Trên Tuyến Đường Du Lịch Tại Vqg Rất Dễ Dàng Bắt Gặp Các Loại Rác Thải Do

Du lịch

Khách du lịch

Xây dựng cơ sở

hạ tầng

Nhu cầu

thức ăn

Nước

thải

Tiếng

ồn

Mất đất nông

nghiệp

Chiếm dụng

HST tự

Khai thác vật liệu

xây dựng

VQG Cát Bà có tiềm năng đặc biệt về phát triển du lịch. Trong những năm gần đây, lượng du khách đến đây tăng đột biến. Hoạt động du lịch đã góp phần đáng kể cải thiện thu nhập cho người dân và ngân sách địa phương. Tuy nhiên các hoạt động du lịch đã gây ra rất nhiều sức ép tới môi trường sinh thái nhạy cảm đặc trưng của vùng, vì vậy, đây được coi là một động lực chi phối quan trọng tới MTDL VQG Cát Bà. Chuỗi ảnh hưởng của phát triển du lịch được phân tích và thể hiện tóm tắt như sau:

Săn bắt,

bẫy các loài thú,

	Ô nhiễm nguồn nước	Ảnh hưởng tới các		Giảm đa dạng sinh học	Xói mòn đất, sạt lở
Chim			Loài
rừng,			chim,
côn trùng			thú rừng

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 112 trang tài liệu này.

Phân tích các khía cạnh từ hoạt động du lịch tại VQG Cát Bà gây suy thoái MTDL:

 Áp lực số lượt khách du lịch ngày càng tăng qua các năm.

 Xây dựng các cơ sở vật chất, hạ tầng (Nhà nghỉ, khách sạn, quán hàng, đường..)

Hình 8: Trên tuyến đường du lịch tại VQG rất dễ dàng bắt gặp các loại rác thải do khách du lịch để lại

(Nguồn: Ảnh tác giả chụp trong quá trình thực địa)

Hình 9: Màn bắn pháo hoa vào một số dịp cuối tuần trong mùa du lịch tại Cát Bà rất thu hút khách du lịch tuy nhiên gây tiếng nổ lớn ảnh hưởng đến đời sống của

các loài động vật tại VQG

(Nguồn: Ảnh tác giả chụp trong quá trình thực địa)

Hình 10: Hình ảnh chen lấn của khách du lịch tại bến phà Tuần Châu vào mỗi dịp cuối tuần vào mùa du lịch tại Cát Bà

(Nguồn: Ảnh tác giải chụp trong quá trình thực địa tháng 6, 2015)

c. Áp lực từ năng lực quản lý của cán bộ VQG Cát Bà

- Gặp nhiều khó khăn, thiếu thốn về cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ việc kiểm tra, quan lý tại vườn.

- Đội ngũ quản lý mỏng, trình độ cán bộ, kiểm lâm còn hạn chế. Các lớp đào tạo cho cán bộ quản lý vườn còn rất ít.

- Hiện tại vườn có 11 trạm kiểm lâm tuy nhiên thực tế cho thấy rằng con số này là chưa đủ đối với 1 VQG rộng lớn như Cát Bà. Tình trạng săn bắt, bẫy chim, thú rằng vẫn diễn ra mà không có sự can thiệp của chính quyền địa phương.

- Các chính sách QL MTDL còn nhiều lỏng lẻo, chưa rõ ràng. Các vấn đề về môi trường diễn ra tại VQG chưa được kiểm tra, giám sát chặt chẽ như việc xả thải của các khách sạn ra môi trường.

3.2.3. Phân tích hiện trạng (S – State) hoạt động QL MTDL tại VQG Cát Bà

3.2.3.1. Cơ cấu, nhân lực quản lý

Cơ cấu tổ chức

Sơ đồ cơ cấu tổ chức của Ban Quản lý Quần đảo Cát Bà được thể hiện trong sơ đồ trên. Trong đó, Ban Quản lý Quần đảo Cát Bà với Ban Lãnh đạo như nói trên sẽ chỉ đạo các phòng, ban trực thuộc trong việc quản lý, bảo tồn, phát huy giá trị Di sản, đảm bảo sự bền vững của Di sản. Các phòng, ban trực thuộc Ban Quản lý Quần đảo Cát Bà, bao gồm:

 Văn phòng.

 Phòng quản lý di sản.

 Phòng tài chính kế hoạch.

 Ban quản lý dự án.

 Thanh tra di sản.

 Trung tâm cứu hộ, cứu nạn.

 Trung tâm quản lý phương tiện.

 Ban quản lý Khu dự trữ sinh quyển Quần đảo Cát Bà.

 VQG Cát Bà.

 Ban quản lý các Vịnh Cát Bà.

Trong số các phòng, ban nói trên, có 03 đơn vị tập trung nhiều nhân lực là: VQG Cát Bà (81 cán bộ), Ban quản lý các Vịnh Cát Bà (41 cán bộ); Ban quản lý khu Dự trữ

Sinh quyển Quần đảo Cát Bà (20 cán bộ). (Nguồn: Sổ tay quản lý VQG Cát Bà).[6, 33]. Hạt kiểm lâm của VQG Cát Bà hiện có hơn 60 người, được bố trí thành 12 đơn vị,

trong đó có một tổ kiểm lâm cơ động và 10 trạm kiểm lâm. Ngoài việc bảo vệ VQG, lực lượng kiểm lâm ở đây còn thực hiện chức năng bảo vệ khu dự trữ sinh quyển thế giới quần đảo Cát Bà với diện tích hơn 26 nghìn ha. Ðể làm tốt công tác phòng, chống thiên tai, Hạt kiểm lâm còn xây dựng kế hoạch phòng, chống thiên tai cụ thể, chủ động phối hợp chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng sẵn sàng ứng cứu kịp thời trong mọi tình huống.

Với nhiệm vụ bảo tồn nguyên vẹn tài nguyên thiên nhiên, nghiên cứu khoa học và phát triển dịch vụ du lịch sinh thái, trong những năm qua, công tác bảo vệ ở đây được duy trì thường xuyên.

Ngoài ra, việc QL MTDL tại VQG Cát Bà còn sự tham gia của người dân địa phương. Bằng chứng là theo báo cáo của phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Cát Hải, cuối năm 2014 VQG Cát Bà đã hoàn tất hồ sơ khoán và giao diện tích rừng cho các hộ nhận khoán.[17].

3.2.3.2. Hiện trạng phát triển du lịch tại VQG Cát Bà

Trong những năm trở lại đây VQG Cát Bà là một điểm đến du lịch hấp dẫn và thu hút trên 1 triệu lượt khách đến tham quan, nghiên cứu hàng năm. Các hoạt động du lịch tại VQG Cát Bà cũng rất phong phú, đa dạng với nhiều loại hình và tuyến điểm khác nhau.

Hình 11: Poster giới thiệu các hoạt động du lịch tại VQG Cát Bà

(Nguồn: Ảnh tác giả chụp trong quá trình thực địa)

a. Sức hút khách du lịch của VQG Cát Bà

Theo thống kê năm 2014, tổng số lượt khách du lịch đến Cát Bà đạt 1.513.000 lượt khách, đạt 101% kế hoạch đề ra trong năm 2014, tăng 14% so với năm 2013. Doanh thu từ dịch vụ lưu trú và ăn uống là 671,2 tỷ đồng.[19].

Theo kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2015, tổng số lượt khách du lịch đến Cát Bà ước tính đạt 1.600.000 lượt khách. [19].

Như vậy, số khách bình quân một ngày gần 4400 lượt. Đây là một con số đáng mơ ước của bất kỳ một địa điểm tham quan, du lịch nào.

Bảng 2: Số lượt khách du lịch đến Cát Bà (2009 – 2015)

Năm

2009

2010

2011

2012

2013

2014

Ước tính 2015

Số lượt khách du lịch (Triệu lượt)

1.03

1.14

1.21

1.33

1.36

1.51

1.6

Nguồn: Sở văn hóa, thể thao và du lịch Hải Phòng

Hình 12: Hình ảnh giới thiệu một số tuyến/điểm du lịch sinh thái tại VQG Cát Bà

(Nguồn: Ảnh tác giả chụp trong quá trình thực địa)

Qua phân tích có thể nhận thấy lượng khách du lịch đến VQG Cát Bà rất lớn trong những năm trở lại đây và có chiều hướng tăng lên theo kế hoạch quy hoạch phát triển du lịch của UBND thành phố Hải Phòng tầm nhìn đến 2050.

b. Các vấn đề bất cập đang gặp phải của hoạt động du lịch tại MTDL VQG Cát Bà

Du lịch mang tính mùa vụ

Lượng khách du lịch đến Cát Bà không cân đối, ít về mùa đông nhưng lại quá tải về mùa hè dẫn đến tìn trạng khi thì dồn nén khách, khi thì chèo kéo khách, chính quyền địa phương không kiểm soát được giá cả, nộp ngân sách địa phương còn thấp, săn bắt động, thực vật, chặt cây, hái củi... của người dân địa phương vẫn còn tồn tại.

Số lượng khách du lịch đến Cát Bà vào các dịp cuối tuần trong mùa du lịch cao điểm (từ thàng 5 đến tháng 9) tính trong 6 tháng năm 2015 dao động từ 2500 đến 5000 lượt khách/ngày. (Nguồn: Sở văn hóa, thể thao và du lịch Hải Phòng). Hiện tượng “cháy” phòng khách sạn, tắc phà diễn ra thường xuyên trong các tháng cao điểm gây ảnh hưởng xấu đến tâm lý khách du lịch. [19].

Vào các tháng mùa đông, hoạt động du lịch gần như đóng băng. Chỉ có một số ít các nhóm nghiên cứu, sinh viên đến học tập, nghiên cứu tại vườn.

Cơ sở hạ tầng

Ở Cát Bà hiện nay có khoảng 150 khách sạn nhà nghỉ nằm rải rác trong thị trấn, nhiều nhất là ngay khu đường 1/4 ven biển. Trong số đó có 1 khách sạn 4 sao (Cát Bà Island Resort & Spa), 3 khách sạn 3 sao (Hùng Long Habour, Holiday View, Sea Pearl), 17 khách sạn 2 sao (Các Hoàng Tử, Hướng Dương, Hải Long, Thảo Minh, Sun Flower,

...) . Tổng số phòng nghỉ của các khách sạn, nhà nghỉ tại cát Bà khoảng 2500 phòng, đáp ứng cho khoảng 5000 du khách. [17].

Nhận xét: Vùng đệm VQG Cát Bà có rất nhiều khách sạn, nhà nghỉ lớn, nhỏ. Tuy nhiên trong đó chỉ có 1 khách sạn nhà nước (Nhà khách Cát Bà) còn lại là các khách sạn tư nhân được xây dựng manh mún, chấp vá, tự phát của tư nhân hoặc cổ phần. Chất