Quan Điểm, Mục Tiêu Phát Triển Kt - Xh Của Đảng Và Nhà Nước Tỉnh Đồng Nai

theo hướng bền vững. Để đạt được những thành tựu về phát triển KT- XH như hiện nay là sự nỗ lực rất lớn của chính quyền ĐP, trong đó, việc phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi và định mức chi đã tạo cho chính quyền ĐP chủ động khai thác và quản lý tốt nguồn thu, tạo cho ĐP có nhiều thuận lợi trong việc tập trung nguồn lực để phát triển KT- XH theo đúng hướng.Tuy nhiên, vẫn còn một số vấn đề đặt ra cần giải quyết để hoàn thiện công tác phân cấp quản lý NSNN trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới đó là:

- Đối với phân cấp quyền lực:

Một là, việc ban hành một số chế độ, chính sách chưa phù hợp với điều kiện và đặc thù của Đồng Nai;

Hai là, trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ, công chức của ngành tài chính chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ ngày càng cao;

Ba là, thiếu sự lãnh đạo tập trung của Đảng, tính chủ động của HĐND và UBND

tỉnh;

- Đối với phân cấp về vật chất:

Một là, một số điểm chưa hợp lý trong quá trình điều hành, quản lý ngân sách

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 180 trang tài liệu này.

với quy định của Luật NSNN năm 2002 và những văn bản hướng dẫn;

Hai là, một số nội dung trong phân cấp nguồn thu và nhiệm vụ chi chưa phù hợp với điều kiện và đặc thù của Đồng Nai;

- Đối với phân cấp về quản lý chu trình ngân sách: Một số bất cập, hạn chế trong lập dự toán và phê duyệt quyết toán ngân sách.

TÓM TẮT CHƯƠNG 2

Nội dung chương 2 đã phân tích rõ những tác động về đặc điểm tự nhiên, tình hình kinh tế - xã hội địa phương, tổ chức đơn vị hành chính đến công tác phân cấp quản lý NSNN trên đia bàn. Đồng thời, phân tích rõ những mặt đạt được, những hạn chế, tồn tại và nguyên nhân trong việc thực hiện phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi ở địa phương thời gian qua. Luận văn cũng đưa ra được những vấn đề đặt ra cần giải quyết đối với công tác hoàn thiện công tác phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi NSNN trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới, đó là:

- Việc ban hành một số chế độ, chính sách chưa phù hợp với điều kiện và đặc thù của Đồng Nai;

- Trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ, công chức của ngành tài chính chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ ngày càng cao;

- Thiếu sự lãnh đạo tập trung của Đảng, tính chủ động của HĐND và UBND

tỉnh;

- Một số điểm chưa hợp lý trong quá trình điều hành, quản lý ngân sách với quy

định của Luật NSNN năm 2002 và những văn bản hướng dẫn;

- Một số nội dung trong phân cấp nguồn thu và nhiệm vụ chi chưa phù hợp với điều kiện và đặc thù của Đồng Nai;

- Một số bất cập, hạn chế trong lập dự toán và phê duyệt quyết toán ngân sách.

Từ nhận thức trên giúp cho việc đánh giá thực trạng phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi NSNN trên địa bàn tỉnh Đồng Nai một cách khách quan để đưa ra những giải pháp phù hợp nhằm đổi mới và hoàn thiện công tác quản lý và phân cấp quản lý NSNN hiện hành.

CHƯƠNG 3‌

GIẢI PHÁP CƠ BẢN HOÀN THIỆN CÔNG TÁC PHÂN CẤP QUẢN LÝ NSNN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH ĐỒNG NAI ĐẾN NĂM 2025

Giai đoạn từ nay đến năm 2025, hoàn thiện việc phân cấp quản lý ngân sách nhà nước của tỉnh sẽ chịu ảnh hưởng bởi những yếu tố tích cực và tiêu cực tác động đến tình hình chung của kinh tế, chính trị, xã hội thế giới, của nước ta cũng như những ảnh hưởng khác của tỉnh. Đó là xu thế chung trên thế giới hiện nay: Hòa bình, hợp tác phát triển; cùng những hệ thống thể chế, cơ chế chính sách phát triển KT – XH nói chung, hoàn thiện thể chế thị trường , trong đó, có rà soát để hoàn thiện việc phân cấp quản lý ngân sách nhà nước nói riêng.

3.1. Quan điểm, mục tiêu phát triển KT - XH của Đảng và nhà nước tỉnh Đồng Nai đến năm 2025‌

3.1.1. Quan điểm phát triển

Để định hướng thực hiện tốt phát triển kinh tế, xã hội giai đoạn 2016-2020, định hướng đến 2025, trong đó, có việc hoàn thiện phân cấp quản lý ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh, quan điểm phát triển của tỉnh Đồng Nai:

Một là, Tiếp tục đổi mới và sáng tạo trong quản lý phát triển KT- XH. Tập trung hoàn thiện cơ chế thị trường định hướng XHCN. Chú trọng phát triển chiều sâu, phát triển kinh tế tri thức, kinh tế xanh. Xây dựng nền kinh tế thị trường hiện đại, hội nhập quốc tế. Đồng thời, sử dụng các nguồn lực, công cụ điều tiết, chính sách phân phối để phát triển văn hóa và thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội.

Hai là, Bảo đảm phát triển nhanh và bền vững trên cơ sở ổn định kinh tế vĩ mô và không ngừng nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh. Phát triển kinh tế gắn chặt với phát triển văn hóa, xã hội, bảo vệ môi trường. Bảo đảm quốc phòng an ninh và giữ vững hòa bình, ổn định để xây dựng đất nước.

Ba là, Hoàn thiện nhà nước pháp quyền XHCN. Nâng cao hiệu lực, hiệu qủa quản lý và định hướng phát triển của nhà nước. Xây dựng nền hành chính hiện đại, chuyên nghiệp, năng động và trách nhiệm, lấy phục vụ nhân dân và lợi ích quốc gia là

mục tiêu cao nhất.

Bốn là, Phát huy cao nhất các nguồn lực trong nước, đồng thời, chủ động hội nhập quốc tế, huy động và sử dụng có hiệu quả nguồn lực bên ngoài để phát triển nhanh và bền vững. Nâng cao sức cạnh tranh và tính tự chủ của nền kinh tế.

3.1.2. Mục tiêu tổng quát

Từ quan điểm phát triển nêu trên, Đảng đưa ra mục tiêu tổng quát là: “Bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, phấn đấu tăng trưởng kinh tế cao hơn 5 năm trước. Đẩy mạnh thực hiện các đột phá chiến lược, cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, hiệu quả và sức cạnh tranh. Phát triển văn hóa, thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội. Tăng cường quốc phòng, an ninh, giữ vững chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ.Nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại và chủ động hội nhập quốc tế. Giữ vững hòa bình, ổn định, tạo môi trường, điều kiện thuận lợi để xây dựng và bảo vệ đất nước.”.

3.1.3. Các chỉ tiêu‌

Để triển khai thực hiện mục tiêu tổng quát đề ra, Đồng Nai đã cụ thể hóa thành 17 mục tiêu cụ thể, trong đó, có một số mục tiêu về kinh tế như sau:

- Tốc độ tăng trưởng kinh tế (GRDP) bình quân giai đoạn 2016 - 2020 khoảng 6,5- 7%/năm (theo giá năm 2010); đến năm 2025 tăng từ 6% - 6,5%.

- GRDP bình quân đầu đến năm 2020 (giá hiện hành) người đạt từ 3.200 USD -

3.500 USD; đến năm 2025 đạt từ 3.500 USD - 4.000 USD.

- Cơ cấu kinh tế năm 2020: Tỷ trọng Công nghiệp - dịch vụ trong GDP chiếm trên 85%; đến năm 2025 đạt trên 88%.

- Tổng vốn đầu tư toàn xã hội bình quân 5 năm (giai đoạn 2016 -2020) bằng khoảng 32- 34% GDP; giai đoạn 2021 - 2025 bằng khoảng 34 - 36% GDP.

- Bội chi ngân sách năm 2020 không quá 4% GDP; năm 2025 không quá 5%.

- Tổng thu NSNN hàng năm so với GDP đạt tỷ lệ 16% - 18%; đến năm 2025 đạt từ 18% - 20%.

- Năng suất lao động xã hội bình quân đến năm 2020 tăng từ 4 - 5%; đến năm 2025 tăng từ 5 - 6%.

- Tiêu hao năng lượng tính trên GDP bình quân giảm 1-1,5%/ năm.

- Tỷ lệ đô thị hóa đến năm 2020 đạt 38 -40%; đến năm 2025 đạt từ 40 - 42%.

3.2. Quan điểm, mục tiêu về hoàn thiện cơ chế phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi ngân sách trên địa bàn tỉnh Đồng Nai‌

Hoàn thiện cơ chế phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi NSNN là nhiệm vụ quan trọng, nhằm tạo cơ sở kinh tế vững mạnh, yếu tố vật chất cơ bản cho cả 3 cấp chính quyền ở địa phương thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình. Tuy nhiên, quá trình tổ chức thực hiện cơ chế phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi ở địa phương là rất phức tạp, bao gồm nhiều mối quan hệ, những mối quan hệ này lại phụ thuộc chặt chẽ vào nội dung và tính chất của cơ chế phân cấp quản lý kinh tế - xã hội. Khi cơ chế phân cấp quản lý kinh tế - xã hội thay đổi thì cơ chế phân cấp quản lý ngân sách nhà nước cũng phải thay đổi theo, mà yếu tố quan trọng trong phân cấp quản lý NSNN đó chính là phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi ở mỗi cấp ngân sách.

Như vậy có thể khẳng định quan điểm trong việc hoàn thiện cơ chế phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi là đảm bảo vai trò chủ đạo của ngân sách cấp trên, tức là đảm bảo khả năng cấp phát kinh phí cho yêu cầu thực hiện các chức năng của ngân sách cấp trên nhưng đồng thời, cơ chế đó cũng phải đảm bảo tính độc lập của ngân sách cấp dưới, tức là sau khi được phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi thì chính quyền các cấp được quyền quyết định ngân sách cấp mình. Như vậy sẽ đảm bảo được nguyên tắc độc lập của các cấp ngân sách, nhưng không thoát ly sự kiểm tra giám sát của ngân sách cấp trên trong việc chỉ đạo, chi phối, điều hoà, kiểm tra, kiểm soát ngân sách cấp dưới. Đồng thời, đảm bảo cân đối ngân sách các cấp, hạn chế việc bổ sung kinh phí cho ngân sách cấp dưới. Những mục tiêu, quan điểm cụ thể, đó là:‌

3.2.1. Mục tiêu:

Một là, tạo lập môi trường tài chính ngân sách lành mạnh nhằm giải phóng và

phát triển nguồn lực, phân bổ ngân sách một cách hợp lý, đảm bảo công bằng; sử dụng có hiệu quả nguồn NSNN, phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; ổn định và phát triển nền tài chính - ngân sách địa phương, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế cao, bền vững, thực hiện xoá đói giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội.

Hai là, tăng cường phân cấp quản lý ngân sách, đảm bảo tính thống nhất về thể chế của NSNN và vai trò chủ đạo của ngân sách cấp trên; đồng thời, phát huy tính chủ động sáng tạo của ngân sách các cấp chính quyền cơ sở trong quản lý và sử dụng NSNN. Từng bước đổi mới cơ chế quản lý ngân sách theo kết quả thực hiện các công việc được NSNN cấp kinh phí.

Ba là, nâng cao quyền hạn và trách nhiệm của các cấp, các ngành, các đơn vị sử dụng kinh phí từ NSNN.

Bốn là, nâng cao tính minh bạch, dân chủ và công khai trong công tác quản lý NSNN.

Năm là, đáp ứng yêu cầu đổi mới cơ chế quản lý kinh tế, phù hợp với cơ chế thị trường có sự điều tiết của nhà nước, đáp ứng yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế.

3.2.2. Quan điểm

Một là, kế thừa và phát huy những mặt tích cực của Luật NSNN, cơ chế phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi trên địa bàn tỉnh Đồng Nai giai đoạn 2011 - 2015; đảm bảo phù hợp với Luật tổ chức Hội đồng nhân dân và Uỷ ban nhân dân các cấp, phù hợp với Hiến pháp và pháp luật hiện hành.

Hai là, đẩy mạnh cải cách hành chính trong công tác quản lý NSNN; kiểm soát chặt chẽ các hoạt động thu, chi ngân sách và quản lý tài sản công; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra đối với công tác NSNN để nâng cao kỷ luật, kỷ cương trong quản lý tài chính - NSNN đảm bảo thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, chống tham nhũng trong quản lý và sử dụng NSNN.

Ba là, phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi được vận dụng phù hợp với đặc điểm tình hình, điều kiện kinh tế - xã hội ở từng vùng, từng địa bàn hành chính; đảm bảo công tác quản lý NSNN ở địa phương và cụ thể là cơ chế phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ

chi đúng quy định của Luật NSNN và các chính sách quy định hiện hành, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương trong thời kỳ đổi mới.

Bốn là, việc phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi nhằm nâng cao tính chủ động và trách nhiệm của các cấp chính quyền địa phương trong việc quản lý và điều hành ngân sách. Đồng thời, phân cấp vừa đảm bảo công bằng, phát triển cân đối giữa các khu vực trên địa bàn để chủ động thực hiện nhiệm vụ giao.

Năm là, tăng nguồn lực cho cấp huyện, xã từng bước tăng dần khả năng tự cân đối, giảm dần số bổ sung từ ngân sách cấp trên.

3.3. Một số giải pháp hoàn thiện phân cấp quản lý NSNN trên địa bàn tỉnh Đồng Nai đến năm 2025‌‌

3.3.1. Giải pháp về phân cấp quyền lực‌

3.3.1.1. Về ban hành các chế độ, chính sách của địa phương:

- Để xây dựng một hệ thống tài chính, ngân sách các cấp của địa phương ổn định và lành mạnh, tiếp tục rà soát các văn bản đã ban hành về các chế độ, chính sách của địa phương không còn phù hợp để kịp thời, bổ sung, điều chỉnh hoặc bãi bỏ. Đồng thời, khi ban hành các văn bản mới về chế độ, chính sách của địa phương phải gắn với khả năng cân đối ngân sách, tính hiệu quả và khả thi của văn bản. Đặc biệt là các chế độ liên quan đến con người, liên quan đến chế độ cho cán bộ xã chuyên trách, không chuyên trách, chế độ an sinh xã hội,...

- Dự kiến trong thời gian tới, ban hành một số cơ chế, chính sách của địa phương như sau:

+ Ban hành nghị quyết về định mức phân bổ chi NSĐP và tỷ lệ % phân chia nguồn thu giữa các cấp ngân sách tỉnh Đồng Nai giai đoạn 2016-2020 và những năm tiếp theo phù hợp với Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015, Luật NSNN năm 2015 và quy định hiện hành của một số luật liên quan.

+ Phát hành trái phiếu địa phương để huy động nguồn vốn nhàn rỗi từ nhân dân và các tổ chức; xây dựng cơ chế đổi đất lấy hạ tầng nhằm thu hút vốn đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng trên địa bàn.

+ Xây dựng và ban hành cơ chế, chính sách thu hút nhà đầu tư để phát triển sản

xuất kinh doanh, tăng thu ngân sách cho địa phương, như: chế độ hỗ trợ để đầu tư hoàn chỉnh hạ tầng các khu, cụm công nghiệp đã quy hoạch;

3.3.1.2. Về tăng cường vai trò lãnh đạo của các cấp ủy Đảng:‌

- Nâng cao vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của hệ thống chính trị các cấp từ tỉnh, huyện đến xã, đặc biệt là cấp ủy, chính quyền địa phương trong việc xây dựng, phân cấp quản lý ngân sách sâu, sát đảm bảo sử dụng có hiệu quả nguồn vốn ngân sách. Đưa chỉ tiêu hoàn thành nhiệm vụ thu, chi ngân sách là một trong những nhiệm vụ chính trị để xét thi đua, khen thưởng hàng năm của cấp ủy đảng, của đơn vị và từng cấp ngân sách. Thực hiện tốt quy chế công khai, cải cách thủ tục hành chính.

- Quán triệt và thực hiện nghiêm các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của nhà nước về công tác quản lý NSNN và phân cấp quản lý NSNN, xem đây là nhiệm vụ chính trị thường xuyên, là tiêu chí để đánh hiệu quả, chất lượng hoạt động của các ngành, các cấp và các tổ chức.

bàn:‌

3.3.1.3. Về hoàn thiện tổ chức bộ máy làm công tác quản lý tài chính trên địa

- Tiếp tục hoàn thiện tổ chức bộ máy làm công tác quản lý tài chính, ngân sách,

tăng cường công tác đào tạo bồi dưỡng và thu hút nguồn nhân lực, nhất là đối với cấp xã; bố trí và ổn định đội ngũ cán bộ tài chính các cấp theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại; đảm bảo đến năm 2025 đạt 100% cán bộ có trình độ chuyên môn nghiệp vụ từ đại học trở lên, đặc biệt là phải có phẩm chất đạo đức, năng lực công tác để quản lý công tác tài chính, ngân sách ngày càng chặt chẽ, đúng quy định, đáp ứng tốt yêu cầu, nhiệm vụ được giao.

- Bên cạnh đó, để việc thực hiện phân cấp mạnh nhiệm vụ chi cho cấp xã về đầu tư XDCB theo Nghị định 12/2009/NĐ-CP ngày 12/2/2009 của chính phủ về quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình, cần thường xuyên tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kiến thức cho lãnh đạo và cán bộ công chức cấp xã làm công tác tài chính, quản lý đầu tư xây dựng nắm về trình tự thủ tục và các quy định hiện hành về đầu tư XDCB của cấp xã để công tác quản lý đầu tư XDCB được phân cấp đảm bảo thực hiện đúng quy định và có hiệu quả.