Thực Trạng Xử Phạt Vi Phạm Hành Chính Trong Lĩnh Vực Quảng Cáo Ngoài Trời

trương của tỉnh là tạo ra một môi trường đầu tư tốt nhất cho doanh nghiệp trong và ngoài nước, tính đến năm 2019, tỉnh Bình Dương có khoảng 40.000 doanh nghiệp trong nước và gần 4.000 doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI). Đến 2019, toàn tỉnh có 3.753 dự án có vốn đầu tư nước ngoài còn hiệu lực với tổng vốn đăng ký 34,23 tỷ USD28. Đặc biệt, Bình Dương là địa phương phát triển kinh tế khu công nghiệp khá cao, toàn tỉnh có 48 khu, cụm công nghiệp đang hoạt động29, trong đó nhiều khu, cụm công nghiệp đã cho thuê trên 80% diện tích. Trong những năm gần đây Bình Dương để thu hút các doanh nghiệp trong và ngoài nước có hàm lượng chất xám cao, công nghệ hiện đại, Bình Dương đang đẩy nhanh tiến độ xây dựng cơ

sở hạ tầng ra các huyện phía bắc của tỉnh như huyện Phú Giáo, Bàu Bàng, Bắc Tân Uyên, Dầu Tiếng để phát triển kinh tế các vùng phía Bắc tiến tới cân bằng các vùng trong tỉnh30.

Về dân cư: Theo kết quả của Tổng cục thống kê tính đến ngày 01/4/2019, dân số của tỉnh Bình Dương là hơn 2.4 triệu người, trong đó nam giới chiếm 50,28%, nữ giới chiếm 49,72%. Dân số sống tại khu vực đô thị chiếm 80% dân số của tỉnh, dân số sống tại khu vực nông thôn chỉ chiếm 20%. Theo thông cáo báo chí kết quả Tổng điều tra Dân số và Nhà ở năm 2019 thì tỉnh Bình Dương có tỷ suất di cư thuần dương cao nhất (200,4‰) với hơn 489 nghìn người nhập cư.31

Với điều kiện tự nhiên, vị trí thuận lợi cùng với cơ sở hạ tầng hoàn thiện và sự năng động của chính quyền đã đưa Bình Dương trở thành tỉnh có tốt độ phát triển công nghiệp nhanh trong khu vực. Trong khi đó, ngành công nghiệp phát triển thu hút nguồn đầu tư trong và ngoài nước đang ngày càng tăng cao kéo theo nhu cầu quảng bá thương hiệu, sản phẩm của các doanh nghiệp tại địa phương. Bên cạnh đó, dân số cao và tăng nhanh chủ yếu là dân nhập cư cho thấy sự phát triển mạnh về kinh tế kéo theo nhu cầu việc làm là những nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động XPVPHC trong lĩnh vực QCTM ngoài trời tại địa phương.

28 http://baobinhduong.vn/thu-hut-dau-tu-nuoc-ngoai-nang-chat-de-phat-trien-ben-vung-a213642.html

29 https://investworld.vn/danh-sach-48-khu-cong-nghiep-tai-binh-duong

30 https://tuoitre.vn/binh-duong-dot-pha-tu-mo-hinh-phat-trien-khu-cong-nghiep-20190723164008352.htm

31https://vietnam.unfpa.org/vi/news/k%E1%BA%BFt-qu%E1%BA%A3-t%E1%BB%95ng-%C4%91i%

E1%BB%81u-tra-d%C3%A2n-s%E1%BB%91-v%C3%A0-nh%C3%A0-%E1%BB%9F-n%C4%83m-2019

2.2. Thực trạng xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quảng cáo ngoài trời tại tỉnh Bình Dương

2.2.1. Những hành vi vi phạm hành chính phổ biến trong lĩnh vực quảng cáo thương mại ngoài trời

Hàng năm Sở VHTTDL tiếp nhận và giải quyết trên 600 hồ sơ thông báo HĐQC. Trong đó, năm 2019 Sở VHTTDL đã tiếp nhận và giải quyết 700 hồ sơ thông báo QC trên các phương tiện QC như bảng QC, băng-rôn, đoàn người thực hiện QC32. Đối với hoạt động QCTM ngoài trời trên địa bàn tỉnh Bình Dương được phê duyệt quy hoạch từ năm 2015. Tuy nhiên HĐQC trên địa bàn tỉnh trong các năm qua nhiều tổ chức, cá nhân vẫn chưa thực hiện tốt quy định pháp luật về HĐQC cũng như quy hoạch của tỉnh. Chính vì vậy qua công tác kiểm tra thực hiện

pháp luật về HĐQC ngoài trời của các cơ quan QLNN vẫn còn phát hiện nhiều HVVP trong lĩnh vực QC do cá nhân, tổ chức thực hiện.

2.2.1.1. Quảng cáo không đúng vị trí đã quy hoạch hoặc vị trí đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận

Căn cứ điểm a Khoản 1 và điểm a Khoản 8 Điều 60 Nghị định số 158/2013/NĐ-CP quy định XPVPHC trong lĩnh vực VHTTDL và QC thì các hành vi: treo, dựng, đặt, gắn mỗi bảng QC, băng-rôn không đúng vị trí đã quy hoạch hoặc vị trí đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận sẽ áp dụng hình thức phạt chính và hình thức xử phạt bổ sung là phạt tiền đến 2.000.000 đồng và buộc tháo dỡ đối với hành vi “không đúng vị trí đã quy hoạch hoặc vị trí đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận.” UBND tỉnh Bình Dương ban hành Quyết định số 39/2016/QĐ-UBND ngày 07/10/2016 Quy định về HĐQC ngoài trời trên địa bàn tỉnh Bình Dương cũng có quy định cụ thể về các hình thức, phương tiện QC ngoài trời. Theo đó, tại điều 6 Quyết định số 39/2016/QĐ-UBND ngày 07/10/2016, quy định những địa điểm, khu vực cấm QC và hạn chế QC trên địa bàn theo Quy hoạch của tỉnh được Phê duyệt tại Quyết định số 3100/QĐ-UBND ngày 25/11/2015:

32 Báo cáo số 13/BC-SVHTTDL ngày 15 tháng 01 năm 2020 của Sở VHTTDL tỉnh Bình Dương.

- Về địa điểm, khu vực cấm QC, bao gồm: Nơi đặt tượng đài, bia tưởng niệm, nghĩa trang liệt sĩ; di tích khảo cổ học đã được xếp hạng; trụ sở cơ quan Đảng, Nhà nước các cấp; doanh trại quân đội, trụ sở cơ quan công an; địa điểm dành riêng cho việc tuyên truyền cổ động chính trị; QC giăng ngang qua đường giao thông; bên trong vòng xoay các giao lộ; mặt đường giao thông...

- Về địa điểm hạn chế QC, bao gồm: Trên các công trình xây dựng băng ngang qua đường giao thông (cổng chào, trạm thu phí, bảng chỉ dẫn giao thông); Mặt tiền và hai mặt tường bên (phải, trái) công trình các chợ có thiết kế hệ thống cửa sổ, ô lấy ánh sáng và thông gió.

Về thực tiễn,áp dụng cho thấy hành vi “QC không đúng vị trí đã quy hoạch hoặc vị trí đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận” trên địa bàn tỉnh Bình Dương vẫn đang xảy ra nhiều, thường xuyên, phổ biến. Qua công tác quản lý, kiểm tra HĐQC ngoài trời trên địa bàn, trong đó có băng - rôn, một phương tiện QC khá phổ biến của các cá nhân, tổ chức bởi tính tiện nghi, linh động thường xuyên được treo sai vị trí đã được chấp thuận. Thậm chí có nhiều băng- rôn giăng ngang đường giao thông, một số lâu ngày đã cũ, rách phông gây cản trở, nguy hiểm cho người tham gia giao thông.

Hình 2.1: Băng rôn treo sai vị trí tại đường Hùng Vương, TP.Thủ Dầu Một

Mặc dù UBND tỉnh Bình Dương đã ban hành quy định về quản lý HĐQC ngoài trời và phê duyệt Quy hoạch QC ngoài trời nhưng thực tế việc áp dụng những quy định này còn gặp nhiều hạn chế, bất cập đối với QC không đúng vị trí đã quy hoạch

hoặc vị trí đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận do quy hoạch các tuyến đường, vị trí được treo băng-rôn hoặc cấm treo băng -rôn QC nhưng các tuyến đường được treo băng-rôn chưa có các trụ, cột cho cá nhân, tổ chức treo băng rôn. Bên cạnh đó, quy định về khu, điểm hạn chế QC theo Quyết định số 39/2016/QĐ-UBND ngày 07/10/2016 còn chưa cụ thể, quy định chung chung khó áp dụng thực tiễn. Cần quy định rõ hạn chế như thế nào? Hạn chế đối với những phương tiện QC ngoài trời nào? Đồng thời theo tác giả nhận định mức XPVPHC theo Nghị định 158/2013/NĐ-CP đối với hành vi QC “không đúng vị trí đã quy hoạch hoặc vị trí đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận” từ 1 triệu đồng đến 2 triệu đồng là quá thấp chưa đủ sức răn đe, ngăn chặn những HVVP này.

2.2.1.2. Không thông báo khi thực hiện quảng cáo

Theo quy định Luật QC năm 2012, khi tổ chức, cá nhân thực hiện QC trên các bảng, biển hiệu, băng-rôn phải thực thiện thủ tục thông báo đến cơ quan có thẩm quyền. Theo đó, điều 30 Luật QC năm 2012 quy định về thủ tục thông báo như sau: “Tổ chức, cá nhân có nhu cầu thực hiện QC trên bảng QC, băng-rôn phải gửi hồ sơ thông báo sản phẩm QC đến cơ quan có thẩm quyền về QC của địa phương trước khi thực hiện QC 15 ngày. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày cơ quan có thẩm quyền về QC của địa phương xác nhận về việc nhận hồ sơ, nếu không có ý kiến trả lời thì tổ chức, cá nhân được thực hiện sản phẩm QC đã thông báo. Trong trường hợp cơ quan có thẩm quyền về QC của địa phương không đồng ý, phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.”

Căn cứ theo quy định tại Điểm c Khoản 2 và Điểm a Khoản 8 Điều 60 Nghị định 158/2013/NĐ-CP quy định XPVPHC trong lĩnh vực VHTTDL và QC và Khoản 48 Điều 2 Nghị định 28/2017/NĐ-CP ngày 20 tháng 3 năm 2017 của Chính phủ thì hành vi “không thông báo về nội dung QC trên mỗi bảng, mỗi băng - rôn đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền nơi thực hiện QC” sẽ bị xử phạt tiền từ 2 triệu đồng đến 5 triệu đồng; áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả, buộc tháo dỡ QC đối với hành vi này.

Hình 2.2: Những bảng QC không thông báo khi thực hiện QC

Thực tế khảo sát, cũng như hồ sơ tại cơ quan QLNN về văn hóa tại tỉnh Bình Dương tác giả ghi nhận được rất nhiều biển hiệu QC, băng- rôn, bảng QC ngoài trời do tổ chức, cá nhân thực hiện nhưng không báo nội dung QC đến cơ quan quản lý. Các hành vi không thông báo khi thực hiện QC khá phổ biến trên địa bàn tỉnh như bảng QC dưới 20m2 đứng độc lập, bảng QC gắn trên các mái, tường nhà, các bảng hiệu QC của các doanh nghiệp tại các cửa hàng kinh doanh hộ gia đình, băng- rôn của các cơ sở kinh doanh, bảng QC tại các công trình, dự án. Trong đó có hình thức

QC nổi bật nhất là của doanh nghiệp xây dựng các trụ bảng QC có diện tích 2 x 4m tại giữa dải phân cách của các tuyến đường giao thông trung tâm đô thị, các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản thực hiện phương tiện QC bằng bảng với diện tích lên đến vài trăm hoặc cả ngàn m2 nhưng không thông báo QC trước khi thực hiện. Bên cạnh đó còn có HĐQC của các doanh nghiệp QC sản phẩm, thương hiệu tại các cửa hàng, cửa hiệu như nước giải khát, nội thất, thép…thực hiện QC hàng chục,

hàng trăm tấm bảng trên bảng QC tại các cửa hàng, tiệm tạp hóa, nhà hàng…nhưng không thông báo QC hoặc thông báo với số lượng rất ít tại một số địa điểm kinh doanh.

Theo quy định XPVPHC đối với hành vi không thông báo về nội dung QC trên mỗi bảng, mỗi băng-rôn đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền nơi thực hiện QC sẽ bị xử phạt tiền từ 2 triệu đồng đến 5 triệu đồng là còn quá thấp chưa đủ sức răn đe, chưa phân biệt được đối với các phương tiện QC lớn nhỏ hoặc băng rôn để có mức xử phạt phù hợp, đặc biệt là các doanh nghiệp thực hiện các bảng QC đứng độc lập và doanh nghiệp thực hiện bảng QC dài hàng trăm m tại các công trình, dự án bất động sản.

2.2.1.3. Quảng cáo treo, đặt, dán trên cột điện, cây xanh nơi công cộng

Căn cứ theo quy định tại Điểm a Khoản 1 và Điểm a Khoản 7 Điều 51 Nghị định 158/2013/NĐ-CP quy định XPVPHC trong lĩnh vực VHTTDL và QC và Khoản 42 Điều 2 Nghị định 28/2017/NĐ-CP ngày 20/03/2017 của Chính phủ thì đối tượng có hành vi treo, đặt, dán, vẽ QC trên cây xanh nơi công cộng, cột điện sẽ bị xử phạt từ 01 triệu đồng đến 02 triệu đồng và từ 05 triệu đồng đến 10 triệu đồng đối với người có sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ QC.” đồng thời áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả buộc tháo gỡ, tháo dỡ hoặc xóa QC đối với hành vi này.

Hành vi dán, treo QC trên cột điện, cây xanh, đèn tín hiệu giao thông diễn ra rất nhiều và phổ biến tại các trung tâm đô thị. Có thể gọi hành vi này là “QC cột điện” vì hiện nay rất nhiều cột điện bị “mặc” đủ loại “áo” là những biển QC nham nhở dán chồng chéo lên nhau rất mất mỹ quan đô thị. Các QC này hầu hết là mua bán, sang nhượng nhà đất, cho vay tiền, rút hầm cầu,... mọc lên dày đặc, cứ có khoảng trống dán được là dán, thậm chí dán lên cả biển báo giao thông, trạm xe buýt. Có nơi hàng chục tờ rơi khổ A4 dán chen cùng một chỗ, cũ mới lẫn lộn ảnh hưởng rất lớn đến mỹ quan đô thị. Đây là một trong các kiểu QC siêu rẻ, siêu nhanh vì không xin phép, không phải lo thuế, phí, tiền thuê chỗ...và không có hình thức xử phạt bổ sung là cắt số điện thoại liên lạc như chế tài xử phạt trước ngày Nghị định số158/2013/NĐ-CP có hiệu lực, gây khó khăn cho các cơ quan chức năng xử phạt hành chính đối với hành vi này mặc dù tỉnh Bình Dương đã ban hành Quy chế phối hợp xử lý số điện thoại trên các sản phẩm QC sai quy định trên địa bàn tỉnh Bình

Dương33 giữa Sở Thông tin và Truyền thông với Sở VHTTDL và các cơ quan khác đối với hành vi QC rao vặt sai quy định tuy nhiên vẫn chưa được phối hợp xử lý vì tính pháp lý để xử lý số điện thoại QC rao vặt gây mất mỹ quan đô thị, trong đó nghị định chế tài không áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là cắt số điện thoại đối với hành vi QC rao vặt.

Hoạt động QCTM ngoài trời ở tỉnh Bình Dương được quy hoạch theo các tuyến đường, đối với QCTM bằng các hình thức như băng rôn, dán rao vặt mới chỉ có một số tuyến đường, địa điểm trong đô thị trên địa bàn tỉnh có một số bảng dùng cho QC rao vặt dán thông tin lên. Quy hoạch QC ngoài trời của tỉnh chưa đáp ứng được nhu cầu QC của tổ chức, cá nhân trên các trụ điện, cây xanh để thực hiện QC sản phẩm, hàng hóa của mình.

Hành vi treo, dán những tờ giấy QC sản phẩm, dịch vụ, số điện thoại trên các cột điện, cây xanh công cộng, các trạm xe buýt…là vi phạm pháp luật QC. Mặc dù vậy, hiện nay hành vi này vẫn đang “mọc lên như nấm”, rất nhiều những tờ giấy QC đủ màu sắc dán quanh các cột điện. Dường như các cơ quan chức năng vẫn đang loay hoay chưa có biện pháp để quán triệt, xử phạt những HVVP pháp luật này do chế tài chưa nghiêm. Ở một số địa bàn, các cơ quan chức năng cũng đã tổ chức các buổi tuyên truyền, vận động các đoàn thể thanh niên đi dọn dẹp, tẩy xóa những QC rao vặt dán trên các cột điện, trụ đèn chiếu sáng. Hành vi này thuộc một trong những hành vi cấm trong HĐQC quy định tại Điều 8 Luật QC năm 2012. Tuy nhiên việc ra quân xóa, tẩy QC rao vặt chỉ là biện pháp tạm thời, các cơ quan cần có giải pháp tối ưu hơn để giải quyết tận gốc những HVVP này khi chế tài xử phạt không quy định áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là cắt số điện thoại khi vi phạm hành vi cấm trong HĐQC.

33 Quyết định số 2243/QĐ-UBND ngày 02 tháng 8 năm 2019 của Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương ban hành Quy chế phối hợp xử lý số điện thoại trên các sản phẩm QC sai quy định trên địa bàn tỉnh.

Hình 2.3: Đoàn viên thanh niên phường Hiệp An xóa QC rao vặt trên trụ điện34