Đẩy Mạnh Việc Cấp Chứng Nhận Quyền Sử Dụng Đất

thông tin từ thị trường, từ thực tiễn là nguồn thông tin, là căn cứ để xây dựng kế hoạch kinh doanh và quản lý kế hoạch kinh doanh của ngân hàng.

Với quan điểm nhận thức trên, giải pháp nâng cao trình độ kế hoạch kinh doanh của NHNo & PTNT Đăk Nông cần tập trung vào những nội dung:

(1) Kế hoạch kinh doanh của ngân hàng phải dựa trên cơ sở nhu cầu vốn tín dụng trên thực tế của hộ sản xuất cà phê và phù hợp với chính sách và quy hoạch phát triển ngành cà phê của địa phương.

(2) Việc thực hiện kế hoạch và quản lý kế hoạch cho vay hộ sản xuất cà phê phải dựa vào vùng sinh thái phù hợp cho phát triển cà phê, có đủ nguồn nước tưới, sản xuất cà phê theo công nghệ tiên tiến, bền vững, bảo vệ môi trường.

(3) Cân đối ưu tiên nguồn vốn trung, dài hạn để cho vay tái canh cà phê, chuyển đổi sang trồng bộ giống cà phê mới năng suất cao, tránh được nhiều loại sâu bệnh và sử dụng ít nước tưới, phù hợp với điều kiện sinh thái của Đăk Nông.

(4) Cần ưu tiên nguồn vốn cho đối tượng vay vốn có mục đích giảm tổn thất sau thu hoạch, cho vay mua sắm dây chuyền công nghệ, máy móc, thiết bị chế biến cà phê, sân phơi, nhà kho bảo quản cà phê... nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm cà phê, tăng sức cạnh tranh nông sản cà phê trên thị trường.

4.2.4 Giải pháp đối với hộ sản xuất cà phê

4.2.4.1 Nâng cao năng lực của hộ sản xuất cà phê

Các giải pháp để nâng cao năng lực của hộ sản xuất cà phê cần được tổ chức triển khai hiệu quả trên hai phương diện: Trình độ quản lý vốn và khả năng tiếp cận thị trường.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 223 trang tài liệu này.

(1) Trước hết, cần tổ chức cho hộ sản xuất cà phê được tập huấn, học tập về phương pháp quản lý vốn trong kinh tế hộ. Cần có biện pháp nâng cao nhận thức và năng lực về hạch toán kinh tế đối với chủ hộ sản xuất cà phê. Các khoản chi tiêu của kinh tế hộ gia đình nông dân sản xuất cà phê có vay vốn tín dụng ngân hàng phải được quản lý khoa học, chặt chẽ, nghiêm túc để hạn chế các trường hợp sử dụng sai mục đích sản xuất, gây ra tình trạng thiếu vốn cho sản xuất, ảnh hưởng đến nguồn thu nhập chủ yếu của hộ và cũng là nguồn thu hồi nợ chủ yếu của ngân hàng.

(2) Cần có biện pháp hỗ trợ nâng cao khả năng tiếp cận thị trường của hộ sản xuất cà phê bằng nguồn thông tin tuyên truyền thường xuyên và chính thống của nhà nước. Cần nâng cao chất lượng kênh thông tin về nông nghiệp, nông thôn trên hệ thống phát thanh, truyền hình của địa phương. Nội dung kênh thông tin này, ngoài việc cập nhật các thông tin đặc thù về tình hình thời tiết, nông vụ, còn dành riêng thời lượng thích đáng để phổ biến chính sách nông nghiệp, nông thôn, tình hình giá cả thị trường vật tư đầu vào, giá cả nông sản đầu ra, tình hình sâu bệnh, bảo vệ thực vật và các thông tin khác liên quan đến sản xuất cà phê tại địa phương.

Liên quan đến giải pháp tín dụng đối với hộ sản xuất cà phê, trong điều kiện tham gia kinh tế thị trường có nhiều bất lợi về phía người nông dân ở khu vực nông thôn hiện nay, để tạo điều kiện cho hộ sản xuất cà phê chủ động trong việc tiếp cận thị trường, quyết định thời điểm bán nông sản với giá cả hợp lý, ngân hàng cũng cần quy định thủ tục gia hạn khi đến hạn trả nợ cho vay của sản xuất cà phê một cách thuận lợi, dễ dàng, không chuyển nhóm nợ khi nợ vay sản xuất cà phê cơ cấu lại thời hạn nợ, trong khoảng thời gian phù hợp, từ 2 đến 3 tháng.

4.2.4.2 Đẩy mạnh việc cấp chứng nhận quyền sử dụng đất

Đất vườn cà phê là tư liệu sản xuất nhưng đồng thời cũng là bất động sản có thể sử dụng thế chấp ngân hàng để đảm bảo nợ vay. Do đó, để tạo điều kiện thuận lợi cho hộ sản xuất cà phê vay vốn ngân hàng về tài sản đảm bảo nợ vay ngân hàng, cần thực hiện các nội dung sau:

(1) Nhà nước cần hoàn thành việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trong thời gian sớm nhất, tạo điều kiện cho hộ sản xuất cà phê vay vốn ngân hàng;

(2) Thông tin tuyên truyền, phổ biến sâu rộng trong nông thôn việc mua bán và mở rộng đất đai phải đúng theo các quy định của pháp luật để tránh các trường hợp tranh chấp, hoặc tránh diện tích cà phê xâm phạm vào diện tích đất đã quy hoạch vào mục đích sử dụng khác.

4.2.4.3 Khuyến khích sự tham gia liên kết

(1) Đẩy mạnh hình thành tổ chức tổ hợp tác đối với sản xuất cà phê

Tham gia tổ hợp tác sẽ tạo điều kiện tốt cho hộ sản xuất cà phê tham gia hình thức tổ chức sản xuất hợp tác xã sản xuất cà phê theo mô hình sản xuất lớn trong tương lai. Do đó, cần tạo điều kiện và khuyến khích các tổ hợp tác sản xuất cà phê hoạt động hiệu quả, theo đúng nguyên tắc bình đẳng, cùng có lợi, giúp đỡ lẫn nhau và bảo đảm lợi ích chung. Khắc phục tâm lý e ngại không muốn liên kết sản xuất, do thiếu niềm tin đang phổ biến ở nông thôn Đăk Nông hiện nay.

Muốn vậy, các tổ chức chính trị - xã hội cần đẩy mạnh tuyên truyền thật tốt các mô hình tổ chức liên kết; khuyến khích, thuyết phục hộ gia đình sản xuất cà phê ở nông thôn tham gia hợp tác trong sản xuất cà phê theo các quy định của pháp luật về Tổ hợp tác (Quốc hội, 2005), (Chính phủ, 2007).

Trên cơ sở Tổ hợp tác, ngân hàng phối hợp với các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội để hình thành Tổ vay vốn; với cơ chế hoạt động của tổ và giám sát của các tổ chức đoàn thể, ngân hàng sẽ có cơ hội mở rộng tín dụng và nâng cao chất lượng tín dụng, giảm thiểu rủi ro, giảm chi phí cho vay do giảm được một phần nhiệm vụ thẩm định phương án vay vốn, kiểm tra, giám sát sử dụng vốn vay, đôn đốc thu hồi nợ vay ngân hàng.

Đồng thời với việc khuyến khích tăng liên kết trong sản xuất cà phê, tạo điều kiện thuận lợi và quản lý nợ vay chặt chẽ trong hình thức cho vay bán trực tiếp đến hộ sản xuất cà phê thông qua Tổ vay vốn, ngân hàng cần có chính sách giảm lãi suất cho vay đối với hộ sản xuất cà phê là thành viên của Tổ vay vốn.

(2) Thành lập tổ chức hiệp hội riêng cho nông dân sản xuất cà phê

Thực tế hiện nay đặt ra yêu cầu là cần phải có tổ chức đại diện riêng và thống nhất để người sản xuất cà phê có vị trí bình đẳng trong mối quan hệ thương mại trong xã hội, trong nền kinh tế thị trường. Thông qua tổ chức đại diện, hộ sản xuất cà phê tự nâng cao trình độ quản lý vốn, chủ động bảo vệ quyền lợi của mình.

Trước mắt, cần tổ chức liên kết nông dân sản xuất cà phê bằng việc hình thành tổ chức phi lợi nhuận Liên đoàn Quốc gia hoặc Hiệp hội Quốc gia người trồng cà phê, có thể gọi là tổ chức liên kết người trồng cà phê. Bên cạnh đó, cần thống nhất về mặt tổ chức với các hiệp hội, chi hội đang hình thành và tồn tại ở một số địa phương nhưng hoạt động hiệu quả chưa cao, do tổ chức hoạt động còn nhỏ lẻ, manh mún, rời rạc.

Học tập kinh nghiệm thực tiễn trên thế giới như Indonesia, tổ chức liên kết người trồng cà phê có thể vận hành theo cơ chế lợi nhuận, điều phối cả hợp tác xã sản xuất cà phê, thực hiện các dịch vụ phục vụ nông dân trồng cà phê, đầu mối hỗ trợ nông dân về vốn tín dụng để sản xuất, dự trữ cà phê; đồng thời, tổ chức tiếp thị và điều tiết giá cả mua bán cà phê trên thị trường. Được như vậy, tổ chức liên kết người trồng cà phê mới tồn tại và là chỗ dựa vững chắc cho hộ sản xuất cà phê.

TÓM TẮT CHƯƠNG 4

Các quan điểm khi thực hiện giải pháp tín dụng của NHNo & PTNT Đăk Nông đối với hộ sản xuất cà phê cần được quán triệt xuyên suốt trong quá trình hoạt động. Trên cơ sở các quan điểm đó, mục tiêu của việc hoàn thiện các giải pháp nhằm hướng đến phát triển ổn định trong thời gian trước mắt và bền vững trong tương lai, dung hòa các mâu thuẫn giữa chi phí và thu nhập, nhiệm vụ và năng lực, nhiệm vụ chính trị và lợi ích tài chính của NHNo & PTNT hoạt động tại địa bàn Đăk Nông.

1- Giải pháp về hoàn thiện các chính sách nhà nước

- Với những khó khăn của ngành nông nghiệp và khu vực nông thôn, chính sách nhà nước về điều hành lãi suất cần quy định nguyên tắc lãi suất cho vay khu vực nông nghiệp, nông thôn luôn thấp hơn lãi suất cho vay các khu vực khác, ngành khác.

- Cần có chính sách đẩy mạnh phát triển sản xuất cà phê bền vững, theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung, quy mô lớn và hiệu quả, tổ chức liên kết các chủ

thể trong chuỗi giá trị ngành cà phê. Ngân hàng có điều kiện triển khai cho vay, thanh toán khép kín, đảm bảo an toàn, rút ngắn thời gian luân chuyển vốn tiền tệ trong hệ thống ngành hàng cà phê.

- Cần đẩy mạnh triển khai việc thực hiện chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn, chính sách bảo hiểm nông nghiệp, đẩy mạnh thực hiện chính sách hỗ trợ nhằm giảm tổn thất sau thu hoạch, chính sách mua tạm trữ cà phê để trực tiếp hỗ trợ cho nông thôn và nông dân, cho hộ sản xuất cà phê.

2- Đẩy mạnh cung cấp dịch vụ công

Công tác khuyến nông cần được hoàn thiện trong thời gian tới, cả về số lượng và chất lượng. Cần tích cực phát triển thủy lợi nhỏ để tăng cường năng lực nước tưới cho cây cà phê. Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh công tác bảo vệ thực vật, chủ động phòng chống sâu bệnh, đảm bảo năng suất, hiệu quả cho sản xuất cà phê. Đồng thời, cần tăng cường công tác bảo vệ an ninh đồng ruộng để tổ chức bảo vệ thành quả lao động của nhân dân tại khu vực nông nghiệp, nông thôn.

- Việc xác định nhu cầu vốn tín dụng của hộ sản xuất cà phê trên địa bàn Đăk Nông cần dựa trên những thông tin điều tra, thu thập từ thực tiễn và cần được bổ sung, cập nhật thường xuyên theo tình hình biến động của thị trường.

- Về nguồn vốn huy động, cần tiếp tục đẩy mạnh các biện pháp để nguồn vốn huy động tăng trưởng cao. Mục tiêu tăng trường vốn huy động là tăng tỷ trọng nguồn vốn huy động lãi suất thấp để cho vay nông nghiệp, nông thôn, cho vay hộ sản xuất cà phê.

- Cần nâng cao trình độ năng lực cán bộ ngân hàng cần tập trung vào một số nội dung chủ yếu: Trình độ chuyên môn nghiệp vụ và phẩm chất đạo đức bằng các hình thức cụ thể như tổ chức các lớp tập huấn, tổ chức thi tay nghề để kích thích việc tự học, tự nghiên cứu.

- Cần rà soát, điều chỉnh chính sách cho vay: (1) Cần xác định mục tiêu chính sách cho vay là bên cạnh việc thay đổi cơ cấu tăng tỷ trọng nguồn vốn huy động lãi suất thấp, cần tập trung cho vay hộ sản xuất cà phê có diện tích canh tác dưới 3 ha và tranh thủ tối đa sự ủng hộ của các tổ chức chính trị - xã hội; (2) Nội dung

chính sách cho vay tập trung vào một số biện pháp chính: Áp dụng phương thức cho vay đa dạng để phù hợp với đặc điểm tín dụng đối với hộ sản xuất cà phê; Áp dụng hình thức cho vay thông qua tổ vay vốn và tiếp tục mở rộng tổ chức mạng lưới nhằm đẩy mạnh dư nợ vay và số lượng hộ sản xuất cà phê được vay vốn.

- Cần chuẩn bị tốt các điều kiện để thành lập mới một số điểm giao dịch ngân hàng; bên cạnh đó, cần nâng cao trình độ lập kế hoạch và quản lý kế hoạch kinh doanh, đảm bảo kế hoạch kinh doanh phải gắn với tình hình thực tiễn sản xuất cà phê của địa phương.

4- Đối với hộ sản xuất cà phê

- Cần có giải pháp nâng cao trình độ quản lý và nâng cao trình độ tiếp cận thị trường cho hộ sản xuất cà phê, hạn chế được rủi ro vốn tín dụng từ nguyên nhân chủ quan của hộ sản xuất cà phê.

-Cần tiến hành nhanh việc cấp đầy đủ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho nông dân sản xuất cà phê, đảm bảo điều kiện vay vốn ngân hàng của hộ sản xuất cà phê.

- Cần cải thiện khả năng tham gia liên kết của hộ nông dân bằng giải pháp khuyên khích và đẩy mạnh hình thành hình thức tổ chức tổ hợp tác đối với sản xuất cà phê, bên cạnh đó, cần triển khai thành lập tổ chức hiệp hội riêng cho nông dân sản xuất cà phê.

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

1. Kết luận

a- Về mặt tổng quan, giải pháp tín dụng ngân hàng đối với hộ sản xuất cà phê là giải pháp tín dụng có đối tượng vay vốn là hộ nông dân, ngoài vai trò, đặc điểm của tín dụng ngân hàng nói chung, giải pháp tín dụng ngân hàng đối với hộ sản xuất cà phê còn có những vai trò, đặc điểm riêng trong môi trường nông nghiệp, nông thôn. Cụ thể là: (1) Giải pháp tín dụng ngân hàng đối với hộ sản xuất cà phê nhằm nâng cao thu nhập cho hộ sản xuất cà phê, đảm bảo tính liên tục chuỗi giá trị và đóng góp vào sự gia tăng giá trị mới của ngành cà phê, làm cầu nối để nhà nước thực hiện các chính sách quốc gia về nông nghiệp, nông thôn; (2) Thực tiễn về giải pháp tín dụng ngân hàng trong khu vực nông nghiệp, nông thôn của các nước trên thế giới rất phong phú, vận dụng phù hợp theo điều kiện mỗi nước với mục đích phát triển cân đối, hài hòa giữa các vùng, các khu vực kinh tế trên cơ sở hỗ trợ phát triển nông nghiệp, nông thôn. Từ những nội dung nghiên cứu về cơ sở lý luận và thực tiễn, có thể khẳng định giải pháp tín dụng ngân hàng là một kênh phân phối vốn tiền tệ quan trọng đối với hộ sản xuất cà phê ở khu vực nông nghiệp, nông thôn.

b- Nghiên cứu tình hình thực trạng triển khai thực hiện giải pháp tín dụng ngân hàng của NHNo & PTNT Đăk Nông đối với hộ sản xuất cà phê trong giai đoạn 2008 - 2011, nổi bật lên những nội dung sau:

Cầu vốn tín dụng ngân hàng của hộ sản xuất cà phê tại Đăk Nông rất cao: Có 80,5% hộ gia đình có nhu cầu vay vốn ngân hàng, với 58,5% chi phí sản xuất cà phê. Nhu cầu vốn của hộ sản xuất cà phê mang tính thời vụ rất đặc trưng. Nguồn vốn huy động của NHNo & PTNT Đăk Nông tăng trưởng lớn. Việc thực hiện chính sách cho vay của NHNo & PTNT Đăk Nông đối với hộ sản xuất cà phê có một số kết quả đáng ghi nhận như: Áp dụng lãi suất cho vay phù hợp với chính sách điều hành lãi suất; Thực hiện chặt chẽ trong giải quyết cho vay như đối tượng, điều kiện, đảm bảo nợ vay; Tích cực mở rộng mạng lưới ở khu vực nông thôn. Kết quả vay vốn tín dụng làm tăng thu nhập cho hộ sản xuất cà phê, nhất là những hộ có đa dạng hóa thu nhập và có diện tích canh tác lớn.

Tuy nhiên, có những tồn tại, hạn chế cần được khắc phục: Vốn huy động lãi suất cao có tỷ trọng lớn, nên vốn huy động tăng nhưng chưa đáp ứng tốt nhu cầu vay vốn của hộ sản xuất cà phê. Việc vận dụng chính sách cho vay có nhiều bất cập: Áp dụng phương thức cho vay chưa đa dạng; Hình thức cho vay hộ sản xuất cà phê còn gò bó trong cho vay trực tiếp, chưa phối hợp với các tổ chức chính trị - xã hội để cho vay thông qua tổ vay vốn, đảm bảo nợ vay bằng tín chấp; Việc quản lý nợ, kiểm tra, giám sát nợ vay còn buông lỏng; Nợ xấu diễn biến không ổn định, nợ quá hạn cao do nợ cần chú ý biến động rất lớn, tiềm ẩn nhiều rủi ro, nên chất lượng tín dụng chỉ đạt mức trung bình; Bên cạnh đó, việc quản lý kế hoạch kinh doanh chưa phù hợp với nhu cầu vay vốn của từng vùng sinh thái. Dẫn đến kết quả chưa mở rộng cho vay để đáp ứng nhu cầu vay vốn của hộ sản xuất cà phê và thu nhập của ngân hàng từ cho vay hộ sản xuất cà phê thấp hơn so với cho vay các đối tượng khác.

Nguyên nhân những kết quả đạt được, những tồn tại bất cập được xác định ở 4 nhóm nhân tố ảnh hưởng: Từ phía ngân hàng, từ phía hộ sản xuất cà phê, từ phía cung cấp dịch vụ công và từ phía chính sách nhà nước. Trong đó, nhân tố ảnh hưởng từ chính sách nhà nước, từ ngân hàng là các nhân tố ảnh hưởng mạnh mẽ và quan trọng nhất.

c- Xuất phát từ những khó khăn, tồn tại, những bất cập, yếu kém từ nghiên cứu tình hình thực trạng, luận án xác định cần hoàn thiện giải pháp tín dụng của NHNo & PTNT Đăk Nông đối với hộ sản xuất cà phê đến năm 2015 và năm 2020 với một số nội dung chủ yếu như sau:

- Về chính sách nhà nước: Bên cạnh các chính sách nhằm ổn định kinh tế vĩ mô, chính sách điều hành lãi suất của nhà nước cần thực hiện giữa vững nguyên tắc lãi suất cho vay khu vực nông nghiệp, nông thôn luôn thấp hơn lãi suất cho vay khu vực khác. Đồng thời, cần đẩy mạnh triển khai chính sách phát triển cà phê bền vững, nhất là ở các vùng trọng điểm sản xuất cà phê như Đăk Nông; mở rộng triển khai bảo hiểm nông nghiệp, bảo hiểm sản xuất cà phê.

- Cần cải thiện và nâng cao chất lượng dịch vụ công phục vụ cho phát triển kinh tế khu vực nông nghiệp, nông thôn, nhất là khuyến nông, bảo vệ thực vật, thủy