổng hòa các đặc trưng về phẩm chất, năng lực của con người mới

XHCN trong quá trình cách mạng Việt Nam” [tr.26]; (2) Phân tích nội dung cơ bản của tư tưởng Hồ Chí Minh về con người trong cách mạng Việt Nam qua các chủ đề con người là vốn quý nhất, yếu tố quyết định thắng lợi của cách mạng Việt Nam; con người vừa là mục tiêu vừa là động lực của tiến trình cách mạng Việt Nam; xây dựng con người mới XHCN là một chiến lược cơ bản, lâu dài ở Việt Nam; (3) Phát huy nhân tố con người trong CNH, HĐH dưới ánh sáng tư tưởng Hồ Chí Minh qua việc làm rõ vai trò nhân tố con người trong CNH, HĐH ở Việt Nam hiện nay.

Hoàng Thái Triển, “Vấn đề phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế” [45]. Bài viết đã làm rõ một số nội dung chính sau: (1) Sự phát triển của xã hội ngày càng nhanh thì cũng ngày càng phải phát huy vai trò của nhân tố chủ quan của con người, điều này được chứng minh qua quá trình phát triển lịch sử - xã hội cả trong đời sống vật chất và tinh thần; (2) Vai trò của nhân tố chủ quan ngày càng tăng không có nghĩa là vai trò của nhân tố khách quan ngày càng giảm; (3) Nhân tố con người không phải là những tri thức, kiến thức về khoa học - công nghệ hiện đại mà còn là niềm tin và ý thức trách nhiệm đối với tương lai; (4) Trong phát triển kinh tế - xã hội hiện đại, những tiến bộ của khoa học - kỹ thuật và công nghệ ngày càng đóng vai trò quan trọng bao nhiêu thì nhân tố con người cũng ngày càng được đề cao bấy nhiêu. Trong mắt xích của cơ chế kinh tế, nhân tố con người luôn là một chìa khóa không thể thiếu.

Nguyễn Minh Quang, Nhân tố con người trong phát triển sức sản xuất của lao động để thúc đẩy kinh tế hàng hoá ở nước ta [32]. Những nội dung trong luận án nghiên cứu bao gồm những vấn đề cơ bản, đó là: (1) Làm rõ vấn đề về sức sản xuất của lao động và vai trò của nhân tố con người trong phát triển sức sản xuất của lao động để thúc đẩy kinh tế hàng hóa qua các phần về: sức sản xuất của lao động và vai trò của nhân tố con người trong mỗi nhân tố của sức sản xuất lao động; mối quan hệ giữa sự phát triển sức sản xuất lao động với kinh tế hàng hóa và kinh nghiệm của một số nước về phát triển nhân tố con người để nâng cao sức sản xuất của lao động; (2) Làm rõ yêu cầu của nhân tố con người hiện nay như trình độ lành nghề của người lao động phải phù hợp với nhu cầu phát triển sản xuất cả về chất lượng và cơ cấu lành nghề; trình độ, chất lượng của người lao động cần được thúc đẩy song hành với các kỹ năng khác như kỹ năng ngoại ngữ, thuyết trình, làm việc nhóm, sáng tạo, làm việc dưới áp lực cao.

Nguyễn Văn Tài, Tư tưởng Hồ Chí Minh về con người và phát huy nhân tố con người [39]. Bài viết đã làm rõ những vấn đề về: (1) Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đưa ra những quan điểm toàn diện và sâu sắc về con người, quan niệm về con người của Hồ Chí Minh thể hiện ở chỗ: con người là một chỉnh thể thống nhất giữa mặt sinh học và mặt xã hội, con người chủ thể của các mối quan hệ xã hội - lịch sử, là chủ thể sáng tạo và hưởng thụ các giá trị vật chất và tinh thần của xã hội; (2) Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, con người là một thực thể mang tính xã hội, là sự thống nhất giữa con người cá nhân với con người xã hội, để giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa con người và cá nhân, Người quan tâm giải quyết mối quan hệ lợi ích và coi con người còn là sự thống nhất giữa con người giai cấp, dân tộc và nhân loại; (3) Tư tưởng Hồ Chí Minh về bản chất con người và vấn đề phát huy nhân tố con người là cơ sở khoa học cho đường lối, quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam trong sự nghiệp đổi mới hiện nay.

Phạm Công Nhất, Phát huy nhân tố con người trong phát triển lực lượng sản xuất ở Việt Nam hiện nay (Sách chuyên khảo) [27]. Cuốn sách được kết cấu làm 3 chương với các nội dung chủ yếu: (1) Phân tích nhân tố con người và vai trò của nhân tố con người trong phát triển lực lượng sản xuất thông qua việc làm rõ những nội dung về nhân tố con người và lực lượng sản xuất, đặc điểm và vai trò của nhân tố con người trong hệ thống sản xuất; (2) Làm rõ các yếu tố tác động đến việc phát huy nhân tố con người và sự cần thiết cần phải phát huy nhân tố con người trong quá trình đổi mới phát triển sản xuất hiện nay; (3) Đưa ra kinh nghiệm của một số quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới về việc phát huy nhân tố con người trong phát triển nền kinh tế của đất nước.

Nguyễn Văn Thanh, Lê Trọng Tuyến, “Quan điểm của Đảng về con người và phát huy nhân tố con người trong nghị quyết đại hội XI” [40]. Các tác giả đã đưa ra và phân tích các nội dung chính về: (1) Trong quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn trung thành, vận dụng đúng đắn, sáng tạo quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề con người và phát huy nhân tố con người, đặc biệt là từ khi đổi mới đến nay; (2) Quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về phát huy nhân tố con người được bảo đảm bởi những tiền đề có tính hiện thực và khả thi cao; (3) Việc phát huy nhân tố con người được thực hiện qua chủ trương của Đảng về chính sách xã hội đúng đắn vì con người, kết