Ban Chỉ Đạo Tổng Điều Tra Dân Số Và Nhà Ở Trung Ương. Tổng Điều Tra Dân

đào tạo, bồi dưỡng thêm nâng cao năng lực về ngôn ngữ học và về phương pháp giảng dạy, đặc biệt là phương pháp giảng dạy cho học sinh lớp 1 có yếu tố là người dân tộc, tổ chức các hoạt động vui chơi có gắn với việc sử dụng tiếng Việt trong trò chơi… Bố trí những giáo viên có kinh nghiệm dạy tiếng Việt lớp 1 và những giáo viên biết tiếng Cơ ho (điều này rất quan trọng) vào dạy lớp 1.

Qua quá trình làm thực nghiệm tác động sư phạm nhằm nâng cao kỹ năng đọc chữ tiếng Việt cho học sinh lớp 1 người dân tộc Cơ ho, chúng tôi nhận thấy cả giáo viên và học sinh gặp một số khó khăn khách quan nhất định như chương trình học chưa phù hợp, điều kiện cơ sở vật chất chưa đáp ứng, năng lực ngôn ngữ của giáo viên,…Vì vậy, theo chúng tôi, để triển khai nội dung và phương pháp thực nghiệm tác động trên một diện rộng cho học sinh lớp 1 người dân tộc Cơ ho, trong quá trình dạy tiếng Việt, giáo viên nên sử dụng các biện pháp cần thiết và phù hợp như luận án đã thử nghiệm, đề xuất và các biện pháp khả thi khác để nâng cao kỹ năng đọc chữ tiếng Việt cho học sinh như sau:

- Đối với nâng cao mức độ kỹ năng đọc chữ cái tiếng Việt: giáo viên cần tăng cường thời gian tri giác và đọc thành tiếng con chữ cho học sinh; phân tích cấu âm các chữ cái cho học sinh khi đọc; cần phân biệt sự giống và khác nhau giữa một số chữ cái có âm được phát ra gần giống nhau khi đọc; điều chỉnh ngay những học sinh khi phát âm một số chữ cái bị xen lẫn âm tiếng Cơ ho.

- Đối với nâng cao mức độ kỹ năng đọc vần tiếng Việt: giáo viên cần phân tích cấu tạo vần, cách tạo âm ghép vần cho học sinh; tăng cường thời gian tri giác và đọc thành tiếng các vần cho học sinh; ở những vần khó, nên kết hợp tập đánh vần với tập viết vần; cá biệt hóa để sửa chữa những học sinh khi đánh vần sai hoặc phát âm và có xen lẫn âm tiếng Cơ ho.

- Đối với nâng cao mức độ kỹ năng đọc từ tiếng Việt: giáo viên cần phân tích cấu tạo từ, cách ghép các nguyên âm và phụ âm thành từ; tăng cường thời gian tri giác và đọc thành tiếng các từ được tạo nên từ những chữ cái và vần trong chương trình học; ở những từ khó (có nguyên âm dài, nhiều nguyên âm…) giáo viên nên phát âm nhiều lần cho học sinh nghe và có những bài tập gắn liền với những từ này; cá biệt hóa để sửa chữa những học sinh khi đọc sai hoặc phát âm và có xen lẫn âm tiếng Cơ ho trong đọc từ, đặc biệt là những từ có dấu thanh và những từ có hai tiếng. Bên cạnh đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần thiết kế sách

giáo khoa tiếng Việt lớp 1 theo hướng đặc thù cho học sinh người dân tộc Cơ ho (ví dụ như: tăng thời gian luyện đọc, phân tích nét tương đồng và khác biệt giữa âm tiếng Việt và tiếng Cơ ho trong sách giáo viên; những ví dụ được đưa ra trong sách giáo khoa gần với đời sống hàng ngày của học sinh vùng sâu, vùng xa hơn…). Sở Giáo dục và Đào tạo cần khuyến khích giáo viên trực tiếp giảng dạy tiếng Việt cho học sinh lớp 1 đi học thêm tiếng Cơ ho để trong quá trình dạy đọc chữ tiếng Việt có sự so sánh với tiếng Cơ ho, từ đó bài giảng sẽ hiệu quả hơn.

- Đối với nâng cao mức độ kỹ năng đọc câu tiếng Việt: tăng cường, bổ sung cho học sinh đọc các câu được kết cấu từ những chữ cái, vần, từ theo tiến độ chương trình học; cho học sinh đọc theo nhóm, theo cặp; kết hợp giải nghĩa của câu để học sinh hiểu, từ đó học sinh sẽ đọc tốt hơn; chú ý rèn cho học sinh biết ngắt câu, ngừng nghỉ ở những chỗ có dấu câu; cá biệt hóa để sửa chữa những học sinh khi đọc sai hoặc phát âm và có xen lẫn âm tiếng Cơ ho trong khi đọc.

- Đối với nâng cao mức độ kỹ năng đọc đoạn văn tiếng Việt: tăng cường cho học sinh đọc các câu được thiết kế thêm theo chương trình học dưới hình thức đọc tiếp nối, đọc theo cặp; cho học sinh đọc thêm những bài thơ, đoạn văn vần để từ đó sửa những âm sai trong khi đọc bên cạnh việc giải nghĩa của bài thơ, đoạn văn vần; chú ý rèn cho học sinh biết ngắt câu, ngừng nghỉ ở những chỗ có dấu câu, dấu chấm giữa các câu; cá biệt hóa để sửa chữa những học sinh khi đọc sai hoặc phát âm và có xen lẫn âm tiếng Cơ ho trong khi đọc.

2.3. Đối với phụ huynh học sinh, cần thiết tạo môi trường tiếng Việt (bằng ngôn ngữ nói) ngay từ trong cuộc sống hàng ngày bằng cách nói chuyện bằng tiếng Việt nhiều hơn với trẻ (nếu phụ huynh biết tiếng Việt). Bởi vì nếu học sinh học tiếng Việt ở trường mà không có sự rèn luyện, trau dồi hàng ngày ở nhà thì những kiến thức và kỹ năng nói tiếng Việt sẽ bị mờ nhạt và bị giao thoa bởi tiếng Cơ ho./.

TÀI LIỆU THAM KHẢO