4.3.2.2. Kiểm định các giả thuyết nghiên cứu
Trên cở sở các giải thiết đã nêu tại cuối chương 2, mô hình nghiên cứu được sử dụng để phân tích và kiểm định theo phương pháp mô hình phương trình cấu trúc (SEM) được xác định như sau:
Hình 4. 7 Mô hình nghiên cứu
Nguồn: Tổng hợp của tác giả
Mô hình nghiên cứu có 4 biến, trong đó P (Sự phát triển của dịch vụ VTHKCC bằng xe buýt) là biến phụ thuộc; X1 (Sự quản lý của Nhà nước), X2 (Năng lực của doanh nghiệp) và X3 (Nhận thức của người dân) là 3 biến độc lập. Phần mềm hỗ trợ cho việc phân tích và kiểm định mô hình là SPSS 20 và AMOS 20; Excel 2007 và một số công cụ khác.
Sau khi dữ liệu được xử lý và làm sạch, mẫu nghiên cứu có số lượng là 500. Luận án tiến hành đáng giá độ tin cậy thông qua hệ số Cronbach’s α. Kết quả như sau:
Bảng 4. 7 Phân tích độ tin cậy
Các biến quan sát | Cronbach’s α | Hệ số tương quan biến tổng | |
P | P1, P2, P3, P4 | 0,834 | >0,6 |
X1 | X1.1, X1.2, X1.3, X1.4, X1.5, X1.6, X1.7 | 0,875 | >0,5 |
X2 | X2.1, X2.2, X2.3, X2.4 | 0,863 | >0,5 |
X3 | X3.1, X3.2, X3.3, X3.4, X3.5, X3.6, X3.7 | 0,891 | >0,6 |
Có thể bạn quan tâm!
-
Thực Trạng Phát Triển Dịch Vụ Vận Tải Hành Khách Công Cộng Bằng Xe Buýt Tại Thành Phố Hà Nội -
Chất Lượng Dịch Vụ Xe Buýt Qua Đánh Giá Của Hành Khách -
Phân Tích Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Phát Triển Dịch Vụ Vận Tải Hành Khách Bằng Xe Buýt Trên Địa Bàn Hà Nội -
Phát Triển Dịch Vụ Vận Tải Hành Khách Công Cộng Bằng Xe Buýt Tại Các Đô Thị Ở Việt Nam Giai Đoạn 2020-2025 Và Tầm Nhìn 2030 – Qua Nghiên Cứu -
Quy Trình Hợp Lý Hóa Mạng Lưới Tuyến Vthkcc Bằng Xe Buýt Ở Hà Nội -
Tăng Cường Công Tác Thanh Tra, Kiểm Tra Và Xử Lý Vi Phạm
Xem toàn bộ 190 trang tài liệu này.
Nguồn: Kết quả phân tích của NCS
Theo kết quả của bảng trên, tất cả thang đo các biến độc và phụ thuộc đề có hệ số Cronbach’s α>0,7 và hệ số tương quan biến tổng >0,3, cho biết các biến quan sát phản ánh tốt các khái niệm tương ứng cần đo. Độ tin cậy của thang đo cũng được thể hiện thông qua sự đánh giá của người trả lời khảo sát về những yếu tố mà họ cho rằng thúc đẩy sự phát triển của dịch vụ VTHKCC bằng xe buýt.
Sau khi đánh giá độ tin cậy, thang đo các biến được kiểm định về giá trị hội tụ và giá trị phân biệt theo phương pháp phân tích nhân tố khám phá (EFA) để đánh giá mức độ hội tụ của từng bộ biến quan sát về biến khái niệm mà nó đo lường, cũng như mối quan hệ tương quan trong các bộ biến quan sát đó. Giá trị của thang đo được phản ánh thông qua hệ số tải. Phương pháp trích nhân tố được sử dụng là Principal Axis Factoring kết hợp với phép xoay Promax, giá trị điểm dừng trích Eigen ≥1. Chỉ có các biến quan sát có hệ số tải ≥0,5 được chọn để bảo đảm mức ý nghĩa thực tiễn của các thang đo. Kết quả phân tích nhân tố khám phá cụ thể như sau:
Bảng 4. 8 Phân tích giá trị hội tụ và giá trị phân biệt (Ma trận Pattern Matrix)
Nhân tố | ||||
1 | 2 | 3 | 4 | |
X1.1 | ,689 | |||
X1.2 | ,702 | |||
X1.3 | ,713 | |||
X1.4 | ,695 | |||
X1.5 | ,785 | |||
X1.6 | ,772 | |||
X1.7 | ,674 | |||
X2.1 | ,707 | |||
X2.2 | ,713 | |||
X2.3 | ,795 | |||
X2.4 | ,817 | |||
X3.1 | ,549 | |||
X3.2 | ,596 | |||
X3.3 | ,689 | |||
X3.4 | ,713 | |||
X3.5 | ,593 | |||
X3.6 | ,611 | |||
X3.7 | ,758 | |||
P1 | ,612 | |||
P2 | ,566 | |||
P3 | ,502 | |||
P4 | ,745 |
Nguồn: Kết quả phân tích của NCS
Theo kết quả được thể hiện trên bảng 4.7, có 4 nhân tố được trích tương ứng với 4 bộ biến quan sát; tất cả các biến đều có hệ số tải >0,5; không có biến nào có vấn đề Heywood Case (hệ số tải >1). Tất cả các bộ biến quan sát đo lượng các nhân tố “Sự quản lý của nhà nước”, “Năng lực của doanh nghiệp” và “Nhận thức của người dân” đều đạt giá trị hội tụ tốt (tất cả hệ số tải của các biến quan sát đều tải cao trên cùng một khái niệm) và giá trị phân biệt tốt (không có giá trị khác biệt đáng kể của hệ số tải của một biến quan sát trên các khái niệm khác).
Để đánh giá tính đầy đủ và thích hợp của mô hình nghiên cứu, luận án tiến hành phân tích hệ số KMO và đánh giá các nhân tố chung thông qua hệ số trích, đồng thời tiến hành kiểm định Bartlett để đánh giá mức độ tương quan của các biến quan sát trong tổng thể. Kết quả thu được như sau:
Bảng 4. 9 Kiểm định KMO và Bartlett
,879 | ||
Kiểm định Bartlett | Chi-Square | 3088,530 |
df | 416 | |
Sig. | ,000 |
Nguồn: Kết quả phân tích của NCS
Kết quả kiểm định KMO cho thấy hệ số KMO = 0,879 (>0,7) nên mô hình nghiên cứu đạt được tính đầy đủ. Đồng thời, kết quả phân tích nhân tố chung bằng phương pháp trích Pricipal Axis Factoring cũng cho biết tất cả các biến quan sát đều có hệ số trích
>0,3 nên mô hình đạt tính đầy đủ và thích hợp.
Kết quả kiểm định Bartlett cho thấy Sig.=0,000 (<0,05) có nghĩa là trong mô hình nghiên cứu, các biến có tương quan với nhau trong tổng thể. Sau khi phân tích phương sai tổng được giải thích, trích ra được 4 nhân tố và 4 nhân tố này giải thích được 68,743% (>50%) biến thiên của các biến quan sát. Phân tích ma trận tương quan nhân tố bằng phương pháp trích Principal Axis Factoring và phép xoay Promax cho thấy các hệ số tương quan giữa các nhân tố đều thấp (<0,7), do đó các bộ biến quan sát không tương quan với nhau.
Bảng 4. 10 Ma trận tương quan nhân tố (Factor Correlation Matrix)
1 | 2 | 3 | 4 | |
1 | 1,000 | ,485 | ,612 | ,545 |
2 | ,576 | 1,000 | ,399 | ,632 |
3 | ,368 | ,584 | 1,000 | ,478 |
4 | ,412 | ,443 | ,451 | 1,000 |
Nguồn: Kết quả phân tích của NCS
Sau khi phân tích độ tin cậy, phân tích nhân tố khám phá và tính đầy đủ, thích hợp của mô hình, NCS tiến hành phân tích nhân tố khẳng định (CFA) bằng công cụ AMOS 20 với dữ liệu sau khi đã thực hiện phân tích EFA. Phân tích sơ bộ giá trị hội tụ của các biến quan sát đo biến độc lập cho thấy phần lớn các giá trị đều >0,7; đồng thời tất cả các hệ số tương quan giữa các cặp biến độc lập đều
<0,8. Tiếp theo, NCS tiến hành kiểm định cấc giả thuyết đa biến, cụ thể là xác định các giá trị ngoại lại và giá trị gây ảnh hưởng và kiểm tra hiện tượng đa cộng tuyến. Biểu đồ tán xạ (Scatter/Dot) cho biết tất cả các quan sát khác biệt đều có hệ số Cook’s ~0,15 (<<1) nên không có ảnh hưởng đáng kể tới hệ số ước lượng và tới mối quan hệ giữa các biến trong mô hình. Như vậy mô hình không có giá trị ngoại lai và giá trị gây ảnh hưởng.
Hình 4. 8 Giá trị ngoại lai (outlier) và giá trị gây ảnh hưởng (influential record respondent)
Nguồn: Kết quả phân tích của NCS
Để kiểm tra hiện tượng đa cộng tuyến, luấn án tiến hành xem xét mối quan hệ (nếu có) giữa các biến độc lập X1, X2 và X3, kết quả thu được như sau:
Bảng 4. 11 Kiểm tra hiện tượng đa cộng tuyến (multicolonearity)
Mô hình | Hệ số chưa chuẩn hóa | Hệ số chuẩn hóa | t | Sig. | Thống kê đa cộng tuyến | ||
B | Sai số chuẩn | Beta | Hệ số chấp nhận (Tolerance) | Hệ số phóng đại phương sai (VIF) | |||
Hệ số chặn | ,548 | ,232 | 2,225 | ,023 | |||
X1 | ,238 | ,52 | ,242 | 3,846 | ,000 | ,657 | 1,568 |
X2 | ,144 | ,55 | ,184 | 4,137 | ,001 | ,635 | 1,498 |
X3 | ,189 | ,47 | ,205 | 3,365 | ,000 | ,691 | 1,521 |
P | |||||||
Nguồn: Kết quả phân tích của NCS
Dựa vào bảng 4.10, có thể kết luận rằng mỗi quan hệ trong mô hình nghiên cứu không xảy ra hiện tượng đa cộng tuyến. Dựa vào các kết quả phân tích, luận án tiếp tục thiết lập mô hình SEM chuẩn hóa, sau đó tiến hành xem xét ước lượng các hệ số hồi quy và thu được kết quả như sau:
Bảng 4. 12 Các hệ số hồi quy (Regression Weight) của mô hình chuẩn hóa
Hệ số hồi quy chưa chuẩn hóa | Hệ số hồi quy chuẩn hóa | S.E. | C.R. | P-value | |
X1 | ,284 | ,255 | ,077 | 3,215 | ,001 |
X2 | ,205 | ,185 | ,068 | 2,792 | ,005 |
X3 | ,231 | ,203 | ,071 | 3,458 | ,000 |
Nguồn: Kết quả phân tích của NCS
Với mẫu đã khảo sát, ở khoảng tin cậy 96%, kết quả ước lượng các hệ số hồi quy cho thấy P-value của tất cả các mối quan hệ giữa các biến độc lập X1, X2, X3 với biến phụ thuộc P đều <0,05, do đó các tác động của biến độc lập lên biến phụ thuộc đều mang ý nghĩa thống kê. Đồng thời, tất cả các hệ số hồi quy chưa chuẩn hóa tương ứng với mỗi tác động đều >0, cho biết tất cả các biến đội lập nói trên đều tác động thuận chiều tới biến phụ thuộc. Xét về mức độ tác động của các biến độc lập tới biến phụ thuộc, kết quả ước lượng các hệ số hồi quy chuẩn hóa cho biết biến X1 có tác động mạnh nhất tới P (hệ số hồi quy chuẩn hóa là 0,255), còn biến X2 có tác động yếu nhất tới biến P (hệ số hồi quy chuẩn hóa là 0,185).
4.3.2.3. Khẳng định mô hình nghiên cứu
Để đánh giá độ tin cậy của các ước lượng và khẳn định mô hình nghiên cứu, tiến hành kiểm định Bootstrap bằng cách chọn ra 1.000 mẫu bootstrap khác từ mẫu ban đầu gồm 500 quan sát, từ đó xác định trung bình của các ước lượng (các trọng số hồi quy); hiệu số giữa trung bình các ước lượng từ bootstrap và các ước lượng ban đầu là độ chệch (bias); trị tuyệt đối các độ chệch này càng nhỏ, càng không có ý nghĩa thông kê càng tốt. Kết quả kiểm định cho thấy, độ chệch giữa các trung bình hệ số hồi quy và ước lượng hệ số hồi quy chuẩn hóa (Estiamte) của mẫu khảo sát ban đầu (chưa tiến hành Bootstrap) đều có giá trị rất nhỏ. Giá trị tới hạn C.R (bằng Bias/SE-Bias) của hầu hết các nhân tố đều có trị tuyệt đối nhỏ so với 2 do đó đô chệch là rất nhỏ, không có ý nghĩa thống kê ở khoảng tin cậy 96%. Như vậy các ước lượng của mô hình là đáng tin cậy được.
Tiếp tục tiến hành kiểm định Post-Hoc bằng công cụ tính toán hiệu lực thống kê với các tham số như sau: số biến độc lập = 3; biến phụ thuộc P có R2 quan sát = 0,75, mữa ý nghĩa 0,05, quy mô quan sát =500, kết quả thu được như sau:
Nguồn: Kết quả phân tích của NCS
Kết quả kiểm định Post-Hoc cho biết hệ số hiệu lực thống kê được quan sát (Observed statistical power) của biến phụ thuộc P = 1,0 nghĩa là nếu có tồn tại các tác động có ý nghĩa (với khoảng tin cậy 96%) giữa các biến thì chắc chắn có 100% cơ hội tìm được tác động đó về mặt thống kê.
Như vậy, qua các kiểm định trên, cho phép NCS có thể khẳng định mô hình nghiên cứu với các giả thuyết nghiên cứu như sau:
Bảng 4. 13 Khẳng định các giả thuyết nghiên cứu
Khẳng định | ||
H1 | Sự quản lý của Nhà nước có ảnh hưởng thuận chiều tới sự phát triển của dịch vụ VTHKCC bằng xe buýt. | Chấp nhận |
H2 | Năng lực của doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ VTHKCC bằng xe buýt có ảnh hưởng thuận chiều tới sự phát triển của dịch vụ VTHKCC bằng xe buýt. | Chấp nhận |
H3 | Nhận thức của người dân có ảnh hưởng thuận chiều tới sự phát triển của dịch vụ VTHKCC bằng xe buýt. | Chấp nhận |
KẾT LUẬN CHƯƠNG 4
Nội dung chương 4 đã trình bày những kết quả nghiên cứu chính của luận án này. Trong đó, nghiên cứu sinh đã tiến hành phân tích thực trạng tình hình phát triển của hệ thống dịch vụ VTHKCC bằng xe buýt tại thành phố Hà Nội, thực trạng chất lượng của dịch vụ xe buýt. Cùng với đó là kết quả của khảo sát định tính và phân tích định lượng. Qua đó trả lời các câu hỏi nghiên cứu đặt ra ban đầu, đó là các yếu tố bao gồm sự quản lý của nhà nước, nhận thức của người dân hay năng lực của doanh nghiệp có ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển của dịch vụ VTHKCC bằng xe buýt tại thành phố Hà Nội. Thang đo của tất cả các biến đều đạt độ tin cậy cao (>0,8), mô hình nghiên cứu đạt được giá trị hội tụ và giá trị phân biệt, các chỉ số về mức độ phù hợp của mô hình nghiên cứu đề đạt ngưỡng chấp nhận được, tất cả các mối quan hệ trong mô hình đều có giá trị P-value<0,05, ở khoảng tin cậy 96% do đó đều có ý nghĩa thống kê và tất cả các hệ số hồi quy chưa chuẩn hóa tương ứng với các biến độc lập đều >0 cho biết tất cả các tác động trong mô hình đều là thuận chiều. Kết quả ước lượng các hệ số hồi quy chuẩn hóa cho ra kết quả rằng sự phát triển của dịch vụ VTHKCC bằng xe buýt chịu ảnh hưởng lớn nhất từ sự quản lý của Nhà nước.
Kết quả nghiên cứu này sẽ giúp nghiên cứu sinh có thể đưa ra được những phương hướng, giải pháp và kiến nghị cho các cấp chính quyền và các cơ quan quản lý với mục tiêu phát triển hệ thống dịch vụ VTHKCC bằng xe buýt tại các đô thị khác tại Việt Nam.